مودت اهل بیت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

==چیستی معنای [[مودت اهل بیت]]{{ع}}==

*مفهوم [[مودت]] هر چند با مفاهیم دیگر از جمله [[محبت]] [[ارتباط]] دارد اما از جهاتی مانند اینکه [[محبت]] بدون عمل هم می‌شود، ولی [[مودّت]]، همیشه همراه با عمل و [[تبعیت]] است، متفاوت است<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۱.</ref>. به همین جهت می‌‌توان گفت، [[مودت]] از دو عنصر اساسی [[محبت]] و [[تبعیت]] تشکیل شده است. از سوی دیگر، [[مودت]]، واسطه‌ای میان [[معرفت]] و [[اطاعت]] است؛ زیرا [[مودت]] از سویی معلول [[معرفت]] و از سوی دیگر، علّت [[اطاعت]] است. بنابراین، [[مودت]]، بدون ‌معرفت به دست نمی‌آید، همانطور که [[اطاعت]] نیز بی‌مودت، محقق نمی‌شود<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۹۵.</ref>.

==[[مودت]] [[اهل بیت در قرآن]]==

==[[مودت اهل بیت]] از منظر [[روایات]]==

*در [[روایات]] [[فریقین]] نیز همانند [[قرآن کریم]] به طور صریح بر [[محبت اهل بیت]]{{ع}} تأکید شده است مانند:  

#همچنین در روایتی دیگر فرمودند: «من دوست دارم هر کس را که آنان را [[دوست]] بدارد و دشمنم با کسی که آنان را [[دشمن]] بدارد»<ref>ذخائر العقبی‌، طبری/ ۱/ ۲۳.</ref>.<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۴۴.</ref>

# [[امیرمؤمنان]]{{ع}} فرمود: شنیدم [[رسول خدا]]{{صل}} می‌‌فرماید: «من [[سرور]] [[فرزندان حضرت]] [[آدم]] هستم و تو ‌ای [[علی]] و [[امامان]] پس از تو سروران [[امت]] من هستید. هرکس ما را [[دوست]] بدارد [[خدا]] را [[دوست]] داشته است و هرکس [[بغض]] و [[کینه]] ما را داشته باشد [[بغض]] و [[کینه]] [[خدا]] را دارد و هرکس [[ولایت]] ما را دارد [[ولایت]] [[خدا]] را داشته است و هرکس ما را [[دشمن]] بدارد [[خدا]] را [[دشمن]] داشته است و هرکس از ما [[اطاعت]] کند [[خدا]] را [[اطاعت]] کرده است و هرکس [[عصیان]] ما کند [[خدا]] را [[عصیان]] کرده است»<ref>"الأمالی للصدوق: {{متن حدیث|الْوَرَّاقُ عَنْ سَعْدٍ عَنِ النَّهْدِیِّ عَنِ ابْنِ عُلْوَانَ عَنْ عَمْرِو بْنِ خَالِدٍ عَنِ ابْنِ طَرِیفٍ عَنِ ابْنِ نُبَاتَةَ قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ{{ع}} سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ{{صل}} یَقُولُ: أَنَا سَیِّدُ وُلْدِ آدَمَ وَ أَنْتَ یَا عَلِیُّ وَ الْأَئِمَّةُ مِنْ بَعْدِکَ سَادَاتُ أُمَّتِی مَنْ أَحَبَّنَا فَقَدْ أَحَبَّ اللَّهَ وَ مَنْ أَبْغَضَنَا فَقَدْ أَبْغَضَ اللَّهَ وَ مَنْ وَالانَا فَقَدْ وَالَی اللَّهَ وَ مَنْ عَادَانَا فَقَدْ عَادَی اللَّهَ وَ مَنْ أَطَاعَنَا فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَ مَنْ عَصَانَا فَقَدْ عَصَی اللَّهَ}}؛ الأمالی للصدوق، ص۴۷۶؛ بحارالأنوار، ج۲۷، ص۸۸، ح۳۸.</ref>.<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری، سید محمد حسین]]، [[وظایف منتظران (کتاب)|وظایف منتظران]] ص ۷۹-۹۱.</ref>

==همسانی [[مودت اهل بیت]] با [[مودت]] [[خداوند]]==

==آثار [[مودت اهل بیت]]==

*[[مودت]] نسبت به [[خاندان پیامبر]]{{صل}} نوعی تشکر از زحمات [[پیامبر خاتم]] در ادای [[رسالت الهی]] است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>. این [[مودت]] دارای ثمرات مختلفی است که مهمترین آنها [[سعادت دنیا]] و [[آخرت]] است<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری، سید محمد حسین]]، [[وظایف منتظران (کتاب)|وظایف منتظران]] ص ۷۹-۹۱.</ref>. [[پیامبران الهی]] از [[امت]] خود [[اجر]] و پاداشی نمی‌خواسته‌اند؛ زیرا [[اجر]] آنان با خداست. بنابراین، اگر [[اجر]] و [[پاداش]] زحمات [[پیامبران]] به خصوص [[پیامبر خاتم]] در [[مودت]] نسبت به [[اهل بیت]] آن [[حضرت]] قرار داده شده، درواقع چیزی بوده که [[منفعت]] آن به خود [[امت]] برمی‌گشته است. [[امت]] با [[محبت]] به [[خاندان عصمت]]، به آنها نزدیک شده و بر اثر نزدیکی، [[کمالات]]، [[علم]] و هدایتشان را [[درک]] می‌‌کنند و به [[امامت]] و [[ولایت]] آنها پی برده و راه کامل [[عبودیت]] را می‌‌یابند<ref>ر.ک. [[یحیی کبیر|کبیر، یحیی]]، [[جهان‌بینی و معارف تطبیقی (کتاب)|جهان‌بینی و معارف تطبیقی]]، ص ۳۰۵-۳۰۷.</ref>، به طور کلی، با مودت اهل بیت، [[راه کمال]] [[انسان]] به سوی [[خداوند]] هموار می‌شود<ref>ر.ک. [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[شعله امیری|امیری، شعله]] و [[ فاطمه شریفی|شریفی، فاطمه]]، [[تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان (مقاله)|تبیین هویت اخلاقی فرد منتظر و راهکارهای پرورش آن در نوجوانان]]، ص ۱۱۰.</ref>.  در نتیجه این [[مهرورزی]] از یک سو موجب [[هدایت]] هر چه بیشتر [[مردم]] به [[دین]] [[خداوند]] و از سوی دیگر عامل [[گرایش]] به [[خوبی‌ها]] و فضیلت‌های [[اهل بیت]] از طریق [[پذیرش]] الگوهای کمال است. از همین رو، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرموده است: «[[فرزندان]] خود را با [[محبت]] [[خاندان]] من [[تربیت]] کنید»<ref>{{متن حدیث|أَدِّبُوا أَوْلَادَکُم‏ عَلَی حُبِّی وَ حُبَّ أَهْلِ بَیْتِی وَ الْقُرْآنِ}}؛ ر.ک: اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۴۱۳؛ بحار الانوار، ج ۲۳، ص ۲۲۸.</ref>؛ چراکه این [[مودّت]]، مایۀ [[نجات]] [[انسان]] در [[آخرت]] بوده و موجب جلب [[رحمت]] و [[لطف الهی]] به [[دوستداران]] این [[خاندان]] است<ref>ر.ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>.

# [[تبعیت]] و [[اطاعت از اهل بیت]]{{ع}}: [[محب]] هرگز درباره [[محبوب]] خود [[عصیان]] نمی‌ورزد. همانطور که [[محب]] [[خدا]] بودن، در همه جوانب محقق می‌شود، [[مودت]] نسبت به [[اهل بیت]] نیز به همین نحو است. به همین جهت، [[فرمانبرداری]] کامل، [[محبت]] کامل می‌زاید و [[اطاعت]] ناقص، [[محبت]] ناقص؛ و تنها [[راه کمال]] [[محبت]]، [[پیروی]] است<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۹۵.</ref>. نمی‌توان ادعای [[محبت]] و [[مودت]] [[ذوی القربی]] را داشت و از سوی دیگر از آنها [[تبعیت]] نکرد و بلکه با آنها درگیر شد<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۹۵.</ref>؛ زیرا [[مودّت]]، تنها [[محبت]] [[قلبی]] نیست، بلکه [[فرمانبرداری محبّانه]] و [[اطاعت]] مطلق از [[مقام ولایت]] آنان است و تنها امر تشریفاتی و [[اخلاقی]] نیست، بلکه [[فریضۀ الهی]] است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>. بنابراین، بزرگترین جلوۀ ابراز [[مودّت]] نسبت به ایشان، [[پذیرش رهبری]] و [[امامت]] آنان و مقدم داشتن ایشان بر دیگران و [[حجّت]] شمردن [[قول و فعل]] آنان است و وقتی [[مودّت]]، [[واجب الهی]] باشد، [[اطاعت]] نیز [[تکلیف الهی]] است و [[شایستگی]] و [[برتری]] همه جانبۀ آنان معیار [[لزوم اطاعت]] است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۸.</ref>.

==تأکید بر [[مودت]] خاص نسبت به [[امام عصر]]{{ع}}==

*سال‌ها پیش از آنکه [[امام زمان]]{{ع}}، [[زندگی]] [[دنیایی]] خود را آغاز کند، [[انسان‌های پاک]] به او ابراز [[محبت]] کرده‌اند. [[رسول اکرم]]{{صل}} زمانی که سخن از [[آخرین وصی]] خود به میان می‌آورد، در نهایت [[احترام]]، از بزرگ‌ترین واژگان [[محبت]] یعنی "بابی و [[امی]]؛ [[پدر]] و مادرم فدای او" بهره برده است؛ آنجا که می‌فرماید: {{متن حدیث|بِأَبِی وَ أُمِّی سَمِیی وَ شَبِیهِی وَ شَبِیهُ مُوسَی بْنِ عِمْرَانَ عَلَیهِ جُیوبُ النُّور}}<ref>پدر و مادرم فدایش باد! که او هم نام من و شبیه من و شبیه موسی بن عمران است که بر او نورهایی احاطه دارد...؛ خزاز قمی، کفایة الاثر، ص ۱۵۶.</ref>. همچنین [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمایند: {{متن حدیث|فانْظُرُوا أَهْلَ بَیْتِ نَبِیِّکُمْ، فَإِنْ لَبَدُوا فَالْبُدُوا وَ إِنِ اسْتَنْصَرُوکُمْ فَانْصُرُوهُمْ، فَلَیُفَرِّجَنَّ اللَّهُ الْفِتْنَةَ بِرَجُلٍ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ بِأَبِی ابْنُ خِیَرَةِ الْإِمَاء}}<ref>به اهل بیت پیامبر‌تان بنگرید؛ اگر آنها ساکت شدند و در خانه نشستند، شما نیز سکوت کرده به زمین بچسبید و اگر از شما یاری‌طلبیدند، به یاری آنها بشتابید که البته خدای متعال، به دست مردی از ما اهل بیت، گشایش می‌بخشد. پدرم فدای او باد! که فرزند بهترین کنیزان است؛ بحار الانوار، ج ۳۴، ص۱۱۸ وج۲۱، ص ۳۵۳ و ج۵۱، ص ۱۲۱.</ref>. خلاد بن صفار می‌گوید: از [[امام صادق]]{{ع}} سؤال شد: «آیا [[قائم]] به [[دنیا]] آمده است؟ [[حضرت]] فرمود: نه؛ اگر او را [[درک]] کنم، روزهای زندگانیم را [[خدمت]] گزار او خواهم بود»<ref>{{متن حدیث|سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}هَلْ وُلِدَ الْقَائِمُ{{ع}}فَقَالَ لَا وَ لَوْ أَدْرَکْتُهُ لَخَدَمْتُهُ أَیَّامَ حَیَاتِی}}؛ الغیبه نعمانی، ص ۲۴۵. </ref>. با توجه به روایت‌های یاد شده، جای تردیدی نیست که [[مودت]] نسبت به [[آخرین حجت الهی]] در [[دوران غیبت]]، کاری بس مهم و [[ارزشمند]] است<ref>ر.ک: [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص ۲۲۲- ۲۲۸؛ [[انتظار و منتظران (مقاله)|انتظار و منتظران]]، ص ۲۰۱-۲۰۹.</ref>.  

==منابع==

# [[پرونده:77799.jpg|22px]] [[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری، سید محمد حسین]]، [[وظایف منتظران (کتاب)|'''وظایف منتظران''']]

# [[پرونده:1379110.jpg|22px]] [[یحیی کبیر|کبیر، یحیی]]، [[جهان‌بینی و معارف تطبیقی (کتاب)|'''جهان‌بینی و معارف تطبیقی''']]

{{پایان}}

==جستارهای وابسته==