جاهلیت در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها
←جاهلیت در خطبه‌های نهج البلاغه
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
#'''[[جاهلیت]] قبل از [[اسلام]]''': «در این هنگام [[مردم]] روی [[زمین]] به [[کیش]] و [[آیین]] پراکنده بودند و هر کس را [[باور]] و [[عقیده]] و [[آیین]] و رسمی دیگر بود: پاره ای [[خدا]] را به آفریدگانش [[تشبیه]] می‌‌کردند. پاره ای او را به نام‌هایی [[منحرف]] می‌‌خواندند و جماعتی می‌‌گفتند این [[جهان هستی]]، [[آفریده]] دیگری است»<ref>{{متن حدیث|وَ أَهْلُ الْأَرْضِ يَوْمَئِذٍ مِلَلٌ مُتَفَرِّقَةٌ وَ أَهْوَاءٌ مُنْتَشِرَةٌ وَ طَرَائِقُ مُتَشَتِّتَةٌ بَيْنَ مُشَبِّهٍ لِلَّهِ بِخَلْقِهِ أَوْ مُلْحِدٍ فِي اسْمِهِ أَوْ مُشِيرٍ إِلَى غَيْرِهِ}}؛ خطبه ۱</ref>؛ «[[خداوند سبحان]]، [[محمد]]{{صل}} را به [[پیامبری]] فرستاد و در میان [[قوم عرب]] کسی نبود که کتابی خوانده باشد یا دعوی [[پیامبری]] کرده باشد. پس [[محمد]]{{صل}} آنان را براند و به جایی که باید بنشانید و به عرصه رستگاریشان رسانید. پس احوالشان، چونان نیزه‌هایشان [[استقامت]] پذیرفت و جای پای محکم کردند و صخره ای که بر آن [[ایستاده]] بودند از لرزش باز ایستاد»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ [سُبْحَانَهُ] بَعَثَ مُحَمَّداً (صلی الله علیه وآله) وَ لَيْسَ أَحَدٌ مِنَ الْعَرَبِ يَقْرَأُ كِتَاباً وَ لَا يَدَّعِي نُبُوَّةً، فَسَاقَ النَّاسَ حَتَّى بَوَّأَهُمْ مَحَلَّتَهُمْ وَ بَلَّغَهُمْ مَنْجَاتَهُمْ، فَاسْتَقَامَتْ قَنَاتُهُمْ وَ اطْمَأَنَّتْ صَفَاتُهُمْ}} خطبه ۳۳</ref>؛ | #'''[[جاهلیت]] قبل از [[اسلام]]''': «در این هنگام [[مردم]] روی [[زمین]] به [[کیش]] و [[آیین]] پراکنده بودند و هر کس را [[باور]] و [[عقیده]] و [[آیین]] و رسمی دیگر بود: پاره ای [[خدا]] را به آفریدگانش [[تشبیه]] می‌‌کردند. پاره ای او را به نام‌هایی [[منحرف]] می‌‌خواندند و جماعتی می‌‌گفتند این [[جهان هستی]]، [[آفریده]] دیگری است»<ref>{{متن حدیث|وَ أَهْلُ الْأَرْضِ يَوْمَئِذٍ مِلَلٌ مُتَفَرِّقَةٌ وَ أَهْوَاءٌ مُنْتَشِرَةٌ وَ طَرَائِقُ مُتَشَتِّتَةٌ بَيْنَ مُشَبِّهٍ لِلَّهِ بِخَلْقِهِ أَوْ مُلْحِدٍ فِي اسْمِهِ أَوْ مُشِيرٍ إِلَى غَيْرِهِ}}؛ خطبه ۱</ref>؛ «[[خداوند سبحان]]، [[محمد]]{{صل}} را به [[پیامبری]] فرستاد و در میان [[قوم عرب]] کسی نبود که کتابی خوانده باشد یا دعوی [[پیامبری]] کرده باشد. پس [[محمد]]{{صل}} آنان را براند و به جایی که باید بنشانید و به عرصه رستگاریشان رسانید. پس احوالشان، چونان نیزه‌هایشان [[استقامت]] پذیرفت و جای پای محکم کردند و صخره ای که بر آن [[ایستاده]] بودند از لرزش باز ایستاد»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ [سُبْحَانَهُ] بَعَثَ مُحَمَّداً (صلی الله علیه وآله) وَ لَيْسَ أَحَدٌ مِنَ الْعَرَبِ يَقْرَأُ كِتَاباً وَ لَا يَدَّعِي نُبُوَّةً، فَسَاقَ النَّاسَ حَتَّى بَوَّأَهُمْ مَحَلَّتَهُمْ وَ بَلَّغَهُمْ مَنْجَاتَهُمْ، فَاسْتَقَامَتْ قَنَاتُهُمْ وَ اطْمَأَنَّتْ صَفَاتُهُمْ}} خطبه ۳۳</ref>؛ | ||
# '''[[جاهلیت]] و [[حق‌ناشناسی]] [[مردم]]''': «[[خداوند سبحان]] از میان [[فرزندان آدم]]، پیامبرانی برگزید و از آنان [[پیمان]] گرفت هر چه را که به آنها [[وحی]] می‌‌شود، به [[مردم]] برسانند و در امر [[رسالت]] او [[امانت]] نگه دارند، به هنگامی که بیشتر [[مردم]]، پیمانی را که با [[خدا]] بسته بودند، شکسته بودند و [[حق]] [[پرستش]] او ادا نکرده بودند و برای او در [[عبادت]] شریکانی قرار داده بودند و شیطان‌ها از [[شناخت خداوند]]، منحرفشان کرده بودند و پیوندشان را از [[پرستش]] خداوندی بریده بودند»<ref>{{متن حدیث|وَ اصْطَفَى سُبْحَانَهُ مِنْ وَلَدِهِ أَنْبِيَاءَ أَخَذَ عَلَى الْوَحْيِ مِيثَاقَهُمْ وَ عَلَى تَبْلِيغِ الرِّسَالَةِ أَمَانَتَهُمْ لَمَّا بَدَّلَ أَكْثَرُ خَلْقِهِ عَهْدَ اللَّهِ إِلَيْهِمْ فَجَهِلُوا حَقَّهُ وَ اتَّخَذُوا الْأَنْدَادَ مَعَهُ وَ اجْتَالَتْهُمُ الشَّيَاطِينُ عَنْ مَعْرِفَتِهِ وَ اقْتَطَعَتْهُمْ عَنْ عِبَادَتِهِ}}؛ [[نهج البلاغه]]، [[خطبه ۱ نهج البلاغه|خطبه ۱]]</ref>؛ | # '''[[جاهلیت]] و [[حق‌ناشناسی]] [[مردم]]''': «[[خداوند سبحان]] از میان [[فرزندان آدم]]، پیامبرانی برگزید و از آنان [[پیمان]] گرفت هر چه را که به آنها [[وحی]] می‌‌شود، به [[مردم]] برسانند و در امر [[رسالت]] او [[امانت]] نگه دارند، به هنگامی که بیشتر [[مردم]]، پیمانی را که با [[خدا]] بسته بودند، شکسته بودند و [[حق]] [[پرستش]] او ادا نکرده بودند و برای او در [[عبادت]] شریکانی قرار داده بودند و شیطان‌ها از [[شناخت خداوند]]، منحرفشان کرده بودند و پیوندشان را از [[پرستش]] خداوندی بریده بودند»<ref>{{متن حدیث|وَ اصْطَفَى سُبْحَانَهُ مِنْ وَلَدِهِ أَنْبِيَاءَ أَخَذَ عَلَى الْوَحْيِ مِيثَاقَهُمْ وَ عَلَى تَبْلِيغِ الرِّسَالَةِ أَمَانَتَهُمْ لَمَّا بَدَّلَ أَكْثَرُ خَلْقِهِ عَهْدَ اللَّهِ إِلَيْهِمْ فَجَهِلُوا حَقَّهُ وَ اتَّخَذُوا الْأَنْدَادَ مَعَهُ وَ اجْتَالَتْهُمُ الشَّيَاطِينُ عَنْ مَعْرِفَتِهِ وَ اقْتَطَعَتْهُمْ عَنْ عِبَادَتِهِ}}؛ [[نهج البلاغه]]، [[خطبه ۱ نهج البلاغه|خطبه ۱]]</ref>؛ | ||
#'''خطر [[جاهلیت]]''':«[[آگاه]] باشید در [[سرکشی]] و [[ستم]] زیاده روی کردید و در [[زمین]] در [[دشمنی با خداوند]] [[فساد]] به راه انداختید و آشکارا با [[بندگان خدا]] به [[نبرد]] پرداختید. [[خدا]] را [[خدا]] را از [[تکبّر]] و [[خودپسندی]] و از [[تفاخر]] [[جاهلی]] بر حذر باشید که [[جایگاه]] [[بغض]] و [[کینه]] و [[رشد]] وسوسه‌های [[شیطانی]] است که ملّت‌های گذشته و امّت‌های پیشین را [[فریب]] داده است، تا آنجا که در تاریکی‌های [[جهالت]] فرو رفتند و در پرتگاه [[هلاکت]] سقوط کردند و به آسانی به همان جایی که [[شیطان]] می‌‌خواست کشانده شدند. [[کبر]] و [[خودپسندی]] چیزی است که قلب‌های [[متکبّران]] را همانند کرده تا قرن‌ها به تضاد و [[خونریزی]] گذراندند و سینه‌ها از [[کینه‌ها]] تنگی گرفت» | #'''خطر [[جاهلیت]]''':«[[آگاه]] باشید در [[سرکشی]] و [[ستم]] زیاده روی کردید و در [[زمین]] در [[دشمنی با خداوند]] [[فساد]] به راه انداختید و آشکارا با [[بندگان خدا]] به [[نبرد]] پرداختید. [[خدا]] را [[خدا]] را از [[تکبّر]] و [[خودپسندی]] و از [[تفاخر]] [[جاهلی]] بر حذر باشید که [[جایگاه]] [[بغض]] و [[کینه]] و [[رشد]] وسوسه‌های [[شیطانی]] است که ملّت‌های گذشته و امّت‌های پیشین را [[فریب]] داده است، تا آنجا که در تاریکی‌های [[جهالت]] فرو رفتند و در پرتگاه [[هلاکت]] سقوط کردند و به آسانی به همان جایی که [[شیطان]] می‌‌خواست کشانده شدند. [[کبر]] و [[خودپسندی]] چیزی است که قلب‌های [[متکبّران]] را همانند کرده تا قرن‌ها به تضاد و [[خونریزی]] گذراندند و سینه‌ها از [[کینه‌ها]] تنگی گرفت»<ref>{{متن حدیث|أَلَا وَ قَدْ أَمْعَنْتُمْ فِي الْبَغْيِ وَ أَفْسَدْتُمْ فِي الْأَرْضِ مُصَارَحَةً لِلَّهِ بِالْمُنَاصَبَةِ وَ مُبَارَزَةً لِلْمُؤْمِنِينَ بِالْمُحَارَبَةِ فَاللَّهَ اللَّهَ فِي كِبْرِ الْحَمِيَّةِ وَ فَخْرِ الْجَاهِلِيَّةِ فَإِنَّهُ مَلَاقِحُ الشَّنَئَانِ وَ مَنَافِخُ الشَّيْطَانِ الَّتِي خَدَعَ بِهَا الْأُمَمَ الْمَاضِيَةَ وَ الْقُرُونَ الْخَالِيَةَ حَتَّى أَعْنَقُوا فِي حَنَادِسِ جَهَالَتِهِ وَ مَهَاوِي ضَلَالَتِهِ ذُلُلًا عَنْ سِيَاقِهِ سُلُساً فِي قِيَادِهِ أَمْراً تَشَابَهَتِ الْقُلُوبُ فِيهِ وَ تَتَابَعَتِ الْقُرُونُ عَلَيْهِ وَ كِبْراً تَضَايَقَتِ الصُّدُورُ بِهِ}}نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲</ref>؛ | ||
<ref>{{متن حدیث|أَلَا وَ قَدْ أَمْعَنْتُمْ فِي الْبَغْيِ وَ أَفْسَدْتُمْ فِي الْأَرْضِ مُصَارَحَةً لِلَّهِ بِالْمُنَاصَبَةِ وَ مُبَارَزَةً لِلْمُؤْمِنِينَ بِالْمُحَارَبَةِ فَاللَّهَ اللَّهَ فِي كِبْرِ الْحَمِيَّةِ وَ فَخْرِ الْجَاهِلِيَّةِ فَإِنَّهُ مَلَاقِحُ الشَّنَئَانِ وَ مَنَافِخُ الشَّيْطَانِ الَّتِي خَدَعَ بِهَا الْأُمَمَ الْمَاضِيَةَ وَ الْقُرُونَ الْخَالِيَةَ حَتَّى أَعْنَقُوا فِي حَنَادِسِ جَهَالَتِهِ وَ مَهَاوِي ضَلَالَتِهِ ذُلُلًا عَنْ سِيَاقِهِ سُلُساً فِي قِيَادِهِ أَمْراً تَشَابَهَتِ الْقُلُوبُ فِيهِ وَ تَتَابَعَتِ الْقُرُونُ عَلَيْهِ وَ كِبْراً تَضَايَقَتِ الصُّدُورُ بِهِ}}نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲</ref>؛ | |||
# [[دانشمندان]] و [[عصر جاهلیت]]<ref>{{متن حدیث|بِأَرْضٍ عَالِمُهَا مُلْجَمٌ وَ جَاهِلُهَا مُكْرَمٌ}}؛ [[نهج البلاغه]]، [[خطبه ۲ نهج البلاغه|خطبه ۲]]</ref>؛ | # [[دانشمندان]] و [[عصر جاهلیت]]<ref>{{متن حدیث|بِأَرْضٍ عَالِمُهَا مُلْجَمٌ وَ جَاهِلُهَا مُكْرَمٌ}}؛ [[نهج البلاغه]]، [[خطبه ۲ نهج البلاغه|خطبه ۲]]</ref>؛ | ||
# [[دوران جاهلیت]] [[انسان‌ها]]<ref>{{متن حدیث|لَمَّا بَدَّلَ أَكْثَرُ خَلْقِهِ عَهْدَ اللَّهِ إِلَيْهِمْ فَجَهِلُوا حَقَّهُ وَ اتَّخَذُوا الْأَنْدَادَ مَعَهُ وَ اجْتَالَتْهُمُ الشَّيَاطِينُ عَنْ مَعْرِفَتِهِ وَ اقْتَطَعَتْهُمْ عَنْ عِبَادَتِهِ}}؛ [[نهج البلاغه]]، [[خطبه ۱ نهج البلاغه|خطبه ۱]]</ref>؛ | # [[دوران جاهلیت]] [[انسان‌ها]]<ref>{{متن حدیث|لَمَّا بَدَّلَ أَكْثَرُ خَلْقِهِ عَهْدَ اللَّهِ إِلَيْهِمْ فَجَهِلُوا حَقَّهُ وَ اتَّخَذُوا الْأَنْدَادَ مَعَهُ وَ اجْتَالَتْهُمُ الشَّيَاطِينُ عَنْ مَعْرِفَتِهِ وَ اقْتَطَعَتْهُمْ عَنْ عِبَادَتِهِ}}؛ [[نهج البلاغه]]، [[خطبه ۱ نهج البلاغه|خطبه ۱]]</ref>؛ | ||