نبوت در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها
←گزینش پیامبران از سوی خداوند (منصوب بودن)
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
*براساس عبارات یاد شده از [[حضرت امیر]] {{ع}} در بحث [[وحی]]، [[انبیاء]] امانت‌داران [[خداوند]] روی [[زمین]] هستند که در این [[امانت]] [[خیانت]] نمی‌کنند. همین [[امانت‌داری]] حاکی از [[عصمت پیامبران]] در دریافت و [[ابلاغ وحی]] است. افزون بر این، [[پیامبران]] در سایر حالات هم از انواع [[گناهان]] معصوم‌اند و هم از خطاها مصون، زیرا در غیر این‌صورت، [[اطاعت]] از ایشان و سرمشق گرفتن از [[زندگی]] آنان دلیلی نخواهد داشت و آن‌ها مورد [[اعتماد]] سایر [[مردم]] قرار نمی‌گیرند و نتیجه آن نقض غرض [[خداوند]] از ارسال رُسُل است که با [[حکمت]] او سازگار نیست. [[حضرت علی]] {{ع}} در این‌باره فرموده است: [[اطاعت]] فقط مخصوص [[خدا]] و [[رسول]] و [[صاحبان امر]] ([[امامان]] پس از او) است. همان [[خدا]] به [[پیروی از پیامبر]] [[دستور]] داده، چون ایشان [[معصوم]] است و به [[معصیت خدا]] [[فرمان]] نمی‌دهد؛ و به [[پیروی]] از [[صاحبان امر]] [[فرمان]] داده، چون معصوم‌اند و به [[معصیت خدا]] [[فرمان]] نمی‌دهند. از این‌رو [[پیامبران]] و [[حجج الهی]] با [[آگاهی]] از واقعیت [[معاصی]] و آثار آن‌ها و با اعتصامی که بر [[امدادهای الهی]] دارند، از هرگونه [[خطا]] و اشتباه معصوم‌اند. [[عصمت]] از مهم‌ترین [[کمالات]] آن‌هاست که ایشان را از دیگران ممتاز می‌کند. [[خداوند]] با [[علم گسترده]] خود می‌داند که [[پیامبران]] تا پایان [[عمر]] دست از ریسمان امداد [[خداوند]] برنمی‌دارند و از این‌رو دچار [[خطا]] و اشتباه نمی‌شوند. چنین است که آن‌ها را پیشوای [[مردم]] ساخته.<ref>چنان‌که در طلیعة دعای ندبه آمده است: {{متن حدیث|" اللَّهُمَ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا جَرَى بِهِ قَضَاؤُكَ فِي أَوْلِيَائِكَ الَّذِينَ اسْتَخْلَصْتَهُمْ لِنَفْسِكَ وَ دِينِكَ إِذِ اخْتَرْتَ لَهُمْ جَزِيلَ مَا عِنْدَكَ مِنَ النَّعِيمِ الْمُقِيمِ الَّذِي لَا زَوَالَ لَهُ وَ لَا اضْمِحْلَالَ بَعْدَ أَنْ شَرَطْتَ عَلَيْهِمُ الزُّهْدَ فِي دَرَجَاتِ هَذِهِ الدُّنْيَا الدَّنِيَّةِ وَ زُخْرُفِهَا وَ زِبْرِجِهَا فَشَرَطُوا لَكَ ذَلِكَ وَ عَلِمْتَ مِنْهُمُ الْوَفَاءَ بِهِ فَقَبِلْتَهُمْ وَ قَرَّبْتَهُمْ وَ قَدَّمْتَ لَهُمُ الذِّكْرَ الْعَلِيَّ وَ الثَّنَاءَ الْجَلِيَّ وَ أَهْبَطْتَ عَلَيْهِمْ مَلَائِكَتَكَ وَ كَرَّمْتَهُمْ بِوَحْيِكَ وَ رَفَدْتَهُمْ بِعِلْمِكَ وَ جَعَلْتَهُمُ الذَّرَائِعَ إِلَيْكَ وَ الْوَسِيلَةَ إِلَى رِضْوَانِك "}}؛ مجلسی، ج ۹۹، ص ۱۰۴</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 824.</ref>. | *براساس عبارات یاد شده از [[حضرت امیر]] {{ع}} در بحث [[وحی]]، [[انبیاء]] امانت‌داران [[خداوند]] روی [[زمین]] هستند که در این [[امانت]] [[خیانت]] نمی‌کنند. همین [[امانت‌داری]] حاکی از [[عصمت پیامبران]] در دریافت و [[ابلاغ وحی]] است. افزون بر این، [[پیامبران]] در سایر حالات هم از انواع [[گناهان]] معصوم‌اند و هم از خطاها مصون، زیرا در غیر این‌صورت، [[اطاعت]] از ایشان و سرمشق گرفتن از [[زندگی]] آنان دلیلی نخواهد داشت و آن‌ها مورد [[اعتماد]] سایر [[مردم]] قرار نمی‌گیرند و نتیجه آن نقض غرض [[خداوند]] از ارسال رُسُل است که با [[حکمت]] او سازگار نیست. [[حضرت علی]] {{ع}} در این‌باره فرموده است: [[اطاعت]] فقط مخصوص [[خدا]] و [[رسول]] و [[صاحبان امر]] ([[امامان]] پس از او) است. همان [[خدا]] به [[پیروی از پیامبر]] [[دستور]] داده، چون ایشان [[معصوم]] است و به [[معصیت خدا]] [[فرمان]] نمی‌دهد؛ و به [[پیروی]] از [[صاحبان امر]] [[فرمان]] داده، چون معصوم‌اند و به [[معصیت خدا]] [[فرمان]] نمی‌دهند. از این‌رو [[پیامبران]] و [[حجج الهی]] با [[آگاهی]] از واقعیت [[معاصی]] و آثار آن‌ها و با اعتصامی که بر [[امدادهای الهی]] دارند، از هرگونه [[خطا]] و اشتباه معصوم‌اند. [[عصمت]] از مهم‌ترین [[کمالات]] آن‌هاست که ایشان را از دیگران ممتاز می‌کند. [[خداوند]] با [[علم گسترده]] خود می‌داند که [[پیامبران]] تا پایان [[عمر]] دست از ریسمان امداد [[خداوند]] برنمی‌دارند و از این‌رو دچار [[خطا]] و اشتباه نمی‌شوند. چنین است که آن‌ها را پیشوای [[مردم]] ساخته.<ref>چنان‌که در طلیعة دعای ندبه آمده است: {{متن حدیث|" اللَّهُمَ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا جَرَى بِهِ قَضَاؤُكَ فِي أَوْلِيَائِكَ الَّذِينَ اسْتَخْلَصْتَهُمْ لِنَفْسِكَ وَ دِينِكَ إِذِ اخْتَرْتَ لَهُمْ جَزِيلَ مَا عِنْدَكَ مِنَ النَّعِيمِ الْمُقِيمِ الَّذِي لَا زَوَالَ لَهُ وَ لَا اضْمِحْلَالَ بَعْدَ أَنْ شَرَطْتَ عَلَيْهِمُ الزُّهْدَ فِي دَرَجَاتِ هَذِهِ الدُّنْيَا الدَّنِيَّةِ وَ زُخْرُفِهَا وَ زِبْرِجِهَا فَشَرَطُوا لَكَ ذَلِكَ وَ عَلِمْتَ مِنْهُمُ الْوَفَاءَ بِهِ فَقَبِلْتَهُمْ وَ قَرَّبْتَهُمْ وَ قَدَّمْتَ لَهُمُ الذِّكْرَ الْعَلِيَّ وَ الثَّنَاءَ الْجَلِيَّ وَ أَهْبَطْتَ عَلَيْهِمْ مَلَائِكَتَكَ وَ كَرَّمْتَهُمْ بِوَحْيِكَ وَ رَفَدْتَهُمْ بِعِلْمِكَ وَ جَعَلْتَهُمُ الذَّرَائِعَ إِلَيْكَ وَ الْوَسِيلَةَ إِلَى رِضْوَانِك "}}؛ مجلسی، ج ۹۹، ص ۱۰۴</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 824.</ref>. | ||
===[[گزینش | ===[[گزینش پیامبران از سوی خداوند]] ([[منصوب بودن]])=== | ||
*[[پیامبران]] و [[اولیای الهی]] کسانی هستند که [[خداوند]] آن‌ها را [[انتخاب]] کرده است، چنان‌که در [[قرآن کریم]] آمده است: [[خدا]] [[آدم]] و [[نوح]] و [[خاندان]] [[ابراهیم]] و [[خاندان]] [[عمران]] را بر جهانیان [[برتری]] داد<ref>{{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ }}؛ سوره آل عمران، آیه ۳۳</ref>. از این‌رو [[پیامبران]] از [[کودکی]] مورد توجه خاص [[خداوند]] هستند. [[آیات]] مربوط به حفظ [[حضرت موسی]] {{ع}} در شیرخوارگی و تکلم [[حضرت عیسی]] {{ع}} در گهواره<ref>{{متن قرآن|قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا }}؛ سوره مریم، آیه ۳۰</ref> و خطاب‌های مهرآمیز [[خداوند]] به [[رسول اکرم]]<ref>{{متن قرآن|أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا فَآوَى}}؛ سوره ضحی، آیه ۶</ref> شواهدی درباره این موضوع است. [[امام علی]] {{ع}} در مورد [[لطف]] خاص [[خدا]] به [[پیامبر خاتم]] {{صل}} از بدو ورودش به‌دنیا می‌فرماید: از همان لحظه‌ای که [[پیامبر]] {{صل}} را از شیر گرفتند، [[خداوند]] بزرگ‌ترین [[فرشته]] ([[جبرئیل]]) خود را [[مأمور]] [[تربیت پیامبر]] {{صل}} کرد تا شب و روز، او را به راه‌های [[بزرگواری]] و [[راستی]] و [[اخلاق نیکو]] [[راهنمایی]] کند<ref>{{متن حدیث|وَ لَقَدْ قَرَنَ اللَّهُ بِهِ (صلی الله علیه وآله) مِنْ لَدُنْ أَنْ كَانَ فَطِيماً أَعْظَمَ مَلَكٍ مِنْ مَلَائِكَتِهِ يَسْلُكُ بِهِ طَرِيقَ الْمَكَارِمِ وَ مَحَاسِنَ أَخْلَاقِ الْعَالَمِ لَيْلَهُ وَ نَهَارَهُ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۲۳۴</ref>. این عبارت [[حضرت امیر]] ناظر بر [[نصب الهی]] [[رسول اکرم]] {{صل}} از [[آغاز آفرینش]] ایشان است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 824.</ref>. | *[[پیامبران]] و [[اولیای الهی]] کسانی هستند که [[خداوند]] آن‌ها را [[انتخاب]] کرده است، چنان‌که در [[قرآن کریم]] آمده است: [[خدا]] [[آدم]] و [[نوح]] و [[خاندان]] [[ابراهیم]] و [[خاندان]] [[عمران]] را بر جهانیان [[برتری]] داد<ref>{{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ }}؛ سوره آل عمران، آیه ۳۳</ref>. از این‌رو [[پیامبران]] از [[کودکی]] مورد توجه خاص [[خداوند]] هستند. [[آیات]] مربوط به حفظ [[حضرت موسی]] {{ع}} در شیرخوارگی و تکلم [[حضرت عیسی]] {{ع}} در گهواره<ref>{{متن قرآن|قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا }}؛ سوره مریم، آیه ۳۰</ref> و خطاب‌های مهرآمیز [[خداوند]] به [[رسول اکرم]]<ref>{{متن قرآن|أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا فَآوَى}}؛ سوره ضحی، آیه ۶</ref> شواهدی درباره این موضوع است. [[امام علی]] {{ع}} در مورد [[لطف]] خاص [[خدا]] به [[پیامبر خاتم]] {{صل}} از بدو ورودش به‌دنیا می‌فرماید: از همان لحظه‌ای که [[پیامبر]] {{صل}} را از شیر گرفتند، [[خداوند]] بزرگ‌ترین [[فرشته]] ([[جبرئیل]]) خود را [[مأمور]] [[تربیت پیامبر]] {{صل}} کرد تا شب و روز، او را به راه‌های [[بزرگواری]] و [[راستی]] و [[اخلاق نیکو]] [[راهنمایی]] کند<ref>{{متن حدیث|وَ لَقَدْ قَرَنَ اللَّهُ بِهِ (صلی الله علیه وآله) مِنْ لَدُنْ أَنْ كَانَ فَطِيماً أَعْظَمَ مَلَكٍ مِنْ مَلَائِكَتِهِ يَسْلُكُ بِهِ طَرِيقَ الْمَكَارِمِ وَ مَحَاسِنَ أَخْلَاقِ الْعَالَمِ لَيْلَهُ وَ نَهَارَهُ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۲۳۴</ref>. این عبارت [[حضرت امیر]] ناظر بر [[نصب الهی]] [[رسول اکرم]] {{صل}} از [[آغاز آفرینش]] ایشان است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 824.</ref>. | ||