انسان در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ثابت' به 'ثابت'
جز (جایگزینی متن - '{{یادآوری پانویس}} {{پانویس2}}' به '{{پانویس}}') |
جز (جایگزینی متن - 'ثابت' به 'ثابت') |
||
| خط ۱۵۴: | خط ۱۵۴: | ||
*[[انسان]] به هنگام [[تولد]] هیچ ملکه‌ای ندارد، در طول زمان است که به ملكات فاضله آراسته یا به [[اخلاق ناپسند]] گرفتار می‌شود. درباره منشأ بروز ملكات، سه نظریه وجود دارد. | *[[انسان]] به هنگام [[تولد]] هیچ ملکه‌ای ندارد، در طول زمان است که به ملكات فاضله آراسته یا به [[اخلاق ناپسند]] گرفتار می‌شود. درباره منشأ بروز ملكات، سه نظریه وجود دارد. | ||
*نظریه اول این است که ملکات و [[اخلاق]] [[انسانی]] تابع مزاج طبیعی [[انسان]] است؛ بنابراین در [[اختیار انسان]] نیست که چه ملکه و [[اخلاقی]] داشته باشد، [[جسم]] تحت هر شرایطی [[اخلاق]] ویژه‌ای تولید می‌کند و [[نفس انسان]] به آن متصف می‌شود، از این روست که [[انسان]] در سنین مختلف [[اخلاق]] گوناگون دارد؛ چون در هر دوره ستی، مزاج او شرایط خاصی پیدا می‌کند. | *نظریه اول این است که ملکات و [[اخلاق]] [[انسانی]] تابع مزاج طبیعی [[انسان]] است؛ بنابراین در [[اختیار انسان]] نیست که چه ملکه و [[اخلاقی]] داشته باشد، [[جسم]] تحت هر شرایطی [[اخلاق]] ویژه‌ای تولید می‌کند و [[نفس انسان]] به آن متصف می‌شود، از این روست که [[انسان]] در سنین مختلف [[اخلاق]] گوناگون دارد؛ چون در هر دوره ستی، مزاج او شرایط خاصی پیدا می‌کند. | ||
*شیخ الرئیس [[ابن سینا]] در این باب نوشته است: در [[علوم طبیعی]] | *شیخ الرئیس [[ابن سینا]] در این باب نوشته است: در [[علوم طبیعی]] ثابت است که [[اخلاق]] و عادات، تابع مزاج [[بدن]] است به طوری که اگر در [[بدن]] کسی بلغم مسلط شود، [[اهل]] [[وقار]] و [[آرامش]] و [[بردباری]] می‌شود و اگر صفرا مسلط شود، پیوسته [[خشمگین]] و [[غضب]] آلود خواهد بود و کسی که گرفتار سودا باشد بداخلاق می‌شود<ref>حسن حسن‌زاده آملی، سرح العیون فی شرح العیون، ص۳۵۰؛ نقل از اربع رسائل نفیسه، ص۱۹۷.</ref>. | ||
*با توجه به اینکه ملکات کیفیات [[نفسانی]] انسان‌اند، این نظریه از [[فروع]] یک اصل عمومی است که همه کیفیات [[نفسانی]] را تابع مزاج می‌داند<ref>عضدالدین عبدالرحمن بن احمد ایجی، المواقف فی علم الکلام، ج۲، ص۵۹؛ مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۱، ص۳۵.</ref>. | *با توجه به اینکه ملکات کیفیات [[نفسانی]] انسان‌اند، این نظریه از [[فروع]] یک اصل عمومی است که همه کیفیات [[نفسانی]] را تابع مزاج می‌داند<ref>عضدالدین عبدالرحمن بن احمد ایجی، المواقف فی علم الکلام، ج۲، ص۵۹؛ مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج۱، ص۳۵.</ref>. | ||
*تحقیقات جدید پزشکی نیز نشان می‌دهد که ترشح بعضی از غدد بر [[اخلاق]] تأثیرگذار است؛ مثلا اگر غده تیروئید درست کار نکند، [[انسان]] بداخلاق و عصبانی مزاج می‌شود. [[زنان]] در ایام [[عادت]] ماهانه عصبی و زودرنج‌اند و.... | *تحقیقات جدید پزشکی نیز نشان می‌دهد که ترشح بعضی از غدد بر [[اخلاق]] تأثیرگذار است؛ مثلا اگر غده تیروئید درست کار نکند، [[انسان]] بداخلاق و عصبانی مزاج می‌شود. [[زنان]] در ایام [[عادت]] ماهانه عصبی و زودرنج‌اند و.... | ||