|
|
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{ویرایش غیرنهایی}}
| | #تغییر_مسیر [[عمرو بن سفیان سلمی]] |
| {{امامت}}
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابوالاعور سلمی در قرآن]] |[[ابوالاعور سلمی در تاریخ اسلامی]] </div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| | |
| ==مقدمه==
| |
| [[عمرو بن سفیان بن عبد شمس بن سعد]]،<ref> الاستیعاب، ج ۳، ص ۲۶۱.</ref> از [[بنیسلیم]]، تیره [[ذکوان]]<ref> تاریخ دمشق، ج ۴۶، ص ۵۱؛ النسب، ابوعبید، ص ۲۵۵؛ المعارف، ص ۴۶۷.</ref> همپیمان [[ابوسفیان]] و از دولتمردان [[معاویه]]. [[عمرو]]، در [[جاهلیّت]] زیست <ref>الاستیعاب، ج ۳، ص ۲۶۲.</ref> و تا [[نبرد حنین]] در صف [[مشرکان]]، با [[مسلمانان]] جنگید و گویا پس از آن [[اسلام]] آورد.<ref>الاصابه، ج ۴، ص ۵۳۰.</ref> جزئیات [[زندگی]] وی در [[تاریخ]] روشن نیست؛ بدین جهت در باب [[صحابی]] بودن او [[اختلاف]] است. برخی، وی را از [[صحابیان]] [[پیامبر]]{{صل}} نمیدانند؛ بنابراین معتقدند که [[روایت]] او از پیامبر، مرسل است؛<ref> الاستیعاب، ج ۳، ص ۲۶۲.</ref> چنانکه [[بخاری]] نیز در تاریخ کبیر، نام وی را در ردیف [[صحابه]] ذکر نکرده؛<ref> التاریخ الکبیر، ج ۶، ص ۳۳۶.</ref> ولی برخی چون [[مسلم بن حجّاج]] او را صحابی شمردهاند.<ref> تاریخ دمشق، ج ۴۶، ص ۵۵؛ اسدالغابه، ج ۴، ص ۲۲۰.</ref> [[شیخ صدوق]] از آن رو که وی را در ماجرای [[تبوک]]، از دستاندرکاران [[قتل پیامبر]] میداند،<ref>الخصال، ج ۲، ص ۴۹۹.</ref> صحابی میشمارد. شاید در صحابی شمردن او اشتباهی رخ داده باشد؛ چرا که در تاریخ دو نفر به [[ابوالاعور]] شهره بودهاند: یکی [[حارث بن ظالم انصاری خزرجی]]، از [[بنیعدی]] بننجّار که در صحابی بودن وی اختلافی نیست و دیگری، [[عمرو بن سفیان سلمی]]،<ref> اسدالغابه، ج ۱، ص ۶۱۸.</ref> و شاید در این عرصه، اغراض [[سیاسی]] دخالت داشته تا بدینگونه بر شمار [[اصحاب رسول خدا]] در [[سپاه معاویه]] بیفزاید؛<ref>الصحیح من سیرهالنبی، ج ۹، ص ۴۷.</ref> به هر حال، [[داوری]] در این باره آسان نیست.
| |
| | |
| ابوالاعور، همپیمان [[حرب بن امیه]] و پسرش [[ابوسفیان بن حرب]]<ref> الاصابه، ج ۴، ص ۵۳۰.</ref> که در [[جنگ احد]].<ref> المغازی، ج ۱، ص ۲۶۶.</ref> و [[خندق]]<ref> المغازی، ج ۲، ص ۴۴۳.</ref> بر ضدّ پیامبر{{صل}} [[شمشیر]] میزد بود. او خود نیز در [[جنگ احزاب]]، با گروهی از بنیسلیم به [[یاری]] [[قریش]] شتافت.<ref>مجمع البیان، ج ۸، ص ۵۶۹.</ref> پس از آن، در [[زمان]] [[رسول خدا]]، سخنی از او نیست.
| |
| | |
| او در [[زمان]] [[ابوبکر]] در [[نبرد]] [[یرموک]]، [[فرماندهی]] گروهی را بر عهده داشت <ref> تاریخ دمشق، ج ۴۶، ص ۵۶.</ref> و در زمان [[عمر]]، در [[فتح]] [[شام]]، یکی از ده [[فرمانده]] [[ابوعبیده]] در فِحل (محلّی در شام) بود <ref>تاریخ طبری، ج ۲، ص ۳۵۷.</ref> و در [[سال ۱۳ هجری]]، با دیگر [[فرماندهان]] به طبریّه وارد شد، و [[مردم]] آنجا با او [[مصالحه]] کردند.<ref>تاریخ طبری، ج۲، ص ۳۶۰.</ref> در [[سال ۱۵ هجری]] [[جانشین]] [[عمروعاص]] در [[اردن]] شد تا [[عمرو]]، به [[جنگ]] [[رومیان]] در اجنادین برود.<ref> تاریخ طبری، ج ۲، ص ۴۴۷.</ref> در [[غزوه]] عموریه، (۲۳ [[هجری]]) [[امیر]] [[لشکر]] شام بود.<ref>الاصابه، ج ۴، ص ۵۳.</ref>.
| |
| | |
| [[ابوالاعور]] در زمان [[عثمان]]، در واپسین نبرد قبرس به سال ۲۶ یا ۲۷ هجری از طرف [[معاویه]]، در نقش [[فرمانده سپاه]] [[اسلام]] جنگید.<ref>تاریخ دمشق، ج ۴۶، ص ۵۷.</ref> در واقعه [[اعتراض]] [[مصریان]] بر عثمان، حامل [[نامه]] وی به [[والی]] [[مصر]] مبنی بر سرکوبی معترضان <ref> تاریخ طبری، ج ۲، ص ۶۶۲ و ۶۶۳.</ref> بود و هنگام درگذشت عثمان، کارگزاری معاویه را در اردن برعهده داشت.<ref>تاریخ طبری، ج ۲، ص ۶۹۳.</ref> نقش جدّی ابوالاعور در دستگاه [[امارت]] معاویه، بهویژه در نبرد صفیّن آشکار است. گفتهاند: وی محور جنگ صفیّن <ref>الاستیعاب، ج ۳، ص ۲۶۱.</ref> بود و نخستین [[حمله]]، به فرماندهی او انجام شد، و در این واقعه، [[یاران علی]]{{ع}} بهویژه [[مالک اشتر]] را به همدستی با [[قاتلان عثمان]] متّهم کرد.<ref> تاریخ دمشق، ج ۴۶، ص ۵۸.</ref> وی از کسانی بود که بر ضدّ [[امام علی]] در [[قتل عثمان]]، به [[گواهی]] معاویه آمد و موجب [[گمراهی]] افرادی شد.<ref> اسدالغابه، ج ۲، ص ۶۲۱.</ref> ابوالاعور در [[سپاه معاویه]]، فرماندهی [[اهل]] حِمْص را بر عهده داشت <ref> الاخبارالطوال، ص ۱۸۰.</ref> و با ده هزار [[سپاه]] بر [[شریعه]] [[فرات]] گمارده شد تا [[راه]] را بر [[سپاه علی]]{{ع}} ببندد.<ref>الاخبارالطوال، ص ۱۶۸.</ref> در پی [[حیلهگری]] سپاه معاویه، او نیز مصحفی بر سر داشت و عراقیان را به [[داوری]] آن فرا میخواند. در نهایت، به صورت [[گواه]] [[پیمان]] [[حکمیّت]] از طرف [[شامیان]] به میدان آمد <ref> الاخبارالطوال، ص ۱۹۶.</ref> و با چهار هزار شامی، [[مراقبت]] از [[جان]] [[عمروعاص]] را بر عهده گرفت.<ref>الاخبارالطوال، ص ۱۹۷.</ref>
| |
| | |
| در [[نگارش]] [[پیماننامه]]، با تقدیم [[نام علی]]{{ع}} سخت [[مخالفت]] کرد؛<ref> یعقوبی، ج ۲، ص ۱۸۹.</ref> سپس در مقابله با [[محمد بن ابیبکر]] ([[والی]] [[امام علی]]{{ع}} در [[مصر]]) در منطقه مَسناة، [[پرچم]] [[فرماندهی سپاه]] [[شام]] را به دوش کشید؛<ref>یعقوبی، ج ۲، ص ۱۹۴.</ref> بدین جهات، آوردهاند که امام علی او را در [[نماز]] [[لعن]] میکرد.<ref>تاریخ دمشق، ج ۴۶، ص ۵۲.</ref>
| |
| | |
| [[ابوالاعور]] در [[مخالفت با امام حسن]]{{ع}} و [[تحقیر]] و شکستن او نیز کوشا بود، و [[امام]] در خاموش کردن وی، به [[حدیثی]] از [[پیامبر]]{{صل}} اشاره کرد که در آن [[عمرو بن سفیان سلمی]]، لعن شد و در خطاب به [[معاویه]] گفت: آیا میدانی که پیامبر{{صل}} [[فرماندهی]] ([[قائد]]) و راننده (سائق) [[احزاب]] را لعن کرد؟ یکی از آن دو [[ابوسفیان]] و دیگری ابوالاعور بود.<ref>تاریخ دمشق، ج ۴۶، ص ۶۰.</ref> فرجام کار او نیز روشن نیست. بر پایه روایتی [[ضعیف]]، وی درسال ۶۵هجری با [[مروان بن حکم]] به مصر رفت <ref>تاریخ دمشق، ج ۴۶، ص ۵۴.</ref> که البتّه [[پذیرش]] این سخن مشکل است.
| |
| | |
| ==ابوالاعور در [[شان نزول]]==
| |
| | |
| == جستارهای وابسته ==
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| *[[پرونده:000052.jpg|22px]] [[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[ابوالاعور سلمی (مقاله)|مقاله «ابوالاعور سلمی»]]، [[ دائرة المعارف قرآن کریم ج۱ (کتاب)|''' دائرة المعارف قرآن کریم ج۱''']]
| |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{پانویس}}
| |
| | |
| [[رده:مدخل]]
| |
| [[رده:ابوالاعور سلمی]]
| |