بتریه در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←مقدمه
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
در کلمات [[فقها]] بتریّه از [[فرقه‌های شیعه]] شمرده نشده است؛ از این‌رو، [[احکام]] [[فِرَق شیعی]] همچون [[وقف]] کردن [[مالی]] بر [[شیعه]] که بدون تقیید به امامیّه یا غیر امامیّه، همه فرقه‌های شیعی را شامل می‌شود بر این گروه مترتّب نمی‌گردد، بلکه مشمول [[احکام]] [[مخالفان]] هستند<ref>المقنعه، ص۶۵۴؛ النهایه، ص۵۹۸؛ الوسیلة، ج۱، ص۳۷۱.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۲، ص:۶۶.</ref> | در کلمات [[فقها]] بتریّه از [[فرقه‌های شیعه]] شمرده نشده است؛ از این‌رو، [[احکام]] [[فِرَق شیعی]] همچون [[وقف]] کردن [[مالی]] بر [[شیعه]] که بدون تقیید به امامیّه یا غیر امامیّه، همه فرقه‌های شیعی را شامل می‌شود بر این گروه مترتّب نمی‌گردد، بلکه مشمول [[احکام]] [[مخالفان]] هستند<ref>المقنعه، ص۶۵۴؛ النهایه، ص۵۹۸؛ الوسیلة، ج۱، ص۳۷۱.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۲، ص:۶۶.</ref> | ||
==دیدگاه‌های [[فقهی]]== | |||
#'''مسح بر خُفَّین:''' جواز مسح بر پاپوش (خُف) در [[سفر]]، از باورهای [[فقهی]] [[اهل سنت]] است که بتریه نیز آنرا پذیرفته بوده‌اند<ref> اشعری قمی، کتاب المقالات والفرق، ص۱۱؛ نوبختی، فرق الشیعه، ص۱۳.</ref>. | |||
#'''جواز خوردن جِرّی:''' منظور از جِرّی مار ماهی است که [[فلس]] ندارد<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۱۲۵.</ref>. [[مسعدة بن صدقه]]، از [[راویان]] بتریه، [[حدیثی]] از [[امام صادق]]{{ع}} نقل می‌کند که در آن [[امام]] خوردن این نوع ماهی را مجاز می‌شمرد و بدان علاقه و اشتها نشان می‌دهد<ref>برقی، المحاسن، ج۲، ص۴۷۸.</ref>. [[فقیهان]] اهل سنت این ماهی را [[حلال]] می‌دانند<ref>ر.ک: دمیری، حیاة الحیوان، ج۱، ص۲۷۸.</ref>؛ اما نزد [[فقهای امامیه]] [[خوردن]] این ماهی جایز نیست و [[مجازات]] دارد<ref>ر.ک: مفید، المقنعه، ص۸۰۱.</ref>. | |||
#'''شُرب نبیذ مست کننده:''' نوشیدنی نبیذ به خودی خود [[حرام]] نیست؛ بلکه نوع خاصی از آن مُسکر است که گروهی از [[علویان]] [[کوفه]]، از جمله [[بتریه]]، در قول به جواز [[نوشیدن]] آن مشهور بوده‌اند<ref>اشعری قمی، کتاب المقالات والفرق، ص۱۱؛ نوبختی، فرق الشیعه.</ref>. | |||
# '''ترک جهر [[بسمله]]:''' تنها در یکی از منابع چنین [[اعتقادی]] به بتریان نسبت داده‌اند<ref>ابن‌مرتضی، کتاب البحر الزخار الجامع لمذاهب علماء الامصار.</ref>. جهر بسمله (بلند خواندن {{متن قرآن|بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ}}<ref>«به نام خداوند بخشنده بخشاینده» سوره فاتحه، آیه ۱.</ref> در [[نماز]]) از ویژگی‌های [[فقه]] امامی است<ref>ابن‌ادریس حلی، السرائر، ج۱، ص۲۱۷.</ref> که [[اهل سنت]] بر ترک آن [[اصرار]] دارند<ref>ر.ک: عینی، عمدة القاری، ج۵، ص۲۸۲.</ref>. ابن‌عقدة جارودی نیز کتابی دربارهٔ جهر بسمله تألیف کرده است<ref>نجاشی، الرجال، ص۹۴؛ طوسی، الفهرست، ص۷۴.</ref>. | |||
به‌هر دلیل مشخص نیست بتریان [[احکام]] و فتاوای [[فقهی]] و گاه اعتقادی‌شان را در مقابل فقه و [[اعتقادات]] [[جارودیه]] وضع کرده‌اند، یا جارودیه در برابر بتریه چنین مواضعی گرفته‌اند. هرچه هست رودررو بودن این دو فرقۀ [[زیدی]] در این ویژگی‌های اعتقادی و فقهی کاملاً روشن است. به نظر می‌رسد فقه جارودی بیشتر از فقه بتری در میان زیدیان سده‌های بعد رواج یافته است؛ برای نمونه [[محمد بن منصور مرادی]] دربارهٔ جهر بسمله می‌گوید: "[[عالمان]] [[خاندان پیامبر]]{{صل}} بر جهر بسمله [[اجماع]] دارند"<ref>احمد بن عیسی، الامالی (کتاب رأب الصدع)، ج۲، ص۸۵۵.</ref>.<ref>[[اعظم فرجامی|فرجامی، اعظم]]، [[زیدیه و حدیث امامیه (کتاب)|زیدیه و حدیث امامیه]]، ص: ۴۳-۴۴.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||