بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایاننامه): تفاوت میان نسخهها
بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (پایاننامه) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۷ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۱۲
، ۷ مهٔ ۲۰۲۱←چکیده پایاننامه
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
'''بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (با تکیه بر آراء شیخ صدوق و شیخ مفید)'''، عنوان پایاننامهای است به قلم [[سید ابراهیم افتخاری]] که در آن موضوع شئون امامت در مکتب قم و بغداد، مورد تحقیق و بررسی قرار میگیرد. این پایاننامه با همراهی [[حمید رضا شریعتمداری]] به عنوان استاد راهنما و [[حمید ملکمکان]] به عنوان استاد مشاور تدوین و در [[دانشکده شیعهشناسی]] وابسته به [[دانشگاه ادیان و مذاهب]] دفاع شده است.<ref name=p1>مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]] با پدیدآورنده</ref> | '''بررسی مقایسهای شئون امامت در مکتب قم و بغداد (با تکیه بر آراء شیخ صدوق و شیخ مفید)'''، عنوان پایاننامهای است به قلم [[سید ابراهیم افتخاری]] که در آن موضوع شئون امامت در مکتب قم و بغداد، مورد تحقیق و بررسی قرار میگیرد. این پایاننامه با همراهی [[حمید رضا شریعتمداری]] به عنوان استاد راهنما و [[حمید ملکمکان]] به عنوان استاد مشاور تدوین و در [[دانشکده شیعهشناسی]] وابسته به [[دانشگاه ادیان و مذاهب]] دفاع شده است.<ref name=p1>مکاتبه اختصاصی [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]] با پدیدآورنده</ref> | ||
== چکیده | == چکیده پایاننامه == | ||
* پژوهشگر این پایاننامه در ابتدای چکیده خود میگوید: «[[امامت]] از اصول مهم [[شیعه امامیه]] است. از همان [[آغاز امامت]] [[امامان شیعه]] تا کنون، مباحث فراوانی در مورد [[وظایف امام|وظایف]]، [[مقامات امام|مقامات]] و [[ویژگیهای امام]] در [[اندیشه]] [[علمای شیعه]] بیان شده است. با مراجعه به دیدگاه [[علمای امامیه]] در طول [[تاریخ]]، خصوصا [[محدثین قم]] و [[متکلمین بغداد]] در قرنهای چهارم و پنجم [[هجری]]، میبینیم که ایشان، [[امام]] را صاحب [[علم گسترده الهی]] دانستهاند، البته [[محدثین مکتب قم]]، [[گستره علم امام]] را بسیار وسیع و همه جانبه دانسته، اما بیشتر متکلمین مکتب بغداد، گستره علم امام را، محدود به حوزه [[وظایف امام]]، که بیشتر در [[امور دینی]] [[جامعه]] است میدانند. هم محدثین قم و هم متکلمین بغداد، [[علم غیب بالذات]] و بنفسه را برای امام، به صورت مستدل، [[نفی]] کرده، اما قائل به [[علم غیب مستفاد]] برای امام هستند، و برای آن هم دلیل و [[شاهد]] ذکر کردهاند؛ البته در [[گستره علم]] [[غیب]]، با هم اختلافاتی دارند. در مورد [[عصمت]] نیز، هر دو مکتب قائل به [[وجوب]] [[معصوم بودن امام]] از همه [[گناهان صغیره]] و [[گناهان کبیره|کبیره]]، عمدی و [[سهوی]] هستند و [[سهو]] و [[نسیان]] را برای امام جایز نمیدانند، ولی در جزئیات برخی مسائل با هم اختلافاتی دارند؛ [[شیخ صدوق]]، به خاطر قبول [[روایات]] سهوالنبی، وقوع سهو و نسیان از [[پیامبر خاتم]]{{صل}} در [[نماز]] را جایز میداند، [[شیخ مفید]] [نظریه سهوالنبی]]{{صل}} را با [[قاطعیت]] رد میکند، اما از سوی دیگر [[معتقد]] است که [[پیامبر]]{{صل}} چون [[انسان]] است، برایش جایز است که [[خواب]] مانده و نماز صبحش [[قضا]] شود. هر دو مکتب، در وجوب [[منصوص بودن امام]] و [[انتخاب]] الهی ایشان، اختلافی نداشته و هر نوع [[انتخاب مردمی]] امام را مردود میدانند؛ و در کنار وجود [[نص بر امامت]]، [[معجزه]] را نیز برای [[شناخت امام]]، [[واجب]] میدانند. در وجوب [[افضلیت]] و [[اشجعیت]] برای امام نیز اختلافی ندارند».<ref name=p1></ref> | * پژوهشگر این پایاننامه در ابتدای چکیده خود میگوید: «[[امامت]] از اصول مهم [[شیعه امامیه]] است. از همان [[آغاز امامت]] [[امامان شیعه]] تا کنون، مباحث فراوانی در مورد [[وظایف امام|وظایف]]، [[مقامات امام|مقامات]] و [[ویژگیهای امام]] در [[اندیشه]] [[علمای شیعه]] بیان شده است. با مراجعه به دیدگاه [[علمای امامیه]] در طول [[تاریخ]]، خصوصا [[محدثین قم]] و [[متکلمین بغداد]] در قرنهای چهارم و پنجم [[هجری]]، میبینیم که ایشان، [[امام]] را صاحب [[علم گسترده الهی]] دانستهاند، البته [[محدثین مکتب قم]]، [[گستره علم امام]] را بسیار وسیع و همه جانبه دانسته، اما بیشتر متکلمین مکتب بغداد، گستره علم امام را، محدود به حوزه [[وظایف امام]]، که بیشتر در [[امور دینی]] [[جامعه]] است میدانند. هم محدثین قم و هم متکلمین بغداد، [[علم غیب بالذات]] و بنفسه را برای امام، به صورت مستدل، [[نفی]] کرده، اما قائل به [[علم غیب مستفاد]] برای امام هستند، و برای آن هم دلیل و [[شاهد]] ذکر کردهاند؛ البته در [[گستره علم]] [[غیب]]، با هم اختلافاتی دارند. در مورد [[عصمت]] نیز، هر دو مکتب قائل به [[وجوب]] [[معصوم بودن امام]] از همه [[گناهان صغیره]] و [[گناهان کبیره|کبیره]]، عمدی و [[سهوی]] هستند و [[سهو]] و [[نسیان]] را برای امام جایز نمیدانند، ولی در جزئیات برخی مسائل با هم اختلافاتی دارند؛ [[شیخ صدوق]]، به خاطر قبول [[روایات]] سهوالنبی، وقوع سهو و نسیان از [[پیامبر خاتم]]{{صل}} در [[نماز]] را جایز میداند، [[شیخ مفید]] [نظریه سهوالنبی]]{{صل}} را با [[قاطعیت]] رد میکند، اما از سوی دیگر [[معتقد]] است که [[پیامبر]]{{صل}} چون [[انسان]] است، برایش جایز است که [[خواب]] مانده و نماز صبحش [[قضا]] شود. هر دو مکتب، در وجوب [[منصوص بودن امام]] و [[انتخاب]] الهی ایشان، اختلافی نداشته و هر نوع [[انتخاب مردمی]] امام را مردود میدانند؛ و در کنار وجود [[نص بر امامت]]، [[معجزه]] را نیز برای [[شناخت امام]]، [[واجب]] میدانند. در وجوب [[افضلیت]] و [[اشجعیت]] برای امام نیز اختلافی ندارند».<ref name=p1></ref> | ||