پرش به محتوا

ضرورت تشکیل حکومت در جامعه چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'نظامات اجتماعی' به 'نظامات اجتماعی'
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{پرسش غیرنهایی}} {{جعبه اطلاعات پرسش | موضوع اصلی = امامت (پرسش)|بانک جمع پ...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'نظامات اجتماعی' به 'نظامات اجتماعی')
خط ۴۲: خط ۴۲:
::::::'''رابطه [[اخلاق]] [[حاکم]] با اخلاق مردم''': آثار فرهنگ حکومت بر خصوصیات [[روحی]] و [[رفتاری]] مردم به حدّی است که در کتب [[اخلاقی]]، [[توده]] مردم هر [[زمان]] را بر [[دین]] [[پادشاه]] آن زمانه خوانده‌اند<ref>{{متن حدیث|فإن‏ الناس‏ على‏ دين‏ ملوكهم‏ فأخذ كل مؤمن من ذلك حظه و حاز منه قسطه}} (بحارالأنوار، ج۱۰۲، ص۸: خطبة الکتاب).</ref>. این اصل در بیان‌های [[قرآنی]] و [[روایی]] با تعابیر گوناگون بیان شده است. {{متن حدیث|‏الْإمَامُ عَلِیٌّ{{ع}}: النَّاسُ بِأُمَرَائِهِمْ أَشْبَهُ مِنْهُمْ بِآبَائِهِمْ}}<ref>تحف العقول، ص۲۰۸.</ref>. {{متن حدیث|‏الْإمَامُ عَلِیٌّ{{ع}}: إِذَا تَغَيَّرَ السُّلْطَانُ‏ تَغَيَّرَ الزَّمَانُ}}<ref>نهج البلاغة (للصبحی صالح)، الکتاب ۳۱.</ref>.
::::::'''رابطه [[اخلاق]] [[حاکم]] با اخلاق مردم''': آثار فرهنگ حکومت بر خصوصیات [[روحی]] و [[رفتاری]] مردم به حدّی است که در کتب [[اخلاقی]]، [[توده]] مردم هر [[زمان]] را بر [[دین]] [[پادشاه]] آن زمانه خوانده‌اند<ref>{{متن حدیث|فإن‏ الناس‏ على‏ دين‏ ملوكهم‏ فأخذ كل مؤمن من ذلك حظه و حاز منه قسطه}} (بحارالأنوار، ج۱۰۲، ص۸: خطبة الکتاب).</ref>. این اصل در بیان‌های [[قرآنی]] و [[روایی]] با تعابیر گوناگون بیان شده است. {{متن حدیث|‏الْإمَامُ عَلِیٌّ{{ع}}: النَّاسُ بِأُمَرَائِهِمْ أَشْبَهُ مِنْهُمْ بِآبَائِهِمْ}}<ref>تحف العقول، ص۲۰۸.</ref>. {{متن حدیث|‏الْإمَامُ عَلِیٌّ{{ع}}: إِذَا تَغَيَّرَ السُّلْطَانُ‏ تَغَيَّرَ الزَّمَانُ}}<ref>نهج البلاغة (للصبحی صالح)، الکتاب ۳۱.</ref>.
::::::بنابراین برای [[شناخت]] هر دولتی به [[قضاوت]] و بیانات آنان نباید اکتفا کرد بلکه بر جو حاکم در [[اخلاقیات]] و صفات توده مردم باید توجه نمود. {{متن حدیث|الْإمَامُ عَلِیٌّ{{ع}}: دَوْلَةُ الْأَكَابِرِ مِنْ أَفْضَلِ الْمَغَانِمِ، دَوْلَةُ اللِّئَامِ مَذَلَّةُ الْكِرَامِ‏}}<ref>غرر الحکم، ح۵۱۱۲- ۵۱۱۳.</ref>. {{متن حدیث|الْإمَامُ عَلِیٌّ{{ع}}: دَوْلَةُ الْكَرِيمِ‏ تُظْهِرُ مَنَاقِبَهُ‏، دَوْلَةُ اللَّئِيمِ تَكْشِفُ‏ مَسَاوِيَهُ‏ وَ مَعَايِبَهُ‏}}<ref>غرر الحکم، ح۵۱۰۶- ۵۱۰۷.</ref>.
::::::بنابراین برای [[شناخت]] هر دولتی به [[قضاوت]] و بیانات آنان نباید اکتفا کرد بلکه بر جو حاکم در [[اخلاقیات]] و صفات توده مردم باید توجه نمود. {{متن حدیث|الْإمَامُ عَلِیٌّ{{ع}}: دَوْلَةُ الْأَكَابِرِ مِنْ أَفْضَلِ الْمَغَانِمِ، دَوْلَةُ اللِّئَامِ مَذَلَّةُ الْكِرَامِ‏}}<ref>غرر الحکم، ح۵۱۱۲- ۵۱۱۳.</ref>. {{متن حدیث|الْإمَامُ عَلِیٌّ{{ع}}: دَوْلَةُ الْكَرِيمِ‏ تُظْهِرُ مَنَاقِبَهُ‏، دَوْلَةُ اللَّئِيمِ تَكْشِفُ‏ مَسَاوِيَهُ‏ وَ مَعَايِبَهُ‏}}<ref>غرر الحکم، ح۵۱۰۶- ۵۱۰۷.</ref>.
::::::'''تناسب [[حاکم]] و [[مردم]]''': بر اساس آنچه در بند اول گذشت، تنها [[فضائل]] و یا [[رذائل]] [[امام]] هر قومی نیست که جهت‌دهنده خصوصیات مردم است؛ بلکه مطالبات قاطبه [[امّت]] نیز بیانگر سطح [[لیاقت]] ایشان در برخورداری از [[رهبری]] ارجمند یا غیر آن است. ظرافت [[هماهنگی]] ریشه‌های لغوی [[امت]] و [[امام در قرآن]]، بیانگر تناسب آنان در [[نظامات]] [[اجتماعی]] است؛ به این ترتیب که سطح لیاقت هر امّتی، متناسب با امامی که برای خود [[انتخاب]] می‌کند. {{متن حدیث|قال رسول الله{{صل}}: كما تكونوا يولّى عليكم‏}}<ref>کنزالعمال، ح۱۴۹۷۲.</ref>.
::::::'''تناسب [[حاکم]] و [[مردم]]''': بر اساس آنچه در بند اول گذشت، تنها [[فضائل]] و یا [[رذائل]] [[امام]] هر قومی نیست که جهت‌دهنده خصوصیات مردم است؛ بلکه مطالبات قاطبه [[امّت]] نیز بیانگر سطح [[لیاقت]] ایشان در برخورداری از [[رهبری]] ارجمند یا غیر آن است. ظرافت [[هماهنگی]] ریشه‌های لغوی [[امت]] و [[امام در قرآن]]، بیانگر تناسب آنان در [[نظامات اجتماعی]] است؛ به این ترتیب که سطح لیاقت هر امّتی، متناسب با امامی که برای خود [[انتخاب]] می‌کند. {{متن حدیث|قال رسول الله{{صل}}: كما تكونوا يولّى عليكم‏}}<ref>کنزالعمال، ح۱۴۹۷۲.</ref>.
::::::به همین دلیل است که [[خداوند]]، هر قومی را با رهبرانش [[محشور]] می‌نماید؛ مثلاً درباره [[فرعون]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَقْدُمُ قَوْمَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَأَوْرَدَهُمُ النَّارَ وَبِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ}}<ref>«او در روز رستخیز، پیشاپیش قومش می‌آید و آنان را به دوزخ درمی‌آورد و بد آبشخوری است که بدان درمی‌آیند» سوره هود، آیه ۹۸.</ref>.
::::::به همین دلیل است که [[خداوند]]، هر قومی را با رهبرانش [[محشور]] می‌نماید؛ مثلاً درباره [[فرعون]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَقْدُمُ قَوْمَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَأَوْرَدَهُمُ النَّارَ وَبِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ}}<ref>«او در روز رستخیز، پیشاپیش قومش می‌آید و آنان را به دوزخ درمی‌آورد و بد آبشخوری است که بدان درمی‌آیند» سوره هود، آیه ۹۸.</ref>.
::::::او عذر کسانی را که [[فریب]] بزرگان و [[ائمّه]] [[باطل]] خود را خوردند نمی‌پذیرد: {{متن قرآن|قَالَ ادْخُلُوا فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ فِي النَّارِ كُلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَهَا حَتَّى إِذَا ادَّارَكُوا فِيهَا جَمِيعًا قَالَتْ أُخْرَاهُمْ لِأُولَاهُمْ رَبَّنَا هَؤُلَاءِ أَضَلُّونَا فَآتِهِمْ عَذَابًا ضِعْفًا مِنَ النَّارِ قَالَ لِكُلٍّ ضِعْفٌ وَلَكِنْ لَا تَعْلَمُونَ * وَقَالَتْ أُولَاهُمْ لِأُخْرَاهُمْ فَمَا كَانَ لَكُمْ عَلَيْنَا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ}}<ref>«(خداوند) می‌فرماید: در میان امّت‌هایی از پریان و آدمیان که پیش از شما بوده‌اند، در آتش (دوزخ) درآیید! هر گاه امّتی (در دوزخ) درآید همگون خویش را لعنت می‌کند تا آنگاه که همگان با هم در آن به هم پیوندند؛ پیروان درباره پیشوایان می‌گویند: پروردگارا! اینان ما را بیراه کردند پس به آنها عذابی دو چندان از آتش (دوزخ) بده! (خداوند) می‌فرماید: برای همگان دو چندان خواهد بود اما نمی‌دانید * و پیشوایان به پیروان می‌گویند: شما را بر ما هیچ برتری نیست پس عذاب را برای آنچه بجای می‌آوردید بچشید!» سوره اعراف، آیه ۳۸-۳۹.</ref>.
::::::او عذر کسانی را که [[فریب]] بزرگان و [[ائمّه]] [[باطل]] خود را خوردند نمی‌پذیرد: {{متن قرآن|قَالَ ادْخُلُوا فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ فِي النَّارِ كُلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَهَا حَتَّى إِذَا ادَّارَكُوا فِيهَا جَمِيعًا قَالَتْ أُخْرَاهُمْ لِأُولَاهُمْ رَبَّنَا هَؤُلَاءِ أَضَلُّونَا فَآتِهِمْ عَذَابًا ضِعْفًا مِنَ النَّارِ قَالَ لِكُلٍّ ضِعْفٌ وَلَكِنْ لَا تَعْلَمُونَ * وَقَالَتْ أُولَاهُمْ لِأُخْرَاهُمْ فَمَا كَانَ لَكُمْ عَلَيْنَا مِنْ فَضْلٍ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ}}<ref>«(خداوند) می‌فرماید: در میان امّت‌هایی از پریان و آدمیان که پیش از شما بوده‌اند، در آتش (دوزخ) درآیید! هر گاه امّتی (در دوزخ) درآید همگون خویش را لعنت می‌کند تا آنگاه که همگان با هم در آن به هم پیوندند؛ پیروان درباره پیشوایان می‌گویند: پروردگارا! اینان ما را بیراه کردند پس به آنها عذابی دو چندان از آتش (دوزخ) بده! (خداوند) می‌فرماید: برای همگان دو چندان خواهد بود اما نمی‌دانید * و پیشوایان به پیروان می‌گویند: شما را بر ما هیچ برتری نیست پس عذاب را برای آنچه بجای می‌آوردید بچشید!» سوره اعراف، آیه ۳۸-۳۹.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش