عصمت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پانویس2}} +{{پانویس}})) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{اعتقادات شیعه}} | |||
{{ | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[عصمت]]''' است. "'''[[عصمت]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[عصمت]]''' است. "'''[[عصمت]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عصمت در قرآن]] - [[عصمت در حدیث]] - [[عصمت در کلام اسلامی]] - [[عصمت در گفتگوهای بین‌المذاهب]] - [[عصمت در عرفان اسلامی]] - [[مقام عصمت]]</div> | : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عصمت در لغت]] - [[عصمت در قرآن]] - [[عصمت در حدیث]] - [[عصمت در کلام اسلامی]] - [[عصمت در گفتگوهای بین‌المذاهب]] - [[عصمت در عرفان اسلامی]] - [[عصمت در فقه سیاسی]] - [[عصمت در معارف و سیره رضوی]] - [[مقام عصمت]]</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[عصمت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[عصمت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۲: | ||
در اینجا از سنت فاطمه{{س}} یاد شده که مانند [[سنت پیامبر]] و [[امامان]] باید مورد توجه و [[پیروی]] و عمل قرار گیرد و [[سیره]] بخشی از سنت یا مرادف آن است.<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ۷۸.</ref> | در اینجا از سنت فاطمه{{س}} یاد شده که مانند [[سنت پیامبر]] و [[امامان]] باید مورد توجه و [[پیروی]] و عمل قرار گیرد و [[سیره]] بخشی از سنت یا مرادف آن است.<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ۷۸.</ref> | ||
==عصمت در مقامات امامان== | |||
در این قسمت به برخی از تعریف‌های [[اندیشمندان]] [[متکلم]] درباره [[عصمت]] اشاره می‌شود: | |||
[[شیخ مفید]] (م۴۱۳): «عصمت لطفی است که [[خداوند]] بر مکلّف می‌کند به نحوی که وقوع [[گناه]] و ترک [[بندگی]] از او ممتنع می‌شود، در حالی‌که [[قادر]] بر آن است»<ref>النکت الاعتقادیة، ص۳۷.</ref>. و «عصمت همان [[توفیق]] و [[لطف]] و محافظت خداوند نسبت به حجج است که آنان را از گناه و [[اشتباه]] در [[دین خدا]] باز می‌دارد»<ref>تصحیح الاعتقاد، ص۱۲۸.</ref>. | |||
[[سید مرتضی]] (م ۴۳۶): «عصمت لطفی [[الهی]] است که به واسطه آن [[انسان]] از انجام کار [[قبیح]] [[امتناع]] می‌ورزد»<ref>رسائل الشریف، ج۳، ص۳۲۵.</ref>. | |||
[[علامه حلی]] (م ۷۲۶): «عصمت لطفی خفی از جانب خداوند است که باعث می‌شود [[عبد]] انگیزه‌ای بر ترک [[طاعت]] و انجام [[معصیت]] نداشته باشد، با اینکه [[قدرت]] بر انجام آن دارد»<ref>باب حادی عشر، ص۶۲؛ ر.ک: ارشاد الطالبین إلی نهج المسترشدین، ص۳۱۰.</ref>. | |||
[[خواجه طوسی]] (م۶۷۲)؛ «عصمت ملکه‌ای است که با وجود آن، گناه از صاحب عصمت سر نمی‌زند»<ref>تلخیص المحصل، ص۳۶۹.</ref>. | |||
[[محقق بحرانی]] (م ۶۹۹): «عصمت ملکه‌ای [[نفسانی]] است که [[مکلف]] را از انجام معصیت باز می‌دارد»<ref>النجاة فی القیامة فی تحقیق أمر الامامه، ج۱، ص۵۵.</ref>. | |||
[[فیاض لاهیجی]] (م ۱۰۷۲): «مراد از عصمت غریزه‌ای است که با وجود آن [[داعی]] بر معصیت صادر نتواند شد، با قدرت بر آن و این [[غریزه]] عبارت از قوت [[عقل]] است به حیثیتی که موجب [[قهر]] قوای نفسانی شود»<ref>گوهر مراد، ص۳۷۹.</ref>. | |||
[[علامه طباطبایی]]: «عصمت قوه‌ای است که انسان را از [[ارتکاب گناه]] و افتادن در [[خطا]] منع می‌کند»<ref>المیزان، ج۸، ص۱۴۲.</ref>. | |||
[[استاد سبحانی]] در [[تفسیر]] و توضیح عصمت آن را نتیجه [[علم]] [[قطعی]] به عواقب گناه و شاخه‌ای از [[تقوا]] دانسته و می‌فرمایند: «عصمت ملکه‌ای نفسانی و [[راسخ]] در نفس است، انسان [[معصوم]] وقتی به [[درجه]] نهایی تقوا می‌رسد طهارتی را پیدا می‌کند که دیگر اثری از معصیت و [[تمرد]] [[اوامر الهی]] در او باقی نمی‌ماند»<ref>الالهیات، ج۳، ص۱۵۹ و ر.ک: اللوامع الالهیه، ص۱۷۰.</ref>. | |||
و [[اشاعره]] هم طبق [[اعتقادات]] خود درباره [[جبر و اختیار]]، عصمت را این چنین معنی کرده‌اند: «[[عصمت]] یعنی اینکه [[خداوند]] در [[معصومین]] [[گناه]] را [[خلق]] نمی‌کند»<ref>ر.ک: دلائل الصدق، ج۱، ص۳۷۰.</ref>.<ref>[[مصطفی سلیمانیان|سلیمانیان، مصطفی]]، [[مقامات امامان (کتاب)|مقامات امامان]]، ص ۲۱۱.</ref> | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{ | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:Imamat.jpg|22px]] [[علی قربانی| قربانی، علی]]، [[امامت‌پژوهی (کتاب)|'''امامت‌پژوهی''']] | # [[پرونده:Imamat.jpg|22px]] [[علی قربانی| قربانی، علی]]، [[امامت‌پژوهی (کتاب)|'''امامت‌پژوهی''']] | ||
# [[پرونده:426310763.jpg|22px]] [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|'''کلام نوین اسلامی ج۲''']] | # [[پرونده:426310763.jpg|22px]] [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|'''کلام نوین اسلامی ج۲''']] | ||
| خط ۵۵: | خط ۷۵: | ||
# [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']] | # [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']] | ||
# [[پرونده:1100516.jpg|22px]] [[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|'''درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه''']] | # [[پرونده:1100516.jpg|22px]] [[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|'''درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه''']] | ||
{{پایان}} | # [[پرونده:1100785.jpg|22px]] [[مصطفی سلیمانیان|سلیمانیان]]، [[مقامات امامان (کتاب)|مقامات امامان]] | ||
{{پایان منابع}} | |||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||