مدیران رابط کاربری، مدیران، templateeditor
۲۴٬۴۶۴
ویرایش
عمرو بن قرظه انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام حسین | عنوان مدخل = عمرو بن قرظه انصاری | مداخل مرتبط = [[عمرو بن قرظه انصاری در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
| نام = عمرو بن قرظه انصاری | |||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = آرامگاه شهدای کربلا.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = آرامگاه شهدای کربلا | |||
| نام کامل = عمرو بن قرظه انصاری | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = | |||
| لقب = | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = | |||
| از تیره = | |||
| پدر = [[قرظة بن کعب انصاری]] | |||
| مادر = | |||
| همسر = | |||
| پسر = | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = [[علی بن قرظه انصاری]] | |||
| خویشاوندان = | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| محل زندگی = [[کوفه]] | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| تاریخ شهادت = [[۶۱ هجری]] | |||
| محل شهادت = [[کربلا]] | |||
| طول عمر = | |||
| محل دفن = [[کربلا]] | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = [[امام حسین]] | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = [[واقعه عاشورا]] | |||
| نقش‌ها = | |||
| فعالیت‌ها = | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = | |||
| راویان از او = | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
'''عمرو بن قرظه انصاری''' یکی از شخصیت‌های نامی [[کوفه]] بود. او [[روز]] ششم [[محرم]] به [[امام حسین]] {{ع}} پیوست و مورد عنایت [[امام]] قرار گرفت. امام او را واسطه مذاکره با [[عمر سعد]] در نظر گرفت. عمرو در [[روز عاشورا]] بعد از رجزخوانی حماسی و حمایت جانانه از امام {{ع}} و جراحات فراوان به [[شهادت]] رسید. | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
«عمرو»<ref>برخی منابع نام او را عمیر (الاقبال، ج۳، ص۷۸ (پاورقی)) و برخی عمر (روضة الشهداء، ص۳۱۱، کتابفروشی الاسلامیة) گفته‌اند.</ref> فرزند [[قرظة بن کعب انصاری]]<ref>قرضة بن کعب انصاری خزرجی از صحابه رسول خدا{{صل}} بود که در جنگ‌های احد و دیگر جنگ‌های پس از آن شرکت داشت (الاصابة، ج۵، ص۳۲۹) و شیخ طوسی او را در شمار صحابه امیرمؤمنان{{ع}} و امام حسین{{ع}} آورده است (رجال الطوسی، ص۵۵ و ۷۸) برخی نیز برآنند که وی در جنگ‌های امیرمؤمنان شرکت داشت و علی{{ع}} او را به حکومت فارس گماشت (ابصارالعین، ص۱۵۵، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة).</ref> از شخصیت‌های نامی [[کوفه]] بود. پدرش قرظه از [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}} در [[مدینه]] بود و در [[جنگ احد]] و دیگر جنگ‌های [[عصر پیامبر]] شرکت داشت و پس از [[رسول خدا]]{{صل}} در [[زمان]] [[خلافت]] [[عمر بن الخطاب]]، از طرف [[خلیفه]] به عنوان [[فقیه]] و [[معلم]] [[فقه]] در کوفه ساکن شد<ref>الاصابه، ج۵، ص۳۲۹.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص۵۳۳-۵۳۴؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۵۵۸؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۵۶.</ref>. | «عمرو»<ref>برخی منابع نام او را عمیر (الاقبال، ج۳، ص۷۸ (پاورقی)) و برخی عمر (روضة الشهداء، ص۳۱۱، کتابفروشی الاسلامیة) گفته‌اند.</ref> فرزند [[قرظة بن کعب انصاری]]<ref>قرضة بن کعب انصاری خزرجی از صحابه رسول خدا {{صل}} بود که در جنگ‌های احد و دیگر جنگ‌های پس از آن شرکت داشت (الاصابة، ج۵، ص۳۲۹) و شیخ طوسی او را در شمار صحابه امیرمؤمنان {{ع}} و امام حسین {{ع}} آورده است (رجال الطوسی، ص۵۵ و ۷۸) برخی نیز برآنند که وی در جنگ‌های امیرمؤمنان شرکت داشت و علی {{ع}} او را به حکومت فارس گماشت (ابصارالعین، ص۱۵۵، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة).</ref> از شخصیت‌های نامی [[کوفه]] بود. پدرش قرظه از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} در [[مدینه]] بود و در [[جنگ احد]] و دیگر جنگ‌های [[عصر پیامبر]] شرکت داشت و پس از [[رسول خدا]] {{صل}} در [[زمان]] [[خلافت]] [[عمر بن الخطاب]]، از طرف [[خلیفه]] به عنوان [[فقیه]] و [[معلم]] [[فقه]] در کوفه ساکن شد<ref>الاصابه، ج۵، ص۳۲۹.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص۵۳۳-۵۳۴؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۵۵۸؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۵۶.</ref>. | ||
== | == واسطه ملاقات امام حسین {{ع}} با [[عمر بن سعد]] == | ||
عمرو قبل از [[عاشورا]] تا روز ششم محرم در سپاه عمر سعد بود و روز ششم به [[کاروان حسینی]] پیوست و در شمار [[یاران امام حسین]]{{ع}} درآمد، اما جزئیات بیشتری درباره چگونگی | عمرو قبل از [[عاشورا]] تا روز ششم محرم در سپاه عمر سعد بود و روز ششم به [[کاروان حسینی]] پیوست و در شمار [[یاران امام حسین]] {{ع}} درآمد، اما جزئیات بیشتری درباره چگونگی پیوستن او به [[کاروان حسینی]] و نیز از زندگانی‌اش در [[تاریخ]] نیامده است. با اینکه عمرو در [[روز]] ششم [[محرم]] [[خدمت]] [[امام]] {{ع}} آمد و لکن مورد [[عنایت خاص]] حضرت قرار داشت و امام {{ع}} او را جهت [[مذاکره]] نزد عمرسعد فرستاد. | ||
داستان از اینجا شروع شد: در روز هشتم محرم که [[سپاه]] عمرسعد آب را به روی [[حرم حسینی]] بستند، تلاش [[یاران امام]]{{ع}} برای آوردن آب به جایی نرسید. به [[دستور امام]]{{ع}} [[قمر]] [[بنی هاشم]] با سی سوار به سوی [[شریعه]] حرکت نمود تا آب بیاورد. آنان با [[موفقیت]] مشک‌ها را پُر از آب کردند و بازگشتند<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۳۳۶.</ref>. | داستان از اینجا شروع شد: در روز هشتم محرم که [[سپاه]] عمرسعد آب را به روی [[حرم حسینی]] بستند، تلاش [[یاران امام]] {{ع}} برای آوردن آب به جایی نرسید. به [[دستور امام]] {{ع}} [[قمر]] [[بنی هاشم]] با سی سوار به سوی [[شریعه]] حرکت نمود تا آب بیاورد. آنان با [[موفقیت]] مشک‌ها را پُر از آب کردند و بازگشتند<ref>تنقیح المقال، ج۲، ص۳۳۶.</ref>. | ||
امام{{ع}} چون وضع را چنین دید، [[عمرو بن قرظة انصاری]] را نزد عمرسعد فرستاد تا درخواست [[ملاقات امام]]{{ع}} با [[عمر سعد]] را به اطلاع او برساند. عمرسعد از این پیشنهاد استقبال کرد و شب هنگام با بیست نفر از سپاهیانش و [[امام حسین]]{{ع}} نیز با بیست نفر از یارانش در محلی بین دو سپاه حضور یافتند و با هم [[ملاقات]] و گفت وگو کردند<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص۵۳۴؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۵۶.</ref>. | امام {{ع}} چون وضع را چنین دید، [[عمرو بن قرظة انصاری]] را نزد عمرسعد فرستاد تا درخواست [[ملاقات امام]] {{ع}} با [[عمر سعد]] را به اطلاع او برساند. عمرسعد از این پیشنهاد استقبال کرد و شب هنگام با بیست نفر از سپاهیانش و [[امام حسین]] {{ع}} نیز با بیست نفر از یارانش در محلی بین دو سپاه حضور یافتند و با هم [[ملاقات]] و گفت وگو کردند<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص۵۳۴؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۵۶.</ref>. | ||
==حضور پُرشور | == حضور پُرشور عمرو در [[روز عاشورا]] == | ||
عمرو این [[شیعه راستین]] و [[یار]] با وفای [[حسینی]] در روز عاشورا | عمرو این [[شیعه راستین]] و [[یار]] با وفای [[حسینی]] در روز عاشورا خدمت [[امام]] {{ع}} آمد و پس از کسب اجازه، قدم به میدان گذاشت و این [[رجز]] را خواند: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۲۵: | خط ۶۸: | ||
{{ب|''ضَرْبَ غُلَامٍ غَيْرِ نَكْسٍ شَارٍ''|2=''دُونَ حُسَيْنٍ مُهْجَتِي وَ دَارِي''}} | {{ب|''ضَرْبَ غُلَامٍ غَيْرِ نَكْسٍ شَارٍ''|2=''دُونَ حُسَيْنٍ مُهْجَتِي وَ دَارِي''}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
:[[سپاه]] [[انصار]] می‌‌دانند از کسی که [[مسئولیت]] [[حفظ جان]] او را به عهده دارم [[حمایت]] می‌کنم؛ همانا ضربه‌های من مانند ضربه‌های [[جوانی]] است که از صحنه نمی‌گریزد و [[جان]] و خانه‌ام فدای حسین باد!<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۳۴؛ مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۰۴ و ابصارالعین، ص۱۳۷. کلمه «شاری» در بیت دوم از باب «شری بنفسه» است. و شاید مصرع آخر رجز او که گفت: «دون حسین مهجتی و داری»کنایه به عمرسعد باشد که در شب نهم محرم به امام حسین{{ع}} گفت: اگر با شما باشم می‌‌ترسم خانه‌ام را خراب کنند! عمرو می‌‌گوید، خون و خانه‌ام فدای حسین باشد.</ref>. | :[[سپاه]] [[انصار]] می‌‌دانند از کسی که [[مسئولیت]] [[حفظ جان]] او را به عهده دارم [[حمایت]] می‌کنم؛ همانا ضربه‌های من مانند ضربه‌های [[جوانی]] است که از صحنه نمی‌گریزد و [[جان]] و خانه‌ام فدای حسین باد!<ref>تاریخ طبری، ج۵، ص۴۳۴؛ مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۰۴ و ابصارالعین، ص۱۳۷. کلمه «شاری» در بیت دوم از باب «شری بنفسه» است. و شاید مصرع آخر رجز او که گفت: «دون حسین مهجتی و داری»کنایه به عمرسعد باشد که در شب نهم محرم به امام حسین {{ع}} گفت: اگر با شما باشم می‌‌ترسم خانه‌ام را خراب کنند! عمرو می‌‌گوید، خون و خانه‌ام فدای حسین باشد.</ref>. | ||
پس از آنکه ساعتی رزمید، [[خدمت]] [[امام]]{{ع}} بازگشت و خود را سپر [[بلا]] قرار داد و از حضرت [[دفاع]] نمود<ref>ابصارالعین، ص۱۳۸ و بحار الأنوار، ج۴۵، ص۲۲.</ref>. | پس از آنکه ساعتی رزمید، [[خدمت]] [[امام]] {{ع}} بازگشت و خود را سپر [[بلا]] قرار داد و از حضرت [[دفاع]] نمود<ref>ابصارالعین، ص۱۳۸ و بحار الأنوار، ج۴۵، ص۲۲.</ref>. | ||
ابن نما می‌‌گوید: "عمرو بن قرظة، وقتی از میدان رزم خدمت [[حضرت حسین]]{{ع}} بازگشت، پروانه‌وار دور امام{{ع}} می‌‌چرخید و صورت و سینه خود را سپر تیرهای [[دشمن]] قرار داده و نمی‌گذاشت که به [[امام حسین]] صدمه‌ای وارد شود و پس از جراحت‌های زیادی که برداشته بود رو به امام{{ع}} کرد و گفت: ای [[پسر رسول خدا]]، آیا به [[عهد]] خود [[وفا]] کردم؟! حضرت در پاسخ او فرمود: آری، تو زودتر از من وارد [[بهشت]] خواهی شد، [[سلام]] مرا به [[پیامبر خدا]] برسان و بگو که من هم به دنبال تو خواهم آمد!<ref>{{متن حدیث|نَعَمْ أَنْتَ أَمَامِي فِي اَلْجَنَّةِ فَاقْرَأْ رَسُولَ اَللَّهِ{{صل}} اَلسَّلاَمَ وَ أَعْلِمْهُ أَنِّي فِي اَلْأَثَرِ}}</ref>. | ابن نما می‌‌گوید: "عمرو بن قرظة، وقتی از میدان رزم خدمت [[حضرت حسین]] {{ع}} بازگشت، پروانه‌وار دور امام {{ع}} می‌‌چرخید و صورت و سینه خود را سپر تیرهای [[دشمن]] قرار داده و نمی‌گذاشت که به [[امام حسین]] صدمه‌ای وارد شود و پس از جراحت‌های زیادی که برداشته بود رو به امام {{ع}} کرد و گفت: ای [[پسر رسول خدا]]، آیا به [[عهد]] خود [[وفا]] کردم؟! حضرت در پاسخ او فرمود: آری، تو زودتر از من وارد [[بهشت]] خواهی شد، [[سلام]] مرا به [[پیامبر خدا]] برسان و بگو که من هم به دنبال تو خواهم آمد!<ref>{{متن حدیث|نَعَمْ أَنْتَ أَمَامِي فِي اَلْجَنَّةِ فَاقْرَأْ رَسُولَ اَللَّهِ {{صل}} اَلسَّلاَمَ وَ أَعْلِمْهُ أَنِّي فِي اَلْأَثَرِ}}</ref>. | ||
عمرو، پس از شنیدن این سخنان بشارت‌آمیز از [[اباعبدالله الحسین]]{{ع}} بسیار خوشحال شد و به [[نبرد]] خود ادامه داد تا آنکه در اثر جراحات زیادی که برداشته بود روی [[زمین]] افتاد و [[جان]] به جان آفرین [[تسلیم]] کرد و به خیل [[شهیدان کربلا]] پیوست!<ref>الملهوف، ص۱۶۳ و ابصارالعین، ص۱۳۸.</ref> در زیارت ناحیه مقدسه درباره ایشان چنین آمد است: {{متن حدیث|اَلسَّلاَمُ عَلَى عَمْرِو بْنِ قَرَظَةَ اَلْأَنْصَارِيِّ}}<ref>زیارت ناحیه مقدسه، بحار الأنوار، ج۴۵، ص۷۱.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص۵۳۷-۵۳۸؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۵۶.</ref> | عمرو، پس از شنیدن این سخنان بشارت‌آمیز از [[اباعبدالله الحسین]] {{ع}} بسیار خوشحال شد و به [[نبرد]] خود ادامه داد تا آنکه در اثر جراحات زیادی که برداشته بود روی [[زمین]] افتاد و [[جان]] به جان آفرین [[تسلیم]] کرد و به خیل [[شهیدان کربلا]] پیوست!<ref>الملهوف، ص۱۶۳ و ابصارالعین، ص۱۳۸.</ref> در زیارت ناحیه مقدسه درباره ایشان چنین آمد است: {{متن حدیث|اَلسَّلاَمُ عَلَى عَمْرِو بْنِ قَرَظَةَ اَلْأَنْصَارِيِّ}}<ref>زیارت ناحیه مقدسه، بحار الأنوار، ج۴۵، ص۷۱.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|اصحاب امام حسین]]، ص۵۳۷-۵۳۸؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۵۶.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{مدخل وابسته}} | |||
* [[قرظة بن کعب انصاری]] (پدر) | * [[قرظة بن کعب انصاری]] (پدر) | ||
* [[علی بن قرظه انصاری]] (برادر) | * [[علی بن قرظه انصاری]] (برادر) | ||
{{پایان مدخل وابسته}} | |||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1100374.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|'''اصحاب امام حسین''']] | # [[پرونده:1100374.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام حسین - ناظم‌زاده (کتاب)|'''اصحاب امام حسین''']] | ||
# [[پرونده:13681353.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امام حسین''']] | # [[پرونده:13681353.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امام حسین''']] | ||
#[[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | # [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب امام حسین]] | ||
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]] | [[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]] | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده:شهدای واقعه کربلا]] | [[رده:شهدای واقعه کربلا]] | ||
[[رده:قبیله نامعلوم]] | |||