پرش به محتوا

سفر در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۱۴۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اکتبر ۲۰۲۱
خط ۶۵: خط ۶۵:
==سفرهای [[ممنوع]]==
==سفرهای [[ممنوع]]==
===سفر با [[هدف]] فسادگری و [[فتنه]] انگیزی===
===سفر با [[هدف]] فسادگری و [[فتنه]] انگیزی===
[[قرآن کریم]] با تعبیر «یَسعَونَ فِی الاَرضِ فَسادًا» ([[مائده]] / ۵، ۶۴) و نیز «سَعَی فِی الاَرضِ لِیُفسِدَ فیها» (بقره / ۲، ۲۰۵) در شماری از [[آیات]]، به سفرهایی اشاره می‌کند که با غرض فسادگری انجام می‌شوند؛ از جمله [[یهودیان]] را که با حرکتی شتابان و سفر به گوشه و کنار [[زمین]] و با [[جنگ‌افروزی]] [[فساد]] را رواج می‌دهند، [[نکوهش]] کرده و از [[محبت]] [[خداوند]] [[محروم]] می‌داند: «و قالَتِ الیهودُ یَدُ اللهِ مَغْلُولَةٌ... و یسعَونَ فِی الاَرضِ فَسادًا و اللّهُ لایحِبُّ المُفسِدین». (مائده / ۵، ۶۴) قرآن کریم [[منافقان]] را از کسانی می‌داند که اگر به [[قدرت]] و [[حکومت]] [[دست]] یابند با سفر به این سو و آن سوی زمین به فسادگری می‌پردازند: «و مِنَ النّاسِ مَن یعجِبُکَ قَولُهُ... * و اِذا تَوَلّی سَعی فِی الاَرضِ لِیفسِدَ فیها.»... (بقره / ۲، ۲۰۴ - ۲۰۵) به گفته ابن‌عاشور، سعی به معنای [[راه رفتن]] است و مجازاً در هر عملی به کار می‌رود؛ ولی قید «فِی الاَرضِ» تأکید می‌کند که سعی در معنای [[حقیقی]] خودش که همان مشی و [[سیر]] است به کار رفته است، چنان‌که از [[لام]] تعلیل «لیفسد فیها» روشن می‌شود که مقصود و غرض از این [[سیر]]، [[غارت]] و دزدی است.<ref>التحریر و التنویر، ج۲، ص۲۵۳.</ref> متخلفان از [[جنگ تبوک]]، به سبب فتنه‌گری در صورت [[سفر]] و [[همراهی]] با [[سپاه]] [[پیامبر]]{{صل}} [[نکوهش]] شده‌اند. براساس [[آیه]] ۴۷ [[سوره توبه]] / ۹ این برجای‌ماندگان کسانی بودند که اگر با [[سپاه اسلام]] همراه می‌شدند، چیزی جز پریشان‌فکری بر [[سپاهیان]] نمی‌افزودند و با سرعت میان آنان [[شایعه]] می‌پراکندند و خبرچینی می‌کردند، تا فتنه‌گری کنند: «لَو خَرَجوا فیکُم ما زادوکُم اِلاّ خَبالاً و لاََوضَعوا خِلالَکُم یبغونَکُمُ الفِتنَه». ([[توبه]] / ۹، ۴۷) «خَبال»، حالتی نامطلوب است که به عدم [[تعادل]] می‌انجامد؛ مانند دیوانگی و [[بیماری]] اثرگذار بر [[عقل]] و [[فکر]].<ref>مفردات، ص۲۷۴، «خبل».</ref> «اَوضَعوا خِلالَکُم» یعنی میان شما شتابان خبرچینی می‌کردند <ref>البحر المدید، ج۲، ص۳۸۷.</ref> و [[شایعات]] [[دروغ]] و گفته‌های [[ناپاک]] را میان شما به سرعت نشر می‌دادند.<ref>التفسیر الوسیط، ج۶، ص۳۰۹.</ref>
[[قرآن کریم]] با تعبیر {{متن قرآن| وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا }}<ref>«در زمین به تباهی می‌کوشند » سوره مائده، آیه ۶۴.</ref> و نیز {{متن قرآن|سَعَى فِي الْأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيهَا }}<ref>« می‌کوشد که در زمین تبهکاری ورزد » سوره بقره، آیه ۲۰۵.</ref> در شماری از [[آیات]]، به سفرهایی اشاره می‌کند که با غرض فسادگری انجام می‌شوند؛ از جمله [[یهودیان]] را که با حرکتی شتابان و سفر به گوشه و کنار [[زمین]] و با [[جنگ‌افروزی]] [[فساد]] را رواج می‌دهند، [[نکوهش]] کرده و از [[محبت]] [[خداوند]] [[محروم]] می‌داند: {{متن قرآن|وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَلُعِنُوا بِمَا قَالُوا بَلْ يَدَاهُ مَبْسُوطَتَانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشَاءُ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًا وَأَلْقَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ كُلَّمَا أَوْقَدُوا نَارًا لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللَّهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ}}<ref>«و یهودیان گفتند که دست خداوند بسته است، دستشان بسته باد و بر آنچه گفته‌اند لعنت بر ایشان باد بلکه دست‌های او باز است و هرگونه بخواهد می‌بخشد و بی‌گمان آنچه به سوی تو از سوی پروردگارت فرو فرستاده شده است بر سرکشی و کفر بسیاری از آنان می‌افزاید؛ و میان آنان تا رستخیز دشمنی و کینه‌جویی افکندیم؛ هر بار که آتشی را برای جنگ بر افروختند خداوند آن را خاموش گردانید؛ و در زمین به تباهی می‌کوشند و خداوند تبهکاران را دوست نمی‌دارد» سوره مائده، آیه ۶۴.</ref>
 
قرآن کریم [[منافقان]] را از کسانی می‌داند که اگر به [[قدرت]] و [[حکومت]] [[دست]] یابند با سفر به این سو و آن سوی زمین به فسادگری می‌پردازند: {{متن قرآن|وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيُشْهِدُ اللَّهَ عَلَى مَا فِي قَلْبِهِ وَهُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ}}<ref>«و از مردم کسی است که گفتارش درباره زندگی این جهان تو را به شگفتی وا می‌دارد و خداوند را بر آنچه در دل دارد گواه می‌گیرد و همو کینه‌توزترین دشمنان است» سوره بقره، آیه ۲۰۴.</ref>، {{متن قرآن|وَإِذَا تَوَلَّى سَعَى فِي الْأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيهَا وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الْفَسَادَ}}<ref>«و چون به سرپرستی در کاری دسترسی یابد  می‌کوشد که در زمین تبهکاری ورزد و کشت و پشت  را نابود کند و خداوند تباهی را دوست نمی‌دارد» سوره بقره، آیه ۲۰۵.</ref> به گفته [[ابن‌عاشور]]، سعی به معنای [[راه رفتن]] است و مجازاً در هر عملی به کار می‌رود؛ ولی قید {{متن قرآن|فِي الْأَرْضِ }} تأکید می‌کند که سعی در معنای [[حقیقی]] خودش که همان مشی و [[سیر]] است به کار رفته است، چنان‌که از [[لام]] تعلیل {{متن قرآن|لِيُفْسِدَ فِيهَا}} روشن می‌شود که مقصود و غرض از این [[سیر]]، [[غارت]] و دزدی است.<ref>التحریر و التنویر، ج۲، ص۲۵۳.</ref> متخلفان از [[جنگ تبوک]]، به سبب فتنه‌گری در صورت [[سفر]] و [[همراهی]] با [[سپاه]] [[پیامبر]]{{صل}} [[نکوهش]] شده‌اند.
 
براساس [[آیه]] {{متن قرآن|لَوْ خَرَجُوا فِيكُمْ مَا زَادُوكُمْ إِلَّا خَبَالًا وَلَأَوْضَعُوا خِلَالَكُمْ يَبْغُونَكُمُ الْفِتْنَةَ وَفِيكُمْ سَمَّاعُونَ لَهُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ}}<ref>«اگر در میان شما روانه می‌شدند جز شرّ به شما نمی‌افزودند و در میان شما برای ایجاد آشوب رخنه می‌کردند و آنان میان شما جاسوسانی دارند  و خداوند به (حال) ستمگران داناست» سوره توبه، آیه ۴۷.</ref> این برجای‌ماندگان کسانی بودند که اگر با [[سپاه اسلام]] همراه می‌شدند، چیزی جز پریشان‌فکری بر [[سپاهیان]] نمی‌افزودند و با سرعت میان آنان [[شایعه]] می‌پراکندند و خبرچینی می‌کردند، تا فتنه‌گری کنند. «خَبال»، حالتی نامطلوب است که به عدم [[تعادل]] می‌انجامد؛ مانند دیوانگی و [[بیماری]] اثرگذار بر [[عقل]] و [[فکر]].<ref>مفردات، ص۲۷۴، «خبل».</ref> {{متن قرآن|وَلَأَوْضَعُوا خِلَالَكُمْ}} یعنی میان شما شتابان خبرچینی می‌کردند <ref>البحر المدید، ج۲، ص۳۸۷.</ref> و [[شایعات]] [[دروغ]] و گفته‌های [[ناپاک]] را میان شما به سرعت نشر می‌دادند.<ref>التفسیر الوسیط، ج۶، ص۳۰۹.</ref>


===[[تحمیل]] [[سفر]] ([[اخراج]] از [[وطن]])===
===[[تحمیل]] [[سفر]] ([[اخراج]] از [[وطن]])===
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش