وحی در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

{{علم معصوم}}

'''[[وحی]]''' در لغت به معنای [[آگاهانیدن]] یا [[سخن پنهانی]] و در اصطلاح [[علوم اسلامی]] به معنای ارسال [[پیام]] از سوی [[خداوند]] به [[پیامبران]] است.

# [[خداوند]] [[تذکر]] فشرده‌ای به پیامبرش درباره [[قرآن]] می‌دهد، می‌فرماید: زبانت را به خاطر [[عجله]] برای [[خواندن]] آن - [[قرآن]] - حرکت مده {{متن قرآن|لَا تُحَرِّكْ بِهِ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ}} چرا که جمع کردن و [[خواندن]] آن بر عهده ماست و این کار به وسیله پیک [[وحی]] انجام می‌شود {{متن قرآن|إِنَّ عَلَيْنَا جَمْعَهُ وَقُرْآنَهُ}} هر گاه آن را خواندیم، از [[خواندن]] آن [[پیروی]] کن {{متن قرآن|فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ}} سپس بیان - و توضیح آن نیز - بر عهده ماست {{متن قرآن|ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا بَيَانَهُ}} بنابراین در توصیف [[وحی قرآنی]] [[خداوند]] میگوید، هم جمع [[قرآن]]، و هم [[تلاوت]] آن بر تو، و هم [[تبیین]] و تفصیل معانی آن هر سه بر عهده ماست، به هیچ وجه نگران مباش، آن کس که این [[وحی]] را نازل کرده، در تمام مراحل [[حافظ]] آن است. این [[آیات]] در ضمن بیانگر اصالت [[قرآن]]، و [[حفظ]] آن از هرگونه [[تحریف]] و دگرگونی است، چرا که [[خداوند]] [[وعده]] جمع و [[تلاوت]] و [[تبیین]] آن را داده است.

نکات: [[وحی]] محمدی در ادامه [[ارتباط]] [[خدا]] با انسان‌های معین و در [[سلسله]] وحی‌های [[پیامبران پیشین]] است: {{متن قرآن|إِنَّا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ كَمَا أَوْحَيْنَا إِلَى نُوحٍ وَالنَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ}}<ref>«ما به تو همان‌گونه وحی فرستادیم که به نوح و پیامبران پس از وی» سوره نساء، آیه ۱۶۳.</ref> و نکته دیگر هرچند [[پیامبر]] وحی‌های گوناگونی دارد، اما یکی از محصولات مشخص و بارز آن [[قرآن مجید]] به عنوان کتاب است و تمام این کتاب بدون کم و کاست [[وحی]] است: {{متن قرآن|وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَمَنْ بَلَغَ}}<ref>«و به من این قرآن وحی شده است تا با آن به شما و به هر کس که (این قرآن به او) برسد، هشدار دهم» سوره انعام، آیه ۱۹.</ref> و [[روحی]] از [[امر الهی]] است: {{متن قرآن|أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ رُوحًا مِنْ أَمْرِنَا}}<ref>«و بدین‌گونه ما روحی از امر خویش را به تو وحی کردیم» سوره شوری، آیه ۵۲.</ref> از سوی دیگر این [[وحی]] خودش و نه معنایش به [[زبان عربی]] است: {{متن قرآن|أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ قُرْآنًا عَرَبِيًّا}}<ref>«و بدین‌گونه ما به تو قرآنی عربی وحی کردیم» سوره شوری، آیه ۷.</ref>؛ همچنین [[خداوند]] اگر بخواهد میتواند این [[وحی]] را که به [[پیامبر]] شده در اثر [[تخلف]] و [[نافرمانی]] یا [[سستی]] از بین ببرد: {{متن قرآن|وَلَئِنْ شِئْنَا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ}}<ref>«و اگر بخواهیم بی‌گمان آنچه را بر تو وحی کرده‌ایم از میان می‌بریم» سوره اسراء، آیه ۸۶.</ref>. اما با همه اینها آن‌چه باید که [[وحی]] بشود، می‌شود، بدون کم و کاست، و این‌گونه نیست که [[پیامبر]] آنها را بخواهد [[گزینش]] کند، یا در اثر [[غفلت]] یا [[نسیان]] از او چیزی بیافتد: {{متن قرآن|فَأَوْحَى إِلَى عَبْدِهِ مَا أَوْحَى}}<ref>«پس (خداوند) به بنده خود وحی کرد، آنچه وحی کرد» سوره نجم، آیه ۱۰.</ref>. نکته دیگر [[وحی]] بر [[پیامبر]] دارای قلمرو و محدودیتی است. این‌گونه نیست که اتصال به ملأ اعلی، اتصال به مطلق [[عالم غیب]] باشد، و هر آن‌چه در [[جهان]] پوشیده وجود دارد، با این [[وحی]] [[آگاه]] می‌شود. [[وحی نبوی]] [[آگاهی]] به [[غیب]] تا آن اندازه‌ای است که [[خدا]] پرده را بالا می‌زند: {{متن قرآن|قُلْ لَا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلَا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلَا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَى إِلَيَّ}}<ref>«بگو: من به شما نمی‌گویم که گنجینه‌های خداوند نزد من است و غیب نمی‌دانم و به شما نمی‌گویم که من فرشته‌ام؛ جز از آنچه به من وحی می‌شود پیروی نمی‌کنم؛ بگو: آیا نابینا و بینا برابر است پس آیا نمی‌اندیشید؟» سوره انعام، آیه ۵۰.</ref>. البته گاهی مراد از [[وحی]] گفتار نیست و راهنمایی‌های عملی است، چنان‌که در داستان ساختن [[کشتی نوح]] این معنا استفاده می‌شود و [[علامه طباطبایی]] به صراحت می‌نویسد: مراد از [[وحی]] در کلمه {{متن قرآن|فَأَوْحَيْنَا}} در [[آیه]]: {{متن قرآن|فَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِ أَنِ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنَا وَوَحْيِنَا}}<ref>«آنگاه بدو وحی کردیم که کشتی را زیر نظر ما و به وحی ما بساز» سوره مؤمنون، آیه ۲۷.</ref> [[هدایت]] عملی به وسیله [[تأیید]] [[روح القدس]] است، که به وی اشاره کند به اینکه این کار را این‌طور انجام بده و آن دیگری را به‌گونه‌ای دیگر<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص ۹۱۴-۹۳۴.</ref>.

== جستارهای وابسته ==

* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های وحی و الهام|پایان‌نامه‌شناسی وحی و الهام]].  

{{نبوت‌شناسی}}

==پانویس==