آیةالكرسی در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{امامت}}

<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[آیةالكرسی]] است. "'''[[آیةالكرسی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>

<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[آیةالكرسی در قرآن]] - [[آیةالكرسی در حدیث]] - [[آیةالكرسی در علوم قرآنی]] - [[آیةالكرسی در فقه اسلامی]] - [[آیةالكرسی در کلام اسلامی]] - [[آیةالكرسی در معارف و سیره رضوی]]</div>

<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">

==مقدمه==

در [[روایات]] و نزد مشهور [[فقها]]، [[آیة الکرسی]] تنها این [[آیه]] است: {{متن قرآن|اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِمَا شَاءَ وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَلَا یَئُودُهُ حِفْظُهُمَا وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ}}<ref>«خداوند است که هیچ خدایی جز آن زنده پایدار نیست که او را چرت و خواب فرا نمی‌گیرد، همه آنچه در آسمان‌ها و زمین است از آن اوست، کیست که جز به اذن وی نزد او شفاعت آورد؛ به آشکار و پنهان آنان داناست و آنان بر چیزی از دانش وی جز آنچه او بخواهد چیرگی ندارند؛ اریکه او گستره آسمان‌ها و زمین است و نگاهداشت آنها بر وی دشوار نیست و او فرازمند سترگ است» سوره بقره، آیه ۲۵۵.</ref> <ref>جواهر الکلام، ج۱۲، ص:۲۱۵.</ref>

این‏ آیه از سوی [[پیامبر]]{{صل}} و [[ائمّه]]{{عم}} به همین نام خوانده شده است. در روایات از آیة الکرسی به عنوان با عظم‌ترین [[آیه قرآن]] و رأس آن تعبیر شده است. <ref>المیزان، ج۲، ص:۳۳۷</ref>

[[قرائت]] آیة الکرسی بعد از [[وضو]]، <ref>العروة‏الوثقی، ج۱، ص: ۲۰۰.</ref> بر بالین محتضر<ref>العروة‏الوثقی، ج۱، ص:۳۷۵.</ref>، هنگام [[دفن]] میّت، <ref>الحدائق‏ الناضرة، ج۴، ص:۱۰۵</ref> پس از نمازهای [[واجب]]، <ref>مجمع الفائدة، ج۲، ص:۳۱۵</ref> هنگام [[پوشیدن لباس]] نو، <ref>کشف الغطاء، ج۳، ص:۳۸</ref> هنگام [[خواب]]، در [[سفر]] <ref>العروة‏الوثقی، ج۲، ص:۴۱۴</ref> و [[زمان]] رسیدن [[حاجی]] به [[عرفات]] برای وقوف <ref>جواهرالکلام، ج۱۹، ص:۵۴</ref>، [[مستحب]] است.

قرائت آیه یاد شده در بعضی [[نمازهای مستحب]]، مانند [[نماز غدیر]] <ref>جواهرالکلام، ج۱۲، ص:۲۱۴</ref>، نماز [[شب اول قبر]] <ref>العروة الوثقی، ج۲، ص:۱۰۴</ref> و نماز اَعرابی <ref>جامع المقاصد، ج۲، ص:۴۸۷</ref> وارد شده است و نیز قرائت آن در نافله‌‏های ظهر و رکعت دوم از دو رکعت [[نافله]] بین [[مغرب]] و عشا و رکعت نخست [[نماز]] وُتَیره [[مستحب]] است. <ref>کشف اللثام، ج۴، ص:۵۷ ـ ۵۸؛ جواهر الکلام، ج۷، ص:۴۳</ref> اگر ارتفاع سقف اتاق بیشتر از هشت ذراع باشد، [[نوشتن]] [[آیة الکرسی]] رأس هشت ذراع یا بالاتر از آن مستحب است. <ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص:۳۱۲ ـ ۳۱۳</ref>

[[قرائت]] آیة الکرسی، هنگام تخلّی [[کراهت]] ندارد<ref>العروة الوثقی، ج۱، ص:۱۸۱.</ref>.<ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۱۷۴.</ref>