انتظار راستین به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. آیت‌الله مکارم شیرازی؛

| تصویر = مکارم شیرازی.jpg

::::::«[[انتظار راستین]] که آمیخته با آمادگی‌هایی می‌باشد که این خود درجاتی دارد. همانند نیروهای [[نظامی]] که وقتی به آنها [[آماده‌باش]] می‌دهند گاه در [[آماده‌باش]] ۵۰%، و گاه در [[آماده‌باش]] ۷۰%، و گاه در [[آماده‌باش]] کامل ۱۰۰%، به سر می‌برند. برخی از [[منتظرین]] [[آمادگی]] ناقصی دارند، برخی دیگر [[آمادگی]] نسبتاً کاملی دارند و گروهی نیز [[آمادگی]] ۱۰۰% و کامل دارند. کدام یک از این [[منتظرین]] مشمول أحبُّ الاعمال هستند؟ بدون [[شک]] کسانی که [[آمادگی]] کامل دارند به این [[مقام]] رفیع و بلند نائل می‌شوند؛ نه هر کسی که مدّعی [[انتظار]] باشد. مگر می‌شود ما [[منتظر]] میهمانی بس [[عزیز]] و عالیقدر باشیم و عمری را در [[انتظار]] مَقدم او به سر بریم، ولی حتّی ابتدایی‌ترین اسباب و وسایل [[پذیرایی]] را فراهم نکرده باشیم؟ اگر چنین شخصی مدّعی [[انتظار]] باشد، در حالی که هیچ [[آمادگی]] ندارد، [[مردم]] در [[عقل]] او [[شک]] می‌کنند»<ref>[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی (کتاب)|صد و ده سرمشق از سخنان حضرت علی]]، ج۱، ص۹۵.</ref>.

:::::*«این اشتباه است که اگر کسی [[خیال]] کند همه [[کارها]] با [[اعجاز]] و [[دعا]] انجام می‌‌شود؛ بلکه از اسباب ظاهری و آدمهای لایق و [[شایسته]] نیز [[کمک]] گرفته می‌‌شود<ref>گفتار معصومین{{ع}}، ج ۱، ص۲۰۴</ref>. [[یار]] آن [[حضرت]] بودن [[خودسازی]] می‌‌خواهد و باید نیروی [[علم]]، [[ایمان]] و [[ایثار]] را در خود زنده کنیم تا آن [[لیاقت]] حاصل شود. در [[روایات]] آمده است [[انتظار]]، بزرگ ترین [[عبادت]] است {{متن حدیث|أفْضَلُ العِبادَهِ انْتِظارُ الفَرَجِ}}<ref> بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۵</ref>. بدین جهت است که بزرگ ترین اثر [[تربیتی]] را در شخص [[منتظر]] دارد، شخصی که [[انتظار امام زمان]]{{ع}} را می‌‌کشد، سعی می‌‌کند خود را به آن [[حضرت]] نزدیک کرده و [[اعمال]] و رفتارش را درست کند؛ [[حسادت]]، [[کینه]]، [[نفاق]] و کارهای خلاف را از خود دور کرده و خود را به [[فضایل]] [[اخلاقی]] آراسته کند<ref>گفتار معصومین{{ع}}، ج ۱، ص۲۰۴</ref>. تأمل در این [[روایت]] [[نورانی]]، [[ضرورت]] [[خودسازی فردی]] را در اصل [[انتظار]] نمایان می‌‌سازد چرا که [[منتظر واقعی]] برای چنان برنامه مهمّی هرگز نمی‌تواند نقش تماشاچی را داشته باشد؛ باید حتماً در صف [[منتظران واقعی]] قرار گیرد<ref>تفسیر نمونه، ج ۷، ص۳۸۴.</ref>.

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. آیت‌‌الله جوادی آملی؛

| تصویر = 769540432.jpg

::::::«در تبیین معنی [[حقیقی]] [[انتظار]] [[روایات]] متعددی هست از آن جمله روایتی است که [[ابوبصیر]] از [[حضرت صادق]] {{ع}} چنین [[نقل]] می‌‌کند: {{متن حدیث|لَيُعِدَّنَّ أَحَدُكُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْماً}}<ref>الغیبه، نعمانی، ص۳۲۰؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۶۶</ref>. براین اساس آن که بخواهد به واقع [[منتظر]] وجود [[مبارک]] آن [[حضرت]] باشد لازم است خویشتن را مهیا سازد اگرچه با آماده کردن یک تیر باشد. تأمل در این [[روایت]] [[شریف]] می‌‌فهماند که [[انسان]] تا مرد میدان [[جهاد]] و [[مبارزه]] نشود نمی‌تواند خویشتن را در زمره [[منتظران راستین]] آن [[حضرت]] بداند و این همان معنای بلندی است که در [[ادعیه]] [[نورانی]] شب‌های [[ماه مبارک رمضان]] به آن اشاره گردیده است: {{متن حدیث|وَ قَتْلًا فِي سَبِيلِكَ مَعَ وَلِيِّك فَوَفِّقْ لَنَا}}<ref>الغیبه، نعمانی، ص۳۲۰؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۶۶</ref>. آنکه خویش را خواهان [[ظهور]] [[حضرت ولی عصر]]{{ع}} می‌‌داند و [[امید]] [[اصلاح]] امور را از آن [[حضرت]] دارد اما خود اهل [[جهاد]] نیست سخن به گزاف گفته و در [[حقیقت]] نه [[منتظر]] که منزوی از ایشان است زیرا در [[انتظار]] [[گشایش]] رایگان دشواری‌ها به دست [[امام عصر]]{{ع}} است و می‌‌خواهد که در این مسیر دچار هیچ رنجی و متحمل هیچ هزینه ای نگردد در حالی که [[انتظار حقیقی]] [[ظهور]] آن [[حضرت]] به معنی [[آماده‌سازی]] عده و عده در تمامی زمینه‌ها از جمله مسائل [[نظامی]] و [[جهاد]] در راه خداست (...) معنای عمیق [[انتظار]] موجود [[موعود]] در [[مکتب اهل بیت]] {{ع}} از سویی [[اقتدا به سنت]] [[امامان]] [[هدایت]] {{ع}} و از سوی دیگر مسلح بودن یا مسلح شدن به [[سلاح]] [[علم]] و [[ایمان]] برای [[مجاهده]] در راه خداست.

::::::این [[عبادت]] والا عرصه‌های گوناگونی دارد که در هریک عنصر [[انتظار]] تجلی خاصی دارد و به شیوه ای متفاوت مطرح می‌‌گردد: عرصه [[فرهنگ]] از اساسی ترین عرصه‌هایی است که در [[زمینه سازی]] طلوع [[شمس]] [[مهدوی]]{{ع}} موثر است از این رو دریافت [[فهم]] صحیح [[انتظار]] در این عرصه سهم اساسی در تصحیح [[فرهنگ انتظار]] دارد. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً حَبَسَ نَفْسَهُ عَلَیْنَا رَحِمَ اَللَّهُ عَبْداً أَحْيَا أَمْرَنَا}}<ref>المحاسن، ج۱، ص۲۷۸؛ کمال الدین، ج۲، ص۶۴۴؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۲۶.</ref>. این سخن [[نورانی]] نمود روشنی از جلوه [[انتظار حقیقی]] در عرصه [[فرهنگ]] را به نمایش می‌‌گذارد چرا که [[انسان]] [[منتظر]] در این عرصه می‌‌باید خویش را در محدوده [[اوامر الهی]] بگذارد و از قلمرو دستورهای [[قرآن]] وعترت [[تجاوز]] نکند. تلاش [[منتظران راستین]] [[حضرت]] [[بقیه الله]]{{ع}} در این عرصه می‌‌باید بر آن معطوف شود که [[معارف]] و مآثر [[قرآن و عترت]] {{ع}} را [[احیا]] و منتشر سازند. [[حقیقت انتظار]] در این عرصه آن است که [[منتظر]] [[معتقد]] و عارف به [[حضرت]] [[ولی الله]] اعظم{{ع}} براساس معرفتش امر آنان را [[احیا]] می‌‌کند و خویشتن را در محدوده [[اوامر]] ایشان منحصر می‌‌سازد تا [[فیض الهی]] از باطنش ریشه بگیرد و در ظاهرش تجلی کند»<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[امام مهدی موجود موعود (کتاب)|امام مهدی موجود موعود]]، ص۱۶۵-۱۶۷.</ref>.

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. حجت الاسلام و المسلمین کوثری؛

| تصویر = 13681242.jpeg

::::::«[[انتظار سازنده]] و [[انتظار راستین|راستین]]؛ از این برداشت، در [[روایات]] به عنوان با [[فضیلت]] ترین [[عبادت]] یاد شده است‌؛ زیرا [[انقلاب مهدی]]{{ع}}، آخرین حلقه [[مبارزه]] [[حق]] علیه [[باطل]] است و این [[مبارزه]] به [[پیروزی]] [[اهل حق]] خاتمه پیدا می‌کند‌. سهم [[انسان]] در این [[سعادت]] و [[پیروزی]]، مشروط به این است که [[انسان]] [[پیش از ظهور]]، از [[اهل حق]] باشد و [[انتظار]] [[پیروزی]] [[حکومت حق]] راداشته باشد.[[شهید مطهری]] می‌نویسد فرماید‌: در [[روایات]] [[ظهور]]، سخن از گروه عمده است که در زمان [[انقلاب حضرت مهدی]]{{عج}}، به محض [[ظهور]] ایشان، به [[حضرت]] می‌‌پیوندد. بدیهی است که این گروه، ابتدا به ساکن خلق نشده و به قول معروف، این گروه از پای بوته سبز نگردیده است‌. پس معلوم است. در اثر [[ظلم]] و فسادی که در [[جامعه انسانی]] می‌‌شود، این گروه در [[جامعه]] پرورش پیدا می‌‌کند. از این جا نتیجه می‌‌گیریم که [[حق]] نا بود شدنی نیست؛ زیرا در جهانی که انواع [[ظلم]] وجود دارد، گرچه [[اهل حق]] از نظر کمیت اندک باشد؛ اما از نظر کیفیت، ارزنده ترین افراد و در ردیف [[یاران]] [[سید]] الشهدا‌{{ع}} است»<ref>[[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص 8.</ref>.

}}

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛

| تصویر = 136863.JPG

::::::«مرحوم [[محمد حسین مظفر]] در گفتاری کوتاه و جامع، [[انتظار راستین]] را این‌گونه [[تفسیر]] کرده است: "معنای [[انتظار ظهور]] [[مصلح]] [[حقیقی]] و [[نجات‌بخش]] [[الهی]]، [[حضرت مهدی]]{{ع}} این نیست که [[مسلمانان]] در [[وظایف دینی]] خود دست روی دست گذاشته و در آنچه بر آنان [[واجب]] است، مانند [[یاری]] [[حق]]، زنده کردن [[قوانین]] و دستورهای [[دینی]]، [[جهاد]] و [[امر به معروف و نهی از منکر]] فروگذاری کنند و به این [[امید]] که [[قائم آل محمد]]{{ع}} بیاید و [[کارها]] را در دست کند از آنها دست بردارند. هر [[مسلمان]] موظف است که خود را به انجام دستورهای [[اسلام]] [[مکلف]] بداند، برای شناسایی [[دین]] از راه صحیح از هیچ کوششی فروگذاری نکند و به [[قدر]] [[توانایی]] خود از [[امر به معروف و نهی از منکر]] دست نکشد، همچنان که [[پیامبر بزرگوار اسلام]]{{صل}} فرمود: {{متن حدیث|كُلُّكُمْ رَاعٍ وَ كُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ}}<ref>مسلم بن حجاج قشیری، صحیح مسلم، ج ۳، ص ۲۰؛ محمد بن اسماعیل بخاری، صحیح بخاری، ج ۲، ص ۱۸؛ بحارالانوار، ج ۷۲، ص ۳۸.</ref>. همه شما [[رهبر]] یکدیگر و در راه [[اصلاح]] هم [[مسئول]] هستید. بر این اساس، یک [[مسلمان]] نمی‌تواند به سبب [[انتظار]] به [[ظهور مهدی]] [[مصلح]] از [[وظایف]] [[مسلم]] و قطعی خود دست بکشد یا کوتاه بیاید، چه، [[انتظار]] به [[ظهور]] نه اسقاط [[تکلیف]] می‌کند و نه به تأخیر انداختن عمل را مجاز می‌کند و [[سستی]] در [[وظایف]] [[دین]] و [[بی‌تفاوتی]] به آن به هیچ وجه جایز نیست"<ref>محمد رضا مظفر، عقاید الامامیه، ترجمه علی‌رضا مسجد جامعی، ص ۱۱۸.</ref>.  

::::::با توجه به این امور، به صراحت می‌‌توان گفت که از [[بهترین]] رازهای نهفته بقای [[تشیع]]، همین [[روح]] انتظاری است که کالبد [[شیعه]] را آکنده ساخته و پیوسته او را به تلاش، کوشش، جنبش و جوشش وامی‌‌دارد.

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. حجت الاسلام و المسلمین محمدی منفرد؛

| تصویر = 13681170.jpg

::::::«براساس [[آیات]] و [[روایات]]، [[ظهور مهدی]]{{ع}} حلقه‌ای است از حلقات مبارزۀ [[اهل حق]] و [[باطل]] که به [[پیروزی]] نهایی [[اهل حق]] می‌انجامد و سهیم بودن یک فرد، در این [[سعادت]]، موقوف به این است که آن فرد عملاً در گروه اهل [[حق]] باشد<ref>[[قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ (کتاب)|قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ]]، ص۵۶.</ref>. [[انتظار شایسته]] و [[انتظار سازنده|سازنده]] آن است که [[انسان]] نسبت به وضعیت [[ظلم]] و [[ستم]] موجود ناراضی و معترض باشد و برای وضعیت مناسب و تحقق [[عدالت]] [[راستین]] گام بردارد. مشخصۀ اساسی [[انتظار سازنده]] و [[انتظار]] بزرگ، خوش‌بینی به آیندۀ [[بشریت]] است؛ آینده‌ای بس روشن و سعادت‌بخش و انسانی، که در آن شر و [[فساد]] از بیخ و بن برکنده خواهند شد، [[صلاح]] و [[تقوای الهی]] [[صلح]] و [[عدالت]] و [[آزادی]] و [[صداقت]] را بر [[زور]] و [[استکبار]] در سراسر [[گیتی]] می‌گستراند، حداکثر بهره‌گیری از مواهب [[زمین]] برده می‌شود، میان [[انسان‌ها]] در امر [[ثروت]] [[مساوات]] کامل برقرار می‌شود، [[مفاسد اخلاقی]] از قبیل زنا، [[ربا]]، شرب خمر به‌طور کامل منتفی می‌شوند و... . این‌گونه [[انتظار]] به معنای [[پویایی]] و حرکت بوده و [[پایداری]] و [[مقاومت]] را در برابر [[دشمنان]]، [[اصلاح]] و [[عدالت]] را تداوم بخشیده و در نتیجه در تحقق وعدۀ نهایی [[حضرت حق]] بسیار مؤثر است و در [[حقیقت]] قراری طرفینی است؛ مانند آنکه شخصی با دیگری قرار می‌گذارد که فلان روز و فلان ساعت در نقطۀ خاصی [[منتظر]] من باش و طرف دیگر ناچار است در آن نقطه برود و بایستد و اگر نرود، هرگز به [[ملاقات]] او موفق نمی‌شود و این گونه نیست که [[انتظار]] و عدم [[انتظار]] او در تحقق [[ملاقات]] بی‌تأثیر بوده و به هر حال [[ملاقات]] حاصل شود، بلکه در [[حقیقت]] [[انتظار]] نوعی [[آمادگی]] برای [[ملاقات]] است. پس [[انتظار واقعی]] زمانی محقق می‌شود که [[آدمی]] را به حرکت و [[پایداری]] و [[مقاومت]] در مقابل حق‌ستیزان و همچنین [[اصلاح]] خود و [[جامعه]] وادارد<ref>مجموعه آثار، ج۹، ص۳۹۴</ref>»<ref>[[بهروز محمدی منفرد|محمدی منفرد، بهروز]]، [[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|چلچراغ حکمت ج۱۰]]، ص۳۸، ۳۹.</ref>.

}}

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۶. حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم‌زاده آملی؛

| تصویر = 1379117.jpg

::::::«[[انتظار راستین]] و [[حقیقی]]، انتظاری است که سبب حرکت و تحول ‏روحی، [[پویایی]]، عمل و [[آمادگی]] گسترده و ژرف شود. از این‏ رو، در سخنان [[پیامبر اکرم]]{{صل}}  و [[امامان]] [[معصوم]]‏{{ع}}‏، [[انتظار]] را عمل و از [[برترین]] آن<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي اِنْتِظَارُ اَلْفَرَجِ مِنَ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}} و {{متن حدیث| اِنْتِظارُ الْفَرَجِ مِنْ اَعْظَمِ الْعَمَلِ}}(شیخ صدوق، کمال الدین، ج۲، ص۵۵)</ref>یا [[عبادت]] و ازمحبوب‏‌ترین [[عبادت]]‌ها<ref>ر.ک: همان؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۲۲.)</ref> معنا و [[تفسیر]] کرده ‏اند. با این بیان، [[منتظر واقعی]] امام‏ زمان‏ کسی است که [[احساس مسئولیت]] کرده، به [[وظایف دینی]] و تکالیف‏ شرعی خویش عمل کند و از [[محرمات]] و [[گناهان]] و زشتی‌های [[اخلاقی]] پرهیز نمایدو [[امر به معروف]] و [[نهی از منکر]] نماید و در همه صحنه‏‌های [[سیاسی]] - [[اجتماعی]] ومشارکت‏‌های جمعی حضور فعّال و مؤثّر داشته باشد و نقش و [[مسئولیت]] خطیر مسلمانی خویش را ایفا نماید و به این طریق، [[زمینه ظهور]] آقا و مولایش [[امام مهدی|حضرت‏ بقیةاللَّه الاعظم]]{{ع}}‏ را به [[قدر]] توانش فراهم کند»<ref>[[عبدالله ابراهیم‌زاده آملی|ابراهیم‌زاده آملی، عبدالله]]، [[ فلسفه انتظار (مقاله)|فلسفه انتظار]]، [[پیام تابستان (نشریه)|فصلنامه پیام تابستان]]، ص۶۱.</ref>.

}}

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۷. حجت الاسلام و المسلمین شاکری زواردهی؛

| تصویر = 89000.jpeg

::::::«در [[انتظار]] راستین‌، سخن از [[مبارزه]] و [[جهاد]] است نه سکون و [[قعود]] و صرفاً دست به [[دعا]] بلند کردن. این همان معنای بلندی است که [[امام]] [[معصوم]]{{ع}} بدان اشاره و در بیان [[وظیفه]] [[شیعیان]] در [[عصر غیبت]] می‌فرماید: {{متن حدیث|عَلَيْكُمْ بِالدُّعَاءِ وَ انْتِظَارِ الْفَرَجِ }}<ref>ابن طاووس، علی بن موسی‌، مهج الدعوات، ص۳۳۲.</ref>، [[همراهی]] امر به "[[دعا]]" با "[[انتظار فرج]]" گویای آن است که [[منتظر راستین]] [[ظهور]]، همواره در تلاش و تکاپوست تا علاوه بر [[خودسازی]] و توجه به [[تکالیف فردی]]، به [[رسالت]] [[اجتماعی]] خود در [[مبارزه]] با [[ظلم و ستم]] نیز عامل باشد. [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} می‌فرماید: "کسی که [[منتظر]] امر [[فرج]] ما باشد، مانند کسی است که در [[راه خدا]] در [[خون]] خود غلت زند (و به [[شهادت]] برسد)"<ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ}}؛ معجم أحادیث الإمام المهدی{{ع}}، ص۳.</ref>.

::::::[[تشبیه]] [[مقام]] و رتبه [[منتظران]] امر [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} به [[مقام]] و رتبه [[شهیدان]] [[راه خدا]]، بیانگر [[عظمت]] والای مسئله [[انتظار]] است. روشن است که [[شهداء]] بدون حرکت و [[قیام]] و [[جهاد]] در [[راه خدا]] هرگز نمی‌توانستند به [[مقام]] والای [[شهادت]] نائل آیند، این [[مقام]] ثمره [[جهاد]] و [[مبارزه]] در راه خداست، بنابراین [[منتظران حقیقی]] امر [[ظهور]] نیز کسانی‌اند که گام در مسیر [[جهاد]] و حرکت و [[مبارزه با ظلم]] و [[بیداد]] گذارده، از هیچ کوششی در جهت [[گسترش عدالت]] و [[حاکمیت]] [[حق]] دریغ نمی‌کنند. آن که به انتظاری تهی از رزم‌آوری و [[مجاهده]] [[دل]] خوش می‌دارد و [[گمان]] می‌کند بی‌آمادگی برای [[جهاد]] و [[شهادت]] می‌‌توان [[منتظر موعود]] بود، خیالی [[باطل]] دارد و کار انتظارش به سامان نخواهد رسید