فرجام شیطان چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:1368171.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید محمد صدر]]]]

::::::[[آیت‌ الله]] [[شهید]] '''[[سید محمد صدر]]''' در کتاب ''«[[تاریخ پس از ظهور (کتاب)|تاریخ پس از ظهور]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

:::::*'''دیدگاه نخست:''' برداشت صریح و غیر تأویلی از این رویداد شگفت‌انگیز. [[ابلیس]] مخلوقی با شخصیتی شناخته شده است. او پس از [[سرپیچی]] از [[فرمان]] [[پروردگار]]، منبع شر و بدی و [[گناه]] برای [[آدم]] و [[فرزندان]] او گردید. او در آن زمان از [[پروردگار]] درخواست کرد عمری طولانی بیابد و [[خداوند]] خواسته او را بر آورده ساخت. از این رو هر [[کفر]] و [[انحراف]] و سرکشی در بین [[بشریت]] به [[ابلیس]] یا [[شیطان]] نسبت داده می‌شود. او [[عمر طولانی]] تا روز قیامت‌ {{ع|﴿{{متن قرآن|إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ}} را درخواست کرد که [[خداوند]] بخشی از این درخواست را [[اجابت]] فرمود و بخشی دیگر را نپذیرفت. {{متن قرآن|قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنظَرِينَ * إِلَى يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ}}﴾}}<ref>سوره ص، آیات ۸۰ و ۸۱.</ref> فرمود: در [[حقیقت]]، تو از مهلت‌یافتگانی، تا روز معین معلوم‌ روز معین معلوم، همان روز [[ظهور]] و تأسیس [[دولت جهانی]] است که [[حضرت بقیة الله]] {{ع}} کمر به قتل [[شیطان]] می‌بندد و [[بشریت]]، جهانی بدون [[شیطان]] را تجربه خواهد کرد. در نتیجه [[تربیت]] [[انسان]] ساده‌تر و تکاملش سریعتر خواهد شد و چه بسا چند برابر سریع‌تر از زمانی خواهد شد که [[شیطان]] زنده بود و مکر می‌بافت. [[پیروی]] از [[ابلیس]] و همسویی با او از آغاز زندگی [[بشر]] تا عصر [[پیش از ظهور]] محکی برای [[آزمایش]] [[انسان‌ها]] بوده است، اما در عصر [[پس از ظهور]] چنین نخواهد بود، زیرا همان طور که دانستیم بین روش‌ها و نتایج دو برنامه کلی الهی برای [[پیش از ظهور]] و پس از آن، تفاوت‌های اساسی وجود دارد. این دیدگاه و دیدگاه بعدی با چشم‌پوشی از برخی ملاحظات فرعی و جانبی در مورد مضمون خبری که در این خصوص آوردیم، درست می‌باشد. مهم‌ترین مناقشات و ملاحظاتی که این دیدگاه با آن روبروست عبارت است از اینکه اولا آن‌ [[روایت]]، خبری واحد است که برای اثبات تاریخی کافی به نظر نمی‌رسد. ثانیاً مقصود [[قرآن کریم]] از "وقت معین معلوم" برای ما ناشناخته است زیرا از ظاهر [[قرآن]] استفاده می‌شود که "وقت معین معلوم" زمانی نزدیک‌تر از [[روز قیامت]] می‌باشد ولی "وقت معین معلوم" مشخص نیست و چه بسا مراد از آن روز [[مرگ]] [[ابلیس]] باشد. گویی [[خداوند]] به [[شیطان]] گفته است: تو از مهلت‌یافتگانی تا زمانی که مرگت فرا رسد. شاید هم مقصود، روز [[ظهور امام مهدی]] {{ع}} باشد همان طور که در این خبر آمده است و چه بسا منظور از آن، روز پدید آمدن [[جامعه]] [[معصوم]] باشد و سر انجام اینکه شاید مقصود از آن، اشاره به روی دادن حادثه‌ای طبیعی باشد که به زندگی [[شیطان]] خاتمه دهد یا زندگی‌اش را با مشکلی جدی روبرو سازد.از ظاهر [[قرآن کریم]] هیچ یک از این احتمالات به طور مشخص بر نمی‌آید و این خبر هم به تنهایی برای اثبات تاریخی کافی نیست، بنابراین نمی‌توان بر درستی دیدگاه نخست پای فشرد.

:::::*'''دیدگاه دوم:''' از کشته شدن [[ابلیس]] برداشتی تأویلی و رمزی داشته باشیم و بگوییم کشته شدن [[ابلیس]] یعنی کشته شدن او در وجود [[انسان‌ها]] به طوری که هر چند خودش هم چنان وجود خارجی دارد ولی به طور کلی اثری از او در [[رفتار]] [[انسان‌ها]] باقی نخواهد ماند. این وقتی است که [[دولت عدل جهانی]]، عوامل زشتی و [[فساد]] را از [[زمین]] ریشه کن سازد و فضایی از خیر و [[صلاح]] را در دل‌ها و اندیشه‌های [[آدمیان]] پدید آورد. در این هنگام [[ابلیس]] کاری از پیش نمی‌برد و مرده و زنده او دیگر هیچ اهمیتی نخواهد داشت. از آنجا که وجود همه خیرات و نیکی‌ها در میان [[بشر]] همگی حاصل تلاش‌ها و آموزه‌های [[امام مهدی]] {{ع}} است، نسبت دادن قتل [[ابلیس]] به آن [[حضرت]] درست خواهد بود. بنابر [[روایات]] او در [[مسجد کوفه]] کشته خواهد شد؛ مسجدی که از جمله مراکز مهم شهر [[کوفه]] و محل ترویج و [[نشر تعالیم]] [[امام عصر]] {{ع}} در [[جهان]] می‌باشد. و مطابق [[روایت]]، معلوم است که [[شیطان]] تا چه مایه از موقعیت ممتاز این [[مسجد]] عصبانی خواهد شد و ناله و فریاد خواهد زد. آری سر انجام دل‌های [[مردم]] قربانگاه او می‌شود و با [[شمشیر]] معنوی [[امام عصر]] {{ع}} کشته خواهد شد.

| پاسخ‌دهنده = محمد جواد خراسانی

| پاسخ = آیت‌‌الله '''[[محمد جواد خراسانی]]'''، در کتاب ''«[[مهدی منتظر ۱ (کتاب)|مهدی منتظر]]»'' در این‌باره گفته است:

و در [[حدیث]] دیگر آن [[حضرت]] فرمود: روز [[وقت معلوم]] که شود، [[امیر المؤمنین]] {{ع}} با [[اصحاب]] خود بر [[شیطان]] و لشکرش حمله کنند و جنگ‌گاه ایشان در "[[روحاء]]" باشد که زمینی است از اراضی [[فرات]] قریب به [[کوفه]]، [[جنگ]] عظیمی کنند که مانند آن رخ نداده، گویا می‌بینم [[لشکر]] [[امیر المؤمنین]] {{ع}} را که صد قدم به عقب برگشته‌اند حتی این‌که پای بعضی از ایشان در [[فرات]] رفته، ناگاه جبروت [[حق]] با ابرها و [[ملائکه]] به [[همراهی]] [[پیامبر]] {{صل}} هبوط کنند و در دست [[پیامبر]] {{صل}} حربه‌ای باشد از [[نور]]، پس چون [[ابلیس]] به آن [[حضرت]] نگاه کند پشت کند و به عقبت برگردد، [[لشکر]] وی به او بگویند: کجا می‌روی؟ اینک ما [[ظفر]] یافتیم!

| پاسخ‌دهنده = عباس رحیمی

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[عباس رحیمی]]'''، در کتاب ''«[[امید فردا (کتاب)|امید فردا]]»'' در این‌باره گفته است:

}}

{{پاسخ پرسش  

| پاسخ‌دهنده = علی رضا امامی میبدی

| پاسخ = [[حجت الاسلام و المسلمین]] '''[[علی رضا امامی میبدی]]'''، در کتاب ''«[[آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی (کتاب)|آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی]]»'' در این‌باره گفته است:

::::::چنانچه ملاحظه می‌‌شود [[خداوند]] در این [[آیه]]، فرصت [[ابلیس]] را تا روز [[وقت معلوم]] می‌‌داند و پرسشی که در اینجا مطرح می‌‌باشد این است که مقصود از این [[وقت معلوم]]، چه زمانی است؟ آیا مراد همان [[قیامت]] است که [[شیطان]] درخواست نمود؟ و یا مقصود زمانی‌‌ قبل از [[قیامت]] می‌‌باشد؟

::::::'''زمان پایان مهلت [[شیطان]]''': [[مرحوم علامه]] در رابطه با {{متن قرآن|قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنظَرِينَ * إِلَى يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ}} [[معتقد]] است که [[خداوند]] در این جمله اظهار داشته که قسمتی از خواسته [[شیطان]] را [[اجابت]] و قسمت دیگر را رد کرده است؛ [[اجابت]] نسبت به اصل [[عمر]] دادن و رد نسبت به قیدی که او به [[کلام]] خود زد و آن اینکه این مهلت تا [[قیامت]] باشد و لذا فرمود: مهلت می‌دهم، اما تا روزی معلوم نه تا [[قیامت]]. بنابراین با در نظر گرفتن سیاق دعای مورد بحث، بسیار روشن است که «یوم الوقت المعلوم» غیر از «یوم یبعثون» است و معلوم می‌‌شود که [[خدای تعالی]] از اینکه به او تا [[قیامت]] مهلت دهد دریغ ورزیده و تا روز دیگری مهلت داده که قبل از [[روز قیامت]] است<ref>المیزان، جلد ۱۲، صفحه ۱۵۹؛تفسیر البیان فی الموافقة بین الحدیث و القرآن، جلد ۴، صفحه ۱۹۴.</ref>.

| پاسخ‌دهنده = مجتبی تونه‌ای

| پاسخ = آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است:

}}