پرش به محتوا

ریشه قرآنی انتظار فرج چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::# +#)
جز (جایگزینی متن - '\: \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به ': $1 ')
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::# +#))
خط ۴۱: خط ۴۱:


بنابراین، برای [[تبیین]] پیوند مبنایی و معنایی [[انتظار فرج]] و اصل قرآنیِ [[حرمت]] [[یأس از رَوح الله]] لازم است:
بنابراین، برای [[تبیین]] پیوند مبنایی و معنایی [[انتظار فرج]] و اصل قرآنیِ [[حرمت]] [[یأس از رَوح الله]] لازم است:
:::::#[[جایگاه]] [[امید]] و مهم‌ترین مؤلّفه آن یعنی "حرکت و [[پویایی]]" در [[فرهنگ دینی]] [[تبیین]] گردد.
#[[جایگاه]] [[امید]] و مهم‌ترین مؤلّفه آن یعنی "حرکت و [[پویایی]]" در [[فرهنگ دینی]] [[تبیین]] گردد.
:::::#این مؤلّفه در [[فرهنگ]] انتظارِ منجیِ [[موعود]] ره‌یابی و اثبات گردد‌.
#این مؤلّفه در [[فرهنگ]] انتظارِ منجیِ [[موعود]] ره‌یابی و اثبات گردد‌.


این مهم در دو عنوان زیر پی‌گیری می‌شود:
این مهم در دو عنوان زیر پی‌گیری می‌شود:
خط ۶۲: خط ۶۲:


ابتدا به [[نقل]] این [[روایات]] و سپس به توضیح آنها و رفع این تنافی ظاهری می‌پردازیم.
ابتدا به [[نقل]] این [[روایات]] و سپس به توضیح آنها و رفع این تنافی ظاهری می‌پردازیم.
:::::#{{متن حدیث|وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو صَالِحٍ خَلَفُ بْنُ حَمَّادٍ الْكَشِّيُّ قَالَ حَدَّثَنَا سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ قَالَ قَالَ الرِّضَا{{ع}}: مَا أَحْسَنَ الصَّبْرَ وَ انْتِظَارَ الْفَرَجِ أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ ارْتَقِبُوا إِنِّي مَعَكُمْ رَقِيبٌ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ فَعَلَيْكُمْ بِالصَّبْرِ فَإِنَّهُ إِنَّمَا يَجِي‏ءُ الْفَرَجُ عَلَى الْيَأْسِ فَقَدْ كَانَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ أَصْبَرَ مِنْكُمْ}}<ref>«[[امام رضا]]{{ع}} می‌فرماید: چقدر [[صبر]] پیشه گرفتن و [[انتظار فرج]] کشیدن [[نیکو]] است، آیا نشنیده‌اید سخن [[خداوند]] را که فرمود: [[چشم به راه]] باشید که من نیز چشم به راهم و [[منتظر]] باشید که من هم با شما [[منتظر]] می‌باشم؟ پس [[صبر]] پیشه گیرید که [[فرج]] [[آل محمد]] (و [[ظهور]] [[دولت حق]]) هنگام [[یأس]] و [[نومیدی]] خواهد رسید و این را بدانید آنها که پیش از شما بودند بیش از شما [[صبر]] کرده‌اند.» ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۶۴۵؛ حمیری‌، عبداللّه بن جعفر، قرب الاسناد، ص۳۸۰‌؛ فیض کاشانی، محمدمحسن، الوافی‌، ج۲، ص۴۴۱؛ بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۲۱‌.</ref>.
#{{متن حدیث|وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو صَالِحٍ خَلَفُ بْنُ حَمَّادٍ الْكَشِّيُّ قَالَ حَدَّثَنَا سَهْلُ بْنُ زِيَادٍ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ قَالَ قَالَ الرِّضَا{{ع}}: مَا أَحْسَنَ الصَّبْرَ وَ انْتِظَارَ الْفَرَجِ أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ ارْتَقِبُوا إِنِّي مَعَكُمْ رَقِيبٌ فَانْتَظِرُوا إِنِّي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِرِينَ فَعَلَيْكُمْ بِالصَّبْرِ فَإِنَّهُ إِنَّمَا يَجِي‏ءُ الْفَرَجُ عَلَى الْيَأْسِ فَقَدْ كَانَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ أَصْبَرَ مِنْكُمْ}}<ref>«[[امام رضا]]{{ع}} می‌فرماید: چقدر [[صبر]] پیشه گرفتن و [[انتظار فرج]] کشیدن [[نیکو]] است، آیا نشنیده‌اید سخن [[خداوند]] را که فرمود: [[چشم به راه]] باشید که من نیز چشم به راهم و [[منتظر]] باشید که من هم با شما [[منتظر]] می‌باشم؟ پس [[صبر]] پیشه گیرید که [[فرج]] [[آل محمد]] (و [[ظهور]] [[دولت حق]]) هنگام [[یأس]] و [[نومیدی]] خواهد رسید و این را بدانید آنها که پیش از شما بودند بیش از شما [[صبر]] کرده‌اند.» ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۶۴۵؛ حمیری‌، عبداللّه بن جعفر، قرب الاسناد، ص۳۸۰‌؛ فیض کاشانی، محمدمحسن، الوافی‌، ج۲، ص۴۴۱؛ بحرانی، سیدهاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۲۱‌.</ref>.
:::::#{{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى وَ الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّيْرَفِيِّ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّيْقَلِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مَنْصُورٍ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}: يَا مَنْصُورُ إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ لَا يَأْتِيكُمْ إِلَّا بَعْدَ إِيَاسٍ وَ لَا وَ اللَّهِ حَتَّى تُمَيَّزُوا وَ لَا وَ اللَّهِ حَتَّى تُمَحَّصُوا وَ لَا وَ اللَّهِ حَتَّى يَشْقَى مَنْ يَشْقَى وَ يَسْعَدَ مَنْ يَسْعَدُ}}<ref>«ای [[منصور]] این امر برای شما فرا نخواهد رسید مگر بعد از [[مأیوس]] شدن. نه به [[خدا]] نمی‌آید مگر بعد از آنکه خوب و بد شما امتیاز یابند، نه به [[خدا]] نمی‌آید مگر موقعی که [[پاک]] شوید‌، نه به [[خدا]] او نمی‌آید مگر هنگامی که آن کس که [[شقی]] است، شقاوتش آشکار گردد و آن‌کس که [[سعادتمند]] است شناخته شود.» کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۳۷۰‌؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۳۴۶؛ ابن بابویه قمی‌، علی بن حسین، الإمامة و التبصیر من الحیرة، ص۱۳۰؛ مجلسی، محمدباقر، مرآة العقول، ج۴، ص۱۸۴.</ref>.
#{{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى وَ الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّيْرَفِيِّ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّيْقَلِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مَنْصُورٍ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}: يَا مَنْصُورُ إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ لَا يَأْتِيكُمْ إِلَّا بَعْدَ إِيَاسٍ وَ لَا وَ اللَّهِ حَتَّى تُمَيَّزُوا وَ لَا وَ اللَّهِ حَتَّى تُمَحَّصُوا وَ لَا وَ اللَّهِ حَتَّى يَشْقَى مَنْ يَشْقَى وَ يَسْعَدَ مَنْ يَسْعَدُ}}<ref>«ای [[منصور]] این امر برای شما فرا نخواهد رسید مگر بعد از [[مأیوس]] شدن. نه به [[خدا]] نمی‌آید مگر بعد از آنکه خوب و بد شما امتیاز یابند، نه به [[خدا]] نمی‌آید مگر موقعی که [[پاک]] شوید‌، نه به [[خدا]] او نمی‌آید مگر هنگامی که آن کس که [[شقی]] است، شقاوتش آشکار گردد و آن‌کس که [[سعادتمند]] است شناخته شود.» کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۳۷۰‌؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۳۴۶؛ ابن بابویه قمی‌، علی بن حسین، الإمامة و التبصیر من الحیرة، ص۱۳۰؛ مجلسی، محمدباقر، مرآة العقول، ج۴، ص۱۸۴.</ref>.
:::::#{{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامٍ قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ الْمَدِينِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَسْبَاطٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ كَثِيرٍ الرَّقِّيِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}: جُعِلْتُ فِدَاكَ قَدْ طَالَ هَذَا الْأَمْرُ عَلَيْنَا حَتَّى ضَاقَتْ قُلُوبُنَا وَ مِتْنَا كَمَداً فَقَالَ إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ آيَسَ مَا يَكُونُ مِنْهُ وَ أَشَدَّهُ غَمّاً يُنَادِي مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ وَ اسْمِ أَبِيهِ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا اسْمُهُ فَقَالَ اسْمُهُ اسْمُ نَبِيٍّ وَ اسْمُ أَبِيهِ اسْمُ وَصِيٍّ}}<ref>«[[داود]] بن کثیر رقیّ گوید: به [[امام صادق]]{{ع}} عرض کردم: فدایت شوم این امر (یعنی [[حکومت]] [[حقّ]] و [[الهی]]) چندان بر ما به درازا کشید که دلتنگ شدیم و از [[اندوه]] جانمان به لب رسید، فرمود: همانا این امر در آخرین پایه [[ناامیدی]] ([[مردم]]) و سخت‌ترین مرتبه دل‌تنگی و [[اندوه]] باشد که ناگاه نداکننده‌ای از [[آسمان]] به نام [[قائم]] و پدرش آواز سر می‌دهد، عرض کردم‌: فدایت شوم نام او چیست؟ آن [[حضرت]] فرمود: اسم او اسم یک [[پیامبر]] و نام پدرش نام [[جانشینی]] است.» نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۱۸۱؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج۵۱، ص۳۸؛ حرّ عاملی، محمد بن حسن، إثبات الهداة، ج۵، ص۱۵۷.</ref>.
#{{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامٍ قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ الْمَدِينِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَسْبَاطٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ كَثِيرٍ الرَّقِّيِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}: جُعِلْتُ فِدَاكَ قَدْ طَالَ هَذَا الْأَمْرُ عَلَيْنَا حَتَّى ضَاقَتْ قُلُوبُنَا وَ مِتْنَا كَمَداً فَقَالَ إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ آيَسَ مَا يَكُونُ مِنْهُ وَ أَشَدَّهُ غَمّاً يُنَادِي مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ وَ اسْمِ أَبِيهِ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا اسْمُهُ فَقَالَ اسْمُهُ اسْمُ نَبِيٍّ وَ اسْمُ أَبِيهِ اسْمُ وَصِيٍّ}}<ref>«[[داود]] بن کثیر رقیّ گوید: به [[امام صادق]]{{ع}} عرض کردم: فدایت شوم این امر (یعنی [[حکومت]] [[حقّ]] و [[الهی]]) چندان بر ما به درازا کشید که دلتنگ شدیم و از [[اندوه]] جانمان به لب رسید، فرمود: همانا این امر در آخرین پایه [[ناامیدی]] ([[مردم]]) و سخت‌ترین مرتبه دل‌تنگی و [[اندوه]] باشد که ناگاه نداکننده‌ای از [[آسمان]] به نام [[قائم]] و پدرش آواز سر می‌دهد، عرض کردم‌: فدایت شوم نام او چیست؟ آن [[حضرت]] فرمود: اسم او اسم یک [[پیامبر]] و نام پدرش نام [[جانشینی]] است.» نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۱۸۱؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج۵۱، ص۳۸؛ حرّ عاملی، محمد بن حسن، إثبات الهداة، ج۵، ص۱۵۷.</ref>.
:::::#{{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ و عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَنْصُورٍ الصَّيْقَلِ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: كُنْتُ أَنَا و الْحَارِثُ بْنُ الْمُغِيرَةِ و جَمَاعَةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا جُلُوساً و أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} يَسْمَعُ كَلَامَنَا، فَقَالَ لَنَا: فِي أَيِّ شَيْ‏ءٍ أَنْتُمْ؟ هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ؛ لَا وَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ تُغَرْبَلُوا؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ تُمَحَّصُوا؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ تُمَيَّزُوا؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ إِلَّا بَعْدَ إِيَاسٍ؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ يَشْقى‏ مَنْ يَشْقى‏، و يَسْعَدَ مَنْ يَسْعَدُ}}<ref>«من و حارث بن [[مغیره]] با جماعتی از اصحاب‌مان ([[شیعیان‌]]) [[خدمت]] [[امام صادق]]{{ع}} نشسته بودیم (و از [[ظهور]] [[دولت حق]] سخن می‌گفتیم‌) آن [[حضرت]] سخن ما را می‌شنید، سپس فرمود کجائید شما؟ هیهات، هیهات، نه به [[خدا]] آن‌چه به سویش چشم می‌کشید واقع نشود، تا [[غربال]] شوید، نه به [[خدا]] آن‌چه به سویش چشم می‌کشید واقع نشود، تا بررسی شوید، نه به [[خدا]] آن‌چه بسویش چشم می‌کشید واقع نشود تا جدا شوید. نه به [[خدا]] آن‌چه بسویش چشم می‌کشید واقع نشود، جز بعد از نومیدی‌. نه به [[خدا]]، آن‌چه بسویش چشم می‌کشید واقع نشود، تا [[شقاوت]] بشقی برسد و [[سعادت]] بسعید.» کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۲، ص۲۴۹؛ طوسی‌، محمد بن حسن، الغیبة، ص۳۳۵.</ref>؛
#{{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ و عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ، عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَنْصُورٍ الصَّيْقَلِ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: كُنْتُ أَنَا و الْحَارِثُ بْنُ الْمُغِيرَةِ و جَمَاعَةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا جُلُوساً و أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} يَسْمَعُ كَلَامَنَا، فَقَالَ لَنَا: فِي أَيِّ شَيْ‏ءٍ أَنْتُمْ؟ هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ؛ لَا وَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ تُغَرْبَلُوا؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ تُمَحَّصُوا؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ تُمَيَّزُوا؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ إِلَّا بَعْدَ إِيَاسٍ؛ لَاوَ اللَّهِ، لَايَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ حَتّى‏ يَشْقى‏ مَنْ يَشْقى‏، و يَسْعَدَ مَنْ يَسْعَدُ}}<ref>«من و حارث بن [[مغیره]] با جماعتی از اصحاب‌مان ([[شیعیان‌]]) [[خدمت]] [[امام صادق]]{{ع}} نشسته بودیم (و از [[ظهور]] [[دولت حق]] سخن می‌گفتیم‌) آن [[حضرت]] سخن ما را می‌شنید، سپس فرمود کجائید شما؟ هیهات، هیهات، نه به [[خدا]] آن‌چه به سویش چشم می‌کشید واقع نشود، تا [[غربال]] شوید، نه به [[خدا]] آن‌چه به سویش چشم می‌کشید واقع نشود، تا بررسی شوید، نه به [[خدا]] آن‌چه بسویش چشم می‌کشید واقع نشود تا جدا شوید. نه به [[خدا]] آن‌چه بسویش چشم می‌کشید واقع نشود، جز بعد از نومیدی‌. نه به [[خدا]]، آن‌چه بسویش چشم می‌کشید واقع نشود، تا [[شقاوت]] بشقی برسد و [[سعادت]] بسعید.» کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۲، ص۲۴۹؛ طوسی‌، محمد بن حسن، الغیبة، ص۳۳۵.</ref>؛
:::::#{{متن حدیث|قال رسول اللّه{{صل}}: يا علي!... و ذلك حين تغيرت البلاد و [[ضعف]] العباد و اليأس من الفرج، فعند ذلك يظهر [[القائم]] المهدي من ولدي}}<ref>«[[رسول خدا]]{{صل}} فرمودند: ای [[علی]]، [[ظهور مهدی]] در هنگامی است که [[شهرها]] دگرگون شده،  [[بندگان خدا]] ضعیف می‌شوند و از [[فرج]] و [[ظهور مهدی]] [[مأیوس]] می‌گردند. در این هنگام [[مهدی]] [[قائم]] از [[فرزندان]] من ظاهر می‌گردد» مرعشی، قاضی نوراللّه، إحقاق الحق، ج۱۳، ص۱۲۵.</ref>.(...)
#{{متن حدیث|قال رسول اللّه{{صل}}: يا علي!... و ذلك حين تغيرت البلاد و [[ضعف]] العباد و اليأس من الفرج، فعند ذلك يظهر [[القائم]] المهدي من ولدي}}<ref>«[[رسول خدا]]{{صل}} فرمودند: ای [[علی]]، [[ظهور مهدی]] در هنگامی است که [[شهرها]] دگرگون شده،  [[بندگان خدا]] ضعیف می‌شوند و از [[فرج]] و [[ظهور مهدی]] [[مأیوس]] می‌گردند. در این هنگام [[مهدی]] [[قائم]] از [[فرزندان]] من ظاهر می‌گردد» مرعشی، قاضی نوراللّه، إحقاق الحق، ج۱۳، ص۱۲۵.</ref>.(...)
::::::تعابیر {{متن حدیث|إِنَّمَا يَجِي‏ءُ الْفَرَجُ عَلَى الْيَأْسِ}}، {{متن حدیث|إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ لَا يَأْتِيكُمْ إِلَّا بَعْدَ إِيَاسٍ}}، {{متن حدیث|إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ آيَسَ مَا يَكُونُ مِنْهُ}}، {{متن حدیث|مَا يَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ إِلَّا بَعْدَ إِيَاسٍ}}، {{متن حدیث|الْيَأْسِ مِنَ الْفَرَجِ}}، و {{متن حدیث|فَخُرُوجُهُ إِذَا خَرَجَ عِنْدَ الْيَأْسِ وَ الْقُنُوطِ مِنْ أَنْ يَرَوْا فَرَجاً}} در [[روایات]] فوق، هر یک به نوعی بر این مطلب دلالت دارند که هنگام [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} زمانی خواهد بود که [[یأس]] و [[ناامیدی]] [[حاکم]] باشد. در [[حدیث]] اول تا چهارم متعلّق [[یأس]] بیان نشده است، یعنی مشخص نشده که [[یأس]] از چه چیزی منظور است، اما در [[حدیث]] پنجم و... قید {{متن حدیث|مِنَ الْفَرَجِ}} و {{متن حدیث|مِنْ أَنْ يَرَوْا فَرَجاً}} گویای آن است که مراد، [[یأس]] و [[ناامیدی]] از [[فرج]] است، یعنی [[خروج]] [[حضرت]] زمانی خواهد بود که [[مردم]] از مشاهده [[فرج]] در [[ظهور]] [[حضرت]] (به جهت طولانی شدن [[غیبت]]) و یا [[فرج]] و [[گشایش]] در امور خویش [[مأیوس]] شده‌اند.
::::::تعابیر {{متن حدیث|إِنَّمَا يَجِي‏ءُ الْفَرَجُ عَلَى الْيَأْسِ}}، {{متن حدیث|إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ لَا يَأْتِيكُمْ إِلَّا بَعْدَ إِيَاسٍ}}، {{متن حدیث|إِنَّ هَذَا الْأَمْرَ آيَسَ مَا يَكُونُ مِنْهُ}}، {{متن حدیث|مَا يَكُونُ مَا تَمُدُّونَ إِلَيْهِ أَعْيُنَكُمْ إِلَّا بَعْدَ إِيَاسٍ}}، {{متن حدیث|الْيَأْسِ مِنَ الْفَرَجِ}}، و {{متن حدیث|فَخُرُوجُهُ إِذَا خَرَجَ عِنْدَ الْيَأْسِ وَ الْقُنُوطِ مِنْ أَنْ يَرَوْا فَرَجاً}} در [[روایات]] فوق، هر یک به نوعی بر این مطلب دلالت دارند که هنگام [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} زمانی خواهد بود که [[یأس]] و [[ناامیدی]] [[حاکم]] باشد. در [[حدیث]] اول تا چهارم متعلّق [[یأس]] بیان نشده است، یعنی مشخص نشده که [[یأس]] از چه چیزی منظور است، اما در [[حدیث]] پنجم و... قید {{متن حدیث|مِنَ الْفَرَجِ}} و {{متن حدیث|مِنْ أَنْ يَرَوْا فَرَجاً}} گویای آن است که مراد، [[یأس]] و [[ناامیدی]] از [[فرج]] است، یعنی [[خروج]] [[حضرت]] زمانی خواهد بود که [[مردم]] از مشاهده [[فرج]] در [[ظهور]] [[حضرت]] (به جهت طولانی شدن [[غیبت]]) و یا [[فرج]] و [[گشایش]] در امور خویش [[مأیوس]] شده‌اند.


۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش