پرش به محتوا

مأمون عباسی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۲: خط ۴۲:
====[[حرکت ابوالسرایا]]====
====[[حرکت ابوالسرایا]]====


====حرکت محمد بن جعفر صادق{{ع}}====
====[[حرکت محمد بن جعفر صادق]]{{ع}}====
دوران [[مأمون]] [[شاهد]] حرکت علوی دیگری بود که [[طبیعت]] و منشأ آن با دیگر حرکت‌ها متفاوت بود. این حرکت را محمد دیباج فرزند [[امام]] [[جعفر صادق]]{{ع}} در [[سال ۲۰۰ ق]]. /۸۱۶م. در [[حجاز]] [[رهبری]] کرد. در مکه به عنوان [[امیرالمؤمنین]] با او [[بیعت]] شد و وی پس از تردید آن را پذیرفت<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۱۳ – ۱۱۴.</ref>.
[[حکومت عباسی]] در [[مشکلات]] داخلی فرو رفته بود و به این حرکت توجه جدی نشان نداد و حرکتی خطرناک توصیف نشد؛ زیرا که به مکه منحصر بود و همین مسأله به [[خلافت]] [[فرصت]] داد که به آسانی بر آن چیره شود و محمد دیباج به ناچار در انظار [[مردم]] خودش را [[خلع]] کند<ref>تاریخ طبری، ج۸، ص۵۳۸ - ۵۳۹.</ref>.
شاید مهم‌ترین اسباب [[شکست]] این حرکت به این قرار باشد:
# [[ناتوانی]] در [[سازمان‌دهی]] دقیق، نبود [[پایگاه مردمی]] که به آن تکیه کند، گسترش نیافتن آن در شهرهای بزرگ و کوتاهی پیروانش در مقابله با [[عباسیان]]؛
#تردید [[محمد بن جعفر]]{{ع}} در [[تبلیغ]] به نفع خودش و [[نفرت]] از آنکه پذیرش این کار با [[اصرار]] [[آل]] [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} و فرزندش، علی بود؛
# [[اعتماد]] به یارانی [[بدکردار]]: ارذال و [[اوباش]] [[مکه]]، برخی از [[سپاهیان]] و فرزندش، علی که باعث روی گردانی هوادارانش شد؛
#تردید برخی از [[مردم]] مکه در [[بیعت]] با وی و عدم پای‌بندی [[بیعت کنندگان]] به [[دوستی]] و [[تأیید]] خود از او<ref>لیثی، سمیرة مختار، جهاد الشیعه، ص۳۴۱- ۳۴۳.</ref>.<ref>[[محمد سهیل طقوش|طقوش، محمد سهیل]]، [[دولت عباسیان (کتاب)|دولت عباسیان]]، ص ۱۵۱.</ref>


===حرکت‌های غیر [[علوی]]===
===حرکت‌های غیر [[علوی]]===
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش