آیا امامت از دوران کودکی امکان‌پذیر است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

'''آیا [[امامت]] از دوران کودکی امکان‌پذیر است؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[امامت (پرسش)|امامت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[امامت]]''' مراجعه شود.

* [[شیعه]] معتقد است که [[امامت]] بعد از [[رحلت پیامبر]]{{صل}} به [[دوازده امام]] از نسل [[حضرت علی]]{{ع}} منتقل شده است، [[امامت]] چه به معنای [[حکومت]] [[خلافت]] و چه به معنای [[مرجعیت علمی]] و [[مرجعیت دینی|دینی]] و [[حجت الهی]] به [[اوصاف]] و شرایطی وابسته است که از جمله آنها مسئله توانایی استطاعت بدنی و شرایط [[سنی]] است، فردی که در سن کودکی است نمی‌تواند [[امام]] و [[خلیفه]] [[مسلمین]] باشد. در حالی که بعض [[امامان]] مانند [[امام جواد]]{{ع}} در هفت سالگی و [[امام هادی]]{{ع}} در هشت سالگی به [[امامت]] رسیدند و این با [[شأن]] و منزلتی که [[شیعه]] برای [[امامت]] و [[امام]] قائل است تناسبت ندارد<ref>الصواعق المحرقة، ص ۱۶۶؛ احمد کاتب، تطور الکر السیاسی الشیعی، صص ۱۰۲ و ۱۱۲؛ احمد امی‌ن، ظهر الأسلام، ص ۶۷۲. </ref>.

حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[محمد حسن قدردان قراملکی]]''' در کتاب ''«[[امامت ۲ (کتاب)|امامت]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

«در تحلیل این [[شبهه]] نکات ذیل قابل توجّه است:

  {{متن قرآن|يَا يَحْيَى خُذِ الْكِتَابَ بِقُوَّةٍ وَآتَيْنَاهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا}}<ref> ای یحیی، کتاب (آسمانی) را با توانمندی بگیر! و ما به او در کودکی (نیروی) داوری دادیم؛ سوره مریم، آیه:۱۲.</ref>؛ {{متن قرآن|فَأَشَارَتْ إِلَيْهِ قَالُوا كَيْفَ نُكَلِّمُ مَن كَانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا}}<ref> مریم) به او اشارت کرد؛ گفتند: چگونه با کودکی که در گاهواره است سخن بگوییم؟!  (نوزاد) گفت: بی‌گمان من بنده خداوندم، به من کتاب (آسمانی) داده و مرا پیامبر کرده است؛ سوره مریم، آیه: ۲۹ - ۳۰.</ref>.

از این آیه شریفه روشن می‌شود که علم و قوه تعقل ویژه و ارتباط غیبی در صغر سنی و کودکی امر ممکن بل واقع شده است و در آن هیچ بعدی وجود ندارد.

::::::[[فخر رازی]] با صراحت تمام دو آیه فوق "حکم [[حضرت یحیی]] و [[نبوت]] [[حضرت عیسی]]" را به کودکی حمل می‌‌کند و در پاسخ این [[شبهه]] که آن امر بعیدی است می‌‌گوید، امر خارق‌العاده لازمه [[نبوت]] و اعجاز است و هر کس منکر آن شود، راه اثبات [[نبوت]] را بسته است. وی ظاهر آیه {{متن قرآن|آتَانِيَ الْكِتَابَ}} را دلیل [[نبوت]] [[حضرت عیسی]] در کودکی می‌‌داند که واجب است آن بر ظاهر حمل و از [[تفسیر]] خلاف ظاهر اجتناب نمود <ref>ر.ک: تفسیر کبیر، ج ۱۱، صص ۱۹۳ و ۲۱۵.</ref>.

::::::'''۲. ‌‌وجود بعض [[نوابغ]] در سن کودکی:''' علاوه بر [[پیامبران]] بعض نوابع در دوره کودکی آثار و افعالی بروز می‌‌دهند که مایه تعجب همگان می‌‌گردد، در اخبار و رسانه‌های خبری زیاد می‌‌توان در این موضوع به شواهد و مثال‌هایی دست‌یافت، مثلاً بچه ۶ - ۷ ساله یا کمتر از آن می‌‌تواند به راحتی زبان مادری و زبان بیگانه را نوشته و بخواند یا کتاب یا بخشی از آن مثل [[قرآن]] را حفظ کند که نظیر آن از هم سن و سالان خود بعید است.

'''۳. [[دعوت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} از [[امام علی|علی]]{{ع}} در دورۀ کودکی به [[اسلام]] و تعیین [[جانشینی]] وی:''' یکی از نکاتی که شایستگی ذاتی [[امامان]] را ثابت می‌‌کند، مسئله [[دعوت]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} از [[حضرت علی]]{{ع}} در سن کودکی "۱۰ ساله" برای پذیرفتن [[اسلام]] بود، [[پیامبر اسلام]]{{صل}} در دوره [[نبوت]] بیست و سه ساله خود از هیچ کودکی نخواست که [[اسلام]] را بپذیرد، اما این افتخار نصیب [[حضرت علی]]{{ع}} شد. علاوه بر [[حضرت علی]]{{ع}}، [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} از [[امام حسن]]{{ع}} و [[امام حسین]]{{ع}} در دوره کودکی [[بیعت]] بر [[اسلام]] اخذ نمود که چنین مسئله‌ای در غیر آن و دیده نشده است. این سه نکته ( [[دعوت]] به [[اسلام]] در کودکی [[امام علی]]{{ع}} و اخذ [[بیعت]] از [[امام حسن]] و [[حسین]] در سن کودکی) خود دلیل بر [[فضیلت]] و [[صلاحیت]] ذاتی و منحصر به فرد [[امامان]] می‌‌باشد.

::::::'''۴. [[فضیلت]] ذاتی [[امام جواد]]{{ع}}:''' نکات پیش گفته [[امام]] [[فضیلت]] ذاتی در دوره کودکی را ثابت می‌‌کند، اما درباره [[امامت]] [[امام جواد]]{{ع}} و [[امام هادی]]{{ع}} علاوه بر امکان، وقوع آن نیز باید ثابت شود که اینک اشاراتی به آن می‌‌شود.

'''الف. پاسخ به سؤال‌ها و مناظره‌های علمی‌:''' بعد از [[رحلت]] [[امام رضا]]{{ع}} [[شیعیان]] برای [[یقین]] به اهلیت [[حضرت جواد]]{{ع}} برای [[منصب الهی]] [[امامت]] ابتدا از وی سؤال‌هایی را مطرح کردند، چنان‌که بزرگان [[شیعه]] در بغداد تصمیم گرفتند ۸۰ تن از فقیهان را نزد حضرت فرستاده و مسئله را تحقیق کنند. آنان با دریافت جواب علمی‌ دقیق برای سؤال‌های خود از کودک ۸ ساله به [[امامت]] وی [[ایمان]] آرودند<ref>ر.ک: مسعودی، اثبات الوصیۀ، ص ۲۲۰؛ قندوزی، سنابیع المودۀ، ج ۳ ص ۱۲۶. </ref>

::::::'''ب. اعتراف [[مأمون]] و دیگر مخالفان:''' در پی مناظره‌های متعدد حضرت با [[عالمان]] اهل سن همگی آنان از جمله [[مأمون]] به [[ذکاوت]]، [[صلاحیت]] و [[فضیلت]] ذاتی [[امام جواد]]{{ع}} در دوره کودکی پی برده و لب به اعتراف آن گشودند، پیش‌تر ذکر شد یحیی بن اکثم [[رئیس]] علمای [[اهل سنت]] وقت نخست [[مخالف]] [[صفات کمالی]] حضرت بوده اما بعد از [[مناظره]] به آن اعتراف نمود. [[مأمون]] خود بارها نه تنها به [[فضایل]] آن حضرت، بلکه به [[فلسفه]] و علت آن نیز اشاراتی می‌‌کرد که آن همان وابستگی به سلسله [[نبوت]] و دریافت [[علم]] و [[فضیلت]] خود از طریق [[الهام]] و [[عنایت الهی]] است، چنان‌که به صورت شفاف خطاب به گروهی از [[عالمان]] می‌‌گوید:{{عربی|"وَيْحَكُمْ إِنَّ أَهْلَ هَذَا الْبَيْتِ خُصُّوا مِنَ الْخَلْقِ بِمَا تَرَوْنَ مِنَ الْفَضْلِ وَ إِنَّ صِغَرَ السِّنِّ لَا يَمْنَعُهُمْ مِنَ الْكَمَال... إِنَّ هَذَا مِنْ أَهْلِ بَيْتٍ عِلْمُهُمْ مِنَ اللَّهِ تَعَالَى وَ مَوَادِّهِ وَ إِلْهَامِهِ"}} <ref>«او از خاندانى است كه [[علم]] ايشان از جانب [[خدا]] و بسته به [[دانش]] عميق بى‏انتها و الهامات پروردگار است‏»؛ ر.ک: [[احتجاج]] الطبرسی، ج ۲، صص ۲۷۶ - ۲۶۹؛ مفید، همان، ص ۲۸۲. </ref>

== پرسش‌های وابسته ==

# [[آیا امامان شیعه بر دیگر پیامبران برتری دارند؟ (پرسش)]]

# [[آیا می‌توان به مقام امامت بدون مقام نبوت رسید؟ (پرسش)]]

# [[آیا غیبت امام با فلسفه ضرورت امامت ناسازگار است؟ (پرسش)]]

# [[آیا امامت با اصل خاتمیت ناسازگار است؟ (پرسش)]]

{{پایان پرسش وابسته}}

{{منبع جامع}}

* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت|کتاب‌شناسی امامت]]؛

{{پانویس}}

[[رده:پرسمان امامت]]

[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]

[[رده:(اا): پرسش‌های امامت با ۱ پاسخ]]