پرش به محتوا

اعتدال در اخلاق اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'امامت جماعت' به 'امامت جماعت'
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==))
جز (جایگزینی متن - 'امامت جماعت' به 'امامت جماعت')
خط ۸: خط ۸:
*بلکه در [[حدیثی]] ارجمند، آن را تمامی کمال و [[حقیقت]] [[ایمان]] دانسته‌اند: "[[امام باقر]]{{ع}} فرمودند: تمامی کمال این است: ژرف‌نگری در [[دین]]، و [[صبر]] بر مشکلات، و [[میانه‌روی]] در [[زندگی]]" <ref>{{متن حدیث|قَالَ الْإِمَامُ أَبُو جَعْفَرٍ{{ع}} قَالَ: الْكَمَالُ كُلُّ الْكَمَالِ التَّفَقُّهُ فِي الدِّينِ وَ الصَّبْرُ عَلَى النَّائِبَةِ وَ تَقْدِيرُ الْمَعِيشَةِ}}؛ اصول کافی، ج۱، ص۳۲.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۴۷.</ref>.
*بلکه در [[حدیثی]] ارجمند، آن را تمامی کمال و [[حقیقت]] [[ایمان]] دانسته‌اند: "[[امام باقر]]{{ع}} فرمودند: تمامی کمال این است: ژرف‌نگری در [[دین]]، و [[صبر]] بر مشکلات، و [[میانه‌روی]] در [[زندگی]]" <ref>{{متن حدیث|قَالَ الْإِمَامُ أَبُو جَعْفَرٍ{{ع}} قَالَ: الْكَمَالُ كُلُّ الْكَمَالِ التَّفَقُّهُ فِي الدِّينِ وَ الصَّبْرُ عَلَى النَّائِبَةِ وَ تَقْدِيرُ الْمَعِيشَةِ}}؛ اصول کافی، ج۱، ص۳۲.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۴۷.</ref>.
*نیز [[امیرمؤمنان]]{{ع}} می‌فرمایند: "[[انسان]] تا سه صفت در او پدید نیاید [[حقیقت]] [[ایمان]] را نمی‌چشد: دقّت در [[دین]]، [[صبر]] بر مشکلات، و [[تدبیر]] درست در امر معاش"<ref>{{متن حدیث|لَا يَذُوقُ الْمَرْءُ مِنْ حَقِيقَةِ الْإِيمَانِ حَتَّى يَكُونَ فِيهِ ثَلَاثُ خِصَالٍ الْفِقْهُ فِي الدِّينِ وَ الصَّبْرُ عَلَى الْمَصَائِبِ وَ حُسْنُ التَّقْدِيرِ فِي الْمَعَاشِ}}؛ بحارالأنوار، ج۱، ص۲۱۰.</ref>.
*نیز [[امیرمؤمنان]]{{ع}} می‌فرمایند: "[[انسان]] تا سه صفت در او پدید نیاید [[حقیقت]] [[ایمان]] را نمی‌چشد: دقّت در [[دین]]، [[صبر]] بر مشکلات، و [[تدبیر]] درست در امر معاش"<ref>{{متن حدیث|لَا يَذُوقُ الْمَرْءُ مِنْ حَقِيقَةِ الْإِيمَانِ حَتَّى يَكُونَ فِيهِ ثَلَاثُ خِصَالٍ الْفِقْهُ فِي الدِّينِ وَ الصَّبْرُ عَلَى الْمَصَائِبِ وَ حُسْنُ التَّقْدِيرِ فِي الْمَعَاشِ}}؛ بحارالأنوار، ج۱، ص۲۱۰.</ref>.
*[[میانه‌روی]] در [[اعمال]] امّا، همان فضیلتی است که در اصطلاحات اخلاق‌پژوهان، آن را "[[عدالت]]" خوانده، گذشته از این [[دانش]]، در [[شرع]] نیز بر آن [[اصرار]] ورزیده‌اند. تا آنجا که گویا [[عدالت]] از شرایط شرکت در تمامی اموری است که به نوعی به [[جامعه]] مربوط می‌شود؛ چه حتّی در [[امامت]] [[جماعت]] نیز [[عدالت]] شرط شده است. [[قرآن کریم]] آن‌چنان بر این مطلب پای فشرده، که به‌دست آوردن آن را حتّی در صورتی که ضرری متوجّه [[انسان]] و یا [[نزدیکان]] او شود، باز هم لازم دانسته است؛ به این [[آیه شریفه]] بنگرید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَى أَنْفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! به دادگری بپاخیزید و برای خداوند گواهی دهید هر چند به زیان خود یا پدر و مادر و یا نزدیکان (تان) باشد و اگر (هر یک از دو طرف دعوا) دارا باشد یا نادار» سوره نساء، آیه ۱۳۵.</ref>.
*[[میانه‌روی]] در [[اعمال]] امّا، همان فضیلتی است که در اصطلاحات اخلاق‌پژوهان، آن را "[[عدالت]]" خوانده، گذشته از این [[دانش]]، در [[شرع]] نیز بر آن [[اصرار]] ورزیده‌اند. تا آنجا که گویا [[عدالت]] از شرایط شرکت در تمامی اموری است که به نوعی به [[جامعه]] مربوط می‌شود؛ چه حتّی در [[امامت جماعت]] نیز [[عدالت]] شرط شده است. [[قرآن کریم]] آن‌چنان بر این مطلب پای فشرده، که به‌دست آوردن آن را حتّی در صورتی که ضرری متوجّه [[انسان]] و یا [[نزدیکان]] او شود، باز هم لازم دانسته است؛ به این [[آیه شریفه]] بنگرید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَى أَنْفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! به دادگری بپاخیزید و برای خداوند گواهی دهید هر چند به زیان خود یا پدر و مادر و یا نزدیکان (تان) باشد و اگر (هر یک از دو طرف دعوا) دارا باشد یا نادار» سوره نساء، آیه ۱۳۵.</ref>.
*[[میانه‌روی]] در [[اخلاق]] نیز از امور مورد تأکید [[قرآن کریم]] می‌باشد، تا بدانجا که این امر را [[هدف]] نهایی [[بعثت پیامبران]]{{عم}} و نازل شدن [[کتاب‌های آسمانی]]، قلمداد فرموده است: {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۴۸.</ref>.
*[[میانه‌روی]] در [[اخلاق]] نیز از امور مورد تأکید [[قرآن کریم]] می‌باشد، تا بدانجا که این امر را [[هدف]] نهایی [[بعثت پیامبران]]{{عم}} و نازل شدن [[کتاب‌های آسمانی]]، قلمداد فرموده است: {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۴۸.</ref>.
*بر اساس آنچه [[گذشت]]، می‌توان دریافت که "[[میانه‌روی]]"، "گزیدن حدّ وسط در [[کارها]]"، "راه مستقیم"، "[[عدالت]]" و "قِسط"، الفاظی چندگانه‌اند، که همه بر یک معنای واحد دلالت می‌نمایند. آری! اگر این الفاظ به همراه هم به‌کار برده شود، در آن صورت هر یک از معنایی خاصّی برخوردار خواهد بود.
*بر اساس آنچه [[گذشت]]، می‌توان دریافت که "[[میانه‌روی]]"، "گزیدن حدّ وسط در [[کارها]]"، "راه مستقیم"، "[[عدالت]]" و "قِسط"، الفاظی چندگانه‌اند، که همه بر یک معنای واحد دلالت می‌نمایند. آری! اگر این الفاظ به همراه هم به‌کار برده شود، در آن صورت هر یک از معنایی خاصّی برخوردار خواهد بود.
۲۱۸٬۶۲۱

ویرایش