تقلید در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

مستند شرط عدالت و دوری کردن از [[گناه]] <ref>الاصول العامة للفقه المقارن، ص ۶۴۹؛ الاجتهاد والتقلید، صدر، ص ۱۱۰؛ فتح العزیز، ج ۳، ص ۲۳۱.</ref> به نظر برخی [[فقها]]، آیه {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ}}<ref>«ای مؤمنان! اگر بزهکاری برایتان خبری آورد بررسی کنید مبادا نادانسته به گروهی زیان رسانید، آنگاه از آنچه کرده‌اید پشیمان گردید» سوره حجرات، آیه ۶.</ref> است که جست و جو و تحقیق را درباره [[خبر فاسق]] لازم شمرده است: "اِن جاءَکُم فاسِقٌ بِنَبَإ فَتَبَیَّنوا"، زیرا واژه "خبر" در این آیه شامل فتوای [[فقیه]] نیز می‌‌شود؛<ref>مصباح المنهاج، ص ۳۷؛ الاجتهاد و التقلید، صدر، ص ۱۱۱ - ۱۱۲.</ref> همچنین برخی با توجه به آیاتی که گناه را نوعی [[ستم]] شمرده {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاءَ فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَأَحْصُوا الْعِدَّةَ وَاتَّقُوا اللَّهَ رَبَّكُمْ لَا تُخْرِجُوهُنَّ مِنْ بُيُوتِهِنَّ وَلَا يَخْرُجْنَ إِلَّا أَنْ يَأْتِينَ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ وَتِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَمَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ لَا تَدْرِي لَعَلَّ اللَّهَ يُحْدِثُ بَعْدَ ذَلِكَ أَمْرًا}}<ref>«ای پیامبر! چون زنان را طلاق می‌دهید، هنگام (آغاز) عده‌شان طلاق دهید و حساب عده را نگاه دارید و از خداوند- پروردگارتان- پروا کنید؛ آنان را از خانه‌هاشان بیرون نرانید- و خود نیز بیرون نروند- مگر کار ناشایسته آشکاری کرده باشند و اینها احکام خداوند است و هر که از احکام خداوند پا فراتر نهد بی‌گمان به خویش ستم کرده است؛ تو نمی‌دانی، شاید خداوند پس از آن فرمانی (تازه) پیش آورد» سوره طلاق، آیه ۱.</ref> و از [[اعتماد]] کردن بر [[ستمکاران]] [[نهی]] کرده {{متن قرآن|وَلَا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِيَاءَ ثُمَّ لَا تُنْصَرُونَ}}<ref>«و به ستمگران مگرایید  که آتش (دوزخ) به شما رسد در حالی که شما را در برابر خداوند، سروری نباشد، آنگاه یاری نخواهید شد» سوره هود، آیه ۱۱۳.</ref> عدالت را در مفتی شرط دانسته و تقلید از غیر [[عادل]] را جایز ندانسته‌اند.<ref>الاجتهاد والتقلید، صدر، ص ۱۱۲.</ref> این شرط را از احادیث نیز می‌‌توان استفاده کرد؛ از جمله احادیثی که شرایطی مانند [[امانتداری]] <ref>الکافی، ج ۱، ص ۳۳۰؛ وسائل الشیعه، ج ۲۷، ص ۱۳۸؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۳۴۸.</ref> [[حافظ دین]] بودن، [[مخالفت]] با [[هوای نفس]] و [[مطیع]] [[اوامر خدا]] و [[رسول]] بودن <ref>وسائل الشیعه، ج ۲۷، ص ۱۳۱؛ الاحتجاج، ج ۲، ص ۲۶۳؛ بحارالانوار، ج ۲، ص ۸۸.</ref> را برای مقلَّد ذکر کرده است؛<ref>الاجتهاد و التقلید، صدر، ص ۱۱۱.</ref> همچنین به [[سیره]] متشرعه که در [[مناصب]] پایین تری مانند [[امامت جماعت]] شرط [[عدالت]] را لازم دانسته‌اند، استناد شده است<ref>الاجتهاد والتقلید، خویی، ص ۲۲۱ - ۲۲۳.</ref>.<ref>[[محمد صادق یوسفی مقدم|یوسفی مقدم، محمد صادق]]؛ [[تقلید (مقاله)|مقاله «تقلید»]]؛ [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۸ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]] ج۸.</ref>