حارث بن سوید اوسی انصاری در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

اقدام حارث در نبرد احد و سپس ارتداد او موجب شد که برخی او را در زمره [[منافقان]] بدانند.<ref> السیرة النبویه، ج ۲، ص ۵۲۰؛ انساب الاشراف، ج ۱، ص ۲۷۵؛ جمهره‌انساب العرب، ص ۳۳۷ ـ ۳۳۸؛ تاریخ الاسلام، ج ۱، ص ۲۲۸.</ref> [[مفسران]] با استناد به [[روایات]] [[ابن عباس]]، سدّی و [[مجاهد]] بازگشت حارث را از [[مکه]] به [[زمان]] [[نزول آیات]] {{متن قرآن|وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْمًا كَفَرُواْ بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَشَهِدُواْ أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَاللَّهُ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ أُوْلَئِكَ جَزَاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللَّهِ وَالْمَلائِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ خَالِدِينَ فِيهَا لاَ يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلاَ هُمْ يُنظَرُونَ إِلاَّ الَّذِينَ تَابُواْ مِن بَعْدِ ذَلِكَ وَأَصْلَحُواْ فَإِنَّ اللَّه غَفُورٌ رَّحِيمٌ}}<ref>«و هر کس جز اسلام  دینی گزیند هرگز از او پذیرفته نمی‌شود و او در جهان واپسین از زیانکاران است چگونه خداوند گروهی را راهنمایی کند که پس از آنکه ایمان آوردند و گواهی دادند که این فرستاده، بر حقّ است و برهان‌ها (ی روشن) برای آنان آمد کفر ورزیدند و خداوند گروه ستمکاران را راهنمایی نمی‌کند. کیفر آنان لعنت خداوند و فرشتگان و همه مردم بر آنهاست. در آن جاودانند و نه از عذابشان کاسته می‌شود و نه به آنان مهلت خواهند داد. مگر آنان که پس از آن، توبه کنند و به راه آیند؛ که بی‌گمان خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره آل عمران، آیه ۸۵-۸۹.</ref> مربوط دانسته، این آیات را در [[شأن]] وی می‌دانند. [[خداوند]] در این آیات پذیرش هر [[دینی]] جز [[اسلام]] را موجب زیان شمرد و افرادی را که از [[ایمان]] و [[شهادت]] خود نسبت به [[حقانیت]] [[دعوت پیامبر]]{{صل}} بازگشتند سزاوار [[لعن]] [[جاودانه]] و [[عذاب الهی]] دانست و در این میان کسانی را که از عمل خود [[توبه]] کنند و [[درستکار]] باشند از لعن و [[عذاب]] استثنا کرد. زمانی‌ که [[حارث]] از نزول این آیات باخبر شد در نامه‌ای به مردان [[قبیله]] خود از آنان خواست تا از [[پیامبر]]{{صل}} درباره [[قبول توبه]] او بپرسند و چون به قبول توبه‌اش از سوی [[خدا]] و پیامبر{{صل}} [[امیدوار]] شد به [[مدینه]] بازگشت و توبه کرد<ref>جامع البیان، ج ۳، ص ۴۶۰ ـ ۴۶۱؛ تفسیر عبدالرزاق، ج ۱، ص ۱۲۵؛ تفسیر قرطبی، ج ۴، ص ۸۳ ـ ۸۴.</ref> برخی از [[روایات]]، نزول این آیات را پس از آن می‌دانند که در پی [[پشیمانی]] او نزدیکانش برای سؤال از قبول توبه‌اش نزد پیامبر{{صل}} رفتند.<ref>التبیان، ج ۲، ص ۵۱۹؛ جامع البیان، ج ۳، ص ۴۶۰؛ معانی القرآن، ج ۱، ص ۴۳۳.</ref> سدّی [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ مَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ}}<ref>«بی‌گمان خداوند آنان را که کفر ورزیدند و (مردم را) از راه خداوند باز داشتند سپس در کفر مردند هرگز نمی‌آمرزد» سوره محمد، آیه ۳۴.</ref> را نیز درباره [[حارث‌ بن سوید]] می‌داند. در این آیه تأکید شده کافرانی که [[مردم]] را از [[راه خدا]] باز می‌دارند و در [[کفر]] خود می‌میرند بخشوده نخواهند شد، ضمن آنکه سُدّی تصریح کرده که حارث پس از [[ارتداد]] خود توبه کرد و به سوی پیامبر{{صل}} بازگشت<ref> زادالمسیر، ج ۷، ص ۴۱۲.</ref>.<ref>[[مهدی زیرکی|زیرکی، مهدی]]، [[محمد تقی رفعت‌نژاد|رفعت‌نژاد، محمد تقی]]، [[حارث بن سوید اوسی انصاری (مقاله)|مقاله «حارث بن سوید اوسی انصاری»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۰ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۰.</ref>

== منابع ==