اسید بن مالک حضرمی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پانویس2}} +{{پانویس}}))
 
(۳۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[اسید بن مالک حضرمی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}


{{امامت}}
'''اسید بن مالک حضرمی''' از [[کفار]] و سرسپردگان [[عبیدالله بن زیاد]] و یکی از [[سربازان]] [[عمر بن سعد]] در [[کربلا]] بود. کسی که پیراهن [[امام حسین]] {{ع}} را ربود و بر [[بدن]] [[مطهر]] ایشان اسب دوانید.
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[اسید بن مالک حضرمی در تراجم و رجال]] - [[اسید بن مالک حضرمی در تاریخ اسلامی]] - [[اسید بن مالک حضرمی در معارف و سیره حسینی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[اسید بن مالک حضرمی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
== مقدمه ==
*مردی که چون فهمید همسرش طوعه، [[مسلم بن عقیل]] را در [[خانه]] خود [[پناه]] داده است، صبح به [[دار]] الاماره رفت و حضور مسلم را به [[ابن زیاد]] گزارش داد و جایزه گرفت<ref>تاریخ طبری ج ۴ ص ۲۷۹</ref><ref>ر. ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۵۴.</ref>.
[[ابوعمرو زاهد]] او را زنازاده می‌داند<ref>اللهوف، ص۱۲۱،۱۱۲؛ بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۷۴،۶۰.</ref>. بنا به قولی او [[همسر]] «[[طَوْعَه‌]]» بود<ref>ر. ک: تاریخ طبری، ج۵، ص۳۷۱؛ مقاتل الطالبیین، ص۱۰۴؛ الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۳۱؛ تجارب الامم، ج۲، ص۵۰.</ref> که به [[مسلم بن عقیل]] [[پناه]] داده بود و پسرش [[بلال بن اسید حضرمی]] جریان را به [[عبدالرحمن بن محمد بن اشعث]] خبر داد. به این ترتیب [[عبیدالله بن زیاد]] به مخفی‌گاه مسلم پی برد<ref>ر. ک: انساب الاشراف، ج۲، ص۳۳۸؛ الاخبار الطوال، ص۲۴۰؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۳۵۰-۳۵۳؛ الفتوح، ج۵، ص۵۰؛ مقاتل الطالبیین، ص۱۰۴؛ تاریخ ابن خلدون، ج۳، ص۲۹. </ref>. در برخی منابع از او با نام [[اسید حضرمی]] یاد شده است<ref>[[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|دوزخیان جاوید]]، ص ۲۵۱؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۵۴.</ref>.
 
در منابع از چند نفر به صورت انفرادی ([[عمرو بن صُبَیح صیداوی‌]]، [[عامر بن صعصعه]]، [[اسید بن مالک]] و [[زید بن رقاد جنبی]])،<ref>ر. ک: کتاب نسب قریش، ص۴۵؛ تاریخ خلیفه بن خیاط، ص۱۴۵؛ الطبقات الکبری، ج۵، ص۴۷۵؛ المعارف، ص۲۰۴؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۸؛ مقاتل الطالبیین، ص۹۲؛ رجال طوسی، ص۸۰؛ الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۹۲؛ شرح الاخبار، ص۱۹۵؛ لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، ج۱، ص۳۳۹.</ref> و نیز از [[لشکر کوفه]] به‌طور دسته‌جمعی به عنوان [[قاتل]] [[عبدالله بن مسلم بن عقیل]] یاد شده است. چند تن عضو جوخه تیرباران [[امام]] بودند یکی از آنان اسید بن مالک حضرمی بود.
 
او علاوه بر اینکه در [[قتل]] [[عبدالله بن مسلم بن عقیل]]<ref>الطبقات الکبری، ج۵، ص۴۷۷.</ref> دست داشت، [[لباس]] [[امام حسین]] {{ع}}<ref>انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۹. </ref> و حله‌ها و کالای ورس و یک شتر را از کاروان [[امام]] {{ع}} به [[غارت]] برد<ref>البلاذری، احمد بن یحیی؛ انساب الاشراف، تحقیق محمد باقر محمودی، بیروت، دارالتعارف، چاپ اول، ۱۹۷۷، ج۳، ص۲۰۴.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [http://pajoohe.ir/%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B91__a-44549.aspx مقاله «قاتلان امام حسین (ع)، ش۱»، پایگاه پژوهه].</ref> او از جمله ده نفری بود که داوطلب شد تا بر [[بدن]] [[مطهر]] [[امام حسین]] {{ع}} اسب بتازاند <ref>اللهوف، ص۱۲۱،۱۱۲؛ بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۷۴،۶۰.</ref>.
 
[[اسید بن مالک]] به دلیل اینکه بر [[پیکر امام حسین|پیکر مقدس امام]] اسب تازانده بود، برای گرفتن [[صله]] از [[عبید الله بن زیاد]] در [[دار الاماره]] روبه‌روی [[عبیدالله بن زیاد|عبیدالله]] ایستاد و این [[شعر]] را خواند:<ref>اللهوف، ص۵۴.</ref>
 
{{شعر}}
{{ب|''نَحْن رَضَضْنَا الصَّدْرَ بَعْدَ الظَّهرِ''|2=''بِکل یعْبُوب شَدیدِ الاَسرِ''}}
{{پایان شعر}}
 
:ماییم آن کسانی که استخوان‌های سینه‌اش را پس از پشتش با اسب‌های تیز رو، بلندقامت و قوی‌هیکل در هم شکستیم‌.
 
[[ابن زیاد]] [[فرمان]] داد تا جایزه ناچیزی به او بدهند<ref>[[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|دوزخیان جاوید]]، ص ۲۵۱.</ref>.
 
[[مختار ثقفی]] این گروه ده نفره را که بر [[پیکر]] [[امام]] اسب تاراندند را دستگیر کرد و [[دستور]] داد همه را به پشت بخوابانند و با میخ‌های آهنین دست و پایشان را به [[زمین]] بکوبند و اسب‌هایی با نعل آهنین بر بدن‌های [[پلید]] آنان تاختند و آن‌قدر ادامه دادند تا به [[هلاکت]] رسیدند. سپس جسدهای آنان را سوزاندند<ref>[[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|دوزخیان جاوید]]، ص ۲۵۱.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[طوعه]] (همسر)
* [[طوعه]] (همسر)
* [[بلال بن اسید حضرمی]] (فرزند)
* [[بلال بن اسید حضرمی]] (فرزند)
* [[اسب تاختن بر بدن امام حسین]]
* [[عبدالله بن مسلم بن عقیل]] (شهید)
{{پایان مدخل وابسته}}


==منابع==
== منابع ==
* [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']]
{{منابع}}
# [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']]
# [[پرونده:87443.jpg|22px]] [[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|'''دوزخیان جاوید''']]
# [[پرونده:13681302.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [http://pajoohe.ir/%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B91__a-44549.aspx '''مقاله «قاتلان امام حسین (ع)، ش۱»، پایگاه پژوهه]'''
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}


{{پانویس}}
{{عاملان واقعه کربلا}}


[[رده:اسید بن مالک حضرمی]]
[[رده:قاتلان امام حسین]]
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]]
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۰۳

اسید بن مالک حضرمی از کفار و سرسپردگان عبیدالله بن زیاد و یکی از سربازان عمر بن سعد در کربلا بود. کسی که پیراهن امام حسین (ع) را ربود و بر بدن مطهر ایشان اسب دوانید.

مقدمه

ابوعمرو زاهد او را زنازاده می‌داند[۱]. بنا به قولی او همسر «طَوْعَه‌» بود[۲] که به مسلم بن عقیل پناه داده بود و پسرش بلال بن اسید حضرمی جریان را به عبدالرحمن بن محمد بن اشعث خبر داد. به این ترتیب عبیدالله بن زیاد به مخفی‌گاه مسلم پی برد[۳]. در برخی منابع از او با نام اسید حضرمی یاد شده است[۴].

در منابع از چند نفر به صورت انفرادی (عمرو بن صُبَیح صیداوی‌، عامر بن صعصعه، اسید بن مالک و زید بن رقاد جنبی[۵] و نیز از لشکر کوفه به‌طور دسته‌جمعی به عنوان قاتل عبدالله بن مسلم بن عقیل یاد شده است. چند تن عضو جوخه تیرباران امام بودند یکی از آنان اسید بن مالک حضرمی بود.

او علاوه بر اینکه در قتل عبدالله بن مسلم بن عقیل[۶] دست داشت، لباس امام حسین (ع)[۷] و حله‌ها و کالای ورس و یک شتر را از کاروان امام (ع) به غارت برد[۸][۹] او از جمله ده نفری بود که داوطلب شد تا بر بدن مطهر امام حسین (ع) اسب بتازاند [۱۰].

اسید بن مالک به دلیل اینکه بر پیکر مقدس امام اسب تازانده بود، برای گرفتن صله از عبید الله بن زیاد در دار الاماره روبه‌روی عبیدالله ایستاد و این شعر را خواند:[۱۱]

نَحْن رَضَضْنَا الصَّدْرَ بَعْدَ الظَّهرِبِکل یعْبُوب شَدیدِ الاَسرِ
ماییم آن کسانی که استخوان‌های سینه‌اش را پس از پشتش با اسب‌های تیز رو، بلندقامت و قوی‌هیکل در هم شکستیم‌.

ابن زیاد فرمان داد تا جایزه ناچیزی به او بدهند[۱۲].

مختار ثقفی این گروه ده نفره را که بر پیکر امام اسب تاراندند را دستگیر کرد و دستور داد همه را به پشت بخوابانند و با میخ‌های آهنین دست و پایشان را به زمین بکوبند و اسب‌هایی با نعل آهنین بر بدن‌های پلید آنان تاختند و آن‌قدر ادامه دادند تا به هلاکت رسیدند. سپس جسدهای آنان را سوزاندند[۱۳].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. اللهوف، ص۱۲۱،۱۱۲؛ بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۷۴،۶۰.
  2. ر. ک: تاریخ طبری، ج۵، ص۳۷۱؛ مقاتل الطالبیین، ص۱۰۴؛ الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۳۱؛ تجارب الامم، ج۲، ص۵۰.
  3. ر. ک: انساب الاشراف، ج۲، ص۳۳۸؛ الاخبار الطوال، ص۲۴۰؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۳۵۰-۳۵۳؛ الفتوح، ج۵، ص۵۰؛ مقاتل الطالبیین، ص۱۰۴؛ تاریخ ابن خلدون، ج۳، ص۲۹.
  4. محمدزاده، مرضیه، دوزخیان جاوید، ص ۲۵۱؛ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۵۴.
  5. ر. ک: کتاب نسب قریش، ص۴۵؛ تاریخ خلیفه بن خیاط، ص۱۴۵؛ الطبقات الکبری، ج۵، ص۴۷۵؛ المعارف، ص۲۰۴؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۸؛ مقاتل الطالبیین، ص۹۲؛ رجال طوسی، ص۸۰؛ الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۹۲؛ شرح الاخبار، ص۱۹۵؛ لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، ج۱، ص۳۳۹.
  6. الطبقات الکبری، ج۵، ص۴۷۷.
  7. انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۹.
  8. البلاذری، احمد بن یحیی؛ انساب الاشراف، تحقیق محمد باقر محمودی، بیروت، دارالتعارف، چاپ اول، ۱۹۷۷، ج۳، ص۲۰۴.
  9. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مقاله «قاتلان امام حسین (ع)، ش۱»، پایگاه پژوهه.
  10. اللهوف، ص۱۲۱،۱۱۲؛ بحار الانوار، ج۴۵، ص۳۷۴،۶۰.
  11. اللهوف، ص۵۴.
  12. محمدزاده، مرضیه، دوزخیان جاوید، ص ۲۵۱.
  13. محمدزاده، مرضیه، دوزخیان جاوید، ص ۲۵۱.