انیس بن قتاده باهلی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == == منابع ==' به '== منابع ==')
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
:<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[انیس بن قتاده باهلی در تاریخ اسلامی]] </div>
:<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[انیس بن قتاده باهلی در تاریخ اسلامی]] </div>


==مقدمه==
== مقدمه ==
وی از تیره [[باهله]] از [[قیس عیلا بن مضر]] بود<ref>خلیفة بن خیاط، ص۹۳ و ۹۴؛ ابن حزم، ص۲۴۷.</ref>. نام او را «انس» نیز گفته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۲۹۳؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۷۵.</ref>، اما «أنیس»، درست‌تر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۸۵.</ref> و مشهورتر است<ref>ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۲.</ref>. او را در شمار [[اصحاب]] ساکن [[بصره]] آورده‌اند<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۴۹؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۲؛ ذهبی، ج۱، ص۳۲.</ref>.
وی از تیره [[باهله]] از [[قیس عیلا بن مضر]] بود<ref>خلیفة بن خیاط، ص۹۳ و ۹۴؛ ابن حزم، ص۲۴۷.</ref>. نام او را «انس» نیز گفته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۲۹۳؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۷۵.</ref>، اما «أنیس»، درست‌تر<ref>ابن حجر، ج۱، ص۲۸۵.</ref> و مشهورتر است<ref>ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۲.</ref>. او را در شمار [[اصحاب]] ساکن [[بصره]] آورده‌اند<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۴۹؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۲؛ ذهبی، ج۱، ص۳۲.</ref>.


براساس گزارشی [[تاریخی]]، در [[مجلسی]] که [[خطیبان]] درباره [[امام علی]]{{ع}} سخنان [[ناشایست]] می‌گفتند، مردی از [[انصار]] به نام انیس پس از [[ستایش]] و [[درود]] بر [[خداوند]] گفت: شما امروز در [[دشنام]] به این [[مرد]]- امام علی{{ع}}- [[زیاده روی]] کردید. به [[خدا]] [[سوگند]] از [[رسول خدا]]{{صل}} شنیدم که فرمود: «[[روز قیامت]] از بیشتر جانداران روی [[زمین]] [[شفاعت]] خواهم کرد»؛ وی سپس گفت: به خدا سوگند هیچ کس به رسول خدا{{صل}} نزدیک‌تر از علی نیست؛ آیا شفاعت آن [[حضرت]] به شما می‌رسد، اما به [[اهل]] بیتش نمی‌رسد؟<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۴۹؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۴.</ref>
براساس گزارشی [[تاریخی]]، در [[مجلسی]] که [[خطیبان]] درباره [[امام علی]] {{ع}} سخنان [[ناشایست]] می‌گفتند، مردی از [[انصار]] به نام انیس پس از [[ستایش]] و [[درود]] بر [[خداوند]] گفت: شما امروز در [[دشنام]] به این [[مرد]]- امام علی {{ع}}- [[زیاده روی]] کردید. به [[خدا]] [[سوگند]] از [[رسول خدا]] {{صل}} شنیدم که فرمود: «[[روز قیامت]] از بیشتر جانداران روی [[زمین]] [[شفاعت]] خواهم کرد»؛ وی سپس گفت: به خدا سوگند هیچ کس به رسول خدا {{صل}} نزدیک‌تر از علی نیست؛ آیا شفاعت آن [[حضرت]] به شما می‌رسد، اما به [[اهل]] بیتش نمی‌رسد؟<ref>ابونعیم، ج۱، ص۲۴۹؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۴.</ref>


[[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲.</ref> با اشاره به [[اختلاف]] در نسبت انیس به [[انصاری]] یا [[باهلی]]، گوید: در این [[روایت]] چیزی نیست که بر باهلی بودن انیس دلالت داشته باشد، بلکه روایت دال بر انصاری بودن اوست و اگر نسبت او را باهلی نمی‌گفتند، بهتر بود. برخی همین [[حدیث]] شفاعت را به [[أُنیس انصاری]] یا [[اُنیس انصاری بیاضی]] نسبت داده، بدون ذکر نسبش، برای او شرح حال جداگانه‌ای آورده‌اند<ref>طبرانی، اوسط، ج۵، ص۲۹۶؛ ابونعیم، ج۱، ص۲۵۰؛ ابن عبد البر، ج۱، ص۲۰۳؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۷.</ref>.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «انیس بن قتاده باهلی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۱۵۱.</ref>
[[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲.</ref> با اشاره به [[اختلاف]] در نسبت انیس به [[انصاری]] یا [[باهلی]]، گوید: در این [[روایت]] چیزی نیست که بر باهلی بودن انیس دلالت داشته باشد، بلکه روایت دال بر انصاری بودن اوست و اگر نسبت او را باهلی نمی‌گفتند، بهتر بود. برخی همین [[حدیث]] شفاعت را به [[أُنیس انصاری]] یا [[اُنیس انصاری بیاضی]] نسبت داده، بدون ذکر نسبش، برای او شرح حال جداگانه‌ای آورده‌اند<ref>طبرانی، اوسط، ج۵، ص۲۹۶؛ ابونعیم، ج۱، ص۲۵۰؛ ابن عبد البر، ج۱، ص۲۰۳؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۷.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «انیس بن قتاده باهلی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۱۵۱.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۸: خط ۱۸:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


{{صحابه}}
[[رده:انیس بن قتاده باهلی]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:صحابه]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۳۵

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

وی از تیره باهله از قیس عیلا بن مضر بود[۱]. نام او را «انس» نیز گفته‌اند[۲]، اما «أنیس»، درست‌تر[۳] و مشهورتر است[۴]. او را در شمار اصحاب ساکن بصره آورده‌اند[۵].

براساس گزارشی تاریخی، در مجلسی که خطیبان درباره امام علی (ع) سخنان ناشایست می‌گفتند، مردی از انصار به نام انیس پس از ستایش و درود بر خداوند گفت: شما امروز در دشنام به این مرد- امام علی (ع)- زیاده روی کردید. به خدا سوگند از رسول خدا (ص) شنیدم که فرمود: «روز قیامت از بیشتر جانداران روی زمین شفاعت خواهم کرد»؛ وی سپس گفت: به خدا سوگند هیچ کس به رسول خدا (ص) نزدیک‌تر از علی نیست؛ آیا شفاعت آن حضرت به شما می‌رسد، اما به اهل بیتش نمی‌رسد؟[۶]

ابن اثیر[۷] با اشاره به اختلاف در نسبت انیس به انصاری یا باهلی، گوید: در این روایت چیزی نیست که بر باهلی بودن انیس دلالت داشته باشد، بلکه روایت دال بر انصاری بودن اوست و اگر نسبت او را باهلی نمی‌گفتند، بهتر بود. برخی همین حدیث شفاعت را به أُنیس انصاری یا اُنیس انصاری بیاضی نسبت داده، بدون ذکر نسبش، برای او شرح حال جداگانه‌ای آورده‌اند[۸][۹]

منابع

پانویس

  1. خلیفة بن خیاط، ص۹۳ و ۹۴؛ ابن حزم، ص۲۴۷.
  2. ابن اثیر، ج۱، ص۲۹۳؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۷۵.
  3. ابن حجر، ج۱، ص۲۸۵.
  4. ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۲.
  5. ابونعیم، ج۱، ص۲۴۹؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۲؛ ذهبی، ج۱، ص۳۲.
  6. ابونعیم، ج۱، ص۲۴۹؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۴.
  7. ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲.
  8. طبرانی، اوسط، ج۵، ص۲۹۶؛ ابونعیم، ج۱، ص۲۵۰؛ ابن عبد البر، ج۱، ص۲۰۳؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۷.
  9. خانجانی، قاسم، مقاله «انیس بن قتاده باهلی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۵۱.