تفقه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پانویس2}} +{{پانویس}})) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[تفقه در قرآن]] - [[تفقه در حدیث]] - [[تفقه در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط = تفقه (پرسش)}} | |||
{{ | |||
'''تفقّه''' به‌معنای [[فهم]] دقیق و با [[تأمل]] به علم دین و [[علم شریعت]] اطلاق می‌شود و به عالمِ به [[حلال]] و حرام [[فقیه]] می‌گویند. | '''تفقّه''' به‌معنای [[فهم]] دقیق و با [[تأمل]] به علم دین و [[علم شریعت]] اطلاق می‌شود و به عالمِ به [[حلال]] و حرام [[فقیه]] می‌گویند. | ||
==معناشناسی تفقه== | == معناشناسی تفقه == | ||
تفقّه در لغت به‌معنای طلب [[فقه]] و تخصص در آن است<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۴۳.</ref>. اصل آن از "فقه" به معنای [[ادراک]] چیزی و [[علم]] به آن<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.</ref>، [[فهم]] دقیق و با [[تأمل]] است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۱۲۳.</ref>. فقه این است که از یک امر ظاهر و آشکار، به یک حقیقت مخفی و پنهان پی‌برده شود<ref>ده گفتار، ص۱۲۸.</ref> و در اصطلاح به "علم دین"<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۳۷۰.</ref> و "[[علم شریعت]]" اطلاق می‌شود. تفقه [[معرفت]] به [[معارف]] و [[احکام]] و دستورهای دین است از نوع معرفت عمیق است و به "عالمِ به [[حلال]] و حرام" [[فقیه]] می‌گویند<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.</ref>. برخی [[علم]] [[فقه]] را اشرف [[علوم]] می‌دانند <ref>ابوالفضل شکوری، فقه سیاسی اسلام، ص۱۲۳-۱۲۷.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۹۳؛ [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۲۶۱.</ref> | تفقّه در لغت به‌معنای طلب [[فقه]] و تخصص در آن است<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۴۳.</ref>. اصل آن از "فقه" به معنای [[ادراک]] چیزی و [[علم]] به آن<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.</ref>، [[فهم]] دقیق و با [[تأمل]] است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۱۲۳.</ref>. فقه این است که از یک امر ظاهر و آشکار، به یک حقیقت مخفی و پنهان پی‌برده شود<ref>ده گفتار، ص۱۲۸.</ref> و در اصطلاح به "علم دین"<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۳۷۰.</ref> و "[[علم شریعت]]" اطلاق می‌شود. تفقه [[معرفت]] به [[معارف]] و [[احکام]] و دستورهای دین است از نوع معرفت عمیق است و به "عالمِ به [[حلال]] و حرام" [[فقیه]] می‌گویند<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.</ref>. برخی [[علم]] [[فقه]] را اشرف [[علوم]] می‌دانند <ref>ابوالفضل شکوری، فقه سیاسی اسلام، ص۱۲۳-۱۲۷.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۹۳؛ [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۲۶۱.</ref> | ||
==تفقه در [[قرآن]]== | == تفقه در [[قرآن]] == | ||
در آیه 122 سوره توبه چنین آمده است: {{متن قرآن|فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ}}<ref>«اما چرا از هر گروه ایشان دسته‌ای رهسپار نمی‌گردند تا دین‌آگاه شوند» سوره توبه، آیه ۱۲۲.</ref>. براساس این [[آیه]]، کوچ به سوی [[پیامبر]]{{صل}} برای فراگیری [[دین]]، مانند کوچ برای [[جهاد]] است. باید عده‌ای محدود نزد [[پیامبر]]{{صل}} آمده، [[دین]] و [[شریعت]] را فراگیرند تا هنگام بازگشت، [[معارف دین]] را برای [[قوم]] خود [[تبیین]] نمایند؛ البته مراد از [[تفقه در دین]]، [[فهم]] جمیع [[معارف دینی]] از اصول و [[فروع]] است، نه خصوص [[احکام عملی]] و حلام و [[حرام]] که [[فقه]] مصطلح متکفل بیان آن است<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۴۰۴.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۹۳.</ref> | در آیه 122 سوره توبه چنین آمده است: {{متن قرآن|فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ}}<ref>«اما چرا از هر گروه ایشان دسته‌ای رهسپار نمی‌گردند تا دین‌آگاه شوند» سوره توبه، آیه ۱۲۲.</ref>. براساس این [[آیه]]، کوچ به سوی [[پیامبر]] {{صل}} برای فراگیری [[دین]]، مانند کوچ برای [[جهاد]] است. باید عده‌ای محدود نزد [[پیامبر]] {{صل}} آمده، [[دین]] و [[شریعت]] را فراگیرند تا هنگام بازگشت، [[معارف دین]] را برای [[قوم]] خود [[تبیین]] نمایند؛ البته مراد از [[تفقه در دین]]، [[فهم]] جمیع [[معارف دینی]] از اصول و [[فروع]] است، نه خصوص [[احکام عملی]] و حلام و [[حرام]] که [[فقه]] مصطلح متکفل بیان آن است<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۴۰۴.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۹۳.</ref> | ||
== | == جستارهای وابسته == | ||
[[ | {{مدخل وابسته}} | ||
* [[فقه]] | |||
* [[استنباط]] | |||
* [[علمای دین]] | |||
{{پایان مدخل وابسته}} | |||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | # [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
# [[پرونده:1100662.jpg|22px]] [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|'''فرهنگ مطهر''']] | # [[پرونده:1100662.jpg|22px]] [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|'''فرهنگ مطهر''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: مدخل]] | [[رده: مدخل]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۰۷
تفقه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: تفقه در قرآن - تفقه در حدیث - تفقه در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطتفقّه به‌معنای فهم دقیق و با تأمل به علم دین و علم شریعت اطلاق می‌شود و به عالمِ به حلال و حرام فقیه می‌گویند.
معناشناسی تفقه
تفقّه در لغت به‌معنای طلب فقه و تخصص در آن است[۱]. اصل آن از "فقه" به معنای ادراک چیزی و علم به آن[۲]، فهم دقیق و با تأمل است[۳]. فقه این است که از یک امر ظاهر و آشکار، به یک حقیقت مخفی و پنهان پی‌برده شود[۴] و در اصطلاح به "علم دین"[۵] و "علم شریعت" اطلاق می‌شود. تفقه معرفت به معارف و احکام و دستورهای دین است از نوع معرفت عمیق است و به "عالمِ به حلال و حرام" فقیه می‌گویند[۶]. برخی علم فقه را اشرف علوم می‌دانند [۷].[۸]
تفقه در قرآن
در آیه 122 سوره توبه چنین آمده است: ﴿فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ﴾[۹]. براساس این آیه، کوچ به سوی پیامبر (ص) برای فراگیری دین، مانند کوچ برای جهاد است. باید عده‌ای محدود نزد پیامبر (ص) آمده، دین و شریعت را فراگیرند تا هنگام بازگشت، معارف دین را برای قوم خود تبیین نمایند؛ البته مراد از تفقه در دین، فهم جمیع معارف دینی از اصول و فروع است، نه خصوص احکام عملی و حلام و حرام که فقه مصطلح متکفل بیان آن است[۱۰].[۱۱]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۴۳.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۱۲۳.
- ↑ ده گفتار، ص۱۲۸.
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۳۷۰.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.
- ↑ ابوالفضل شکوری، فقه سیاسی اسلام، ص۱۲۳-۱۲۷.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۹۳؛ زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر، ص ۲۶۱.
- ↑ «اما چرا از هر گروه ایشان دسته‌ای رهسپار نمی‌گردند تا دین‌آگاه شوند» سوره توبه، آیه ۱۲۲.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۴۰۴.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۹۳.