تفقه در فقه سیاسی
مقدمه
- تفقّه: طلب فقه و تخصص در آن[۱]. اصل آن "فقه" به معنای ادراک چیزی و علم به آن[۲]، فهم دقیق و با تأمل[۳]. در اصطلاح به "علم دین"[۴] و "علم شریعت" اطلاق میشود و به "عالمِ به حلال و حرام" فقیه میگویند[۵].
- ﴿فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ﴾[۶].
- بنا بر این آیه شریفه، کوچ به سوی پیامبر (ص) برای فراگیری دین، هموزن کوچ برای جهاد است. باید عدهای محدود نزد پیامبر (ص) آمده، دین و شریعت را فراگیرند تا هنگام بازگشت، معارف دین را برای قوم خود تبیین نمایند؛ البته مراد از تفقه در دین، فهم جمیع معارف دینی از اصول و فروع است، نه خصوص احکام عملی و حلام و حرام که فقه مصطلح متکفل بیان آن است [۷]. درباره شرافت و فضیلت علم فقه بحثهای بسیاری میان اندیشمندان مسلمان رواج داشته و دارد. برخی علم فقه را اشرف علوم میدانند [۸].
- مذهب شیعه امامیه برای فقیه جایگاه ویژهای در حکومت قایل است و برخی علمای شیعه حکومت را آیینه تمام نمای فقه برشمردهاند و ولایت فقیه را به عنوان مبنای حکومت اسلامی مطرح کردهاند[۹][۱۰].
منابع
پانویس
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۴۳.
- ↑ ابنفارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۱۲۳.
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۳۷۰.
- ↑ ابنفارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.
- ↑ «اما چرا از هر گروه ایشان دستهای رهسپار نمیگردند تا دینآگاه شوند» سوره توبه، آیه ۱۲۲.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۴۰۴.
- ↑ ابوالفضل شکوری، فقه سیاسی اسلام، ص۱۲۳-۱۲۷.
- ↑ ر. ک: روحالله خمینی، ولایت فقیه (حکومت اسلامی).
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۹۳.