تفقه: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== {{پانویس}} +==پانویس== {{پانویس}} ))
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[تفقه در قرآن]] - [[تفقه در حدیث]] - [[تفقه در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط  = تفقه (پرسش)}}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[تفقه در قرآن]] - [[تفقه در حدیث]] - [[تفقه در فقه سیاسی]] </div>
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[تفقه (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>


'''تفقّه''' به‌معنای [[فهم]] دقیق و با [[تأمل]] به علم دین و [[علم شریعت]] اطلاق می‌شود و به عالمِ به [[حلال]] و حرام [[فقیه]] می‌گویند.
'''تفقّه''' به‌معنای [[فهم]] دقیق و با [[تأمل]] به علم دین و [[علم شریعت]] اطلاق می‌شود و به عالمِ به [[حلال]] و حرام [[فقیه]] می‌گویند.


==معناشناسی تفقه==
== معناشناسی تفقه ==
تفقّه در لغت به‌معنای طلب [[فقه]] و تخصص در آن است<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۴۳.</ref>. اصل آن از "فقه" به معنای [[ادراک]] چیزی و [[علم]] به آن<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.</ref>، [[فهم]] دقیق و با [[تأمل]] است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۱۲۳.</ref>. فقه این است که از یک امر ظاهر و آشکار، به یک حقیقت مخفی و پنهان پی‌برده شود<ref>ده گفتار، ص۱۲۸.</ref> و در اصطلاح به "علم دین"<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۳۷۰.</ref> و "[[علم شریعت]]" اطلاق می‌شود. تفقه [[معرفت]] به [[معارف]] و [[احکام]] و دستورهای دین است از نوع معرفت عمیق است و به "عالمِ به [[حلال]] و حرام" [[فقیه]] می‌گویند<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.</ref>. برخی [[علم]] [[فقه]] را اشرف [[علوم]] می‌دانند <ref>ابوالفضل شکوری، فقه سیاسی اسلام، ص۱۲۳-۱۲۷.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۹۳؛ [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۲۶۱.</ref>
تفقّه در لغت به‌معنای طلب [[فقه]] و تخصص در آن است<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۴۳.</ref>. اصل آن از "فقه" به معنای [[ادراک]] چیزی و [[علم]] به آن<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.</ref>، [[فهم]] دقیق و با [[تأمل]] است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۱۲۳.</ref>. فقه این است که از یک امر ظاهر و آشکار، به یک حقیقت مخفی و پنهان پی‌برده شود<ref>ده گفتار، ص۱۲۸.</ref> و در اصطلاح به "علم دین"<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۳۷۰.</ref> و "[[علم شریعت]]" اطلاق می‌شود. تفقه [[معرفت]] به [[معارف]] و [[احکام]] و دستورهای دین است از نوع معرفت عمیق است و به "عالمِ به [[حلال]] و حرام" [[فقیه]] می‌گویند<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.</ref>. برخی [[علم]] [[فقه]] را اشرف [[علوم]] می‌دانند <ref>ابوالفضل شکوری، فقه سیاسی اسلام، ص۱۲۳-۱۲۷.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۹۳؛ [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۲۶۱.</ref>


==تفقه در [[قرآن]]==
== تفقه در [[قرآن]] ==
در آیه 122 سوره توبه چنین آمده است: {{متن قرآن|فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ}}<ref>«اما چرا از هر گروه ایشان دسته‌ای رهسپار نمی‌گردند تا دین‌آگاه شوند» سوره توبه، آیه ۱۲۲.</ref>. براساس این [[آیه]]، کوچ به سوی [[پیامبر]]{{صل}} برای فراگیری [[دین]]، مانند کوچ برای [[جهاد]] است. باید عده‌ای محدود نزد [[پیامبر]]{{صل}} آمده، [[دین]] و [[شریعت]] را فراگیرند تا هنگام بازگشت، [[معارف دین]] را برای [[قوم]] خود [[تبیین]] نمایند؛ البته مراد از [[تفقه در دین]]، [[فهم]] جمیع [[معارف دینی]] از اصول و [[فروع]] است، نه خصوص [[احکام عملی]] و حلام و [[حرام]] که [[فقه]] مصطلح متکفل بیان آن است<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۴۰۴.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۹۳.</ref>
در آیه 122 سوره توبه چنین آمده است: {{متن قرآن|فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ}}<ref>«اما چرا از هر گروه ایشان دسته‌ای رهسپار نمی‌گردند تا دین‌آگاه شوند» سوره توبه، آیه ۱۲۲.</ref>. براساس این [[آیه]]، کوچ به سوی [[پیامبر]] {{صل}} برای فراگیری [[دین]]، مانند کوچ برای [[جهاد]] است. باید عده‌ای محدود نزد [[پیامبر]] {{صل}} آمده، [[دین]] و [[شریعت]] را فراگیرند تا هنگام بازگشت، [[معارف دین]] را برای [[قوم]] خود [[تبیین]] نمایند؛ البته مراد از [[تفقه در دین]]، [[فهم]] جمیع [[معارف دینی]] از اصول و [[فروع]] است، نه خصوص [[احکام عملی]] و حلام و [[حرام]] که [[فقه]] مصطلح متکفل بیان آن است<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۴۰۴.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۹۳.</ref>


==منابع==
== جستارهای وابسته ==
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
{{مدخل وابسته}}
# [[پرونده:1100662.jpg|22px]] [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|'''فرهنگ مطهر''']]
==جستارهای وابسته==
* [[فقه]]
* [[فقه]]
* [[استنباط]]
* [[استنباط]]
* [[علمای دین]]
* [[علمای دین]]
{{پایان مدخل وابسته}}
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
# [[پرونده:1100662.jpg|22px]] [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|'''فرهنگ مطهر''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: مدخل]]
[[رده: مدخل]]
[[رده: تفقه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۰۷

تفقّه به‌معنای فهم دقیق و با تأمل به علم دین و علم شریعت اطلاق می‌شود و به عالمِ به حلال و حرام فقیه می‌گویند.

معناشناسی تفقه

تفقّه در لغت به‌معنای طلب فقه و تخصص در آن است[۱]. اصل آن از "فقه" به معنای ادراک چیزی و علم به آن[۲]، فهم دقیق و با تأمل است[۳]. فقه این است که از یک امر ظاهر و آشکار، به یک حقیقت مخفی و پنهان پی‌برده شود[۴] و در اصطلاح به "علم دین"[۵] و "علم شریعت" اطلاق می‌شود. تفقه معرفت به معارف و احکام و دستورهای دین است از نوع معرفت عمیق است و به "عالمِ به حلال و حرام" فقیه می‌گویند[۶]. برخی علم فقه را اشرف علوم می‌دانند [۷].[۸]

تفقه در قرآن

در آیه 122 سوره توبه چنین آمده است: ﴿فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ[۹]. براساس این آیه، کوچ به سوی پیامبر (ص) برای فراگیری دین، مانند کوچ برای جهاد است. باید عده‌ای محدود نزد پیامبر (ص) آمده، دین و شریعت را فراگیرند تا هنگام بازگشت، معارف دین را برای قوم خود تبیین نمایند؛ البته مراد از تفقه در دین، فهم جمیع معارف دینی از اصول و فروع است، نه خصوص احکام عملی و حلام و حرام که فقه مصطلح متکفل بیان آن است[۱۰].[۱۱]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۴۳.
  2. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.
  3. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۱۲۳.
  4. ده گفتار، ص۱۲۸.
  5. خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۳۷۰.
  6. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۴۲۲.
  7. ابوالفضل شکوری، فقه سیاسی اسلام، ص۱۲۳-۱۲۷.
  8. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۹۳؛ زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر، ص ۲۶۱.
  9. «اما چرا از هر گروه ایشان دسته‌ای رهسپار نمی‌گردند تا دین‌آگاه شوند» سوره توبه، آیه ۱۲۲.
  10. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۹، ص۴۰۴.
  11. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۹۳.