فقر در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[حاجت]]، ضعفِ موجب احتیاج، در مقابل [[غنا]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۵، ص۱۵۰.</ref>. [[فقیر]] به معنای حاجتمند، [[تنگدست]]، [[تهی‌دست]] و بینوا<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۸۷.</ref>. | [[حاجت]]، ضعفِ موجب احتیاج، در مقابل [[غنا]]<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۵، ص۱۵۰.</ref>. [[فقیر]] به معنای حاجتمند، [[تنگدست]]، [[تهی‌دست]] و بینوا<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۸۷.</ref>. | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
[[فقر]] در دو جنبه [[معنوی]] و مادی در [[قرآن کریم]] وارد شده است: | [[فقر]] در دو جنبه [[معنوی]] و مادی در [[قرآن کریم]] وارد شده است: | ||
# [[فقر معنوی]] (ذاتی): {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ}}<ref>«ای مردم! شما نیازمندان درگاه خداوند هستید و خداوند است که بی‌نیاز ستوده است» سوره فاطر، آیه ۱۵.</ref>؛ | # [[فقر معنوی]] (ذاتی): {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ}}<ref>«ای مردم! شما نیازمندان درگاه خداوند هستید و خداوند است که بی‌نیاز ستوده است» سوره فاطر، آیه ۱۵.</ref>؛ | ||
#فقر مادی: {{متن قرآن|إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ}}<ref>«زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان» سوره توبه، آیه ۶۰.</ref><ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۱۱۹.</ref>. | # فقر مادی: {{متن قرآن|إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ}}<ref>«زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان» سوره توبه، آیه ۶۰.</ref><ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۱۱۹.</ref>. | ||
[[فقرا]] از اقشار آسیب‌پذیر [[اجتماعی]] هستند که در زیر بار تأمین [[خانواده]] پشت [[خم]] کرده‌اند و [[مردم]] با [[صدقه دادن]] و [[انفاق]] و [[دولت اسلامی]] با صرف مالیات‌هایی همچون [[زکات]]، [[خمس]]، [[فی‌ء]] و... [[وظیفه]] تأمین آنها را بر عهده دارند.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۴۸.</ref> | [[فقرا]] از اقشار آسیب‌پذیر [[اجتماعی]] هستند که در زیر بار تأمین [[خانواده]] پشت [[خم]] کرده‌اند و [[مردم]] با [[صدقه دادن]] و [[انفاق]] و [[دولت اسلامی]] با صرف مالیات‌هایی همچون [[زکات]]، [[خمس]]، [[فی‌ء]] و... [[وظیفه]] تأمین آنها را بر عهده دارند.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۴۸.</ref> | ||
نسخهٔ ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۵
این مدخل زیرشاخهٔ بحث فقر است. فقر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: فقر در قرآن - فقر در حدیث - فقر در نهج البلاغه - فقر در معارف دعا و زیارات - فقر در کلام اسلامی - فقر در اخلاق اسلامی - فقر در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
حاجت، ضعفِ موجب احتیاج، در مقابل غنا[۱]. فقیر به معنای حاجتمند، تنگدست، تهی‌دست و بینوا[۲].
﴿لِلْفُقَرَاءِ الْمُهَاجِرِينَ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ﴾[۳].
فقر در دو جنبه معنوی و مادی در قرآن کریم وارد شده است:
- فقر معنوی (ذاتی): ﴿يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ﴾[۴]؛
- فقر مادی: ﴿إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ﴾[۵][۶].
فقرا از اقشار آسیب‌پذیر اجتماعی هستند که در زیر بار تأمین خانواده پشت خم کرده‌اند و مردم با صدقه دادن و انفاق و دولت اسلامی با صرف مالیات‌هایی همچون زکات، خمس، فی‌ء و... وظیفه تأمین آنها را بر عهده دارند.[۷]
منابع
پانویس
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۵، ص۱۵۰.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۸۷.
- ↑ «(بخشی از این غنیمت‌ها) برای مستمندان مهاجری است که از خانه‌ها و دارایی‌های خود، رانده شده‌اند» سوره حشر، آیه ۸.
- ↑ «ای مردم! شما نیازمندان درگاه خداوند هستید و خداوند است که بی‌نیاز ستوده است» سوره فاطر، آیه ۱۵.
- ↑ «زکات، تنها از آن تهیدستان و بیچارگان» سوره توبه، آیه ۶۰.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۱۱۹.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۴۸.