کلثوم بن هدم در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==))
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[کلثوم بن هدم]]''' است. "'''[[کلثوم بن هدم]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = کلثوم بن هدم
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[کلثوم بن هدم در تاریخ اسلامی]] - [[کلثوم بن هدم در تراجم و رجال]]</div>
| عنوان مدخل  = [[کلثوم بن هدم]]
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| مداخل مرتبط = [[کلثوم بن هدم در تاریخ اسلامی]] - [[کلثوم بن هدم در تراجم و رجال]]
| پرسش مرتبط  =  
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
او یکی از [[انصار]] باوفا و باگذشت [[پیامبر خدا]]{{صل}} است. وقتی [[پیامبر اسلام]]{{صل}} با [[پیامبری]] برانگیخته شد، [[کلثوم]]، پیرمردی سالخورده بود و او [[قبل از هجرت]] [[رسول]] خدایا{{صل}} از [[مکه]] به [[مدینه]] [[مسلمان]] شد. او در [[قبا]]، دهی نزدیک مدینه، [[منزل]] داشت. [[رسول خدا]]{{صل}} هنگام ورود به قبا به [[خانه]] [[کلثوم بن هدم]] وارد شد<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۴۶۷؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۷؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵.</ref>.
او یکی از [[انصار]] باوفا و باگذشت [[پیامبر خدا]] {{صل}} است. وقتی [[پیامبر اسلام]] {{صل}} با [[پیامبری]] برانگیخته شد، [[کلثوم]]، پیرمردی سالخورده بود و او [[قبل از هجرت]] [[رسول]] خدایا {{صل}} از [[مکه]] به [[مدینه]] [[مسلمان]] شد. او در [[قبا]]، دهی نزدیک مدینه، [[منزل]] داشت. [[رسول خدا]] {{صل}} هنگام ورود به قبا به [[خانه]] [[کلثوم بن هدم]] وارد شد<ref>الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۴۶۷؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۷؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵.</ref>.


از على{{ع}} نقل شده: چون [[پیامبر]]{{صل}} به سوی مدینه حرکت کرد، به من [[فرمان]] داد تا اماناتی را که از [[مردم]] نزد او بود به صاحبانش بسپارم. برای انجام این کار، سه [[روز]] در مکه ماندم و امانات را به صاحبانش رسانیدم و سپس [[راه]] مدینه را پیش گرفته و در قبا در خانه کلثوم بن هدم به رسول خدا{{صل}} پیوستم<ref>السيرة النبوية، ابن هشام، ج۱، ص۴۵۸ و ۴۳۹؛ تاریخ الطبری، طبری، ج۲، ص۳۷۸ و ۳۸۲؛ دلائل النبوة، اصفهانی، ج۳، ص۴۶۴.</ref>. [[رسول اکرم]]{{صل}} چهار روز در قبا ماند<ref>تاريخ الطبری، طبری، ج۳، ص۳۸۴؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۸۲؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵. مسجد قبا را عمار یاسر پیش از رسیدن پیامبر{{صل}} تأسیس کرده بود و اهل سنت (معاویه) چنین نقل کرده‌اند تا انتظار پیامبر{{صل}} برای رسیدن على{{ع}} فراموش شود. (یوسفی غروی).</ref>.<ref>[[ابوالحسن اسماعیلی|اسماعیلی، ابوالحسن]]، [[کلثوم بن هدم (مقاله)|مقاله «کلثوم بن هدم»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۷ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۷، ص۱۱۶.</ref>
از على {{ع}} نقل شده: چون [[پیامبر]] {{صل}} به سوی مدینه حرکت کرد، به من [[فرمان]] داد تا اماناتی را که از [[مردم]] نزد او بود به صاحبانش بسپارم. برای انجام این کار، سه [[روز]] در مکه ماندم و امانات را به صاحبانش رسانیدم و سپس [[راه]] مدینه را پیش گرفته و در قبا در خانه کلثوم بن هدم به رسول خدا {{صل}} پیوستم<ref>السيرة النبوية، ابن هشام، ج۱، ص۴۵۸ و ۴۳۹؛ تاریخ الطبری، طبری، ج۲، ص۳۷۸ و ۳۸۲؛ دلائل النبوة، اصفهانی، ج۳، ص۴۶۴.</ref>. [[رسول اکرم]] {{صل}} چهار روز در قبا ماند<ref>تاريخ الطبری، طبری، ج۳، ص۳۸۴؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۸۲؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵. مسجد قبا را عمار یاسر پیش از رسیدن پیامبر {{صل}} تأسیس کرده بود و اهل سنت (معاویه) چنین نقل کرده‌اند تا انتظار پیامبر {{صل}} برای رسیدن على {{ع}} فراموش شود. (یوسفی غروی).</ref>.<ref>[[ابوالحسن اسماعیلی|اسماعیلی، ابوالحسن]]، [[کلثوم بن هدم (مقاله)|مقاله «کلثوم بن هدم»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۷ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۷، ص۱۱۶.</ref>


==خانه است یا مسافرخانه؟==
== خانه است یا مسافرخانه؟ ==
چنانکه در [[تاریخ]] نقل شده، کلثوم، مردی سفره دار و با گذشت و دست و [[دل]] باز بوده است، زیرا افراد زیادی از [[مهاجران]] به خانه او وارد شده و او تادم [[مرگ]] از بسیاری از آنان [[پذیرایی]] می‌کرد. اسامی برخی از کسانی که هنگام [[مهاجرت]] به مدینه به خانه کلثوم بن هدم وارد شدند، عبارتند از: [[حمزه]] [[سیدالشهداء]]؛ [[زید بن حارثه]]؛ [[ابو مرثد غنوی]] و پسرش [[مرثد]]؛ انسه، [[مولی]] ([[غلام]] [[آزاد]] شده) [[رسول الله]]؛ [[ابوکبشه]]، مولى رسول الله؛ [[مقداد بن عمرو]]؛ [[خباب بن ارت]]؛ [[عبدالله بن مخرمه]]؛ [[عمیر بن عوف]]؛ [[وهب بن سعد]]؛ [[سعد بن خوله]]؛ [[ابوعبيدة بن الجراح]]؛ [[سهیل]] و [[صفوان]]، [[پسران]] بیضاء؛ [[معمر بن ابی سرح]]؛ [[عیاض بن زهير]] و [[عمرو بن ابی عمر]].
چنانکه در [[تاریخ]] نقل شده، کلثوم، مردی سفره دار و با گذشت و دست و [[دل]] باز بوده است، زیرا افراد زیادی از [[مهاجران]] به خانه او وارد شده و او تادم [[مرگ]] از بسیاری از آنان [[پذیرایی]] می‌کرد. اسامی برخی از کسانی که هنگام [[مهاجرت]] به مدینه به خانه کلثوم بن هدم وارد شدند، عبارتند از: [[حمزه]] [[سیدالشهداء]]؛ [[زید بن حارثه]]؛ [[ابو مرثد غنوی]] و پسرش [[مرثد]]؛ انسه، [[مولی]] ([[غلام]] [[آزاد]] شده) [[رسول الله]]؛ [[ابوکبشه]]، مولى رسول الله؛ [[مقداد بن عمرو]]؛ [[خباب بن ارت]]؛ [[عبدالله بن مخرمه]]؛ [[عمیر بن عوف]]؛ [[وهب بن سعد]]؛ [[سعد بن خوله]]؛ [[ابوعبيدة بن الجراح]]؛ [[سهیل بن بیضاء|سهیل]] و [[سهیل بن بیضاء|صفوان]]، [[پسران]] بیضاء؛ [[معمر بن ابی سرح]]؛ [[عیاض بن زهير]] و [[عمرو بن ابی عمر]].


و با توجه به اینکه [[پیامبر]]{{صل}} تا مدتی در [[خانه]] او بوده در نتیجه آمد و رفت [[مسلمانان]] به خانه [[کلثوم بن هدم]] بسیار بوده است. [[کلثوم]] در لغت به کسی گویند که گوشت گونه‌هایش برآمده باشد<ref>درباره افراد، ر.ک: الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۶، ۳۲، ۳۵، ۳۵، ۱۱۴، ۱۱۹، ۱۲۳، ۳۰۹، ۳۱۰، ۳۱۱، ۳۱۳۳۱۱، ۳۱۷، ۳۱۸ و ۳۱۹.</ref>.<ref>[[ابوالحسن اسماعیلی|اسماعیلی، ابوالحسن]]، [[کلثوم بن هدم (مقاله)|مقاله «کلثوم بن هدم»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۷ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۷، ص۸۹.</ref>
و با توجه به اینکه [[پیامبر]] {{صل}} تا مدتی در [[خانه]] او بوده در نتیجه آمد و رفت [[مسلمانان]] به خانه [[کلثوم بن هدم]] بسیار بوده است. [[کلثوم]] در لغت به کسی گویند که گوشت گونه‌هایش برآمده باشد<ref>درباره افراد، ر. ک: الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۶، ۳۲، ۳۵، ۳۵، ۱۱۴، ۱۱۹، ۱۲۳، ۳۰۹، ۳۱۰، ۳۱۱، ۳۱۳۳۱۱، ۳۱۷، ۳۱۸ و ۳۱۹.</ref>.<ref>[[ابوالحسن اسماعیلی|اسماعیلی، ابوالحسن]]، [[کلثوم بن هدم (مقاله)|مقاله «کلثوم بن هدم»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۷ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۷، ص۸۹.</ref>


==سرانجام کلثوم بن هدم==
== سرانجام کلثوم بن هدم ==
کلثوم بن هدم قبل از [[جنگ بدر]] از [[دنیا]] رفت و او اولین [[مرد]] [[انصاری]] بود که پس از [[هجرت]] مسلمانان به [[مدینه]] از دنیا رفت<ref>انساب الاشراف، بلاذری، ج۱، ص۱۷۷؛ الكامل، عبدالله بن عدی، ج۲، ص۱۱۰؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۲۸؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵.</ref>.<ref>[[ابوالحسن اسماعیلی|اسماعیلی، ابوالحسن]]، [[کلثوم بن هدم (مقاله)|مقاله «کلثوم بن هدم»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۷ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۷، ص۱۱۷.</ref>
کلثوم بن هدم قبل از [[جنگ بدر]] از [[دنیا]] رفت و او اولین [[مرد]] [[انصاری]] بود که پس از [[هجرت]] مسلمانان به [[مدینه]] از دنیا رفت<ref>انساب الاشراف، بلاذری، ج۱، ص۱۷۷؛ الكامل، عبدالله بن عدی، ج۲، ص۱۱۰؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۲۸؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵.</ref>.<ref>[[ابوالحسن اسماعیلی|اسماعیلی، ابوالحسن]]، [[کلثوم بن هدم (مقاله)|مقاله «کلثوم بن هدم»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۷ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۷، ص۱۱۷.</ref>
== جستارهای وابسته ==


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۰۹

مقدمه

او یکی از انصار باوفا و باگذشت پیامبر خدا (ص) است. وقتی پیامبر اسلام (ص) با پیامبری برانگیخته شد، کلثوم، پیرمردی سالخورده بود و او قبل از هجرت رسول خدایا (ص) از مکه به مدینه مسلمان شد. او در قبا، دهی نزدیک مدینه، منزل داشت. رسول خدا (ص) هنگام ورود به قبا به خانه کلثوم بن هدم وارد شد[۱].

از على (ع) نقل شده: چون پیامبر (ص) به سوی مدینه حرکت کرد، به من فرمان داد تا اماناتی را که از مردم نزد او بود به صاحبانش بسپارم. برای انجام این کار، سه روز در مکه ماندم و امانات را به صاحبانش رسانیدم و سپس راه مدینه را پیش گرفته و در قبا در خانه کلثوم بن هدم به رسول خدا (ص) پیوستم[۲]. رسول اکرم (ص) چهار روز در قبا ماند[۳].[۴]

خانه است یا مسافرخانه؟

چنانکه در تاریخ نقل شده، کلثوم، مردی سفره دار و با گذشت و دست و دل باز بوده است، زیرا افراد زیادی از مهاجران به خانه او وارد شده و او تادم مرگ از بسیاری از آنان پذیرایی می‌کرد. اسامی برخی از کسانی که هنگام مهاجرت به مدینه به خانه کلثوم بن هدم وارد شدند، عبارتند از: حمزه سیدالشهداء؛ زید بن حارثه؛ ابو مرثد غنوی و پسرش مرثد؛ انسه، مولی (غلام آزاد شده) رسول الله؛ ابوکبشه، مولى رسول الله؛ مقداد بن عمرو؛ خباب بن ارت؛ عبدالله بن مخرمه؛ عمیر بن عوف؛ وهب بن سعد؛ سعد بن خوله؛ ابوعبيدة بن الجراح؛ سهیل و صفوان، پسران بیضاء؛ معمر بن ابی سرح؛ عیاض بن زهير و عمرو بن ابی عمر.

و با توجه به اینکه پیامبر (ص) تا مدتی در خانه او بوده در نتیجه آمد و رفت مسلمانان به خانه کلثوم بن هدم بسیار بوده است. کلثوم در لغت به کسی گویند که گوشت گونه‌هایش برآمده باشد[۵].[۶]

سرانجام کلثوم بن هدم

کلثوم بن هدم قبل از جنگ بدر از دنیا رفت و او اولین مرد انصاری بود که پس از هجرت مسلمانان به مدینه از دنیا رفت[۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۴۶۷؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۷؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵.
  2. السيرة النبوية، ابن هشام، ج۱، ص۴۵۸ و ۴۳۹؛ تاریخ الطبری، طبری، ج۲، ص۳۷۸ و ۳۸۲؛ دلائل النبوة، اصفهانی، ج۳، ص۴۶۴.
  3. تاريخ الطبری، طبری، ج۳، ص۳۸۴؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۸۲؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵. مسجد قبا را عمار یاسر پیش از رسیدن پیامبر (ص) تأسیس کرده بود و اهل سنت (معاویه) چنین نقل کرده‌اند تا انتظار پیامبر (ص) برای رسیدن على (ع) فراموش شود. (یوسفی غروی).
  4. اسماعیلی، ابوالحسن، مقاله «کلثوم بن هدم»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۷، ص۱۱۶.
  5. درباره افراد، ر. ک: الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۶، ۳۲، ۳۵، ۳۵، ۱۱۴، ۱۱۹، ۱۲۳، ۳۰۹، ۳۱۰، ۳۱۱، ۳۱۳۳۱۱، ۳۱۷، ۳۱۸ و ۳۱۹.
  6. اسماعیلی، ابوالحسن، مقاله «کلثوم بن هدم»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۷، ص۸۹.
  7. انساب الاشراف، بلاذری، ج۱، ص۱۷۷؛ الكامل، عبدالله بن عدی، ج۲، ص۱۱۰؛ الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۳، ص۱۳۲۸؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۴، ص۱۹۵.
  8. اسماعیلی، ابوالحسن، مقاله «کلثوم بن هدم»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۷، ص۱۱۷.