محمد عبده (پدیدآورنده): تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
جز (جایگزینی متن - 'ref>[[دانشنامه نهج البلاغه' به 'ref>دین‌پرور، سید حسین، [[دانشنامه نهج البلاغه') |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
* [[شیخ محمد عبده]] در این هنگام به بیروت سفر کرد و سپس به پیشنهاد [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، راهی پاریس شد و در آن‌جا با هم دست به انتشار [[مجله العروة الوثقی]] زدند. مجله العروة الوثقی تأثیری عمیق بر [[مسلمانان]] گذاشت و سرانجام پس از هشت ماه انتشار، محکوم به تعطیلی شد. در این هنگام [[عبده]] به بیروت بازگشت و به [[تدریس]] اشتغال یافت. چندی بعد (۱۳۰۶ ق) به شرط عدم دخالت در [[امور سیاسی]] مجوز بازگشت به [[مصر]] را دریافت کرد و به قاهره بازگشت. او از آن پس به شغل [[قضا]] اشتغال ورزید و پس از چندی مستشار [[محکمه]] استیناف و سپس مفتی اعظم [[مصر]] شد و تا پایان [[عمر]] بر این سمت خویش باقی ماند. | * [[شیخ محمد عبده]] در این هنگام به بیروت سفر کرد و سپس به پیشنهاد [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، راهی پاریس شد و در آن‌جا با هم دست به انتشار [[مجله العروة الوثقی]] زدند. مجله العروة الوثقی تأثیری عمیق بر [[مسلمانان]] گذاشت و سرانجام پس از هشت ماه انتشار، محکوم به تعطیلی شد. در این هنگام [[عبده]] به بیروت بازگشت و به [[تدریس]] اشتغال یافت. چندی بعد (۱۳۰۶ ق) به شرط عدم دخالت در [[امور سیاسی]] مجوز بازگشت به [[مصر]] را دریافت کرد و به قاهره بازگشت. او از آن پس به شغل [[قضا]] اشتغال ورزید و پس از چندی مستشار [[محکمه]] استیناف و سپس مفتی اعظم [[مصر]] شد و تا پایان [[عمر]] بر این سمت خویش باقی ماند. | ||
* [[عبده]] در [[دانشگاه الازهر]] درس [[تفسیر]] می‌گفت و بعدها درس‌های او با عنوان [[تفسیر المنار]] منتشر شد. از جمله آثار او می‌توان به شرح [[مقامات]] [[بدیع الزمان همدانی]]، [[تفسیر]] [[سوره عصر]]، [[رساله توحید]]، رساله واردات و... اشاره کرد. | * [[عبده]] در [[دانشگاه الازهر]] درس [[تفسیر]] می‌گفت و بعدها درس‌های او با عنوان [[تفسیر المنار]] منتشر شد. از جمله آثار او می‌توان به شرح [[مقامات]] [[بدیع الزمان همدانی]]، [[تفسیر]] [[سوره عصر]]، [[رساله توحید]]، رساله واردات و... اشاره کرد. | ||
* مهم‌ترین اثر [[شیخ]] [[عبده]]، شرح مختصر و تصحیح [[نهج البلاغه]] است. او نخستین [[مصحح نهج البلاغه]] در [[تاریخ اسلام]] به‌شمار می‌رود. او در [[مقدمه]] نسخه تصحیح شده‌اش بر [[نهج البلاغه]] می‌نویسد: هنگام مطالعه [[نهج البلاغه]]... هر وقت از مطالعه قسمتی به قسمت دیگر می‌پرداختم، تغییر موضوع را احساس می‌کردم. گاه خود را در برابر عالمی بزرگ از معانی بلند و موضوعات عالی می‌دیدم که با جلوه‌های عبارات آراسته، به [[نفوس]] [[پاک]] و روشن روی آورده است... گاه مشاهده می‌کردم که [[عقلی]] [[نورانی]] که شباهتی به مخلوقات نداشت از این مرکب [[الهی]] جدا می‌شود و خود را با [[روح]] [[انسان]] پیوند می‌دهد، سپس او را از پرده‌های طبیعت جدا می‌سازد و به‌سوی [[ملکوت]] اعلی بالا می‌برد. بسیار اتفاق می‌افتاد که می‌دیدم حکیمی بزرگ زمام‌داران را مخاطب خویش قرار می‌دهد و با صدایی رسا کارهای [[شایسته]] و نیک را به یاد آنان می‌آورد.<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 543-544.</ref>. | * مهم‌ترین اثر [[شیخ]] [[عبده]]، شرح مختصر و تصحیح [[نهج البلاغه]] است. او نخستین [[مصحح نهج البلاغه]] در [[تاریخ اسلام]] به‌شمار می‌رود. او در [[مقدمه]] نسخه تصحیح شده‌اش بر [[نهج البلاغه]] می‌نویسد: هنگام مطالعه [[نهج البلاغه]]... هر وقت از مطالعه قسمتی به قسمت دیگر می‌پرداختم، تغییر موضوع را احساس می‌کردم. گاه خود را در برابر عالمی بزرگ از معانی بلند و موضوعات عالی می‌دیدم که با جلوه‌های عبارات آراسته، به [[نفوس]] [[پاک]] و روشن روی آورده است... گاه مشاهده می‌کردم که [[عقلی]] [[نورانی]] که شباهتی به مخلوقات نداشت از این مرکب [[الهی]] جدا می‌شود و خود را با [[روح]] [[انسان]] پیوند می‌دهد، سپس او را از پرده‌های طبیعت جدا می‌سازد و به‌سوی [[ملکوت]] اعلی بالا می‌برد. بسیار اتفاق می‌افتاد که می‌دیدم حکیمی بزرگ زمام‌داران را مخاطب خویش قرار می‌دهد و با صدایی رسا کارهای [[شایسته]] و نیک را به یاد آنان می‌آورد.<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 543-544.</ref>. | ||
== استادان == | == استادان == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۹ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۱۲
| محمد عبده | |
|---|---|
 | |
| تاریخ درگذشت | ۱۳۲۳ ق |
| آرامگاه | مصر |
| محل زندگی | قاهره (مصر) |
| ملیت | اهل قاهره |
| تابعیت | مصر |
| زبان | عربی |
| منصب | محقق، فقیه، حقوقدان |
| دین | اسلام |
| مذهب | اهل سنت |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | حسن الطویل سید جمال الدین اسدآبادی |
| آثار | «الاسلام الرد علی منتقدیه» «اصلاح المحاکم الشرعیه» «تفسیر المنار» «رساله التوحید» «الاسلام و النصرانیة بین العلم والمدنیة» «شرح نهج البلاغه» |
- شیخ محمد عبده از رهبران دینی و منادی وحدت، اصلاح و بازگشت به قرآن کریم، در کشور مصر، قریه شنْسرا، دیده به جهان گشود. خواندن و نوشتن را نزد پدر آموخت و در سن سیزده‌سالگی موفق به حفظ قرآن کریم شد. سپس برای فراگیری علوم اسلامی به "جامع احمدی" در شهر طنطلا رفت.
- شیخ محمد عبده در محرم سال ۱۲۸۷ هجری با مصلح بزرگ جهان اسلام، سید جمال‌الدین اسدآبادی، آشنا و شیفته او شد. سید جمال او را با علوم روز دنیا، آثار علمی اروپا، ریاضیات و فلسفه آشنا کرد و افقی وسیع‌تر از فراروی او گشود. شیخ محمد عبده از سید جمال‌الدین اسدآبادی به‌عنوان پیر، مرشد و مراد خویش یاد می‌کند. آن دو گرچه در فکر نجات ملت‌ها از جنگال استعمار بودند، ولی روش آنان با هم تفاوت داشت. سید جمال‌الدین اسدآبادی به اقدام انقلابی اعتقاد داشت و عبده در این کار قائل به تدریج بود.
- شیخ محمد عبده در ادامه فعالیت‌های خود، تحت تأثیر سید جمال‌الدین اسدآبادی، به انتشار مقالات و نثر روزنامه‌نگاری روی آورد. او پس از پایان تحصیلات از دانشگاه الازهر، به تعلیم علوم دینی مشغول شد و در کنار سید جمال‌الدین اسدآبادی به تأسیس الحزب الوطنی همت گماشتند و شیخ محمد عبده نفر دوم حزب شد. مبارزات و روشنگری‌های آنان در مصر سرانجام به تبعید سید جمال‌الدین اسدآبادی و حبس سه ساله عبده (۱۲۹۹ ق) و سپس تبعید وی از مصر انجامید.
- شیخ محمد عبده در این هنگام به بیروت سفر کرد و سپس به پیشنهاد سید جمال‌الدین اسدآبادی، راهی پاریس شد و در آن‌جا با هم دست به انتشار مجله العروة الوثقی زدند. مجله العروة الوثقی تأثیری عمیق بر مسلمانان گذاشت و سرانجام پس از هشت ماه انتشار، محکوم به تعطیلی شد. در این هنگام عبده به بیروت بازگشت و به تدریس اشتغال یافت. چندی بعد (۱۳۰۶ ق) به شرط عدم دخالت در امور سیاسی مجوز بازگشت به مصر را دریافت کرد و به قاهره بازگشت. او از آن پس به شغل قضا اشتغال ورزید و پس از چندی مستشار محکمه استیناف و سپس مفتی اعظم مصر شد و تا پایان عمر بر این سمت خویش باقی ماند.
- عبده در دانشگاه الازهر درس تفسیر می‌گفت و بعدها درس‌های او با عنوان تفسیر المنار منتشر شد. از جمله آثار او می‌توان به شرح مقامات بدیع الزمان همدانی، تفسیر سوره عصر، رساله توحید، رساله واردات و... اشاره کرد.
- مهم‌ترین اثر شیخ عبده، شرح مختصر و تصحیح نهج البلاغه است. او نخستین مصحح نهج البلاغه در تاریخ اسلام به‌شمار می‌رود. او در مقدمه نسخه تصحیح شده‌اش بر نهج البلاغه می‌نویسد: هنگام مطالعه نهج البلاغه... هر وقت از مطالعه قسمتی به قسمت دیگر می‌پرداختم، تغییر موضوع را احساس می‌کردم. گاه خود را در برابر عالمی بزرگ از معانی بلند و موضوعات عالی می‌دیدم که با جلوه‌های عبارات آراسته، به نفوس پاک و روشن روی آورده است... گاه مشاهده می‌کردم که عقلی نورانی که شباهتی به مخلوقات نداشت از این مرکب الهی جدا می‌شود و خود را با روح انسان پیوند می‌دهد، سپس او را از پرده‌های طبیعت جدا می‌سازد و به‌سوی ملکوت اعلی بالا می‌برد. بسیار اتفاق می‌افتاد که می‌دیدم حکیمی بزرگ زمام‌داران را مخاطب خویش قرار می‌دهد و با صدایی رسا کارهای شایسته و نیک را به یاد آنان می‌آورد.[۱].
استادان
او تحصیلات دینی خود را نزد اساتیدی همچون: حسن الطویل، سید جمال الدین اسدآبادی پیگیری کرد.
کتاب‌های منتشر شده
- الاسلام الرد علی منتقدیه
- اصلاح المحاکم الشرعیه
- تفسیر المنار
- رساله التوحید
- الاسلام و النصرانیة بین العلم والمدنیة
- شرح نهج البلاغه
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص 543-544.