توحید عبادی در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۰۷

مقدمه

توحید عبادی به معنای یکتاپرستی است؛ تنها خدا را بندگی کردن و فقط او را شایسته عبادت دانستن. عبادت به‌ معنای خضوع و تذلل و خشوعی است که از باور به شایستگی معبود برخیزد. از این رو سجود ملائکه در برابر آدم (ع) و سجود برادران یوسف در برابر یوسف (ع) عبادت آدم (ع) و یوسف (ع)، به شمار نیامده است. قرآن کریم علت وجود عبادت و پرستش خداوند را شایستگی می‌داند و اینکه او تنها معبودی است که شایسته عبادت است^[۱].^[۲]

وهابیت و توحید عبادی

وهابیان توحید را دارای دو مرتبت می‌دانند:

توحید ربوبی: همان توحید در خالقیت است.
توحید الوهی: عبارت است از توحید در عبادت.

آنان معتقدند که توحید در خالقیت به تنهایی کافی نیست؛ بلکه باید در پی آن، خدای یگانه را پرستید. توحید عبادی، ویژه وهابیان نیست و همه مسلمانان بدان معتقدند؛ اما ویژگی وهابیان این است که تعظیم پیامبران و اولیای الهی و زیارت و توسل و شفاعت را عبادت خلق می‌انگارند و نوعی شرک. آنان از این حقیقت غافل‌اند که نمی‌توان هر تعظیم و خضوعی را عبادت شمرد و از مصادیق شرک محسوب کرد^[۳].^[۴]

منابع

جمعی از نویسندگان، فرهنگ شیعه

پانویس

↑ ﴿قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴾؛ سوره اعراف، آیه ۲۳ و ﴿قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِيَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِي لِلَّذِينَ آمَنُواْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ﴾؛ آیه ۳۲؛ ﴿إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْنِي وَأَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْرِي ﴾؛ سوره طه، آیه۱۴؛ مفاهیم القرآن‌، ۱/ ۴۰۷؛ البیان فی تفسیر القرآن، ۱/ ۳۲۳.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۰۳.
↑ التوحید و الشرک فی القرآن الکریم‌، ۵۰- ۴۳.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۰۴.

[1] ﴿قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴾؛ سوره اعراف، آیه ۲۳ و ﴿قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِيَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِي لِلَّذِينَ آمَنُواْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ﴾؛ آیه ۳۲؛ ﴿إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْنِي وَأَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْرِي ﴾؛ سوره طه، آیه۱۴؛ مفاهیم القرآن‌، ۱/ ۴۰۷؛ البیان فی تفسیر القرآن، ۱/ ۳۲۳.

[2] فرهنگ شیعه، ص ۲۰۳.

[3] التوحید و الشرک فی القرآن الکریم‌، ۵۰- ۴۳.

[4] فرهنگ شیعه، ص ۲۰۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{ولایت}}
 {{مدخل مرتبط
-| موضوع مرتبط = توحید
+| موضوع مرتبط = توحید عبادی
-| عنوان مدخل  = [[توحید عبادی]]
+| عنوان مدخل  = توحید عبادی
-| مداخل مرتبط = [[توحید عبادی در قرآن]] - [[توحید عبادی در حدیث]] - [[توحید عبادی در نهج البلاغه]] - [[توحید عبادی در کلام اسلامی]] - [[توحید عبادی در عرفان اسلامی]] - [[توحید عبادی در اخلاق اسلامی]]
+| مداخل مرتبط = [[توحید عبادی در کلام اسلامی]] - [[توحید عبادی در اخلاق اسلامی]]
-| پرسش مرتبط  = توحید عبادی (پرسش)
+| پرسش مرتبط  =
 }}
 == مقدمه ==
-* توحید عبادی به معنای [[یکتاپرستی]] است؛ تنها [[خدا]] را [[بندگی]] کردن و فقط او را [[شایسته]] [[عبادت]] دانستن. [[عبادت]] به‌ معنای [[خضوع]] و تذلل و خشوعی است که از [[باور]] به [[شایستگی]] معبود برخیزد. از این رو [[سجود]] [[ملائکه]] در برابر [[آدم]] {{ع}} و [[سجود]] [[برادران]] [[یوسف]] در برابر [[یوسف]] {{ع}} [[عبادت]] [[آدم]] {{ع}} و [[یوسف]] {{ع}}، به شمار نیامده است. [[قرآن کریم]] [[علت]] وجود [[عبادت]] و [[پرستش]] [[خداوند]] را [[شایستگی]] می‌داند و اینکه او تنها معبودی است که [[شایسته]] [[عبادت]] است<ref>{{متن قرآن|قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ }}؛ سوره اعراف، آیه ۲۳ و {{متن قرآن|قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِيَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِي لِلَّذِينَ آمَنُواْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ}}؛ آیه ۳۲؛ {{متن قرآن|إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْنِي وَأَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْرِي }}؛ سوره طه، آیه۱۴؛ مفاهیم القرآن‌، ۱/ ۴۰۷؛ البیان فی تفسیر القرآن، ۱/ ۳۲۳.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۰۳.</ref>.
+توحید عبادی به معنای [[یکتاپرستی]] است؛ تنها [[خدا]] را [[بندگی]] کردن و فقط او را [[شایسته]] [[عبادت]] دانستن. [[عبادت]] به‌ معنای [[خضوع]] و تذلل و خشوعی است که از [[باور]] به [[شایستگی]] معبود برخیزد. از این رو [[سجود]] [[ملائکه]] در برابر [[آدم]] {{ع}} و [[سجود]] [[برادران]] [[یوسف]] در برابر [[یوسف]] {{ع}} [[عبادت]] [[آدم]] {{ع}} و [[یوسف]] {{ع}}، به شمار نیامده است. [[قرآن کریم]] [[علت]] وجود [[عبادت]] و [[پرستش]] [[خداوند]] را [[شایستگی]] می‌داند و اینکه او تنها معبودی است که [[شایسته]] [[عبادت]] است<ref>{{متن قرآن|قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ }}؛ سوره اعراف، آیه ۲۳ و {{متن قرآن|قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِيَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِي لِلَّذِينَ آمَنُواْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ}}؛ آیه ۳۲؛ {{متن قرآن|إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْنِي وَأَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْرِي }}؛ سوره طه، آیه۱۴؛ مفاهیم القرآن‌، ۱/ ۴۰۷؛ البیان فی تفسیر القرآن، ۱/ ۳۲۳.</ref>.<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۰۳.</ref>
 == [[وهابیت]] و [[توحید عبادی]] ==
-* [[وهابیان]] [[توحید]] را دارای دو [[مرتبت]] می‌دانند:
+[[وهابیان]] [[توحید]] را دارای دو [[مرتبت]] می‌دانند:
 # [[توحید ربوبی]]: همان [[توحید در خالقیت]] است.
 # [[توحید الوهی]]: عبارت است از [[توحید در عبادت]].
-* آنان معتقدند که [[توحید در خالقیت]] به تنهایی کافی نیست؛ بلکه باید در پی آن، خدای یگانه را پرستید. [[توحید عبادی]]، ویژه [[وهابیان]] نیست و همه [[مسلمانان]] بدان معتقدند؛ اما ویژگی [[وهابیان]] این است که [[تعظیم]] [[پیامبران]] و [[اولیای الهی]] و [[زیارت]] و [[توسل]] و [[شفاعت]] را [[عبادت]] خلق می‌انگارند و نوعی [[شرک]]. آنان از این [[حقیقت]] غافل‌اند که نمی‌توان هر [[تعظیم]] و خضوعی را [[عبادت]] شمرد و از مصادیق [[شرک]] محسوب کرد<ref>التوحید و الشرک فی القرآن الکریم‌، ۵۰- ۴۳.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۰۴.</ref>.
+آنان معتقدند که [[توحید در خالقیت]] به تنهایی کافی نیست؛ بلکه باید در پی آن، خدای یگانه را پرستید. [[توحید عبادی]]، ویژه [[وهابیان]] نیست و همه [[مسلمانان]] بدان معتقدند؛ اما ویژگی [[وهابیان]] این است که [[تعظیم]] [[پیامبران]] و [[اولیای الهی]] و [[زیارت]] و [[توسل]] و [[شفاعت]] را [[عبادت]] خلق می‌انگارند و نوعی [[شرک]]. آنان از این [[حقیقت]] غافل‌اند که نمی‌توان هر [[تعظیم]] و خضوعی را [[عبادت]] شمرد و از مصادیق [[شرک]] محسوب کرد<ref>التوحید و الشرک فی القرآن الکریم‌، ۵۰- ۴۳.</ref>.<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۰۴.</ref>
 == منابع ==
 {{منابع}}
-* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[حمید نگارش|نگارش، حمید]]، [[ابراهیم احمدیان|احمدیان، ابراهیم]]، [[محمود سراجی|سراجی، محمود]]، [[محمد تقی رکنی لموکی|رکنی لموکی، محمد تقی]]، [[محمد خطیبی کوشکک|خطیبی کوشکک، محمد]]، [[سید قوام‌الدین حسینی سیاهکلرودی|حسینی سیاهکلرودی، سید قوام‌الدین]]، [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
+# [[پرونده:1414.jpg|22px]] جمعی از نویسندگان، [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
 {{پایان منابع}}
@@ خط ۲۴: / خط ۲۴: @@
 {{پانویس}}
-[[رده: توحید عبادی]]
+[[رده:توحید عبادی]]
 [[رده:مفاهیم در کلام اسلامی]]