ابومدینه دارمی سدوسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'ابن ابی حاتم' به 'ابن ابی‌حاتم')
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
[[طبرانی]]<ref>اوسط، ج۵، ص۲۱۵.</ref> پس از تصریح به [[صحابی]] بودن این شخص، به نقل از [[علی بن مدینی]]، نامش را [[عبدالله بن حصن]] (یا [[حصین]]) ثبت کرده که به [[کنیه]] مشهور است. [[ابوموسی مدینی]] و دیگر [[صحابه]] نگاران متأخر نیز همین مطلب را از طبرانی گرفته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۲۱۶؛ مغلطای، ج۱، ص۳۳۵؛ ابن حجر، ج۴، ص۵۳.</ref>. طبرانی از او چنین [[روایت]] کرده که دو نفر از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} بودند که هرگاه یکدیگر را [[ملاقات]] می‌کردند، [[سوره]] والعصر را می‌خواندند و سپس [[سلام]] می‌دادند.
[[طبرانی]]<ref>اوسط، ج۵، ص۲۱۵.</ref> پس از تصریح به [[صحابی]] بودن این شخص، به نقل از [[علی بن مدینی]]، نامش را [[عبدالله بن حصن]] (یا [[حصین]]) ثبت کرده که به [[کنیه]] مشهور است. [[ابوموسی مدینی]] و دیگر صحابه‌نگاران متأخر نیز همین مطلب را از طبرانی گرفته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۳، ص۲۱۶؛ مغلطای، ج۱، ص۳۳۵؛ ابن حجر، ج۴، ص۵۳.</ref>. طبرانی از او چنین [[روایت]] کرده که دو نفر از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} بودند که هرگاه یکدیگر را [[ملاقات]] می‌کردند، [[سوره]] والعصر را می‌خواندند و سپس [[سلام]] می‌دادند.


در میان [[تابعین]]، فردی با همین کنیه و نام وجود دارد که [[بصری]] است و از اصحابی چون [[ابو موسی اشعری]]، [[ابن عباس]] و [[عبدالله بن زبیر]] روایت دارد. [[شافعی]] در [[مسند]] خود روایت او را آورده و نزد [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۷، ص۱۴۱.</ref>، [[دولابی]]<ref>دولابی، ج۲، ص۲۲۳.</ref>، [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۵، ص۲۱.</ref>، [[ابن ابی حاتم]]<ref>ابن ابی حاتم، ج۵، ص۳۹.</ref> و دیگران<ref>ابن ماکولا، ج۷، ص۲۴۳.</ref> مشهور و شناخته شده است. تنها [[اختلاف]] در نسبت این دو است که فرد مورد بحث را دارمی، و [[تابعی]] را سدوسی می‌گویند. با توجه به این مطلب، [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۴، ص۵۳ و ج۷، ص۳۰۴.</ref> آنان را دو نفر دانسته است و در این باره می‌گوید: اگر برای طبرانی این فرد مورد بحث با این تابعی مشتبه نشده باشد، به ناچار باید گفت این دو یکی نیستند؛ هر چند در نام، کنیه و نسبت با هم متحدند. در غیر این صورت، عبدالله بن حصن نام ابومدینه تابعی است، و نام ابومدینه صحابی دانسته نشده است.
در میان [[تابعین]]، فردی با همین کنیه و نام وجود دارد که [[بصری]] است و از اصحابی چون [[ابو موسی اشعری]]، [[ابن عباس]] و [[عبدالله بن زبیر]] روایت دارد. [[شافعی]] در [[مسند]] خود روایت او را آورده و نزد [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۷، ص۱۴۱.</ref>، [[دولابی]]<ref>دولابی، ج۲، ص۲۲۳.</ref>، [[ابن حبان]]<ref>ابن حبان، ج۵، ص۲۱.</ref>، [[ابن ابی‌حاتم]]<ref>ابن ابی‌حاتم، ج۵، ص۳۹.</ref> و دیگران<ref>ابن ماکولا، ج۷، ص۲۴۳.</ref> مشهور و شناخته شده است. تنها [[اختلاف]] در نسبت این دو است که فرد مورد بحث را دارمی، و [[تابعی]] را سدوسی می‌گویند. با توجه به این مطلب، [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۴، ص۵۳ و ج۷، ص۳۰۴.</ref> آنان را دو نفر دانسته است و در این باره می‌گوید: اگر برای طبرانی این فرد مورد بحث با این تابعی مشتبه نشده باشد، به ناچار باید گفت این دو یکی نیستند؛ هر چند در نام، کنیه و نسبت با هم متحدند. در غیر این صورت، عبدالله بن حصن نام ابومدینه تابعی است، و نام ابومدینه صحابی دانسته نشده است.


سخن ابن حجر چندان [[قوی]] نیست؛ زیرا بعید است دو نفر در نام، نام [[پدر]] و کنیه با هم مشترک باشند و تنها تعدد آن دو، بر اساس موضوع مشکوک صحابی بودن فرد مورد بحث باشد؛ چون [[حدیثی]] که طبرانی نقل کرده، هیچ دلالتی بر صحابی بودن فرد مورد بحث ندارد و اگر مستند سخن طبرانی منحصر به این [[روایت]] باشد، قابل قبول نیست. از نظر نسبت نیز چون دارمی و سدوسی از یک تیره از [[قبیله]] [[تمیم]]<ref>سدوس بن دارم بن مالک بن حنظله؛ ر. ک: سمعانی، ج۲، ص۴۴۰ و ج۳، ص۲۳۵.</ref> است؛ بنابراین میان این دو نفر ممیزی وجود نخواهد بود. مؤید این سخن این است که [[ابوموسی مدینی]] به نقل از [[ابن منده]] و دیگران، فرد مورد بحث را در شمار [[تابعین]] قرار داده‌اند <ref>ابن اثیر، ج۳، ص۲۱۶؛ مغلطای، ج۱، ص۳۳۵.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابومدینه دارمی سدوسی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۵۰۶.</ref>
سخن ابن حجر چندان [[قوی]] نیست؛ زیرا بعید است دو نفر در نام، نام [[پدر]] و کنیه با هم مشترک باشند و تنها تعدد آن دو، بر اساس موضوع مشکوک صحابی بودن فرد مورد بحث باشد؛ چون [[حدیثی]] که طبرانی نقل کرده، هیچ دلالتی بر صحابی بودن فرد مورد بحث ندارد و اگر مستند سخن طبرانی منحصر به این [[روایت]] باشد، قابل قبول نیست. از نظر نسبت نیز چون دارمی و سدوسی از یک تیره از [[قبیله]] [[تمیم]]<ref>سدوس بن دارم بن مالک بن حنظله؛ ر. ک: سمعانی، ج۲، ص۴۴۰ و ج۳، ص۲۳۵.</ref> است؛ بنابراین میان این دو نفر ممیزی وجود نخواهد بود. مؤید این سخن این است که [[ابوموسی مدینی]] به نقل از [[ابن منده]] و دیگران، فرد مورد بحث را در شمار [[تابعین]] قرار داده‌اند <ref>ابن اثیر، ج۳، ص۲۱۶؛ مغلطای، ج۱، ص۳۳۵.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابومدینه دارمی سدوسی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۵۰۶.</ref>

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۰۰

مقدمه

طبرانی[۱] پس از تصریح به صحابی بودن این شخص، به نقل از علی بن مدینی، نامش را عبدالله بن حصن (یا حصین) ثبت کرده که به کنیه مشهور است. ابوموسی مدینی و دیگر صحابه‌نگاران متأخر نیز همین مطلب را از طبرانی گرفته‌اند[۲]. طبرانی از او چنین روایت کرده که دو نفر از اصحاب رسول خدا (ص) بودند که هرگاه یکدیگر را ملاقات می‌کردند، سوره والعصر را می‌خواندند و سپس سلام می‌دادند.

در میان تابعین، فردی با همین کنیه و نام وجود دارد که بصری است و از اصحابی چون ابو موسی اشعری، ابن عباس و عبدالله بن زبیر روایت دارد. شافعی در مسند خود روایت او را آورده و نزد ابن سعد[۳]، دولابی[۴]، ابن حبان[۵]، ابن ابی‌حاتم[۶] و دیگران[۷] مشهور و شناخته شده است. تنها اختلاف در نسبت این دو است که فرد مورد بحث را دارمی، و تابعی را سدوسی می‌گویند. با توجه به این مطلب، ابن حجر[۸] آنان را دو نفر دانسته است و در این باره می‌گوید: اگر برای طبرانی این فرد مورد بحث با این تابعی مشتبه نشده باشد، به ناچار باید گفت این دو یکی نیستند؛ هر چند در نام، کنیه و نسبت با هم متحدند. در غیر این صورت، عبدالله بن حصن نام ابومدینه تابعی است، و نام ابومدینه صحابی دانسته نشده است.

سخن ابن حجر چندان قوی نیست؛ زیرا بعید است دو نفر در نام، نام پدر و کنیه با هم مشترک باشند و تنها تعدد آن دو، بر اساس موضوع مشکوک صحابی بودن فرد مورد بحث باشد؛ چون حدیثی که طبرانی نقل کرده، هیچ دلالتی بر صحابی بودن فرد مورد بحث ندارد و اگر مستند سخن طبرانی منحصر به این روایت باشد، قابل قبول نیست. از نظر نسبت نیز چون دارمی و سدوسی از یک تیره از قبیله تمیم[۹] است؛ بنابراین میان این دو نفر ممیزی وجود نخواهد بود. مؤید این سخن این است که ابوموسی مدینی به نقل از ابن منده و دیگران، فرد مورد بحث را در شمار تابعین قرار داده‌اند [۱۰][۱۱]

منابع

پانویس

  1. اوسط، ج۵، ص۲۱۵.
  2. ابن اثیر، ج۳، ص۲۱۶؛ مغلطای، ج۱، ص۳۳۵؛ ابن حجر، ج۴، ص۵۳.
  3. ابن سعد، ج۷، ص۱۴۱.
  4. دولابی، ج۲، ص۲۲۳.
  5. ابن حبان، ج۵، ص۲۱.
  6. ابن ابی‌حاتم، ج۵، ص۳۹.
  7. ابن ماکولا، ج۷، ص۲۴۳.
  8. ابن حجر، ج۴، ص۵۳ و ج۷، ص۳۰۴.
  9. سدوس بن دارم بن مالک بن حنظله؛ ر. ک: سمعانی، ج۲، ص۴۴۰ و ج۳، ص۲۳۵.
  10. ابن اثیر، ج۳، ص۲۱۶؛ مغلطای، ج۱، ص۳۳۵.
  11. هدایت‌پناه، محمد رضا، مقاله «ابومدینه دارمی سدوسی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۵۰۶.