عمل صالح: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۸۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۸ ژوئن ۲۰۲۳
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">\n: +))
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[عمل صالح در قرآن]] - [[عمل صالح در حدیث]] - [[عمل صالح در اخلاق اسلامی]] - [[عمل صالح در معارف دعا و زیارات]] - [[عمل صالح در معارف و سیره سجادی]] - [[عمل صالح در معارف و سیره حسینی]] - [[عمل صالح در جامعه‌شناسی اسلامی]]| پرسش مرتبط  = عمل صالح (پرسش)}}


{{امامت}}
== مقدمه ==
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عمل صالح در قرآن]] - [[عمل صالح در حدیث]] - [[عمل صالح در اخلاق اسلامی]] - [[عمل صالح در معارف دعا و زیارات]] - [[عمل صالح در معارف و سیره سجادی]] - [[عمل صالح در معارف و سیره حسینی]] - [[عمل صالح در جامعه‌شناسی اسلامی]]</div>
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[عمل صالح (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
 
==مقدمه==
عمل صالح به معنای هر کار [[ارزشمندی]] است که [[مؤمن]] با [[اختیار]] خودش انجام می‌دهد. مشتقات "عمل صالح" حدود ۸۷ بار همراه با "آمنوا"، "هو مؤمن" و... در [[قرآن کریم]] آمده است<ref>منشور جاوید، ج۳، ص۳۱۵.</ref>. به گزارش [[قرآن]]، [[مؤمنان]] [[نیکوکار]] [[بهترین]] [[انسان‌ها]] هستند<ref>{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}} «بی‌گمان آنانکه ایمان آورده‌اند و کردارهایی شایسته کرده‌اند، بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> و فقط [[عمل]] [[پارسایان]]، صلاحیت تقدیم به پیشگاه [[خداوند]] را دارد<ref>{{متن قرآن|وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ}} «و برای آنان داستان دو پسر آدم (هابیل و قابیل) را به درستی بخوان! که قربانی‌یی پیش آوردند اما از یکی از آن دو پذیرفته شد و از دیگری پذیرفته نشد، (قابیل) گفت: بی‌گمان تو را خواهم کشت! (هابیل) گفت: خداوند تنها از پرهیزگاران می‌پذیرد» سوره مائده، آیه ۲۷.</ref> و...
عمل صالح به معنای هر کار [[ارزشمندی]] است که [[مؤمن]] با [[اختیار]] خودش انجام می‌دهد. مشتقات "عمل صالح" حدود ۸۷ بار همراه با "آمنوا"، "هو مؤمن" و... در [[قرآن کریم]] آمده است<ref>منشور جاوید، ج۳، ص۳۱۵.</ref>. به گزارش [[قرآن]]، [[مؤمنان]] [[نیکوکار]] [[بهترین]] [[انسان‌ها]] هستند<ref>{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}} «بی‌گمان آنانکه ایمان آورده‌اند و کردارهایی شایسته کرده‌اند، بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> و فقط [[عمل]] [[پارسایان]]، صلاحیت تقدیم به پیشگاه [[خداوند]] را دارد<ref>{{متن قرآن|وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ}} «و برای آنان داستان دو پسر آدم (هابیل و قابیل) را به درستی بخوان! که قربانی‌یی پیش آوردند اما از یکی از آن دو پذیرفته شد و از دیگری پذیرفته نشد، (قابیل) گفت: بی‌گمان تو را خواهم کشت! (هابیل) گفت: خداوند تنها از پرهیزگاران می‌پذیرد» سوره مائده، آیه ۲۷.</ref> و...
در [[منطق]] [[امام زین‌العابدین]]{{ع}}، عمل صالح موجب [[اشتیاق]] [[انسان]] به [[عالم آخرت]] و بهره‌گیری از ثمرات آن می‌شود: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ... وَ اجْعَلْ لَنَا مِنْ صَالِحِ الْأَعْمَالِ عَمَلًا نَسْتَبْطِئُ مَعَهُ‏ الْمَصِيرَ إِلَيْكَ‏، وَ نَحْرِصُ لَهُ عَلَى وَشْكِ اللَّحَاقِ بِكَ}}<ref>نیایش چهلم.</ref>؛ «بارالها! در این [[جهان]]، ما را در انجام عمل صالح موفق بدار تا [[وعده]] [[دیدار]] تو را با همه نزدیکی‌اش، دور شماریم و [[آتش]] اشتیاقِ [[پیوستن]] به تو در دلمان [[زبان]] کشد».
در [[منطق]] [[امام زین‌العابدین]] {{ع}}، عمل صالح موجب [[اشتیاق]] [[انسان]] به [[عالم آخرت]] و بهره‌گیری از ثمرات آن می‌شود: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ... وَ اجْعَلْ لَنَا مِنْ صَالِحِ الْأَعْمَالِ عَمَلًا نَسْتَبْطِئُ مَعَهُ‏ الْمَصِيرَ إِلَيْكَ‏، وَ نَحْرِصُ لَهُ عَلَى وَشْكِ اللَّحَاقِ بِكَ}}<ref>نیایش چهلم.</ref>؛ «بارالها! در این [[جهان]]، ما را در انجام عمل صالح موفق بدار تا [[وعده]] [[دیدار]] تو را با همه نزدیکی‌اش، دور شماریم و [[آتش]] اشتیاقِ پیوستن به تو در دلمان [[زبان]] کشد».
یکی از جلوه‌های عمل صالح انجام [[طاعت]] خداوند به بهترین شکل ممکن است؛ چنان که [[امام سجاد]]{{ع}} درباره [[عبادت]] [[ماه رمضان]] می‌فرماید: «بارالها! ما را به منزلتی رسان که سزاوار طاعت توست و به چنان [[اعمال]] شایسته‌ای بر گمار که [[حق]] تو را در این [[رمضان]] و رمضان دیگر، ادا کنیم»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>.
یکی از جلوه‌های عمل صالح انجام [[طاعت]] خداوند به بهترین شکل ممکن است؛ چنان که [[امام سجاد]] {{ع}} درباره [[عبادت]] [[ماه رمضان]] می‌فرماید: «بارالها! ما را به منزلتی رسان که سزاوار طاعت توست و به چنان [[اعمال]] شایسته‌ای بر گمار که [[حق]] تو را در این [[رمضان]] و رمضان دیگر، ادا کنیم»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>.


رویکرد به "عمل صالح" [[نیازمند]] [[عنایت]] خداست، زیرا [[انتخاب]] بهترین عمل فقط با [[یاری]] او میسر می‌شود: «بارالها! مرا به [[توفیق]] و [[راهنمایی]] خود، یاری نمای و در آهنگ کار [[شایسته]]، بیان سخن [[پسندیده]] و انجام [[عمل]] [[نیکو]] یاری‌ام ده»<ref>نیایش چهل‌و‌هفتم.</ref>.
رویکرد به "عمل صالح" [[نیازمند]] [[عنایت]] خداست، زیرا [[انتخاب]] بهترین عمل فقط با [[یاری]] او میسر می‌شود: «بارالها! مرا به [[توفیق]] و [[راهنمایی]] خود، یاری نمای و در آهنگ کار [[شایسته]]، بیان سخن [[پسندیده]] و انجام [[عمل]] [[نیکو]] یاری‌ام ده»<ref>نیایش چهل‌و‌هفتم.</ref>.
در [[مکتب]] [[امام سجاد]]{{ع}}، نهایت [[سعی]] [[انسان]] نیز نمی‌تواند موجب عملی فراخور [[عظمت]] [[خداوند]] شود. [[شفاعت]] [[پیامبر]] و [[ائمه]]{{عم}} از [[الطاف خداوند]] نسبت به انسان و از عوامل فزونی [[برکت]] و [[ارزش]] عمل است. از این رو در [[صحیفه سجادیه]] می‌خوانیم: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ... فَإِنِّي لَمْ آتِكَ ثِقَةً مِنِّي بِعَمَلٍ صَالِحٍ قَدَّمْتُهُ، وَ لَا شَفَاعَةِ مَخْلُوقٍ‏ رَجَوْتُهُ إِلَّا شَفَاعَةَ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ سَلَامُكَ}}<ref>نیایش چهل و هشتم.</ref>؛ «ای خداوند! من به اتکای عمل صالح خود به نزد تو نیامده‌ام و به شفاعت هیچ مخلوقی، جز شفاعت [[محمد]]{{صل}} و [[اهل‌بیت]] او{{ع}} [[امید]] نبسته‌ام».
در [[مکتب]] [[امام سجاد]] {{ع}}، نهایت [[سعی]] [[انسان]] نیز نمی‌تواند موجب عملی فراخور [[عظمت]] [[خداوند]] شود. [[شفاعت]] [[پیامبر]] و [[ائمه]] {{عم}} از [[الطاف خداوند]] نسبت به انسان و از عوامل فزونی [[برکت]] و [[ارزش]] عمل است. از این رو در [[صحیفه سجادیه]] می‌خوانیم: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ... فَإِنِّي لَمْ آتِكَ ثِقَةً مِنِّي بِعَمَلٍ صَالِحٍ قَدَّمْتُهُ، وَ لَا شَفَاعَةِ مَخْلُوقٍ‏ رَجَوْتُهُ إِلَّا شَفَاعَةَ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ سَلَامُكَ}}<ref>نیایش چهل و هشتم.</ref>؛ «ای خداوند! من به اتکای عمل صالح خود به نزد تو نیامده‌ام و به شفاعت هیچ مخلوقی، جز شفاعت [[محمد]] {{صل}} و [[اهل‌بیت]] او {{ع}} [[امید]] نبسته‌ام».
«ای خداوند! هرچند نتوانسته‌ام [[اعمال نیک]] شایسته‌ای به پیشگاه تو تقدیم کنم،... ولی از درهایی که خودت [[فرمان]] داده‌ای، به سوی تو آمده‌ام»<ref>نیایش چهل‌و‌هفتم.</ref>.<ref>الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین{{ع}}، نشر الهادی، قم، ۱۴۱۸؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ منشور جاوید، جعفر سبحانی، نشر توحید، قم، ۱۳۸۷.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «عمل صالح»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۳۶.</ref>
«ای خداوند! هرچند نتوانسته‌ام [[اعمال نیک]] شایسته‌ای به پیشگاه تو تقدیم کنم،... ولی از درهایی که خودت [[فرمان]] داده‌ای، به سوی تو آمده‌ام»<ref>نیایش چهل‌و‌هفتم.</ref>.<ref>الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین {{ع}}، نشر الهادی، قم، ۱۴۱۸؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ منشور جاوید، جعفر سبحانی، نشر توحید، قم، ۱۳۸۷.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «عمل صالح»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۳۶.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[ارزش]]
* [[ارزش]]
* [[معروف]]
* [[معروف]]
* [[باقیات الصالحات]]
* [[باقیات الصالحات]]
* [[عمل]]
* [[عمل به قرآن]]
* [[رفتار پسندیده]]
{{پایان مدخل‌ وابسته}}


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «عمل صالح»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']]
# [[پرونده:1100609.jpg|22px]] [[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|'''مقاله «عمل صالح»، دانشنامه صحیفه سجادیه''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:عمل صالح]]
[[رده:عمل صالح]]
[[رده:مدخل]]
۲۱۸٬۳۳۱

ویرایش