ابورهم بن قیس اشعری: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '*[' به '* [')
جز (جایگزینی متن - 'توضیح تصویر = تصویر قدیمی مدینه' به 'توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه')
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل  = ابورهم بن قیس اشعری | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
{{جعبه اطلاعات اصحاب
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابورهم بن قیس اشعری در تراجم و رجال]] - [[ابورهم بن قیس اشعری در تاریخ اسلامی]]</div>
| نام = ابورهم بن قیس اشعری
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی مدینه.jpg
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر کهنی از مدینه
| نام کامل = ابورهم بن قیس اشعری
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = 
| لقب = 
| اهل =
| از قبیله = [[اشعر]] 
| از تیره =   
| پدر =
| مادر = [[ظَبیه بنت وهب]] 
| همسر = 
| پسر =
| دختر =
| خواهر =
| برادر = {{فهرست جعبه| [[ابوموسی اشعری]] | [[ابوبردة بن قیس اشعری]] }}
| خویشاوندان = [[ابوعامر اشعری]] (عمو)
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد =
| محل زندگی = {{فهرست جعبه افقی| [[حبشه]] | [[مدینه]] }}
| تاریخ درگذشت =
| محل درگذشت = [[مدینه]] 
| تاریخ شهادت =
| محل شهادت =
| طول عمر =
| محل دفن =
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = [[پیامبر خاتم]]
| از طبقه =
| در جنگ =
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها = 
| علت شهرت =
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =
| راوی از =
| روایات مشهور =
| مشایخ او = 
| راویان از او =
| آخرین راوی از او =
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[برادر]] [[ابوموسی اشعری]] که نسبت به [[قحطان]] می‌رساند. مادرش ظَبیه دختر [[وهب]] از عکّ<ref>و عدنانی؛ ر.ک: ابن حزم، ص۳۲۸.</ref> بود که [[اسلام]] آورد و در [[مدینه]] درگذشت<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۸.</ref>.
[[برادر]] [[ابوموسی اشعری]] که نسبت به [[قحطان]] می‌رساند. مادرش ظَبیه دختر [[وهب]] از عکّو عدنانی<ref>ر. ک: ابن حزم، ص۳۲۸.</ref> بود که [[اسلام]] آورد و در [[مدینه]] درگذشت<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۸.</ref>.


نام وی را به [[اختلاف]] مجدی<ref>ابن عبد البر، ج۴، ص۲۲۲.</ref>، مجذی<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۵۷۴.</ref>،[[ محمد]]<ref>ابن حبان، ج۳، ص۳۶۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.</ref>، [[مجید]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.</ref> و مجیله آورده‌اند<ref>ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref>. اما به کنیه‌اش [[شهرت]] دارد.
نام وی را به [[اختلاف]] «مجدی»<ref>ابن عبد البر، ج۴، ص۲۲۲.</ref>، «مجذی»<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۵۷۴.</ref>، «محمد»<ref>ابن حبان، ج۳، ص۳۶۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.</ref>، «مجید»<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.</ref> و «مجیله» آورده‌اند<ref>ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref>. اما به کنیه‌اش [[شهرت]] دارد.


[[زمان]] [[اسلام آوردن]] وی روشن نیست. گفته‌اند وی با برادرانش به همراه [[جعفر بن ابی طالب]] از [[حبشه]] به مدینه [[هجرت]] کرد و به هنگام [[فتح خیبر]] به حضور [[رسول خدا]]{{صل}} رسید<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.</ref>. بر اساس این گزارش، باید وی را در شمار کسانی قرار داد که در [[مکه]] اسلام آوردند و به حبشه هجرت کردند؛ به ویژه که برخی گزارش‌ها، وی را مخاطب این سخن رسول خدا می‌دانند که فرمود: "شما دو هجرت داشته‌اید: یکی به سوی من و یکی به سوی [[نجاشی]]"<ref>ابو نعیم، ج۵، ص۲۸۸۷.</ref>. اما بیشتر منابع، حتی در زمان اسلام آوردن ابوموسی اشعری [[اختلاف]] دارند. ابورهم نیز در بیشتر [[روایات]] خود را یکی از اشعریانی می‌داند که به همراه [[ابو موسی]] در [[خیبر]] به حضور رسول خدا{{صل}} رسیده است. گفته‌اند آنان ۵۴ تن<ref>با اختلاف اندکی در تعداد، یا ۵۵ تن از اشعریان و شش تن از عک؛ ر.ک: ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref> بودند که همگی اسلام آوردند<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.</ref>. در این صورت وی نمی‌تواند پیش از هجرت اسلام آورده باشد.
[[زمان]] [[اسلام آوردن]] وی روشن نیست. گفته‌اند وی با برادرانش به همراه [[جعفر بن ابی طالب]] از [[حبشه]] به مدینه [[هجرت]] کرد و به هنگام [[فتح خیبر]] به حضور [[رسول خدا]] {{صل}} رسید<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.</ref>. بر اساس این گزارش، باید وی را در شمار کسانی قرار داد که در [[مکه]] اسلام آوردند و به حبشه هجرت کردند؛ به ویژه که برخی گزارش‌ها، وی را مخاطب این سخن رسول خدا می‌دانند که فرمود: «شما دو هجرت داشته‌اید: یکی به سوی من و یکی به سوی [[نجاشی]]»<ref>ابو نعیم، ج۵، ص۲۸۸۷.</ref>. اما بیشتر منابع، حتی در زمان اسلام آوردن ابوموسی اشعری [[اختلاف]] دارند. ابورهم نیز در بیشتر [[روایات]] خود را یکی از اشعریانی می‌داند که به همراه [[ابو موسی]] در [[خیبر]] به حضور رسول خدا {{صل}} رسیده است. گفته‌اند آنان ۵۴ تن<ref>با اختلاف اندکی در تعداد، یا ۵۵ تن از اشعریان و شش تن از عک؛ ر. ک: ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref> بودند که همگی اسلام آوردند<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.</ref>. در این صورت وی نمی‌تواند پیش از هجرت اسلام آورده باشد.


البته خبری از اسلام آوردن [[اشعری]] پیش از هجرت هست<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref>، اما به اسلام آوردن ابورهم پیش از هجرت اشاره نشده است. در گزارش دیگری که [[ابوموسی]] را به عنوان حلیف [[آل]] [[عتبه]] در شمار [[مهاجران به حبشه]] آورده‌اند<ref>ابن هشام، ج۱، ص۳۴۷.</ref>. نیز به ابورهم اشاره نکرده‌اند؛ اگرچه موضوع حلیف بودن ابوموسی نیز از نظر [[ابن سعد]] پذیرفتنی نیست<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref>.
البته خبری از اسلام آوردن [[اشعری]] پیش از هجرت هست<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref>، اما به اسلام آوردن ابورهم پیش از هجرت اشاره نشده است. در گزارش دیگری که [[ابوموسی]] را به عنوان حلیف [[آل]] [[عتبه]] در شمار [[مهاجران به حبشه]] آورده‌اند<ref>ابن هشام، ج۱، ص۳۴۷.</ref>. نیز به ابورهم اشاره نکرده‌اند؛ اگرچه موضوع حلیف بودن ابوموسی نیز از نظر [[ابن سعد]] پذیرفتنی نیست<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref>.
خط ۱۴: خط ۶۰:
آنچه سبب این توهم شده که وی را از [[مسلمانان]] پیش از [[هجرت]] بدانند، [[همراهی]] وی با جعفر پس از [[فتح خیبر]] و برخوردار شدن از [[غنیمت]] [[خیبر]] است<ref>بخاری، ج۴، ص۵۵؛ مسلم، ج۷، ص۱۷۲؛ ابن عساکر، ج۳۲، ص۳۰.</ref> که بنا به گفته [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref> کاملا اتفاقی است. سبب دیگر می‌تواند حضور او در [[مکه]] پیش از [[هجرت به مدینه]] باشد، که [[ابن حجر]] برای آن احتمال‌هایی همچون عبور از مکه در مسیر [[مدینه]] یا رفتن به مکه پیش از حضور در مدینه (و نه پیش از هجرت) طرح کرده است<ref>ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref>.
آنچه سبب این توهم شده که وی را از [[مسلمانان]] پیش از [[هجرت]] بدانند، [[همراهی]] وی با جعفر پس از [[فتح خیبر]] و برخوردار شدن از [[غنیمت]] [[خیبر]] است<ref>بخاری، ج۴، ص۵۵؛ مسلم، ج۷، ص۱۷۲؛ ابن عساکر، ج۳۲، ص۳۰.</ref> که بنا به گفته [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۴، ص۷۹.</ref> کاملا اتفاقی است. سبب دیگر می‌تواند حضور او در [[مکه]] پیش از [[هجرت به مدینه]] باشد، که [[ابن حجر]] برای آن احتمال‌هایی همچون عبور از مکه در مسیر [[مدینه]] یا رفتن به مکه پیش از حضور در مدینه (و نه پیش از هجرت) طرح کرده است<ref>ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.</ref>.


گفته‌اند ابورهم پس از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} به [[شام]] رفت و آنجا سکونت گزید<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.</ref>. نیز گفته‌اند وی به سوی [[فتنه‌ها]] [[شتاب]] می‌کرد و [[ابوموسی]] او را از این کار باز می‌داشت<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.</ref>.<ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابورهم بن قیس اشعری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۰۳.</ref>
گفته‌اند ابورهم پس از [[رحلت رسول خدا]] {{صل}} به [[شام]] رفت و آنجا سکونت گزید<ref>ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.</ref>. نیز گفته‌اند وی به سوی [[فتنه‌ها]] [[شتاب]] می‌کرد و [[ابوموسی]] او را از این کار باز می‌داشت<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.</ref><ref>[[قاسم خانجانی|خانجانی، قاسم]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابورهم بن قیس اشعری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۰۳.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۲۹: خط ۷۵:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


{{صحابه}}
[[رده:ابورهم بن قیس اشعری]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:صحابه]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اشعر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۰۱

ابورهم بن قیس اشعری
تصویر کهنی از مدینه
نام کاملابورهم بن قیس اشعری
جنسیتمرد
از قبیلهاشعر
مادرظَبیه بنت وهب
برادر
خویشاوندانابوعامر اشعری (عمو)
محل زندگی
درگذشتمدینه
از اصحابپیامبر خاتم

مقدمه

برادر ابوموسی اشعری که نسبت به قحطان می‌رساند. مادرش ظَبیه دختر وهب از عکّو عدنانی[۱] بود که اسلام آورد و در مدینه درگذشت[۲].

نام وی را به اختلاف «مجدی»[۳]، «مجذی»[۴]، «محمد»[۵]، «مجید»[۶] و «مجیله» آورده‌اند[۷]. اما به کنیه‌اش شهرت دارد.

زمان اسلام آوردن وی روشن نیست. گفته‌اند وی با برادرانش به همراه جعفر بن ابی طالب از حبشه به مدینه هجرت کرد و به هنگام فتح خیبر به حضور رسول خدا (ص) رسید[۸]. بر اساس این گزارش، باید وی را در شمار کسانی قرار داد که در مکه اسلام آوردند و به حبشه هجرت کردند؛ به ویژه که برخی گزارش‌ها، وی را مخاطب این سخن رسول خدا می‌دانند که فرمود: «شما دو هجرت داشته‌اید: یکی به سوی من و یکی به سوی نجاشی»[۹]. اما بیشتر منابع، حتی در زمان اسلام آوردن ابوموسی اشعری اختلاف دارند. ابورهم نیز در بیشتر روایات خود را یکی از اشعریانی می‌داند که به همراه ابو موسی در خیبر به حضور رسول خدا (ص) رسیده است. گفته‌اند آنان ۵۴ تن[۱۰] بودند که همگی اسلام آوردند[۱۱]. در این صورت وی نمی‌تواند پیش از هجرت اسلام آورده باشد.

البته خبری از اسلام آوردن اشعری پیش از هجرت هست[۱۲]، اما به اسلام آوردن ابورهم پیش از هجرت اشاره نشده است. در گزارش دیگری که ابوموسی را به عنوان حلیف آل عتبه در شمار مهاجران به حبشه آورده‌اند[۱۳]. نیز به ابورهم اشاره نکرده‌اند؛ اگرچه موضوع حلیف بودن ابوموسی نیز از نظر ابن سعد پذیرفتنی نیست[۱۴].

آنچه سبب این توهم شده که وی را از مسلمانان پیش از هجرت بدانند، همراهی وی با جعفر پس از فتح خیبر و برخوردار شدن از غنیمت خیبر است[۱۵] که بنا به گفته ابن سعد[۱۶] کاملا اتفاقی است. سبب دیگر می‌تواند حضور او در مکه پیش از هجرت به مدینه باشد، که ابن حجر برای آن احتمال‌هایی همچون عبور از مکه در مسیر مدینه یا رفتن به مکه پیش از حضور در مدینه (و نه پیش از هجرت) طرح کرده است[۱۷].

گفته‌اند ابورهم پس از رحلت رسول خدا (ص) به شام رفت و آنجا سکونت گزید[۱۸]. نیز گفته‌اند وی به سوی فتنه‌ها شتاب می‌کرد و ابوموسی او را از این کار باز می‌داشت[۱۹][۲۰]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر. ک: ابن حزم، ص۳۲۸.
  2. ابن سعد، ج۴، ص۷۸.
  3. ابن عبد البر، ج۴، ص۲۲۲.
  4. ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۵۷۴.
  5. ابن حبان، ج۳، ص۳۶۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.
  6. ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۶.
  7. ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.
  8. ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.
  9. ابو نعیم، ج۵، ص۲۸۸۷.
  10. با اختلاف اندکی در تعداد، یا ۵۵ تن از اشعریان و شش تن از عک؛ ر. ک: ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.
  11. ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.
  12. ابن سعد، ج۴، ص۷۹.
  13. ابن هشام، ج۱، ص۳۴۷.
  14. ابن سعد، ج۴، ص۷۹.
  15. بخاری، ج۴، ص۵۵؛ مسلم، ج۷، ص۱۷۲؛ ابن عساکر، ج۳۲، ص۳۰.
  16. ابن سعد، ج۴، ص۷۹.
  17. ابن حجر، فتح، ج۷، ص۶۱۷.
  18. ابن سعد، ج۷، ص۳۰۲.
  19. ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۳.
  20. خانجانی، قاسم، مقاله «ابورهم بن قیس اشعری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۰۳.