ابراهیم بن ایوب در تراجم و رجال: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\[\[(.*)\]\](.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\>\n\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\>\n\n' به '{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = $2 | عنوان مدخل = $4 | مداخل مرتبط = $6 | پرسش مرتبط = }} ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = ابراهیم بن ایوب | | موضوع مرتبط = ابراهیم بن ایوب | ||
| خط ۷: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
ابراهیم بن ایوب<ref>ر.ک: مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۲۸، ش۱۳۰؛ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۹۳، ش۱۱۸.</ref> در سند ۳ [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]]<ref>ر.ک: تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹، ج۱۳، ص۴۷۲</ref> به نقل از [[کتاب کافی]] یاد شده؛ مانند: {{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ{{ع}} قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} فِي قَوْلِهِ: {{متن قرآن|إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ}}<ref>همانا در این (داستان) برای نشانه‌شناسان نشانه‌هاست سوره حجر، آیه ۷۵.</ref> قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} الْمُتَوَسِّمَ وَ أَنَا مِنْ بَعْدِهِ وَ الْأَئِمَّةُ مِنْ ذُرِّيَّتِي الْمُتَوَسِّمُونَ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹ به گزارش از الکافی، ج۱، ص۲۱۸- ۲۱۹، ح۵.</ref> | ابراهیم بن ایوب<ref>ر. ک: مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۲۸، ش۱۳۰؛ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۹۳، ش۱۱۸.</ref> در سند ۳ [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]]<ref>ر. ک: تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹، ج۱۳، ص۴۷۲</ref> به نقل از [[کتاب کافی]] یاد شده؛ مانند: {{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ {{ع}} فِي قَوْلِهِ: {{متن قرآن|إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ}}<ref>همانا در این (داستان) برای نشانه‌شناسان نشانه‌هاست سوره حجر، آیه ۷۵.</ref> قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}} الْمُتَوَسِّمَ وَ أَنَا مِنْ بَعْدِهِ وَ الْأَئِمَّةُ مِنْ ذُرِّيَّتِي الْمُتَوَسِّمُونَ}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹ به گزارش از الکافی، ج۱، ص۲۱۸- ۲۱۹، ح۵.</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۲۴۶.</ref> | ||
==شرح حال [[راوی]]== | == شرح حال [[راوی]] == | ||
در کتب رجالی قدما این راوی یاد نشده؛ لکن در سند بعضی [[روایات]] آمده است: | در کتب رجالی قدما این راوی یاد نشده؛ لکن در سند بعضی [[روایات]] آمده است: | ||
#{{متن حدیث|عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ{{ع}} قَالَ: بَيْنَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ{{ع}} عَلَى الْمِنْبَرِ إِذْ أَقْبَلَ ثُعْبَانٌ مِنْ نَاحِيَةِ بَابٍ...}}<ref>الکافی، ج۱، ص۳۹۶، ح۶.</ref>. | #{{متن حدیث|عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} قَالَ: بَيْنَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ {{ع}} عَلَى الْمِنْبَرِ إِذْ أَقْبَلَ ثُعْبَانٌ مِنْ نَاحِيَةِ بَابٍ...}}<ref>الکافی، ج۱، ص۳۹۶، ح۶.</ref>. | ||
#{{متن حدیث|قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الْكَرِيمِ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ، عَنْ جَابِرٍ: عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ قَالَ: بَيْنَمَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ إِذْ أَتَتْهُ امْرَأَةٌ تَسْتَعْدِي عَلَى زَوْجِهَا، فَقَضَى لِزَوْجِهَا، عَلَيْهَا...}}<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۴۲۰، ح۴۴۷.</ref>؛ | #{{متن حدیث|قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الْكَرِيمِ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ، عَنْ جَابِرٍ: عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ قَالَ: بَيْنَمَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ إِذْ أَتَتْهُ امْرَأَةٌ تَسْتَعْدِي عَلَى زَوْجِهَا، فَقَضَى لِزَوْجِهَا، عَلَيْهَا...}}<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۴۲۰، ح۴۴۷.</ref>؛ | ||
===یادآوری=== | |||
این [[حدیث]] را [[حاکم حسکانی]] در جای دیگر نقل کرده و در سند آن ابراهیم بن ایوب مدینی ذکر شده است<ref>{{متن حدیث|...عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الْقَزْوِينِيِّ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ الْمَدِينِيِّ، عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ الْجُعْفِيِّ قَالَ: قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ بَيْنَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ جَالِسٌ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ...}}؛ (همان، ج۱، ص۴۲۲، ح۴۵۱).</ref>. | |||
نام «ایوب بزاز» هم در سند بعضی روایات دیده می‌شود<ref>{{متن حدیث|... عَنِ الْبَرْقِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ أَيُّوبَ الْبَزَّازِ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ{{ع}} قَالَ:...}}؛ (تأویل الآیات الظاهره، ص۵۳۵).</ref>، که به قرینه [[اتحاد]] راوی و مروی عنه، به [[گمان]] [[قوی]]، نام ایوب بزاز [[مصحف]] ابراهیم بن ایوب بزاز باشد، در نتیجه، مراد از عناوین سه‌گانه «ابراهیم بن ایوب»، «ابراهیم بن ایوب مدینی» و «ابراهیم بن ایوب بزاز» که در [[اسناد روایات]] آمده‌اند، یک شخص است.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۲۴۶-۲۴۷.</ref> | نام «ایوب بزاز» هم در سند بعضی روایات دیده می‌شود<ref>{{متن حدیث|... عَنِ الْبَرْقِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ أَيُّوبَ الْبَزَّازِ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} قَالَ:...}}؛ (تأویل الآیات الظاهره، ص۵۳۵).</ref>، که به قرینه [[اتحاد]] راوی و مروی عنه، به [[گمان]] [[قوی]]، نام ایوب بزاز [[مصحف]] ابراهیم بن ایوب بزاز باشد، در نتیجه، مراد از عناوین سه‌گانه «ابراهیم بن ایوب»، «ابراهیم بن ایوب مدینی» و «ابراهیم بن ایوب بزاز» که در [[اسناد روایات]] آمده‌اند، یک شخص است.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۲۴۶-۲۴۷.</ref> | ||
==طبقه [[راوی]]== | == طبقه [[راوی]] == | ||
از [[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] راوی و طبقه وی، هیچ اطلاعاتی در دست نیست؛ ولی از اسناد روایات گذشته فهمیده می‌شود که وی گاه با دو واسطه و گاه با یک واسطه از [[امام باقر]]{{ع}} [[روایت]] نقل کرده؛ همچنین از [[راویان]] [[عمرو بن شمر]] است که در حدود سال ۱۶۰ (ق) وفات کرده است. بر این اساس، می‌‌توان [[حدس]] زد که وی [[زمان امامان]] [[امام صادق]] و [[امام کاظم]]{{عم}} را [[درک]] کرده است. | از [[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] راوی و طبقه وی، هیچ اطلاعاتی در دست نیست؛ ولی از اسناد روایات گذشته فهمیده می‌شود که وی گاه با دو واسطه و گاه با یک واسطه از [[امام باقر]] {{ع}} [[روایت]] نقل کرده؛ همچنین از [[راویان]] [[عمرو بن شمر]] است که در حدود سال ۱۶۰ (ق) وفات کرده است. بر این اساس، می‌‌توان [[حدس]] زد که وی [[زمان امامان]] [[امام صادق]] و [[امام کاظم]] {{عم}} را [[درک]] کرده است. | ||
[[آیت الله بروجردی]] ایشان را از طبقه پنجم یا ششم شمرده است<ref>ر.ک: الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال الکافی)، ص۲۸.</ref> | [[آیت الله بروجردی]] ایشان را از طبقه پنجم یا ششم شمرده است<ref>ر. ک: الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال الکافی)، ص۲۸.</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۲۴۷.</ref> | ||
==استادان و [[شاگردان]] راوی== | == استادان و [[شاگردان]] راوی == | ||
[[مشایخ]] [[حدیثی]] وی در اسناد روایات، [[عمرو بن شمر]]<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹.</ref> و جابر<ref>تفسیر فرات الکوفی، ص۲۲۸، ح۳۰۷.</ref> و شاگردان حدیثی وی [[عمرو بن عثمان خزاز]]، [[محمد بن اسلم]]<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹، ج۱۳، ص۴۷۲.</ref>، عبدالکریم<ref>تفسیر فرات الکوفی، ص۲۲۸، ح۳۰۷.</ref> و [[محمد بن اسماعیل قزوینی]] هستند <ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۴۲۲، ح۴۵۱.</ref> | [[مشایخ]] [[حدیثی]] وی در اسناد روایات، [[عمرو بن شمر]]<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹.</ref> و جابر<ref>تفسیر فرات الکوفی، ص۲۲۸، ح۳۰۷.</ref> و شاگردان حدیثی وی [[عمرو بن عثمان خزاز]]، [[محمد بن اسلم]]<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹، ج۱۳، ص۴۷۲.</ref>، عبدالکریم<ref>تفسیر فرات الکوفی، ص۲۲۸، ح۳۰۷.</ref> و [[محمد بن اسماعیل قزوینی]] هستند <ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۴۲۲، ح۴۵۱.</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۲۴۷.</ref> | ||
==جایگاه حدیثی راوی== | == جایگاه حدیثی راوی == | ||
درباره جایگاه حدیثی راوی، به جهت عدم ذکر نام وی در کتب رجالی اطلاعی در دست نیست؛ لکن از دو راه می‌‌توان به [[اعتقاد]] راوی و جایگاه حدیثی وی پی برد: | درباره جایگاه حدیثی راوی، به جهت عدم ذکر نام وی در کتب رجالی اطلاعی در دست نیست؛ لکن از دو راه می‌‌توان به [[اعتقاد]] راوی و جایگاه حدیثی وی پی برد: | ||
#روایت [[عمرو بن عثمان]] از ایشان: [[نجاشی]] عمرو بن عثمان را فردی {{متن حدیث|ثقة، نقی الحدیث، صحیح الحکایت معرفی و می‌نویسد: عمرو بن عثمان الثقفی الخزاز؛ و قیل الأزدی أبوعلی کوفی ثقة... کان عمرو بن عثمان نقی الحدیث، صحیح الحکایات}}<ref>رجال النجاشی، ص۲۸۷، ش۷۶۶.</ref>. | # روایت [[عمرو بن عثمان]] از ایشان: [[نجاشی]] عمرو بن عثمان را فردی {{متن حدیث|ثقة، نقی الحدیث، صحیح الحکایت معرفی و می‌نویسد: عمرو بن عثمان الثقفی الخزاز؛ و قیل الأزدی أبوعلی کوفی ثقة... کان عمرو بن عثمان نقی الحدیث، صحیح الحکایات}}<ref>رجال النجاشی، ص۲۸۷، ش۷۶۶.</ref>. | ||
# توجه به مضامین روایاتش.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۲۸.</ref> | # توجه به مضامین روایاتش.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۲۸.</ref> | ||
==ایوب البزاز == | |||
[[ایوب البزاز]]، در سند دو [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]] و به گزارش از [[تأویل الآیات الظاهرة]] ذکر شده است؛ نمونه: | |||
{{متن حدیث|حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ اَلْقَاسِمِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ اَلسَّيَّارِيِّ عَنِ اَلْبَرْقِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ أَيُّوبَ اَلْبَزَّازِ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ : فِي قَوْلِهِ تَعَالَى: {{متن قرآن|خَاشِعِينَ مِنَ الذُّلِّ يَنْظُرُونَ مِنْ طَرْفٍ خَفِيٍّ}}<ref>در حالی که از خواری خاکسارند، از زیر چشم می‌نگرند سوره شوری، آیه ۴۵.</ref> قَالَ: يَعْنِي إِلَى اَلْقَائِمِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ}}<ref>تأویل الآیات الظاهره، ص۵۳۵.</ref>. | |||
==شرح حال [[راوی]]== | |||
عنوان ایوب البزاز در [[کتاب‌های رجالی]] نیست؛ ولی در سند بعضی [[روایات]]، از جمله روایت مذکور، یاد شده است که به قرینه راوی و مرویٌ عنه، نیز ملاحظه برخی [[اسناد]] دیگر که مشابه این سند است<ref>برای نمونه: {{متن حدیث|محمد بن یحیی عن محمد بن الحسین عن محمد بن أسلم عن إبراهیم بن أیوب عن عمرو بن شمر عن جابر عن أبیجعفر{{ع}} قال: قال أمیر المؤمنین{{ع}} فی قوله- تعالی -: {{متن قرآن|إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ}} قال کان رسول الله{{صل}} المتوسم و أنا من بعده و الأئمة من ذریتی المتوسمون}}. (الکافی (ط - الإسلامیه)، ج۱، ص۲۱۸، ح۵).</ref>، استظهار می‌شود که واژگان «ابراهیم بن» از سند افتاده‌اند و مقصود از ایوب البزاز، [[ابراهیم بن ایوب]] است که در سند بعضی روایات ذکر گردیده و در این سند با وصف «البزاز» یاد شده است.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۴ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۴، ص 382-383.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده: IM009725.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|'''رجال تفسیری ج۱''']] | # [[پرونده:IM009725.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|'''رجال تفسیری ج۱''']] | ||
# [[پرونده: IM009728.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۴ (کتاب)|'''رجال تفسیری ج۴''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:رجال تفسیری]] | |||
[[رده:ابراهیم بن ایوب]] | [[رده:ابراهیم بن ایوب]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۴
این مدخل زیرشاخهٔ بحث ابراهیم بن ایوب است. ابراهیم بن ایوب از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابراهیم بن ایوب در تراجم و رجال - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابراهیم بن ایوب[۱] در سند ۳ روایت تفسیر کنز الدقائق[۲] به نقل از کتاب کافی یاد شده؛ مانند: «مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) فِي قَوْلِهِ: 
إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ
[۳] قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) الْمُتَوَسِّمَ وَ أَنَا مِنْ بَعْدِهِ وَ الْأَئِمَّةُ مِنْ ذُرِّيَّتِي الْمُتَوَسِّمُونَ»[۴][۵]
شرح حال راوی
در کتب رجالی قدما این راوی یاد نشده؛ لکن در سند بعضی روایات آمده است:
- «عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ: بَيْنَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (ع) عَلَى الْمِنْبَرِ إِذْ أَقْبَلَ ثُعْبَانٌ مِنْ نَاحِيَةِ بَابٍ...»[۶].
- «قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الْكَرِيمِ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ، عَنْ جَابِرٍ: عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ قَالَ: بَيْنَمَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ إِذْ أَتَتْهُ امْرَأَةٌ تَسْتَعْدِي عَلَى زَوْجِهَا، فَقَضَى لِزَوْجِهَا، عَلَيْهَا...»[۷]؛
یادآوری
این حدیث را حاکم حسکانی در جای دیگر نقل کرده و در سند آن ابراهیم بن ایوب مدینی ذکر شده است[۸].
نام «ایوب بزاز» هم در سند بعضی روایات دیده می‌شود[۹]، که به قرینه اتحاد راوی و مروی عنه، به گمان قوی، نام ایوب بزاز مصحف ابراهیم بن ایوب بزاز باشد، در نتیجه، مراد از عناوین سه‌گانه «ابراهیم بن ایوب»، «ابراهیم بن ایوب مدینی» و «ابراهیم بن ایوب بزاز» که در اسناد روایات آمده‌اند، یک شخص است.[۱۰]
طبقه راوی
از تاریخ ولادت و وفات راوی و طبقه وی، هیچ اطلاعاتی در دست نیست؛ ولی از اسناد روایات گذشته فهمیده می‌شود که وی گاه با دو واسطه و گاه با یک واسطه از امام باقر (ع) روایت نقل کرده؛ همچنین از راویان عمرو بن شمر است که در حدود سال ۱۶۰ (ق) وفات کرده است. بر این اساس، می‌‌توان حدس زد که وی زمان امامان امام صادق و امام کاظم (ع) را درک کرده است.
آیت الله بروجردی ایشان را از طبقه پنجم یا ششم شمرده است[۱۱][۱۲]
استادان و شاگردان راوی
مشایخ حدیثی وی در اسناد روایات، عمرو بن شمر[۱۳] و جابر[۱۴] و شاگردان حدیثی وی عمرو بن عثمان خزاز، محمد بن اسلم[۱۵]، عبدالکریم[۱۶] و محمد بن اسماعیل قزوینی هستند [۱۷][۱۸]
جایگاه حدیثی راوی
درباره جایگاه حدیثی راوی، به جهت عدم ذکر نام وی در کتب رجالی اطلاعی در دست نیست؛ لکن از دو راه می‌‌توان به اعتقاد راوی و جایگاه حدیثی وی پی برد:
- روایت عمرو بن عثمان از ایشان: نجاشی عمرو بن عثمان را فردی «ثقة، نقی الحدیث، صحیح الحکایت معرفی و می‌نویسد: عمرو بن عثمان الثقفی الخزاز؛ و قیل الأزدی أبوعلی کوفی ثقة... کان عمرو بن عثمان نقی الحدیث، صحیح الحکایات»[۱۹].
- توجه به مضامین روایاتش.[۲۰]
ایوب البزاز
ایوب البزاز، در سند دو روایت تفسیر کنز الدقائق و به گزارش از تأویل الآیات الظاهرة ذکر شده است؛ نمونه:
«حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ اَلْقَاسِمِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ اَلسَّيَّارِيِّ عَنِ اَلْبَرْقِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ أَيُّوبَ اَلْبَزَّازِ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ : فِي قَوْلِهِ تَعَالَى: خَاشِعِينَ مِنَ الذُّلِّ يَنْظُرُونَ مِنْ طَرْفٍ خَفِيٍّ[۲۱] قَالَ: يَعْنِي إِلَى اَلْقَائِمِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ»[۲۲].
شرح حال راوی
عنوان ایوب البزاز در کتاب‌های رجالی نیست؛ ولی در سند بعضی روایات، از جمله روایت مذکور، یاد شده است که به قرینه راوی و مرویٌ عنه، نیز ملاحظه برخی اسناد دیگر که مشابه این سند است[۲۳]، استظهار می‌شود که واژگان «ابراهیم بن» از سند افتاده‌اند و مقصود از ایوب البزاز، ابراهیم بن ایوب است که در سند بعضی روایات ذکر گردیده و در این سند با وصف «البزاز» یاد شده است.[۲۴]
منابع
پانویس
- ↑ ر. ک: مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۲۸، ش۱۳۰؛ معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۱۹۳، ش۱۱۸.
- ↑ ر. ک: تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹، ج۱۳، ص۴۷۲
- ↑ همانا در این (داستان) برای نشانه‌شناسان نشانه‌هاست سوره حجر، آیه ۷۵.
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹ به گزارش از الکافی، ج۱، ص۲۱۸- ۲۱۹، ح۵.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۱ ص ۲۴۶.
- ↑ الکافی، ج۱، ص۳۹۶، ح۶.
- ↑ شواهد التنزیل، ج۱، ص۴۲۰، ح۴۴۷.
- ↑ «...عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ الْقَزْوِينِيِّ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَيُّوبَ الْمَدِينِيِّ، عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ الْجُعْفِيِّ قَالَ: قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ بَيْنَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ جَالِسٌ فِي مَسْجِدِ الْكُوفَةِ...»؛ (همان، ج۱، ص۴۲۲، ح۴۵۱).
- ↑ «... عَنِ الْبَرْقِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَسْلَمَ عَنْ أَيُّوبَ الْبَزَّازِ عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ يَزِيدَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (ع) قَالَ:...»؛ (تأویل الآیات الظاهره، ص۵۳۵).
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۱ ص ۲۴۶-۲۴۷.
- ↑ ر. ک: الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال الکافی)، ص۲۸.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۱ ص ۲۴۷.
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹.
- ↑ تفسیر فرات الکوفی، ص۲۲۸، ح۳۰۷.
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۱۴۹، ج۱۳، ص۴۷۲.
- ↑ تفسیر فرات الکوفی، ص۲۲۸، ح۳۰۷.
- ↑ شواهد التنزیل، ج۱، ص۴۲۲، ح۴۵۱.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۱ ص ۲۴۷.
- ↑ رجال النجاشی، ص۲۸۷، ش۷۶۶.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۱ ص ۲۸.
- ↑ در حالی که از خواری خاکسارند، از زیر چشم می‌نگرند سوره شوری، آیه ۴۵.
- ↑ تأویل الآیات الظاهره، ص۵۳۵.
- ↑ برای نمونه: «محمد بن یحیی عن محمد بن الحسین عن محمد بن أسلم عن إبراهیم بن أیوب عن عمرو بن شمر عن جابر عن أبیجعفر(ع) قال: قال أمیر المؤمنین(ع) فی قوله- تعالی -:
إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِينَ
قال کان رسول الله(ص) المتوسم و أنا من بعده و الأئمة من ذریتی المتوسمون». (الکافی (ط - الإسلامیه)، ج۱، ص۲۱۸، ح۵).
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۴، ص 382-383.