طغیان در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = طغیان
| موضوع مرتبط = طغیان
| عنوان مدخل  = [[طغیان]]
| عنوان مدخل  = طغیان
| مداخل مرتبط = [[طغیان در قرآن]] - [[طغیان در حدیث]] - [[طغیان در فقه سیاسی]]  
| مداخل مرتبط = [[طغیان در قرآن]] - [[طغیان در فقه سیاسی]] - [[طغیان در جامعه‌شناسی اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = طغیان (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


خط ۲۵: خط ۲۵:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: مدخل]]
[[رده:طغیان]]
[[رده:طغیان]]
[[رده:اصطلاحات سیاسی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۵۴

معناشناسی

طغیان در لغت عبارت است از تجاوز از حد، عصیان[۱] و سرپیچی کردن[۲].

طغیان در قرآن

﴿فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَكَ وَلَا تَطْغَوْا[۳].

طغیان معمولاً در برابر قانون یا تکلیف یا نهاد یا فرد تحقق می‌یابد. در قرآن کریم غالباً طغیان انسان در برابر خداوند ﴿اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى[۴] یا اوامر و احکام الهی ﴿كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَلَا تَطْغَوْا فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِي[۵] یا در برابر انبیای الهی ﴿فَأَمَّا ثَمُودُ فَأُهْلِكُوا بِالطَّاغِيَةِ[۶] وارد شده است.

طغیان در فرهنگ سیاسی

در فرهنگ سیاسی، طغیان به قیام و عصیان در برابر قدرت دولتی یا مسلط (یا قوانین حاکم بر جامعه) اطلاق شده که حرکت مقطعی است و به شکست می‌انجامد (به واسطه سرکوبی یا فروکش‌ کردن) و به آن شورش نیز گفته می‌شود[۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۷، ص۴۱۲.
  2. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۲.
  3. «پس چنان که فرمان یافته‌ای پایداری کن و (نیز) آنکه همراه تو (به سوی خداوند) بازگشته است (پایداری کند) و سرکشی نورزید که او به آنچه انجام می‌دهید بیناست» سوره هود، آیه ۱۱۲.
  4. «به سوی فرعون روان شو که او سرکشی کرده است» سوره طه، آیه ۲۴.
  5. «از چیزهای پاکیزه‌ای که روزیتان کرده‌ایم بخورید و در آن از اندازه مگذرید که خشم من شما را فرا گیرد و هر که خشم من او را فرا گیرد بی‌گمان نابود خواهد شد» سوره طه، آیه ۸۱.
  6. «اما قوم ثمود با سرکشی خویش به نابودی افکنده شدند» سوره حاقه، آیه ۵.
  7. علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۵۷.
  8. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۰۳.