جن در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۳۳

معناشناسی

معنای، واژۀ جن یعنی پنهان و پوشیده و چون جنّ به چشم نمی‌آید به این نام نامیده شده است^[۱]. جن، موجودی است ناشناخته که خداوند پیش از آفرینش انسان آنان را آفریده است^[۲]. این موجود دارای بدنی لطیف بوده و به هر صورتی می‌‌تواند ظاهر شود. همانطور که گفته شد جن در حالت عادی از محدودۀ دید بشر مخفی است. آنان دارای قدرت‌هایی فوق‌العاده هستند و در امت‌های پیشین در زمان نبوت حضرت سلیمان، جزء کارگران و عمال حضرت سلیمان بودند^[۳].

وجود جن، از کلام خداوند و پیامبران ثابت می‌شود و همۀ علمای اسلام بر آن اجماع دارند. علاوه بر این، بسیاری از عُقلا و ارباب مکاشفه جن را دیده‌اند بنابراین، نمی‌توان وجود جن را انکار کرد، اگرچه با دلائل عقلی نتوان وجودش را ثابت کرد^[۴].

جن در قرآن و روایات

قرآن کریم، بیست و دو بار کلمه "جن" را به کار برده است و نیز از واژگانی همانند "الجان" و "الجِنة" استفاده کرده است. حتی نام یکی از سوره‌های قرآن "جن" است^[۵]. قرآن کریم، جن را موجودی مکلف می‌داند و می‌فرماید: وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ^[۶].^[۷] جنیان نیز همچون آدمیان، برخی مؤمن‌اند و برخی کافرند. همچنین از قرآن فهمیده می‌‌شود که گروهی از جنیان به پیامبر (ص) ایمان آورده و مسلمان شدند. قرآن به صراحت می‌فرماید جنیان کافر، به دوزخ خواهند رفت. بنابراین قرآن، جنیان را موجودی مکلّف و صاحب شعور و اراده می‌‌داند و در قیامت به اعمالشان رسیدگی می‌‌کنند^[۸]. در روایات هم آمده است برخی از جنیان به محضر امامان معصوم (ع)، مشرف شدند^[۹]. همچنین روایاتی وجود دارد که ثابت می‌‌کند در زمان ظهور جنیان ظاهر شده و به کمک حضرت آمده و ایشان را یاری می‌‌کند، مانند روایتی از مفضل که از امام صادق (ع) پرسید: سرور من! آیا ملائکه و جن در زمان ظهور حضرت بر مردم آشکار خواهند شد؟ حضرت فرمود: «آری! به خدا سوگند ای مفضل آشکار خواهند شد! آنان با مردم به گفتگو خواهند کرد، همچنان که امروز با همدیگر صحبت می‌‌کنید. مفضل پرسید: ای مولای من! آیا همراه امام عصر به این سو و آن سو خواهند رفت؟ حضرت فرمود: آری! به خدا سوگند ای مفضل آنان در میان کوفه و نجف فرود می‌‌آیند. یاران حضرت مهدی در آن روز چهل و شش هزار نفر از ملائکه و چهل و شش هزار نفر از أجنیان است»^[۱۰].^[۱۱]

جن از نگاه دانشمندان

متکلمین مسلمان، معتقدند جن، جسمی لطیف دارد و می‌تواند به اشکال مختلف تبدیل شود؛ ولی فلاسفه معتقدند جن، جسم ندارد و جسمانی نیست و برخلاف انسان، موجودی است مجرد و از نوع آتش و هواست؛ البته اینکه جن از آتش آفریده شده است، دلیل قرآنی دارد اما این آتش، از جنس آتش عنصری نیست؛ زیرا گرما را از خود بیرون نمی‌دهد^[۱۲].

ابلیس، جنی سرکش

ابلیس از جملۀ جنیان سرکش است که فرزند و قبیله دارد و با فرزندان آدم دشمن و در پی گمراهی آنان است چنانکه آیۀ وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلًا^[۱۳] همین مطلب را تأیید می‌‌کند.

شیاطین جنی نمی‌توانند در جهان خلقت تصرف کنند. آنان همچون دیگر موجودات عادی، طبیعی‌ عمل می‌‌کنند و نمی‌توانند انسان را مجبور به گناه کردن کنند مگر اینکه خود انسان بخواهد. اینکه آیا جن برتر است یا انسان، از قرآن اینچنین فهمیده می‌‌شود که که انسان برتر است؛ زیرا خداوند به ابلیس که از جنیان بود امر کرد که به آدم سجده کند^[۱۴].

نتیجه گیری

بنابراین باتوجه به آیات قرآنی و روایات معصومین (ع) جنیان شعور و اراده دارند و می‌توانند به کارهای خارق العاده دست بزنند. آنها نیز مانند انسان‌ها زندگی و مرگ و قیامت دارند^[۱۵].

منابع

پانویس

↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۷۲.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۷.
↑ ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۰۷.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۷.
↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۷۲.
↑ «و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند» سوره ذاریات، آیه ۵۶.
↑ ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۵۲.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۸.
↑ نجم الثاقب، باب سوم:
↑ نجم الثاقب، باب سوم:
↑ ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۰۷.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۷.
↑ «و (یاد کن) آنگاه را که به فرشتگان گفتیم برای آدم فروتنی کنید! (همه) فروتنی کردند جز ابلیس که از پریان بود و از فرمان پروردگارش سر پیچید؛ با این حال آیا شما او و فرزندانش را به جای من به سروری برمی‌گزینید با آنکه آنان دشمن شمایند؟ بد جایگزینی برای ستمگرا» سوره کهف، آیه ۵۰.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۸.
↑ فرهنگ شیعه، ص ۲۱۸.

[1] ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۷۲.

[2] فرهنگ شیعه، ص ۲۱۷.

[3] ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۰۷.

[4] فرهنگ شیعه، ص ۲۱۷.

[5] ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۷۲.

[6] «و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند» سوره ذاریات، آیه ۵۶.

[7] ر.ک: تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۵۲.

[8] فرهنگ شیعه، ص ۲۱۸.

[9] نجم الثاقب، باب سوم:

[10] نجم الثاقب، باب سوم:

[11] ر.ک: حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۰۷.

[12] فرهنگ شیعه، ص ۲۱۷.

[13] «و (یاد کن) آنگاه را که به فرشتگان گفتیم برای آدم فروتنی کنید! (همه) فروتنی کردند جز ابلیس که از پریان بود و از فرمان پروردگارش سر پیچید؛ با این حال آیا شما او و فرزندانش را به جای من به سروری برمی‌گزینید با آنکه آنان دشمن شمایند؟ بد جایگزینی برای ستمگرا» سوره کهف، آیه ۵۰.

[14] فرهنگ شیعه، ص ۲۱۸.

[15] فرهنگ شیعه، ص ۲۱۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = جن
+| عنوان مدخل  = جن
+| مداخل مرتبط = [[جن در قرآن]] - [[جن در کلام اسلامی]] - [[جن در معارف مهدویت]] - [[جن در معارف دعا و زیارات]] - [[جن در معارف و سیره سجادی]]
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-{{نبوت}}
+== معناشناسی ==
-<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[جن]]''' است. "'''[[جن]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+معنای، واژۀ [[جن]] یعنی پنهان و پوشیده و چون جنّ به چشم نمی‌آید به این نام نامیده شده است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۷۲. </ref>. [[جن]]، موجودی است ناشناخته که [[خداوند]] پیش از [[آفرینش انسان]] آنان را آفریده است<ref> [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۷. </ref>. این موجود دارای بدنی لطیف بوده و به هر صورتی می‌‌تواند ظاهر شود. همانطور که گفته شد [[جن]] در حالت عادی از محدودۀ دید [[بشر]] مخفی است. آنان دارای قدرت‌هایی فوق‌العاده هستند و در امت‌های پیشین در زمان [[نبوت]] [[حضرت سلیمان]]، جزء کارگران و عمال [[حضرت سلیمان]] بودند<ref>ر.ک: [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۲۰۷. </ref>.
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[جن در قرآن]] - [[جن در حدیث]] - [[جن در نهج البلاغه]] - [[جن در معارف دعا و زیارات]] - [[جن در کلام اسلامی]] - [[جن در عرفان اسلامی]]</div>
-<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[جن (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
-==چیستی [[جن]]==
+وجود [[جن]]، از [[کلام خداوند]] و [[پیامبران]] ثابت می‌شود و همۀ علمای [[اسلام]] بر آن [[اجماع]] دارند. علاوه بر این، بسیاری از عُقلا و ارباب [[مکاشفه]] [[جن]] را دیده‌اند بنابراین، نمی‌توان وجود [[جن]] را [[انکار]] کرد، اگرچه با دلائل [[عقلی]] نتوان وجودش را ثابت کرد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۷. </ref>.
-*معنای، واژۀ [[جن]] یعنی پنهان و پوشیده و چون جنّ به چشم نمی‌آید به این نام نامیده شده است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۷۲. </ref>. [[جن]]، موجودی است ناشناخته که [[خداوند]] پیش از [[آفرینش انسان]] آنان را آفریده است<ref> [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۷. </ref>. این موجود دارای بدنی لطیف بوده و به هر صورتی می‌‌تواند ظاهر شود. همانطور که گفته شد [[جن]] در حالت عادی از محدودۀ دید [[بشر]] مخفی است. آنان دارای قدرت‌هایی فوق‌العاده هستند و در [[امت‌های پیشین]] در زمان [[نبوت]] [[حضرت سلیمان]]، جزء [[کارگران]] و عمال [[حضرت سلیمان]] بودند<ref>ر.ک: [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۲۰۷. </ref>.
-*وجود [[جن]]، از [[کلام خداوند]] و [[پیامبران]] ثابت می‌شود و همۀ علمای [[اسلام]] بر آن [[اجماع]] دارند. علاوه بر این، بسیاری از عُقلا و ارباب [[مکاشفه]] [[جن]] را دیده‌اند بنابراین، نمی‌توان وجود [[جن]] را [[انکار]] کرد، اگرچه با دلائل [[عقلی]] نتوان وجودش را ثابت کرد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۷. </ref>.
-==[[جن]] در [[قرآن]] و [[روایات]]==
-*[[قرآن کریم]]، بیست و دو بار کلمه "[[جن]]" را به کار برده است و نیز از واژگانی همانند "الجان" و "الجِنة" استفاده کرده است. حتی نام یکی از [[سوره‌های قرآن]] "[[جن]]" است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۷۲. </ref>. [[قرآن کریم]]، [[جن]] را موجودی [[مکلف]] می‌داند و می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ}}<ref>«و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند» سوره ذاریات، آیه ۵۶.</ref>.<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۵۲.  </ref> جنیان نیز همچون [[آدمیان]]، برخی مؤمن‌اند و برخی کافرند. همچنین از [[قرآن]] فهمیده می‌‌شود که گروهی از جنیان به [[پیامبر]]{{صل}} [[ایمان]] آورده و [[مسلمان]] شدند. [[قرآن]] به صراحت می‌فرماید جنیان [[کافر]]، به [[دوزخ]] خواهند رفت. بنابراین [[قرآن]]، جنیان را موجودی مکلّف و [[صاحب]]  [[شعور]] و [[اراده]] می‌‌داند و در [[قیامت]] به اعمالشان رسیدگی می‌‌کنند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۸. </ref>. در [[روایات]] هم آمده است برخی از جنیان به محضر [[امامان معصوم]]{{ع}}، مشرف شدند<ref>نجم الثاقب، باب سوم:</ref>. همچنین روایاتی وجود دارد که ثابت می‌‌کند در [[زمان ظهور]]  جنیان ظاهر شده و به کمک [[حضرت]] آمده و ایشان را [[یاری]] می‌‌کند، مانند روایتی از [[مفضل]] که از [[امام صادق]]{{ع}} پرسید: [[سرور]] من! آیا [[ملائکه]] و [[جن]] در [[زمان ظهور]] [[حضرت]] بر [[مردم]] آشکار خواهند شد؟ [[حضرت]] فرمود: «آری! به [[خدا]] [[سوگند]] ای [[مفضل]] آشکار خواهند شد! آنان با [[مردم]] به [[گفتگو]] خواهند کرد، همچنان که امروز با همدیگر صحبت می‌‌کنید. [[مفضل]] پرسید: ای مولای من! آیا همراه [[امام عصر]] به این سو و آن سو خواهند رفت؟ [[حضرت]] فرمود: آری! به [[خدا]] [[سوگند]] ای [[مفضل]] آنان در میان [[کوفه]] و [[نجف]] فرود می‌‌آیند. [[یاران حضرت مهدی]] در آن روز [[چهل]] و شش هزار نفر از [[ملائکه]] و [[چهل]] و شش هزار نفر از أجنیان است»<ref>نجم الثاقب، باب سوم:</ref>.<ref>ر.ک: [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۲۰۷. </ref>
-==[[جن]] از نگاه [[دانشمندان]]==
-*[[متکلمین]] [[مسلمان]]، معتقدند [[جن]]، جسمی لطیف دارد و می‌تواند به اشکال مختلف تبدیل شود؛ ولی [[فلاسفه]] معتقدند [[جن]]، جسم ندارد و جسمانی نیست و برخلاف [[انسان]]، موجودی است مجرد و از نوع [[آتش]] و هواست؛ البته اینکه [[جن]] از [[آتش]] آفریده شده است، [[دلیل]] [[قرآنی]] دارد اما این [[آتش]]، از جنس [[آتش]] عنصری نیست؛ زیرا [[گرما]] را از خود بیرون نمی‌دهد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۷. </ref>.
-==[[ابلیس]]، جنی [[سرکش]]==
-*[[ابلیس]] از جملۀ جنیان [[سرکش]] است که [[فرزند]] و [[قبیله]] دارد و با [[فرزندان آدم]] [[دشمن]] و در پی [[گمراهی]] آنان است چنانکه آیۀ {{متن قرآن|وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلًا}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که به فرشتگان گفتیم برای آدم فروتنی کنید! (همه) فروتنی کردند جز ابلیس که از پریان بود و از فرمان پروردگارش سر پیچید؛ با این حال آیا شما او و فرزندانش را به جای من به سروری برمی‌گزینید با آنکه آنان دشمن شمایند؟ بد جایگزینی برای ستمگرا» سوره کهف، آیه ۵۰.</ref> همین مطلب را [[تأیید]] می‌‌کند.
-*[[شیاطین]] جنی نمی‌توانند در [[جهان]] [[خلقت]] [[تصرف]] کنند. آنان همچون دیگر موجودات عادی، طبیعی‌ عمل می‌‌کنند و نمی‌توانند [[انسان]] را مجبور به [[گناه]] کردن کنند مگر اینکه خود [[انسان]] بخواهد. اینکه آیا [[جن]] [[برتر]] است یا [[انسان]]، از [[قرآن]] اینچنین فهمیده می‌‌شود که که [[انسان]] [[برتر]] است؛ زیرا [[خداوند]] به [[ابلیس]] که از جنیان بود امر کرد که به [[آدم]] [[سجده]] کند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۸. </ref>.
-==نتیجه گیری==
-*بنابراین باتوجه به [[آیات قرآنی]] و [[روایات معصومین]]{{ع}} جنیان [[شعور]] و [[اراده]] دارند و می‌توانند به کارهای [[خارق العاده]] دست بزنند. آنها نیز مانند [[انسان‌ها]] [[زندگی]] و [[مرگ]] و [[قیامت]] دارند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۸.  </ref>.
+== [[جن]] در [[قرآن]] و [[روایات]] ==
+[[قرآن کریم]]، بیست و دو بار کلمه "[[جن]]" را به کار برده است و نیز از واژگانی همانند "الجان" و "الجِنة" استفاده کرده است. حتی نام یکی از [[سوره‌های قرآن]] "[[جن]]" است<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۷۲. </ref>. [[قرآن کریم]]، [[جن]] را موجودی [[مکلف]] می‌داند و می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ}}<ref>«و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند» سوره ذاریات، آیه ۵۶.</ref>.<ref>ر.ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۵۲. </ref> جنیان نیز همچون [[آدمیان]]، برخی مؤمن‌اند و برخی کافرند. همچنین از [[قرآن]] فهمیده می‌‌شود که گروهی از جنیان به [[پیامبر]] {{صل}} [[ایمان]] آورده و [[مسلمان]] شدند. [[قرآن]] به صراحت می‌فرماید جنیان [[کافر]]، به [[دوزخ]] خواهند رفت. بنابراین [[قرآن]]، جنیان را موجودی مکلّف و [[صاحب]] شعور و [[اراده]] می‌‌داند و در [[قیامت]] به اعمالشان رسیدگی می‌‌کنند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۸. </ref>. در [[روایات]] هم آمده است برخی از جنیان به محضر [[امامان معصوم]] {{ع}}، مشرف شدند<ref>نجم الثاقب، باب سوم:</ref>. همچنین روایاتی وجود دارد که ثابت می‌‌کند در [[زمان ظهور]] جنیان ظاهر شده و به کمک حضرت آمده و ایشان را [[یاری]] می‌‌کند، مانند روایتی از [[مفضل]] که از [[امام صادق]] {{ع}} پرسید: [[سرور]] من! آیا [[ملائکه]] و [[جن]] در [[زمان ظهور]] حضرت بر [[مردم]] آشکار خواهند شد؟ حضرت فرمود: «آری! به [[خدا]] [[سوگند]] ای [[مفضل]] آشکار خواهند شد! آنان با [[مردم]] به گفتگو خواهند کرد، همچنان که امروز با همدیگر صحبت می‌‌کنید. [[مفضل]] پرسید: ای مولای من! آیا همراه [[امام عصر]] به این سو و آن سو خواهند رفت؟ حضرت فرمود: آری! به [[خدا]] [[سوگند]] ای [[مفضل]] آنان در میان [[کوفه]] و [[نجف]] فرود می‌‌آیند. [[یاران حضرت مهدی]] در آن روز [[چهل]] و شش هزار نفر از [[ملائکه]] و [[چهل]] و شش هزار نفر از أجنیان است»<ref>نجم الثاقب، باب سوم:</ref>.<ref>ر.ک: [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۲۰۷. </ref>
-==منابع==
+== [[جن]] از نگاه دانشمندان ==
-{{فهرست اثر}}
+متکلمین [[مسلمان]]، معتقدند [[جن]]، جسمی لطیف دارد و می‌تواند به اشکال مختلف تبدیل شود؛ ولی [[فلاسفه]] معتقدند [[جن]]، جسم ندارد و جسمانی نیست و برخلاف [[انسان]]، موجودی است مجرد و از نوع [[آتش]] و هواست؛ البته اینکه [[جن]] از [[آتش]] آفریده شده است، [[دلیل]] [[قرآنی]] دارد اما این [[آتش]]، از جنس [[آتش]] عنصری نیست؛ زیرا گرما را از خود بیرون نمی‌دهد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۷. </ref>.
-{{ستون-شروع|2}}
-* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
-* [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
-* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، '''فرهنگ شیعه''']]
-* [[پرونده:13681151.jpg|22px]] [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|'''فرهنگنامه آخرالزمان''']].
-{{پایان}}
-{{پایان}}
-==جستارهای وابسته==
-==پانویس==
+== [[ابلیس]]، جنی [[سرکش]] ==
+[[ابلیس]] از جملۀ جنیان [[سرکش]] است که [[فرزند]] و [[قبیله]] دارد و با [[فرزندان آدم]] [[دشمن]] و در پی [[گمراهی]] آنان است چنانکه آیۀ {{متن قرآن|وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلًا}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که به فرشتگان گفتیم برای آدم فروتنی کنید! (همه) فروتنی کردند جز ابلیس که از پریان بود و از فرمان پروردگارش سر پیچید؛ با این حال آیا شما او و فرزندانش را به جای من به سروری برمی‌گزینید با آنکه آنان دشمن شمایند؟ بد جایگزینی برای ستمگرا» سوره کهف، آیه ۵۰.</ref> همین مطلب را [[تأیید]] می‌‌کند.
+[[شیاطین]] جنی نمی‌توانند در [[جهان]] [[خلقت]] تصرف کنند. آنان همچون دیگر موجودات عادی، طبیعی‌ عمل می‌‌کنند و نمی‌توانند [[انسان]] را مجبور به [[گناه]] کردن کنند مگر اینکه خود [[انسان]] بخواهد. اینکه آیا [[جن]] [[برتر]] است یا [[انسان]]، از [[قرآن]] اینچنین فهمیده می‌‌شود که که [[انسان]] [[برتر]] است؛ زیرا [[خداوند]] به [[ابلیس]] که از جنیان بود امر کرد که به [[آدم]] [[سجده]] کند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۸. </ref>.
+== نتیجه گیری ==
+بنابراین باتوجه به [[آیات قرآنی]] و [[روایات معصومین]] {{ع}} جنیان شعور و [[اراده]] دارند و می‌توانند به کارهای [[خارق العاده]] دست بزنند. آنها نیز مانند [[انسان‌ها]] [[زندگی]] و [[مرگ]] و [[قیامت]] دارند<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۱۸. </ref>.
+== منابع ==
+{{منابع}}
+# [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
+# [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
+# [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، '''فرهنگ شیعه''']]
+# [[پرونده:13681151.jpg|22px]] [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|'''فرهنگنامه آخرالزمان''']]
+{{پایان منابع}}
+== پانویس ==
 {{پانویس}}
-[[رده:مدخل]]
 [[رده:جن]]
 [[رده:مفاهیم در کلام اسلامی]]