دع در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-''']] == پانویس == {{پانویس}} +''']] {{پایان منابع}} == پانویس == {{پانویس}}))
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==))
خط ۱۳: خط ۱۳:
با توجه به سنت‌های [[جاهلی]] مبنی بر [[محرومیت]] [[زن]] از [[ارث]] و [[قیمومیت]] بزرگان [[خانواده]] بر [[اموال]] [[یتیمان]] که معمولاً منجر به [[غصب]] و تصاحب آن می‌شد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۱۵۱.</ref>، قشر عظیمی از [[کودکان]] و [[نوجوانان]] در [[جوامع]] [[جاهلی]] که [[پدران]] خود را در جنگ‌های بی‌شمار و طولانی میان [[قبایل]] مختلف از دست داده بودند، طبقه [[یتیمان]] را تشکیل می‌دادند. وجود این طبقه در [[جامعه]] از آسیب‌های جدی [[اجتماعی]] و [[فرهنگی]] آن دوره به شمار می‌رفت. [[اسلام]] برای تأمین این طبقه سفارش‌های [[اخلاقی]] و [[اوامر]] [[شرعی]] بسیاری نموده است. از [[وظایف]] [[حکومت اسلامی]] تأمین مخارج آنها از طریق [[مالیات‌های اسلامی]] ([[صدقه]]، [[زکات]]، [[خمس]] و...) می‌باشد.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۲۷۹-۲۸۰.</ref>
با توجه به سنت‌های [[جاهلی]] مبنی بر [[محرومیت]] [[زن]] از [[ارث]] و [[قیمومیت]] بزرگان [[خانواده]] بر [[اموال]] [[یتیمان]] که معمولاً منجر به [[غصب]] و تصاحب آن می‌شد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۱۵۱.</ref>، قشر عظیمی از [[کودکان]] و [[نوجوانان]] در [[جوامع]] [[جاهلی]] که [[پدران]] خود را در جنگ‌های بی‌شمار و طولانی میان [[قبایل]] مختلف از دست داده بودند، طبقه [[یتیمان]] را تشکیل می‌دادند. وجود این طبقه در [[جامعه]] از آسیب‌های جدی [[اجتماعی]] و [[فرهنگی]] آن دوره به شمار می‌رفت. [[اسلام]] برای تأمین این طبقه سفارش‌های [[اخلاقی]] و [[اوامر]] [[شرعی]] بسیاری نموده است. از [[وظایف]] [[حکومت اسلامی]] تأمین مخارج آنها از طریق [[مالیات‌های اسلامی]] ([[صدقه]]، [[زکات]]، [[خمس]] و...) می‌باشد.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۲۷۹-۲۸۰.</ref>


==منابع==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]

نسخهٔ ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۰۴

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث دع است. "دع" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل خوض (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

دفع[۱]، دور کردن با قهر و زور، راندن (طرد)[۲]، با شدت و قهر از خود راندن[۳].

﴿فَذَلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ[۴].

قرآن کریم در مورد یتیم و رسیدگی به این قشر از جامعه سفارش‌های فراوانی کرده است؛ مانند: ﴿فَأَمَّا الْيَتِيمَ فَلَا تَقْهَرْ[۵]. نهی از راندن و دور کردن یتیم به معنای اهتمام به امور ایتام و رسیدگی به معیشت و تربیت آنهاست.

با توجه به سنت‌های جاهلی مبنی بر محرومیت زن از ارث و قیمومیت بزرگان خانواده بر اموال یتیمان که معمولاً منجر به غصب و تصاحب آن می‌شد[۶]، قشر عظیمی از کودکان و نوجوانان در جوامع جاهلی که پدران خود را در جنگ‌های بی‌شمار و طولانی میان قبایل مختلف از دست داده بودند، طبقه یتیمان را تشکیل می‌دادند. وجود این طبقه در جامعه از آسیب‌های جدی اجتماعی و فرهنگی آن دوره به شمار می‌رفت. اسلام برای تأمین این طبقه سفارش‌های اخلاقی و اوامر شرعی بسیاری نموده است. از وظایف حکومت اسلامی تأمین مخارج آنها از طریق مالیات‌های اسلامی (صدقه، زکات، خمس و...) می‌باشد.[۷]

منابع

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۵۷.
  2. ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۸۵.
  3. احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۲، ص۸.
  4. «او همان کسی است که یتیم را می‌راند» سوره ماعون، آیه ۲.
  5. «پس با یتیم تندی مکن!» سوره ضحی، آیه ۹.
  6. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۱۵۱.
  7. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۷۹-۲۸۰.