گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ویرایش غیرنهایی}} | {{ویرایش غیرنهایی}} | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان = گستره علم غیب <br/>از دیدگاه ادیان ابراهیمی | | عنوان = گستره [[علم غیب]] <br/>از دیدگاه ادیان ابراهیمی | ||
| عنوان اصلی = | | عنوان اصلی = | ||
| تصویر = 120128.jpg | | تصویر = 120128.jpg | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
| شماره ملی = | | شماره ملی = | ||
}} | }} | ||
'''گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی گستره و محدوده [[علم غیب]] می‌پردازد. این کتاب اثر [[سید امین موسوی]] است و [[انتشارات مهر امیرالمؤمنین]] {{ع}} انتشار آن را به عهده داشته است.<ref name=p1>[http://ketab.org.ir/bookview.aspx?bookid=20636457وبگاه خانه کتاب]</ref> | '''گستره [[علم غیب]] از دیدگاه ادیان ابراهیمی'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی گستره و محدوده [[علم غیب]] می‌پردازد. این کتاب اثر [[سید امین موسوی]] است و [[انتشارات مهر امیرالمؤمنین]] {{ع}} انتشار آن را به عهده داشته است.<ref name=p1>[http://ketab.org.ir/bookview.aspx?bookid=20636457وبگاه خانه کتاب]</ref> | ||
==دربارهٔ کتاب== | ==دربارهٔ کتاب== | ||
در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده در این كتاب به گستره و محدوده [[علم غیب]] می پردازد و آن را مختص به خدا نمی‌داند؛ بلکه گستره آن را به انبیا و اولیا به اذن الهی می‌داند. كتاب در دو بخش تبیین شده است. بخش اول، کلیات را شامل می‌شود که در ابتدا به تعریف علم و اقسام آن و سپس به تعریف غیب | در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده در این كتاب به گستره و محدوده [[علم غیب]] می پردازد و آن را مختص به خدا نمی‌داند؛ بلکه گستره آن را به انبیا و اولیا به اذن الهی می‌داند. كتاب در دو بخش تبیین شده است. بخش اول، کلیات را شامل می‌شود که در ابتدا به تعریف علم و اقسام آن و سپس به تعریف [[غیب]] و اقسام [[غیب]] پرداخته است و دیدگاه‌هایی از فلاسفه را در این باره بیان میکند. بخش دوم، [[علم غیب]] را از دیدگاه آیین یهود و مسیحیت توضیح می‌دهد و آنگاه به طور مفصل بر [[علم غیب]] خدا، انبیا و اولیا از دیدگاه اسلامی با تکیه بر دلایل آیات، روایات و عقلی پرداخته است»<ref name=p1></ref>. | ||
==فهرست کتاب== | ==فهرست کتاب== | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
* و) تفاوت علم حضوری الهی با علم حضوری انبیا و اولیای الهی؛ | * و) تفاوت علم حضوری الهی با علم حضوری انبیا و اولیای الهی؛ | ||
* غیب: | * غیب: | ||
* تعریف | * تعریف [[غیب]]؛ | ||
* اقسام | * اقسام [[غیب]]؛ | ||
* الف)غیب مطلق؛ | * الف)[[غیب]] مطلق؛ | ||
* ب) غیب نسبی؛ | * ب) [[غیب]] نسبی؛ | ||
* غیب در اصطلاح قرآن و سنت؛ | * [[غیب]] در اصطلاح قرآن و سنت؛ | ||
* الف) امور فراتر از حس بشر؛ | * الف) امور فراتر از حس بشر؛ | ||
* ب) غیر مخصوص و مبذول؛ | * ب) غیر مخصوص و مبذول؛ | ||
* ج) راز نهایی | * ج) راز نهایی | ||
* علم غیب: | * [[علم غیب]]: | ||
* تعریف علم | * تعریف [[علم غیب]]؛ | ||
* اقسام علم | * اقسام [[علم غیب]]؛ | ||
* تفاوت علم غیب با علم شهادت؛ | * تفاوت [[علم غیب]] با علم شهادت؛ | ||
* فرق علم غیب با پیش‌بینی؛ | * فرق [[علم غیب]] با پیش‌بینی؛ | ||
* فرق علم غیب با فراست؛ | * فرق [[علم غیب]] با فراست؛ | ||
* گستره علم غیب. | * گستره [[علم غیب]]. | ||
====فصل دوم: امکان اطلاع انسان از غیب==== | ====فصل دوم: امکان اطلاع انسان از [[غیب]]==== | ||
:۱: نظر | :۱: نظر فلوتین؛ | ||
:۲: دیدگاه شیخ‌الرئیس ابو علی سینا | :۲: دیدگاه شیخ‌الرئیس [[ابو علی سینا]]؛ | ||
:۳: نظر سهرودی | :۳: نظر [[سهرودی]]؛ | ||
:۴: دیدگاه صدرالمتألهین | :۴: دیدگاه [[صدرالمتألهین]]؛ | ||
:۵: دلایل امکان اطلاع انسان از | :۵: دلایل امکان اطلاع انسان از [[غیب]]؛ | ||
:۶: شواهد دست‌یابی انسان به غیب: | :۶: شواهد دست‌یابی انسان به [[غیب]]: | ||
:۶-۱. ارتباط با ارواح و احضار آنها؛ | :۶-۱. ارتباط با ارواح و احضار آنها؛ | ||
:۶-۲. تله پاتی؛ | :۶-۲. تله پاتی؛ | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
:۶-۴. راز بینی؛ | :۶-۴. راز بینی؛ | ||
:۶-۵. راز شنوی؛ | :۶-۵. راز شنوی؛ | ||
:۶-۶. | :۶-۶. [[الهام]]؛ | ||
* تنیجه‌گیری. | * تنیجه‌گیری. | ||
===بخش دوم: گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی=== | ===بخش دوم: گستره [[علم غیب]] از دیدگاه ادیان ابراهیمی=== | ||
====فصل اول: گستره علم غیب از دیدگاه آیین یهود==== | ====فصل اول: گستره [[علم غیب]] از دیدگاه آیین یهود==== | ||
* علم غیب خدا در آیین یهود؛ | * [[علم غیب]] خدا در آیین یهود؛ | ||
:۱-۱. دلیل علمای یهود بر عدم غیب مطلق خداوند؛ | :۱-۱. دلیل علمای یهود بر عدم غیب مطلق خداوند؛ | ||
:۱-۲. علم غیب انبیا در آیین یهود: | :۱-۲. علم غیب انبیا در آیین یهود: | ||
*الف) پیش‌گویی احیا، اصلاح؛ | *الف) پیش‌گویی احیا، اصلاح؛ | ||
*ب) پیش‌گویی به آمدن [[پیامبر اکرم]] {{صل}}؛ | *ب) پیش‌گویی به آمدن [[پیامبر|پیامبر اکرم]] {{صل}}؛ | ||
*ج) انتظار مسیحا؛ | *ج) انتظار مسیحا؛ | ||
:۱-۳. علم غیب اولیا در آیین یهود؛ | :۱-۳. [[علم غیب]] اولیا در آیین یهود؛ | ||
:۱-۴. عوامل آگاهی اولیا از امور غیبی اولیا در آیین یهود: | :۱-۴. عوامل آگاهی اولیا از امور غیبی اولیا در آیین یهود: | ||
* الف) ظهور فرشته؛ | * الف) ظهور فرشته؛ | ||
* ب) صدای فرشته؛ | * ب) صدای فرشته؛ | ||
* نتیجه‌گیری. | * نتیجه‌گیری. | ||
====فصل دوم: گستره علم غیب از دیدگاه آیین مسیحیت==== | ====فصل دوم: گستره [[علم غیب]] از دیدگاه آیین مسیحیت==== | ||
:۱. علم غیب خداوند در آیین مسیحیت: | :۱. [[علم غیب]] خداوند در آیین مسیحیت: | ||
* دلیل علمای مسیح بر غیب خداوند؛ | * دلیل علمای مسیح بر [[غیب]] خداوند؛ | ||
:۲. علم غیب انبیا در آیین مسیحیت؛ | :۲. [[علم غیب]] انبیا در آیین مسیحیت؛ | ||
:۳. پیش‌گویی‌های حضرت مسیح {{ع}}: | :۳. پیش‌گویی‌های [[حضرت مسیح]]{{ع}}: | ||
:۱-۱. پیش‌گویی‌های مربوط به مرگ حضرت | :۱-۱. پیش‌گویی‌های مربوط به مرگ [[حضرت مسیح]]{{ع}}؛ | ||
:۱-۲. پیش‌گویی‌های مربوط به رستاخیز مسیح از مردگان؛ | :۱-۲. پیش‌گویی‌های مربوط به رستاخیز مسیح از مردگان؛ | ||
:۳-۳. پیش‌گویی درباره صعود مسیح به آسمان؛ | :۳-۳. پیش‌گویی درباره صعود مسیح به آسمان؛ | ||
:۳-۴. پیش‌گویی درباره بازگشت ثانوی مسیح؛ | :۳-۴. پیش‌گویی درباره بازگشت ثانوی مسیح؛ | ||
:۳-۵. پیش‌گویی در نابودی و انهدام اورشلیم؛ | :۳-۵. پیش‌گویی در نابودی و انهدام اورشلیم؛ | ||
:۳-۶. پیش‌گویی درباره پیامبر اکرم {{صل}}؛ | :۳-۶. پیش‌گویی درباره [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}}؛ | ||
* علم غیب اولیا و حوارییون در آیین مسیحیت؛ | * [[علم غیب]] اولیا و حوارییون در آیین مسیحیت؛ | ||
* عوامل نولد تازه: | * عوامل نولد تازه: | ||
* الف) ظهور فرشته؛ | * الف) ظهور فرشته؛ | ||
* ب) [[روح القدس]]؛ | * ب) [[روح القدس]]؛ | ||
* نتیجه‌گیری. | * نتیجه‌گیری. | ||
====فصل سوم: گستره علم غیب از دیدگاه آیین اسلام==== | ====فصل سوم: گستره [[علم غیب]] از دیدگاه آیین اسلام==== | ||
* دیدگاه نخست: اختصاص علم غیب برای خداوند؛ | * دیدگاه نخست: اختصاص [[علم غیب]] برای خداوند؛ | ||
* ادله قائلین به اختصاص علم غیب برای خداوند؛ | * ادله قائلین به اختصاص [[علم غیب]] برای خداوند؛ | ||
* الف) آیات: | * الف) آیات: | ||
* دسته اول: آیات انحصار علم غیب به خدا؛ | * دسته اول: آیات انحصار [[علم غیب]] به خدا؛ | ||
* نقد و بررسی آیات دسته اول؛ | * نقد و بررسی آیات دسته اول؛ | ||
* دسته دوم: آیات نفی علم غیب از دیگران؛ | * دسته دوم: آیات نفی [[علم غیب]] از دیگران؛ | ||
* نقد و بررسی آیات دسته دوم؛ | * نقد و بررسی آیات دسته دوم؛ | ||
* دسته سوم: آیات نفی علم غیب از پیامبران؛ | * دسته سوم: آیات نفی [[علم غیب]] از پیامبران؛ | ||
* نقد و بررسی آیات دسته سوم؛ | * نقد و بررسی آیات دسته سوم؛ | ||
* دسته چهارم: آیات داله بر عدم اطلاع پیامبران از حوادث و اتفاقات پیش آمده؛ | * دسته چهارم: آیات داله بر عدم اطلاع پیامبران از حوادث و اتفاقات پیش آمده؛ | ||
| خط ۱۳۱: | خط ۱۳۱: | ||
* نتیجه‌گیری؛ | * نتیجه‌گیری؛ | ||
* ب) روایات: | * ب) روایات: | ||
* گروه اول: روایات داله بر اختصاص علم غیب به خداوند؛ | * گروه اول: روایات داله بر اختصاص [[علم غیب]] به خداوند؛ | ||
* گروه دوم: روایات نافی علم غیب از پیامبر اکرم {{صل}}؛ | * گروه دوم: روایات نافی [[علم غیب]] از [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}}؛ | ||
* نقد وبررسی روایات؛ | * نقد وبررسی روایات؛ | ||
* ج) دلیل عقلی: | * ج) دلیل عقلی: | ||
* نقد و بررسی دلیل عقلی. | * نقد و بررسی دلیل عقلی. | ||
====دیدگاه دوم: آگاهی پیامبران از غیب به وسیله وحی==== | ====دیدگاه دوم: آگاهی پیامبران از [[غیب]] به وسیله [[وحی]]==== | ||
* دلیل دیدگاه دوم؛ | * دلیل دیدگاه دوم؛ | ||
* الف) آیات؛ | * الف) آیات؛ | ||
* ب) روایات؛ | * ب) روایات؛ | ||
* نقد و بررسی ادله دیدگاه دوم؛ | * نقد و بررسی ادله دیدگاه دوم؛ | ||
* دیدگاه سوم: آگاهی انبیا و اولیا از | * دیدگاه سوم: آگاهی انبیا و اولیا از [[غیب]]؛ | ||
* مقام نخست: امکان اتصاف انبیا و اولیا به غیب ثبوتا؛ | * مقام نخست: امکان اتصاف انبیا و اولیا به [[غیب]] ثبوتا؛ | ||
* دیدگاه غزالی | * دیدگاه [[غزالی]]؛ | ||
* نظر فخر رازی | * نظر [[فخر رازی]]؛ | ||
* دیدگاه ابن ابی الحدید | * دیدگاه [[ابن ابی الحدید]]؛ | ||
* نظر امام نووی | * نظر [[امام نووی]]؛ | ||
* نظر قرافی | * نظر [[قرافی]]؛ | ||
* دیدگاه ابن تیمیه | * دیدگاه [[ابن تیمیه]]؛ | ||
* دیدگاه ابن حجاج | * دیدگاه [[ابن حجاج]]؛ | ||
* گفتار ابن خلدون | * گفتار [[ابن خلدون]]؛ | ||
* دیدگاه ابن هجر هیتمی | * دیدگاه [[ابن هجر هیتمی]]؛ | ||
* نظر آلوسی | * نظر [[آلوسی]]؛ | ||
* گفتار رشید رضا | * گفتار [[رشید رضا]]؛ | ||
* ادله دیدگاه سوم بر امکان اتصاف انبیا و اولیا به غیب ثبوتا؛ | * ادله دیدگاه سوم بر امکان اتصاف انبیا و اولیا به غیب ثبوتا؛ | ||
* علم غیب حضرت آدم {{ع}}؛ | * [[علم غیب]] [[حضرت آدم]]{{ع}}؛ | ||
* علم غیب حضرت یعقوب {{ع}}؛ | * [[علم غیب]] [[حضرت یعقوب]]{{ع}}؛ | ||
* علم غیب حضرت یوسف {{ع}}؛ | * [[علم غیب]] [[حضرت یوسف]]{{ع}}؛ | ||
* علم غیب حضرت سلیمان {{ع}}؛ | * [[علم غیب]] [[حضرت سلیمان]]{{ع}}؛ | ||
* آگاهی حضرت عیسی {{ع}} از غیب؛ | * آگاهی [[حضرت عیسی]]{{ع}}از غیب؛ | ||
* علم غیب پیامبر اکرم {{صل}}؛ | * [[علم غیب]] [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}}؛ | ||
* روایات داله بر علم غیب انبیا و اولیا؛ | * روایات داله بر [[علم غیب]] انبیا و اولیا؛ | ||
* الف) علم غیب پیامبر اکرم {{صل}}؛ | * الف) [[علم غیب]] [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}}؛ | ||
:۱: اخبار پیامبر اکرم {{صل}} از تعداد امامان و اسامی آنها؛ | :۱: اخبار [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} از تعداد [[امامان]] و اسامی آنها؛ | ||
:۲: اخبار پیامبر اکرم {{صل}} از موضع و محل قتل مشرکین در جنگ بدر؛ | :۲: اخبار [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} از موضع و محل قتل مشرکین در جنگ بدر؛ | ||
:۳: خبر دادن پیامبر اکرم {{صل}} از کشته شدن امیه | :۳: خبر دادن [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} از کشته شدن امیه بن خلف به دست مسلمین؛ | ||
:۴: اخبار پیامبر اکرم {{صل}} بعد از جنگ احزاب به عدم توانایی پیکار قریش و هم‌پیمانانش با مسلمانان؛ | :۴: اخبار [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} بعد از جنگ احزاب به عدم توانایی پیکار قریش و هم‌پیمانانش با مسلمانان؛ | ||
:۵: به فتح بعد از مراجعت از حدیبیه؛ | :۵: به فتح بعد از مراجعت از حدیبیه؛ | ||
:۶: خبر دادن پیامبر اکرم {{صل}} از مرگ منافق در مدینه موقع بازگشت از جمگ تبوک؛ | :۶: خبر دادن [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} از مرگ منافق در مدینه موقع بازگشت از جمگ تبوک؛ | ||
:۷: خبر دادن پیامبر اکرم {{صل}} از مرگ نجاشی و خواندن نماز میت بر او از راه دور؛ | :۷: خبر دادن [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} از مرگ نجاشی و خواندن نماز میت بر او از راه دور؛ | ||
:۸: خبر دادن پیامبر اکرم {{صل}} از چگونگی درگذشت ابوذر؛ | :۸: خبر دادن [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} از چگونگی درگذشت ابوذر؛ | ||
:۹: خبر دادن پیامبر اکرم {{صل}} به عمار از شهادتش به دست گروه ستمگر؛ | :۹: خبر دادن [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} به عمار از شهادتش به دست گروه ستمگر؛ | ||
:۱۰: خبر دادن پیامبر اکرم {{صل}} به عایشه از نبرد با [[امیرالمؤمنین]] {{ع}}؛ | :۱۰: خبر دادن [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} به عایشه از نبرد با [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}}؛ | ||
:۱۱: خبر دادن پیامبر اکرم {{صل}} از نبرد علی {{ع}} با سه گروه؛ | :۱۱: خبر دادن [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} از نبرد [[امام علی|علی]]{{ع}} با سه گروه؛ | ||
:۱۲: خبر دادن پیامبر اکرم {{صل}} از سرنوشت ذو الخویصره از سران خوارج؛ | :۱۲: خبر دادن [[پیامبر|پیامبر اکرم]]{{صل}} از سرنوشت ذو الخویصره از سران خوارج؛ | ||
:۱۳: گزارش رسول خدا {{صل}} از شهادت حضرت امیر {{ع}}؛ | :۱۳: گزارش [[پیامبر|رسول خدا]]{{صل}} از شهادت [[امام علی|حضرت امیر]]{{ع}}؛ | ||
:۱۴: اخبار [[نبی]] {{صل}} به اصحاب خوداز | :۱۴: اخبار [[پیامبر|نبی]]{{صل}} به اصحاب خوداز {{عربی|اندازه=150%|« مَا كَانَ وَ مَا هُوَ كَائِن»}}؛ | ||
:۱۵: اخبار واقع شدن فتنه بین مسلمین؛ | :۱۵: اخبار واقع شدن فتنه بین مسلمین؛ | ||
:۱۶: خبر دادن رسول خدا {{صل}} از اتفاقات قبل از قیامت؛ | :۱۶: خبر دادن [[پیامبر|رسول خدا]]{{صل}} از اتفاقات قبل از قیامت؛ | ||
:۱۷: خبر دادن رسول خدا {{صل}} از رهبران فتنه تا انقضای دنیا؛ | :۱۷: خبر دادن [[پیامبر|رسول خدا]]{{صل}} از رهبران فتنه تا انقضای دنیا؛ | ||
* روایات داله بر علم غیب اولیا در منابع حدیثی و تاریخی شیعه و سنی؛ | * روایات داله بر [[علم غیب]] اولیا در منابع حدیثی و تاریخی شیعه و سنی؛ | ||
* علم غیب امیر مؤمنان علی {{ع}} در منابع شیعه و سنی؛ | * [[علم غیب]] [[امام علی|امیر مؤمنان علی]]{{ع}} در منابع شیعه و سنی؛ | ||
* صورت اول: اثبات علم غیب حضرت علی {{ع}} به صورت کلی: | * صورت اول: اثبات [[علم غیب]] [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} به صورت کلی: | ||
* روایت اول: حدیث مدینه؛ | * روایت اول: حدیث مدینه؛ | ||
* روایت دوم: حدیث سلونی؛ | * روایت دوم: حدیث سلونی؛ | ||
* روایات سوم: اعطای علم؛ | * روایات سوم: اعطای علم؛ | ||
* روایت چهارم: آگاه به علوم پیغمبر {{صل}}؛ | * روایت چهارم: آگاه به علوم [[پیامبر|پیغمبر]]{{صل}}؛ | ||
* صورت دوم: بر خبر دادن حضرت علی {{ع}} از وقایع آینده؛ | * صورت دوم: بر خبر دادن [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} از وقایع آینده؛ | ||
* دلیل عقلی بر علم غیب انبیا و اولیا؛ | * دلیل عقلی بر [[علم غیب]] انبیا و اولیا؛ | ||
* مقام دوم: گستره علم غیب انبیا و اولیا؛ | * مقام دوم: گستره [[علم غیب]] انبیا و اولیا؛ | ||
* گستره علم غیب انبیا از نظر مشهور علمای اهل | * گستره [[علم غیب]] انبیا از نظر مشهور علمای [[اهل سنت]]؛ | ||
* گستره علم غیب انبیا و [[ائمه]] {{عم}}:: | * گستره [[علم غیب]] انبیا و [[ائمه]] {{عم}}:: | ||
* نظر اول: تردید در حدود علم غیب پیامبران و ائمه {{عم}}؛ | * نظر اول: تردید در حدود [[علم غیب]] پیامبران و [[ائمه]]{{عم}}؛ | ||
* نظر دوم: محدود بودن علم غیب انبیا و ائمه {{عم}}؛ | * نظر دوم: محدود بودن [[علم غیب]] انبیا و [[ائمه]]{{عم}}؛ | ||
* ادله دیدگاه محدود بودن آگاهی از غیب پیامبران و ائمه {{عم}}؛ | * ادله دیدگاه محدود بودن آگاهی از [[غیب]] پیامبران و [[ائمه]]{{عم}}؛ | ||
* الف) آیات و روایات دال بر اختصاص بعض علوم به خداوند؛ | * الف) آیات و روایات دال بر اختصاص بعض علوم به خداوند؛ | ||
* ب) روایات تفاضل انبیا و ائمه {{عم}}؛ | * ب) روایات تفاضل انبیا و [[ائمه]]{{عم}}؛ | ||
* ج) احادیث اخفای بعض علوم از خلق: | * ج) احادیث اخفای بعض علوم از خلق: | ||
* مناقشه در ادله قائلین به محدود بودن آگاهی؛ | * مناقشه در ادله قائلین به محدود بودن آگاهی؛ | ||
* دلیل نظر سوم؛ | * دلیل نظر سوم؛ | ||
* نقد و بررسی دلیل دیدگاه سوم؛ | * نقد و بررسی دلیل دیدگاه سوم؛ | ||
* نظر چهارم: آگاهی از غیب به خواست انبیا و ائمه {{عم}}؛ | * نظر چهارم: آگاهی از [[غیب]] به خواست انبیا و [[ائمه]]{{عم}}؛ | ||
* ادله دیدگاه چهارم؛ | * ادله دیدگاه چهارم؛ | ||
* مناقشه در ادله نقلی؛ | * مناقشه در ادله نقلی؛ | ||
* دلیل عقلی و نقد و بررسی آن؛ | * دلیل عقلی و نقد و بررسی آن؛ | ||
* نظر پنجم: آگاهی باالفعل از غیب پیامبران و ائمه {{عم}}؛ | * نظر پنجم: آگاهی باالفعل از [[غیب]] پیامبران و [[ائمه]]{{عم}}؛ | ||
* دیدگاه نوبختی و پیروان او؛ | * دیدگاه نوبختی و پیروان او؛ | ||
* | * ادله آگاهی باالفعل از [[غیب]]؛ | ||
* ب) روایات؛ | * ب) روایات؛ | ||
* ج) ادله عقلی؛ | * ج) ادله عقلی؛ | ||
* شبهات در محدوده، علم فعلی انبیا و | * شبهات در محدوده، علم فعلی انبیا و [[ائمه]]{{عم}}؛ | ||
* شبهه اول: منافات داشتن گستره علم غیب باالفعل رهبران الهی با شیوه‌های عملی آنها؛ | * شبهه اول: منافات داشتن گستره [[علم غیب]] باالفعل رهبران الهی با شیوه‌های عملی آنها؛ | ||
* شبهه دوم: عدم سازگار نبودن گستره علم غیب باالفعل رهبران الهی با استقبال از مرگ؛ | * شبهه دوم: عدم سازگار نبودن گستره [[علم غیب]] باالفعل رهبران الهی با استقبال از مرگ؛ | ||
* پاسخ به شبهات؛ | * پاسخ به شبهات؛ | ||
* نتیجه‌گیری؛ | * نتیجه‌گیری؛ | ||
| خط ۲۲۳: | خط ۲۲۳: | ||
او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. ''«[[گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن (مقاله)|گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن]]»'' و ''«[[قلمرو علم غیب (پایان‌نامه)|قلمرو علم غیب]]»'' برخی از این آثار است.<ref name=p5>مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت</ref> | او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. ''«[[گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن (مقاله)|گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن]]»'' و ''«[[قلمرو علم غیب (پایان‌نامه)|قلمرو علم غیب]]»'' برخی از این آثار است.<ref name=p5>مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت</ref> | ||
<br /><br/><br/> | |||
==آثار وابسته== | ==آثار وابسته== | ||
نسخهٔ ۲۶ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۲۴
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
| گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | سید امین موسوی |
| موضوع | علم غیب |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مهر امیرالمؤمنین (ع)|انتشارات انتشارات مهر امیرالمؤمنین (ع)]][[رده:انتشارات انتشارات مهر امیرالمؤمنین (ع)]] |
| سال نشر | ۱۳۹۵ ش |
| شابک | ۹۷۸۹۶۴۱۵۹۲۵۱۸ |
گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی گستره و محدوده علم غیب می‌پردازد. این کتاب اثر سید امین موسوی است و انتشارات مهر امیرالمؤمنین (ع) انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده در این كتاب به گستره و محدوده علم غیب می پردازد و آن را مختص به خدا نمی‌داند؛ بلکه گستره آن را به انبیا و اولیا به اذن الهی می‌داند. كتاب در دو بخش تبیین شده است. بخش اول، کلیات را شامل می‌شود که در ابتدا به تعریف علم و اقسام آن و سپس به تعریف غیب و اقسام غیب پرداخته است و دیدگاه‌هایی از فلاسفه را در این باره بیان میکند. بخش دوم، علم غیب را از دیدگاه آیین یهود و مسیحیت توضیح می‌دهد و آنگاه به طور مفصل بر علم غیب خدا، انبیا و اولیا از دیدگاه اسلامی با تکیه بر دلایل آیات، روایات و عقلی پرداخته است»[۱].
فهرست کتاب
پیشگفتار
درآمدی بر تحقیق
- موضوع تحقیق؛
- اهمیت و ضرورت تحقیق؛
- اهداف تحقیق؛
- پیشینه تحقیق.
بخش اول: کلیات
فصل اول: مفهوم‌شناسی
- علم:
- علم در لغت؛
- علم در اصطلاح؛
- اقسام علم:
- الف) علم حضوری؛
- ب) علم حصولی؛
- ج) تفاوت‌های علم حصولی و علم حضوری؛
- د) حضوری بودن علم واجب تعالی؛
- ه) علم حضوری انبیا و اولیای الهی؛
- و) تفاوت علم حضوری الهی با علم حضوری انبیا و اولیای الهی؛
- غیب:
- تعریف غیب؛
- اقسام غیب؛
- الف)غیب مطلق؛
- ب) غیب نسبی؛
- غیب در اصطلاح قرآن و سنت؛
- الف) امور فراتر از حس بشر؛
- ب) غیر مخصوص و مبذول؛
- ج) راز نهایی
- علم غیب:
- تعریف علم غیب؛
- اقسام علم غیب؛
- تفاوت علم غیب با علم شهادت؛
- فرق علم غیب با پیش‌بینی؛
- فرق علم غیب با فراست؛
- گستره علم غیب.
فصل دوم: امکان اطلاع انسان از غیب
- ۱: نظر فلوتین؛
- ۲: دیدگاه شیخ‌الرئیس ابو علی سینا؛
- ۳: نظر سهرودی؛
- ۴: دیدگاه صدرالمتألهین؛
- ۵: دلایل امکان اطلاع انسان از غیب؛
- ۶: شواهد دست‌یابی انسان به غیب:
- ۶-۱. ارتباط با ارواح و احضار آنها؛
- ۶-۲. تله پاتی؛
- ۶-۳. هیپنوتیسم؛
- ۶-۴. راز بینی؛
- ۶-۵. راز شنوی؛
- ۶-۶. الهام؛
- تنیجه‌گیری.
بخش دوم: گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی
فصل اول: گستره علم غیب از دیدگاه آیین یهود
- علم غیب خدا در آیین یهود؛
- ۱-۱. دلیل علمای یهود بر عدم غیب مطلق خداوند؛
- ۱-۲. علم غیب انبیا در آیین یهود:
- الف) پیش‌گویی احیا، اصلاح؛
- ب) پیش‌گویی به آمدن پیامبر اکرم (ص)؛
- ج) انتظار مسیحا؛
- ۱-۳. علم غیب اولیا در آیین یهود؛
- ۱-۴. عوامل آگاهی اولیا از امور غیبی اولیا در آیین یهود:
- الف) ظهور فرشته؛
- ب) صدای فرشته؛
- نتیجه‌گیری.
فصل دوم: گستره علم غیب از دیدگاه آیین مسیحیت
- ۱. علم غیب خداوند در آیین مسیحیت:
- دلیل علمای مسیح بر غیب خداوند؛
- ۲. علم غیب انبیا در آیین مسیحیت؛
- ۳. پیش‌گویی‌های حضرت مسیح(ع):
- ۱-۱. پیش‌گویی‌های مربوط به مرگ حضرت مسیح(ع)؛
- ۱-۲. پیش‌گویی‌های مربوط به رستاخیز مسیح از مردگان؛
- ۳-۳. پیش‌گویی درباره صعود مسیح به آسمان؛
- ۳-۴. پیش‌گویی درباره بازگشت ثانوی مسیح؛
- ۳-۵. پیش‌گویی در نابودی و انهدام اورشلیم؛
- ۳-۶. پیش‌گویی درباره پیامبر اکرم(ص)؛
- علم غیب اولیا و حوارییون در آیین مسیحیت؛
- عوامل نولد تازه:
- الف) ظهور فرشته؛
- ب) روح القدس؛
- نتیجه‌گیری.
فصل سوم: گستره علم غیب از دیدگاه آیین اسلام
- دیدگاه نخست: اختصاص علم غیب برای خداوند؛
- ادله قائلین به اختصاص علم غیب برای خداوند؛
- الف) آیات:
- دسته اول: آیات انحصار علم غیب به خدا؛
- نقد و بررسی آیات دسته اول؛
- دسته دوم: آیات نفی علم غیب از دیگران؛
- نقد و بررسی آیات دسته دوم؛
- دسته سوم: آیات نفی علم غیب از پیامبران؛
- نقد و بررسی آیات دسته سوم؛
- دسته چهارم: آیات داله بر عدم اطلاع پیامبران از حوادث و اتفاقات پیش آمده؛
- نقد و بررسی آیات دسته چهارم؛
- نتیجه‌گیری؛
- ب) روایات:
- گروه اول: روایات داله بر اختصاص علم غیب به خداوند؛
- گروه دوم: روایات نافی علم غیب از پیامبر اکرم(ص)؛
- نقد وبررسی روایات؛
- ج) دلیل عقلی:
- نقد و بررسی دلیل عقلی.
دیدگاه دوم: آگاهی پیامبران از غیب به وسیله وحی
- دلیل دیدگاه دوم؛
- الف) آیات؛
- ب) روایات؛
- نقد و بررسی ادله دیدگاه دوم؛
- دیدگاه سوم: آگاهی انبیا و اولیا از غیب؛
- مقام نخست: امکان اتصاف انبیا و اولیا به غیب ثبوتا؛
- دیدگاه غزالی؛
- نظر فخر رازی؛
- دیدگاه ابن ابی الحدید؛
- نظر امام نووی؛
- نظر قرافی؛
- دیدگاه ابن تیمیه؛
- دیدگاه ابن حجاج؛
- گفتار ابن خلدون؛
- دیدگاه ابن هجر هیتمی؛
- نظر آلوسی؛
- گفتار رشید رضا؛
- ادله دیدگاه سوم بر امکان اتصاف انبیا و اولیا به غیب ثبوتا؛
- علم غیب حضرت آدم(ع)؛
- علم غیب حضرت یعقوب(ع)؛
- علم غیب حضرت یوسف(ع)؛
- علم غیب حضرت سلیمان(ع)؛
- آگاهی حضرت عیسی(ع)از غیب؛
- علم غیب پیامبر اکرم(ص)؛
- روایات داله بر علم غیب انبیا و اولیا؛
- الف) علم غیب پیامبر اکرم(ص)؛
- ۱: اخبار پیامبر اکرم(ص) از تعداد امامان و اسامی آنها؛
- ۲: اخبار پیامبر اکرم(ص) از موضع و محل قتل مشرکین در جنگ بدر؛
- ۳: خبر دادن پیامبر اکرم(ص) از کشته شدن امیه بن خلف به دست مسلمین؛
- ۴: اخبار پیامبر اکرم(ص) بعد از جنگ احزاب به عدم توانایی پیکار قریش و هم‌پیمانانش با مسلمانان؛
- ۵: به فتح بعد از مراجعت از حدیبیه؛
- ۶: خبر دادن پیامبر اکرم(ص) از مرگ منافق در مدینه موقع بازگشت از جمگ تبوک؛
- ۷: خبر دادن پیامبر اکرم(ص) از مرگ نجاشی و خواندن نماز میت بر او از راه دور؛
- ۸: خبر دادن پیامبر اکرم(ص) از چگونگی درگذشت ابوذر؛
- ۹: خبر دادن پیامبر اکرم(ص) به عمار از شهادتش به دست گروه ستمگر؛
- ۱۰: خبر دادن پیامبر اکرم(ص) به عایشه از نبرد با امیرالمؤمنین(ع)؛
- ۱۱: خبر دادن پیامبر اکرم(ص) از نبرد علی(ع) با سه گروه؛
- ۱۲: خبر دادن پیامبر اکرم(ص) از سرنوشت ذو الخویصره از سران خوارج؛
- ۱۳: گزارش رسول خدا(ص) از شهادت حضرت امیر(ع)؛
- ۱۴: اخبار نبی(ص) به اصحاب خوداز « مَا كَانَ وَ مَا هُوَ كَائِن»؛
- ۱۵: اخبار واقع شدن فتنه بین مسلمین؛
- ۱۶: خبر دادن رسول خدا(ص) از اتفاقات قبل از قیامت؛
- ۱۷: خبر دادن رسول خدا(ص) از رهبران فتنه تا انقضای دنیا؛
- روایات داله بر علم غیب اولیا در منابع حدیثی و تاریخی شیعه و سنی؛
- علم غیب امیر مؤمنان علی(ع) در منابع شیعه و سنی؛
- صورت اول: اثبات علم غیب حضرت علی(ع) به صورت کلی:
- روایت اول: حدیث مدینه؛
- روایت دوم: حدیث سلونی؛
- روایات سوم: اعطای علم؛
- روایت چهارم: آگاه به علوم پیغمبر(ص)؛
- صورت دوم: بر خبر دادن حضرت علی(ع) از وقایع آینده؛
- دلیل عقلی بر علم غیب انبیا و اولیا؛
- مقام دوم: گستره علم غیب انبیا و اولیا؛
- گستره علم غیب انبیا از نظر مشهور علمای اهل سنت؛
- گستره علم غیب انبیا و ائمه (ع)::
- نظر اول: تردید در حدود علم غیب پیامبران و ائمه(ع)؛
- نظر دوم: محدود بودن علم غیب انبیا و ائمه(ع)؛
- ادله دیدگاه محدود بودن آگاهی از غیب پیامبران و ائمه(ع)؛
- الف) آیات و روایات دال بر اختصاص بعض علوم به خداوند؛
- ب) روایات تفاضل انبیا و ائمه(ع)؛
- ج) احادیث اخفای بعض علوم از خلق:
- مناقشه در ادله قائلین به محدود بودن آگاهی؛
- دلیل نظر سوم؛
- نقد و بررسی دلیل دیدگاه سوم؛
- نظر چهارم: آگاهی از غیب به خواست انبیا و ائمه(ع)؛
- ادله دیدگاه چهارم؛
- مناقشه در ادله نقلی؛
- دلیل عقلی و نقد و بررسی آن؛
- نظر پنجم: آگاهی باالفعل از غیب پیامبران و ائمه(ع)؛
- دیدگاه نوبختی و پیروان او؛
- ادله آگاهی باالفعل از غیب؛
- ب) روایات؛
- ج) ادله عقلی؛
- شبهات در محدوده، علم فعلی انبیا و ائمه(ع)؛
- شبهه اول: منافات داشتن گستره علم غیب باالفعل رهبران الهی با شیوه‌های عملی آنها؛
- شبهه دوم: عدم سازگار نبودن گستره علم غیب باالفعل رهبران الهی با استقبال از مرگ؛
- پاسخ به شبهات؛
- نتیجه‌گیری؛
- منابع و مأخذ.[۲]
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین سید امین موسوی (متولد ۱۳۵۰ ش، ارسباران)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: جواد تبریزی، حسین وحید خراسانی و ناصر مکارم شیرازی پیگیری کرد. معاونت پژوهش مدرسه امام رضا(ع) (حوزه علمیه) از جمله فعالیت‌های وی است.
او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «گستره علم غیب از دیدگاه عهدین و قرآن» و «قلمرو علم غیب» برخی از این آثار است.[۳]
آثار وابسته
پانویس
پیوند به بیرون
ردهها:
- آثار امامت و ولایت
- کتابشناسی جامع امامت و ولایت
- کتابشناسی امامت
- کتابشناسی امامت سید امین موسوی
- آثار امامت و ولایت سید امین موسوی
- کتابشناسی کتابهای امامت به زبان فارسی
- کتابشناسی کتابهای امامت منتشرشده در ۱۳۹۵
- کتابشناسی کتابهای امامت انتشارات مهر امیرالمؤمنین
- آثار مجاری علم لدنی امام
- کتابشناسی کتابهای مجاری علم لدنی امام
- کتابشناسی کتابهای مجاری علم لدنی امام به زبان فارسی
- آثار علم غیب امام
- کتابشناسی کتابهای علم غیب امام
- کتابشناسی کتابهای علم غیب امام به زبان فارسی