خطبه‌های نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'jpg|22px]] 22px دین‌پرور، سید حسین، [[دانشنامه نهج البلاغه')
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = نهج البلاغه
| موضوع مرتبط = نهج البلاغه
| عنوان مدخل  = [[نهج البلاغه]]
| عنوان مدخل  =  
| مداخل مرتبط = [[نهج البلاغه در تاریخ اسلامی]] - [[نهج البلاغه در کلام اسلامی]]
| مداخل مرتبط =  
| پرسش مرتبط  = نهج البلاغه (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
* [[شریف رضی]] با سلیقه خود و البته با در نظر گرفتن برخی ضرورت‌ها [[متن نهج البلاغه]] را تنظیم کرده است. در این بین، برخی خطبه‌های نهج البلاغه در طول [[تاریخ]]، بیشتر مورد توجه و کنکاش [[دانشمندان]] قرار گرفته است. از آن جمله است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>:
[[شریف رضی]] با سلیقه خود و البته با در نظر گرفتن برخی ضرورت‌ها متن نهج البلاغه را تنظیم کرده است. در این بین، برخی خطبه‌های نهج البلاغه در طول [[تاریخ]]، بیشتر مورد توجه و کنکاش دانشمندان قرار گرفته است. از آن جمله است:
# [[خطبه اول در نهج البلاغه]] که از آن با عنوان [[خطبه]] توحیدیه یاد می‌کنند. این [[خطبه]] دربردارنده نکته‌های دقیق [[توحیدی]] است<ref>نک: خطبه ۱</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# [[خطبه اول در نهج البلاغه]] که از آن با عنوان [[خطبه]] توحیدیه یاد می‌کنند. این [[خطبه]] دربردارنده نکته‌های دقیق [[توحیدی]] است<ref>نک: خطبه ۱.</ref>.
# [[خطبه سوم در نهج البلاغه|خطبه سوم نهج البلاغه]] ([[خطبه شقشقیه]]): این [[خطبه]] از معروف‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه و دردنامه [[امام]] و گویای گله‌های اوست. در این [[خطبه امام]] به رمزگشایی از آنچه بعد از [[رحلت پیامبر اکرم]] {{صل}} رخ داد، می‌پردازد و شکایت خود را از [[غاصبان خلافت]] ابراز می‌دارد. هم‌چنین برخی از ویژگی‌های [[خلفا]] را بیان می‌کند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# [[خطبه سوم در نهج البلاغه|خطبه سوم نهج البلاغه]] ([[خطبه شقشقیه]]): این [[خطبه]] از معروف‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه و دردنامه [[امام]] و گویای گله‌های اوست. در این خطبه امام به رمزگشایی از آنچه بعد از [[رحلت پیامبر اکرم]] {{صل}} رخ داد، می‌پردازد و شکایت خود را از [[غاصبان خلافت]] ابراز می‌دارد. هم‌چنین برخی از ویژگی‌های [[خلفا]] را بیان می‌کند.
# [[خطبه ۲۷ نهج البلاغه]] معروف به [[خطبه جهادیه]]، یکی از مشهورترین خطبه‌های [[امام]] است که بسیاری از مورخان و [[محدثان]] آن را [[روایت]] کرده‌اند<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# [[خطبه ۲۷ نهج البلاغه]] معروف به [[خطبه جهادیه]]، یکی از مشهورترین خطبه‌های [[امام]] است که بسیاری از مورخان و محدثان آن را [[روایت]] کرده‌اند.
# [[خطبه ۸۲ نهج البلاغه]] (غراء): [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در این [[خطبه]]، موضوع [[انسان]] و رابطه او با [[خدا]] را از ابعاد گوناگون مورد توجه قرار داده است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# [[خطبه ۸۲ نهج البلاغه]] (غراء): [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در این [[خطبه]]، موضوع [[انسان]] و رابطه او با [[خدا]] را از ابعاد گوناگون مورد توجه قرار داده است.
# [[خطبه ۹۰ نهج البلاغه]] ([[خطبه اشباح]]): این [[خطبه]] به‌طورکلی موضوع [[توحید]] را مورد توجه قرار داده است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# [[خطبه ۹۰ نهج البلاغه]] ([[خطبه اشباح]]): این [[خطبه]] به‌طورکلی موضوع [[توحید]] را مورد توجه قرار داده است.
# [[خطبه ۱۸۴ نهج البلاغه]] ([[خطبه]] [[متقین]]): [[امام]] در بیانی مفصل به توصیف ویژگی‌های مردان [[خدا]] پرداخته‌اند. در این [[خطبه]] حدود پنجاه صفت برای پرهیزگاران به شیواترین الفاظ و دقیق‌ترین بیان، ذکر شده است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# [[خطبه ۱۸۴ نهج البلاغه]] ([[خطبه]] [[متقین]]): [[امام]] در بیانی مفصل به توصیف ویژگی‌های مردان [[خدا]] پرداخته‌اند. در این [[خطبه]] حدود پنجاه صفت برای پرهیزگاران به شیواترین الفاظ و دقیق‌ترین بیان، ذکر شده است.
# [[خطبه ۱۹۳ نهج البلاغه]]: سوگ‌نامه و دردنامه [[امام]] {{ع}} در سوگ از دست دادن [[همسر]] خویش، [[حضرت فاطمه زهرا]] {{س}}، است<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 845.</ref>
# [[خطبه ۱۹۳ نهج البلاغه]]: سوگ‌نامه و دردنامه [[امام]] {{ع}} در سوگ از دست دادن [[همسر]] خویش، [[حضرت فاطمه زهرا]] {{س}}، است.
* فهرست موضوعی خطبه‌های نهج البلاغه را به‌طور کلی می‌توان به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد:
 
فهرست موضوعی خطبه‌های نهج البلاغه را به‌طور کلی می‌توان به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد:
# '''خطبه‌های [[اخلاقی]]:''' ۴۳ – ۶۳ – ۶۴ – ۷۶ – ۸۲ – ۹۹ – ۱۱۱ – ۱۱۳ – ۱۴۰ – ۱۴۳ – ۱۴۹ – ۱۵۳ – ۱۸۸ – ۲۰۳ – ۲۰۴ – ۲۲۰ – ۲۲۱ ...
# '''خطبه‌های [[اخلاقی]]:''' ۴۳ – ۶۳ – ۶۴ – ۷۶ – ۸۲ – ۹۹ – ۱۱۱ – ۱۱۳ – ۱۴۰ – ۱۴۳ – ۱۴۹ – ۱۵۳ – ۱۸۸ – ۲۰۳ – ۲۰۴ – ۲۲۰ – ۲۲۱ ...
# '''[[اعتقادی]]:''' ۴۹ – ۶۷ – ۷۲ – ۹۶ – ۱۰۰ – ۱۰۴ – ۱۱۲ – ۱۱۵ – ۱۵۲ – ۱۵۲ – ۱۷۹ – ۲۲۷ – ۲۳۱ – ۲۳۶ – ۲۳۹ ...
# '''[[اعتقادی]]:''' ۴۹ – ۶۷ – ۷۲ – ۹۶ – ۱۰۰ – ۱۰۴ – ۱۱۲ – ۱۱۵ – ۱۵۲ – ۱۵۲ – ۱۷۹ – ۲۲۷ – ۲۳۱ – ۲۳۶ – ۲۳۹ ...
خط ۲۵: خط ۲۶:
# '''[[سیاسی]]:''' ۳۰ – ۴۰ – ۵۹ – ۶۰ – ۶۸ – ۸۴ – ۱۳۵ – ۱۴۸ – ۱۶۸ – ۱۷۷ ...
# '''[[سیاسی]]:''' ۳۰ – ۴۰ – ۵۹ – ۶۰ – ۶۸ – ۸۴ – ۱۳۵ – ۱۴۸ – ۱۶۸ – ۱۷۷ ...
# '''[[علمی]]:''' ۲۱۰ – ۲۳۴
# '''[[علمی]]:''' ۲۱۰ – ۲۳۴
# '''[[نظامی]]:''' ۱۲۴<ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 846.</ref>
# '''نظامی:''' ۱۲۴<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص ۸۴۵ ـ ۸۴۶.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
# [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۳۵: خط ۳۶:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:امام علی]]
[[رده:نهج البلاغه]]
[[رده:مدخل نهج البلاغه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۵۰

مقدمه

شریف رضی با سلیقه خود و البته با در نظر گرفتن برخی ضرورت‌ها متن نهج البلاغه را تنظیم کرده است. در این بین، برخی خطبه‌های نهج البلاغه در طول تاریخ، بیشتر مورد توجه و کنکاش دانشمندان قرار گرفته است. از آن جمله است:

  1. خطبه اول در نهج البلاغه که از آن با عنوان خطبه توحیدیه یاد می‌کنند. این خطبه دربردارنده نکته‌های دقیق توحیدی است[۱].
  2. خطبه سوم نهج البلاغه (خطبه شقشقیه): این خطبه از معروف‌ترین خطبه‌های نهج البلاغه و دردنامه امام و گویای گله‌های اوست. در این خطبه امام به رمزگشایی از آنچه بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) رخ داد، می‌پردازد و شکایت خود را از غاصبان خلافت ابراز می‌دارد. هم‌چنین برخی از ویژگی‌های خلفا را بیان می‌کند.
  3. خطبه ۲۷ نهج البلاغه معروف به خطبه جهادیه، یکی از مشهورترین خطبه‌های امام است که بسیاری از مورخان و محدثان آن را روایت کرده‌اند.
  4. خطبه ۸۲ نهج البلاغه (غراء): امیرالمؤمنین (ع) در این خطبه، موضوع انسان و رابطه او با خدا را از ابعاد گوناگون مورد توجه قرار داده است.
  5. خطبه ۹۰ نهج البلاغه (خطبه اشباح): این خطبه به‌طورکلی موضوع توحید را مورد توجه قرار داده است.
  6. خطبه ۱۸۴ نهج البلاغه (خطبه متقین): امام در بیانی مفصل به توصیف ویژگی‌های مردان خدا پرداخته‌اند. در این خطبه حدود پنجاه صفت برای پرهیزگاران به شیواترین الفاظ و دقیق‌ترین بیان، ذکر شده است.
  7. خطبه ۱۹۳ نهج البلاغه: سوگ‌نامه و دردنامه امام (ع) در سوگ از دست دادن همسر خویش، حضرت فاطمه زهرا (س)، است.

فهرست موضوعی خطبه‌های نهج البلاغه را به‌طور کلی می‌توان به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد:

  1. خطبه‌های اخلاقی: ۴۳ – ۶۳ – ۶۴ – ۷۶ – ۸۲ – ۹۹ – ۱۱۱ – ۱۱۳ – ۱۴۰ – ۱۴۳ – ۱۴۹ – ۱۵۳ – ۱۸۸ – ۲۰۳ – ۲۰۴ – ۲۲۰ – ۲۲۱ ...
  2. اعتقادی: ۴۹ – ۶۷ – ۷۲ – ۹۶ – ۱۰۰ – ۱۰۴ – ۱۱۲ – ۱۱۵ – ۱۵۲ – ۱۵۲ – ۱۷۹ – ۲۲۷ – ۲۳۱ – ۲۳۶ – ۲۳۹ ...
  3. اخلاقیاعتقادی: ۱۲ – ۲۰ – ۸۳ – ۸۵ – ۸۶ – ۹۰ – ۹۴ – ۱۱۰ – ۱۱۴ – ۱۲۰ – ۱۳۲ – ۱۳۳ – ۱۴۱ – ۱۴۴ – ۱۵۴ – ۱۵۷ – ۱۶۲ ...
  4. اخلاقیاجتماعی: ۵۲ – ۱۶۷ – ۱۹۳ – ۲۰۹
  5. اقتصادی: ۲۲۵ - ۲۳۲
  6. اخلاقیاقتصادی: ۱۱۷ – ۱۴۲
  7. تاریخ سیاسی: ۱۶۴ – ۱۷۰ – ۲۲۹ – ۲۴۰
  8. سیاسی: ۳۰ – ۴۰ – ۵۹ – ۶۰ – ۶۸ – ۸۴ – ۱۳۵ – ۱۴۸ – ۱۶۸ – ۱۷۷ ...
  9. علمی: ۲۱۰ – ۲۳۴
  10. نظامی: ۱۲۴[۲]

منابع

پانویس

  1. نک: خطبه ۱.
  2. دین‌پرور، سید حسین، دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص ۸۴۵ ـ ۸۴۶.