نجیح بن عبدالرحمن سندی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = اصحاب امام صادق| عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[نجیح بن عبدالرحمن سندی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
== مقدمه ==
== آشنایی اجمالی ==
دور نمای [[زندگی]] نَجیح - پیش از آنکه در میدان [[دانش‌اندوزی]] نام‌دار شود - در غباری از گزارش‌های متضاد [[رجالیون]] و [[تاریخ نگاران]]، پنهان مانده است. برخی او را مولای زنی از [[بنی مخزوم]] دانسته‌اند که با بستن [[عقد]] مکاتبه و پرداختن بهای خود، [[آزاد]] شد سپس امّ موسی دختر منصور که از [[حمیریان]] بود، [[حقّ]] ولای نجیح را از مولای او خرید.
با آنکه [[ابومعشر نجیح بن عبدالرحمان سندی مدنی هاشمی]] از [[محدثان اهل سنت]] است، [[شیخ طوسی]] وی را در زمره [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} نام برده است.<ref>رجال الطوسی ۳۲۵.</ref> گفته شده که وی [[ابوامامة اسعد بن سهل]] [[صحابی]] را [[ملاقات]] کرد.<ref>سیر اعلام النبلاء ۷/۴۳۵.</ref> ابومعشر در دکان خیاطی به شاگردی مشغول شد و چون برخی بزرگان [[تابعی]] همچون [[محمد بن کعب قرظی]]، [[محمد بن قیس]] و [[سعید مقبری]] به آنجا آمد و شد می‌‌کردند، وی به کمک [[حافظه]] نیرومند خود از آنان [[احادیث]] و [[اخبار]] می‌‌شنید.<ref>تاریخ ابی زرعه ۱/۵۸۱ تاریخ بغداد ۱۳/۴۵۷.</ref> او از بزرگان دیگری چون [[نافع مولای ابن عمر]]، [[محمد بن منکدر]] و [[هشام بن عروه]] نیز [[حدیث]] [[روایت]] می‌‌کرد.<ref>التاریخ الکبیر ۸/۱۱۴ الجرح و التعدیل ۸/۴۹۴.</ref> فرزندش محمد و نیز [[محمد بن جعفر ورکانی]]، [[محمد بن بکار]] و برخی دیگر از او روایت کرده‌اند.<ref>تاریخ الاسلام ۱۰/۵۵۵.</ref> وی [[محدث]] و [[راوی]] برخی اخبار [[تاریخی]] و یکی از نخستین [[راویان]] [[سیره پیامبر]]{{صل}} بود<ref>دائرة المعارف بزرگ اسلامی ۶/۲۷۵.</ref> و آن اندازه مشهور بود که وقتی [[مهدی]] [[خلیفه عباسی]] در آغاز خلافتش به [[مدینه]] آمد، او را با خود به [[عراق]] برد و گرامی داشت و به ادامه فعالیت [[علمی]] [[تشویق]] کرد.<ref>تاریخ الاسلام ۱۰/۵۵۶ تاریخ بغداد ۱۳/۴۵۷.</ref> ابومعشر دارای آثار و تألیفاتی نیز بوده که از آن جمله است: المغازی<ref>الفهرست (الندیم) ۱۰۵.</ref>تاریخ الخلفاء<ref>تاریخ التراث العربی ۱/۲/۹۵.</ref> و کتاب الحرة که درباره [[واقعه حره]] است و نوه او [[داوود بن محمد بن ابی معشر]] از او نقل کرده است.<ref>الذریعه ۶/۳۹۲.</ref> وی اندکی پیش از [[مرگ]] به اختلال حواس و [[ناتوانی]] شدید دچار شد<ref>الضعفاء الکبیر ۴/۳۰۸.</ref> و در سال ۱۷۰هـ در [[بغداد]] درگذشت.<ref>المجروحین ۳/۶۰ الجرح و التعدیل ۸/۴۹۳.</ref> [[هارون]] بر جنازه‌اش [[نماز]] خواند و در گورستان بزرگ بغداد به خاک سپرده شد<ref>المجروحین ۳/۶۰.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۷۹۸ - ۷۹۹.</ref>
 
برخی دیگر او را مولای [[محمد بن عبداللّه عباسی]] دانسته‌اند و بدین ترتیب، شهرت‌اش به ([[هاشمی]]) باید به دلیل وابستگی‌اش به [[عبّاسیان]] که از [[فرزندان]] ([[هاشم بن عبد مناف]])‌اند، باشد.
 
گروهی وی را اصالتاً [[یمنی]] دانسته‌اند که پیش از [[اسارت]] [[عبدالرحمن بن ولید بن هلال]] نام داشت، امّا سپس گروهی از [[بنی اسد]] او را در [[مدینه]] خریدند و (نَجیح) نام دادند و در نهایت، [[مادر]] [[موسی بن مهدی]] او را خرید و آزاد کرد. گروهی دیگر او را حنظلی واز فرزندان حنظله بن مالک و از حمیریان دانسته‌اند.
 
نیز او را از [[مردم]] سند خوانده‌اند و از فرزندش محمّد که از [[راویان]] او بود، گزارش کرده‌اند که او [[اهل سند]] بود.
 
به هر تقدیر، او که در بسیاری از کتاب‌ها (نَجیح بن عبدالرحمن) نامیده و بیش‌تر به کنیه‌اش خوانده شده است، پس از آنکه مهدی عبّاسی در دومین سال [[سلطنت]] خود، به [[حج]] رفت و در مدینه از او خواست تا به [[بغداد]] بیاید، در سال ۱۶۱ ﻫ.ق به بغداد رفت و تا پایان زندگی در آنجا ماند.و ی مردی سپید پوست، چاق و کبود چشم بود، لکنت زبان هم داشت و از این رو ([[محمد بن کعب]]) را ([[محمد بن قنب]]) تلفّظ می‌‌کرد. بسیار با [[هوش]] و دارای حافظه‌ای نیرومند بود، در [[آگاهی]] از [[تاریخ]] آغاز [[اسلام]] و [[مغازی]] [[رسول خدا]]{{صل}} سرآمد بود و از جمله، کتابی به نام کتاب الحرّه نگاشته بود که در آن، داستان درگیری [[مردم مدینه]] با [[سپاه]] خون‌ریز [[دمشق]] که به سرکردگی [[مسلم بن عقبه]] به [[حرم]] [[رسول خدا]]{{صل}} [[یورش]] آورد، به رشته تحریر درآورده بود.
 
[[رجالیون شیعی]] به اختصار از او که از [[راویان طبقه ششم]] است، نام برده و گذر کرده‌اند، امّا [[رجالیون اهل سنّت]] که بیش‌تر به بررسی [[زندگی]] او پرداخته‌اند، در تحلیل [[شخصیّت]] روایی او [[اختلاف]] کرده‌اند. کسانی چون: [[ابن سعد]]، [[نسائی]]، [[ابن معین]]، [[ابن عدی]]، [[ابو داوود]] و [[یحیی بن سعید]] او را [[تضعیف]] کرده‌اند، به گونه‌ای که یحیی بن سعید هر گاه از او یاد می‌‌کرد، می‌‌خندید! از سوی دیگر، [[ابو حاتم]]، [[ابو زرعه]] و [[احمد بن حنبل]] وی را راست گو دانسته‌اند و [[عبدالرحمن بن مهدی]] از او [[روایت]] می‌‌کرد.
 
[[بخاری]] او را منکر الحدیث دانسته و [[ابن عدی]] [[حدیث]] او را - به رغم [[ضعیف]] خواندن‌اش - [[شایسته]] [[نوشتن]] برشمرده است.
 
[[ابن حبّان]] ضمن تحلیلی که شاید چند دستگی‌های یاد شده را توجیه و تبیین کند، گفته است: (او دو سال پیش از [[مرگ]]، سخت به آفت خَلْط گرفتار شد و از این روی، حدیث‌های منکرش بسیار شد و از [[شایستگی]] [[اعتماد]] و [[احتجاج]] افتاد). وی که به گفته [[شیخ طوسی]] از [[صحابیان امام صادق]]{{ع}} بود، از [[حرب بن قیس]]، [[سعید بن ابی سعید مقبری]]، [[سعید بن مسیب]]، [[محمد بن قیس مدنی]]، [[محمد بن کعب قرظی]]، [[محمد بن منکدر]]، [[نافع غلام ابن عمر]]، [[هشام بن عروه]] و دیگران روایت کرده است و راویانی چون: پسرش محمّد، [[حفص بن عمر دمشقی]]، [[سفیان ثوری]]، [[عبدالرحمن بن مهدی]]، [[ابو نعیم فضل بن دکین]]، [[لیث بن سعد]]، [[ابو غسان نهدی]]، [[محمد بن عمر واقدی]]، [[وکیع بن جراح]]، [[ابو ولید طیالسی]] و [[قاضی]] [[ابویوسف انصاری]] روایت کرده‌اند.
 
غیر از [[بخاری]] و [[مسلم]]، دیگر نویسندگان [[صحاح شش گانه]]<ref>در تاریخ الاسلام، رمز صحاح شش گانه -{{ع}}- ثبت شده است که بی‌گمان، این لغزش ناشی از شباهت آن رمز با رمز صحاح چهارگانه (غیر از صحیح بخاری و مسلم) - است.</ref> حدیث‌های او را - که به گفته [[ابن سعد]]، مردی [[کثیر الحدیث]] بود - نقل کرده‌اند. وی سرانجام در [[ماه رمضان]] [[سال]] ۱۷۰<ref>الطبقات الکبری ۵/ ۴۱۸؛ تاریخ خلیفة بن خیّاط ۳۶۶و تاریخ بغداد ۱۳/ ۴۶۲.</ref> ﻫ.ق در [[بغداد]] درگذشت. [[هارون]] که یک سال از سلطنت‌اش می‌‌گذشت بر او [[نماز]] گزارد سپس در گورستان بزرگ [[بغداد]]، به خاک سپرده شد.<ref>[[ح‍س‍ی‍ن‌ ع‍زی‍زی‌|عزیزی]]، [[پ‍روی‍ز رس‍ت‍گ‍ار|رستگار]]، [[ی‍وس‍ف‌ ب‍ی‍ات‌|بیات]]، [[راویان مشترک ج۲ (کتاب)|راویان مشترک]]،  ج۲، ص 140.</ref>


==جستارهای وابسته ==
==جستارهای وابسته ==
*[[محمد ین نجیح بن عبدالرحمن سندی]] (فرزند)
*[[محمد بن  نجیح بن عبدالرحمن سندی]] (فرزند)


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:IM010597.jpg|22px]] [[ح‍س‍ی‍ن‌ ع‍زی‍زی‌|عزیزی]]، [[پ‍روی‍ز رس‍ت‍گ‍ار|رستگار]]، [[ی‍وس‍ف‌ ب‍ی‍ات‌|بیات]]، [[راویان مشترک ج۲ (کتاب)|'''راویان مشترک ج۲''']]
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب امام صادق]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۵۵

این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام صادق است. نجیح بن عبدالرحمن سندی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: نجیح بن عبدالرحمن سندی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

با آنکه ابومعشر نجیح بن عبدالرحمان سندی مدنی هاشمی از محدثان اهل سنت است، شیخ طوسی وی را در زمره اصحاب امام صادق(ع) نام برده است.[۱] گفته شده که وی ابوامامة اسعد بن سهل صحابی را ملاقات کرد.[۲] ابومعشر در دکان خیاطی به شاگردی مشغول شد و چون برخی بزرگان تابعی همچون محمد بن کعب قرظی، محمد بن قیس و سعید مقبری به آنجا آمد و شد می‌‌کردند، وی به کمک حافظه نیرومند خود از آنان احادیث و اخبار می‌‌شنید.[۳] او از بزرگان دیگری چون نافع مولای ابن عمر، محمد بن منکدر و هشام بن عروه نیز حدیث روایت می‌‌کرد.[۴] فرزندش محمد و نیز محمد بن جعفر ورکانی، محمد بن بکار و برخی دیگر از او روایت کرده‌اند.[۵] وی محدث و راوی برخی اخبار تاریخی و یکی از نخستین راویان سیره پیامبر(ص) بود[۶] و آن اندازه مشهور بود که وقتی مهدی خلیفه عباسی در آغاز خلافتش به مدینه آمد، او را با خود به عراق برد و گرامی داشت و به ادامه فعالیت علمی تشویق کرد.[۷] ابومعشر دارای آثار و تألیفاتی نیز بوده که از آن جمله است: المغازی[۸]تاریخ الخلفاء[۹] و کتاب الحرة که درباره واقعه حره است و نوه او داوود بن محمد بن ابی معشر از او نقل کرده است.[۱۰] وی اندکی پیش از مرگ به اختلال حواس و ناتوانی شدید دچار شد[۱۱] و در سال ۱۷۰هـ در بغداد درگذشت.[۱۲] هارون بر جنازه‌اش نماز خواند و در گورستان بزرگ بغداد به خاک سپرده شد[۱۳].[۱۴]

جستارهای وابسته

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. ↑ رجال الطوسی ۳۲۵.
  2. ↑ سیر اعلام النبلاء ۷/۴۳۵.
  3. ↑ تاریخ ابی زرعه ۱/۵۸۱ تاریخ بغداد ۱۳/۴۵۷.
  4. ↑ التاریخ الکبیر ۸/۱۱۴ الجرح و التعدیل ۸/۴۹۴.
  5. ↑ تاریخ الاسلام ۱۰/۵۵۵.
  6. ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی ۶/۲۷۵.
  7. ↑ تاریخ الاسلام ۱۰/۵۵۶ تاریخ بغداد ۱۳/۴۵۷.
  8. ↑ الفهرست (الندیم) ۱۰۵.
  9. ↑ تاریخ التراث العربی ۱/۲/۹۵.
  10. ↑ الذریعه ۶/۳۹۲.
  11. ↑ الضعفاء الکبیر ۴/۳۰۸.
  12. ↑ المجروحین ۳/۶۰ الجرح و التعدیل ۸/۴۹۳.
  13. ↑ المجروحین ۳/۶۰.
  14. ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۷۹۸ - ۷۹۹.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=نجیح_بن_عبدالرحمن_سندی&oldid=1291060»