اختلاس در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۰۷

معناشناسی

اختلاس، از ریشه "خلس" به معنای ربایش با سرعت و نیرنگ است^[۱] و در اصطلاح، به ربایش از غیر حرز اطلاق می‌گردد و اغلب در اموال عمومی و دولتی به کار می‌رود^[۲]؛ برخلاف سرقت که از حرز است.

جرم‌انگاری اختلاس

امروزه، اختلاس از مصادیق جرم و "خیانت در امانت" به شمار می‌آید و تنها فرق آن با خیانت در امانت آن است که مرتکب آن، مأمور دولت بوده و نسبت به اموال متعلق به دولت یا اموالی که از سوی اشخاص نزد دولت به امانت گزارده شده و بر حسب شغل یا مأموریت مأمور نزد وی می‌باشد، مرتکب خیانت می‌گردد.

عناصر اختلاس در حقوق موضوعه عبارت است از:

مرتکب کارمند حکومت باشد، خواه رسمی و خواه غیر رسمی؛
برداشت اموال منقول و یا وجوه نقدی ـ که بر حسب انجام وظیفه ـ به او سپرده‌اند؛
قصد متقلبانه داشته باشد؛
آنچه را که قصد کرده است به انجام رساند؛ زیرا صرف قصد کافی نیست^[۳].^[۴]

منابع

فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی

پانویس

↑ لغت‌نامه دهخدا، ج۱، ص۱۵۰۹؛ فرهنگ معین، ج۱، ص۱۶۸؛ لسان العرب، ج۲، ص۲۹۴؛ النهایه، ج۲، ص۱۶۱.
↑ تبصرة المتعلمین، ص۷۵۶؛ موسوعة الفقه الاسلامی، ج۴، ص۸۷؛ الاحکام السلطانیه، ص۷۵-۴۷.
↑ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری، مصوب ۱۳۶۷، ماده ۵.
↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۲۳.

[1] لغت‌نامه دهخدا، ج۱، ص۱۵۰۹؛ فرهنگ معین، ج۱، ص۱۶۸؛ لسان العرب، ج۲، ص۲۹۴؛ النهایه، ج۲، ص۱۶۱.

[2] تبصرة المتعلمین، ص۷۵۶؛ موسوعة الفقه الاسلامی، ج۴، ص۸۷؛ الاحکام السلطانیه، ص۷۵-۴۷.

[3] قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری، مصوب ۱۳۶۷، ماده ۵.

[4] فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۲۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = اختلاس| عنوان مدخل  = اختلاس| مداخل مرتبط = [[اختلاس در قرآن]] - [[اختلاس در فقه سیاسی]] - [[مبارزه با اختلاس در معارف و سیره علوی]]| پرسش مرتبط  = }}
-'''اختلاس'''، از ریشه "خلس" به معنای ربایش با سرعت و [[نیرنگ]] است<ref>لغت‌نامه دهخدا، ج۱، ص۱۵۰۹؛ فرهنگ معین، ج۱، ص۱۶۸؛ لسان العرب، ج۲، ص۲۹۴؛ النهایه، ج۲، ص۱۶۱.</ref>. و در اصطلاح، به ربایش از غیر [[حرز]] اطلاق می‌گردد و اغلب در [[اموال عمومی]] و دولتی به کار می‌رود<ref>تبصرة المتعلمین، ص۷۵۶؛ موسوعة الفقه الاسلامی، ج۴، ص۸۷؛ الاحکام السلطانیه، ص۷۵-۴۷.</ref>؛ برخلاف [[سرقت]] که از [[حرز]] است.
+== معناشناسی ==
-== مقدمه ==
+اختلاس، از ریشه "خلس" به معنای ربایش با سرعت و [[نیرنگ]] است<ref>لغت‌نامه دهخدا، ج۱، ص۱۵۰۹؛ فرهنگ معین، ج۱، ص۱۶۸؛ لسان العرب، ج۲، ص۲۹۴؛ النهایه، ج۲، ص۱۶۱.</ref> و در اصطلاح، به ربایش از غیر حرز اطلاق می‌گردد و اغلب در [[اموال عمومی]] و دولتی به کار می‌رود<ref>تبصرة المتعلمین، ص۷۵۶؛ موسوعة الفقه الاسلامی، ج۴، ص۸۷؛ الاحکام السلطانیه، ص۷۵-۴۷.</ref>؛ برخلاف [[سرقت]] که از حرز است.
-امروزه، اختلاس از مصادیق [[جرم]] "[[خیانت]] در [[امانت]]" به شمار می‌آید و تنها فرق آن با [[خیانت]] در [[امانت]] آن است که مرتکب آن، [[مأمور]] [[دولت]] بوده و نسبت به [[اموال]] متعلق به [[دولت]] یا اموالی که از سوی اشخاص نزد [[دولت]] به [[امانت]] گزارده شده و بر حسب شغل یا [[مأموریت]] [[مأمور]] نزد وی می‌باشد، مرتکب [[خیانت]] می‌گردد.
+== جرم‌انگاری اختلاس ==
+امروزه، اختلاس از مصادیق [[جرم]] و "[[خیانت]] در [[امانت]]" به شمار می‌آید و تنها فرق آن با [[خیانت]] در امانت آن است که مرتکب آن، [[مأمور]] [[دولت]] بوده و نسبت به [[اموال]] متعلق به [[دولت]] یا اموالی که از سوی اشخاص نزد [[دولت]] به امانت گزارده شده و بر حسب شغل یا مأموریت مأمور نزد وی می‌باشد، مرتکب [[خیانت]] می‌گردد.
 عناصر اختلاس در [[حقوق]] موضوعه عبارت است از:
 # مرتکب کارمند [[حکومت]] باشد، خواه رسمی و خواه غیر رسمی؛
-# برداشت [[اموال]] منقول و یا وجوه نقدی - که بر حسب [[انجام وظیفه]] - به او سپرده‌اند؛
+# برداشت [[اموال]] منقول و یا وجوه نقدی ـ که بر حسب انجام وظیفه ـ به او سپرده‌اند؛
 # قصد متقلبانه داشته باشد؛
-# آنچه را که قصد کرده است به انجام رساند؛ زیرا صرف قصد کافی نیست<ref>قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری، مصوب ۱۳۶۷، ماده ۵.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۲۳.</ref>.
+# آنچه را که قصد کرده است به انجام رساند؛ زیرا صرف قصد کافی نیست<ref>قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری، مصوب ۱۳۶۷، ماده ۵.</ref>.<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۲۳.</ref>
 == منابع ==
@@ خط ۱۸: / خط ۲۱: @@
 {{پانویس}}
-[[رده:فساد اقتصادی]]
+[[رده:اختلاس]]