ابوالقاسم (کنیه امام مهدی): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=120%' به '{{عربی')
 
(۳۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
{{مدخل مرتبط
{{مهدویت}}
| موضوع مرتبط = کنیه امام مهدی
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| عنوان مدخل  =  
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''امام مهدی'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| مداخل مرتبط =  
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام مهدی در قرآن]] | [[امام مهدی در حدیث]] | [[امام مهدی در کلام اسلامی]]</div>
}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


'''ابوالقاسم''' از کنیه‏‌های [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}. این کنیه، در اصل از آن حضرت [[پیامبر خاتم]]{{صل}} بوده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۳۵.</ref>.
'''ابوالقاسم''' از کنیه‏‌های [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}. این کنیه، در اصل از آن حضرت [[پیامبر خاتم]] {{صل}} بوده است.


==مقدمه==
== مقدمه ==
*کنیه [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} است. روایت است از [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} که فرمودند: "مهدی از فرزندان من است، اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است. " در تاریخ ابن خشاب، روایت است از [[امام صادق]] {{ع}} که فرمود: "خلف صالح، از فرزندان من است، اوست مهدی، اسم او محمد است. کنیه او ابو القاسم"<ref>نجم الثاقب، باب دوم</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۱.</ref>.
[[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: [[مهدی]]{{ع}} از [[اولاد]] من و اسم او مانند من (محمد) است و کنیه او مانند کنیه من (ابوالقاسم) است و شبیه‌ترین [[مردم]] به من خواهد بود، چه در [[رفتار]] و چه در [[شمایل]] و صورت ظاهری<ref>یأتی: ص۳۲ و المهدی الموعود المنتظر: ج ۱ ص۲۷۲.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: آن فرزند [[نیکو]] و پسندیده (مهدی{{ع}}) از اولاد من خواهد بود و او مهدی ([[نجات‌دهنده]]) است و نام او محمد و کنیه‌اش ابوالقاسم است و در [[آخرالزمان]] [[قیام]] خواهد کرد و نام مادرش «[[صیقل]]» می‌باشد<ref>المهدی الموعود المنتظر: ج ۱، ص۲۸۵.</ref>.
*در برخی از روایات، ابو القاسم، کنیه [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} شمرده شده است. البته دسته‏‌ای از روایات با این بیان که آن حضرت هم‌‏کنیه [[پیامبر اکرم]]{{صل}} است، به این کنیه اشاره کرده است. از [[پیامبر|رسول گرامی اسلام]] نقل شده است که فرمود: "مهدی، از فرزندان من است. نام او نام من و کنیه‌ام کنیه من است"<ref>{{عربی|" الْمَهْدِيُ‏ مِنْ‏ وُلْدِي‏ اسْمُهُ‏ اسْمِي‏ وَ كُنْيَتُهُ‏ كُنْيَتِي‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۸۶، ح ۱.</ref>.
 
*در برخی از روایات نیز از آن، به روشنی یاد شده است. در "کمال الدین و تمام النعمة"، [[شیخ صدوق]] از عقید خادم نقل کرده است که آن حضرت، با این کنیه یاد می‌‏شد<ref>  شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۷۳، ح ۲۴</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۳۵.</ref>.
امام صادق{{ع}} فرمود: [[صاحب الامر]] ([[حضرت مهدی]]{{ع}}) شخصی است که نام اصلی او را جز [[کافر]] بر زبان نمی‌آورد<ref>کمال الدین: ص۶۰۷ و یأتی: ص۳۳.</ref>.
==پرسش‌های وابسته==
 
* [[کنیه‌های امام مهدی چیستند؟ (پرسش)]]
[[امام مهدی]]{{ع}} در نامه‌ای فرمودند: [[ملعون]] است، ملعون است، کسی که در محفلی از مردم اسم مرا ببرد<ref>احتجاج طبرسی: توقیعات حضرت.</ref>. «محمد» نام اصلی حضرت است که [[خداوند]] این نام را برای آن حضرت [[اختیار]] نموده است زیرا در [[حدیث لوح]] که جناب [[جابر بن عبدالله انصاری]] از [[حضرت زهرا]]{{س}} [[روایت]] می‌کند، نام حضرت «محمد» است. در حدیث لوح خداوند [[نام حضرت مهدی]]{{ع}} را این‌گونه می‌فرماید: {{متن حدیث|وَ أُكْمِلُ ذَلِكَ بِابْنِهِ م‏ح‏م‏د رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ}}<ref>کافی: ج ۱، ص۵۲۷.</ref>؛ (من [[امامان دوازده‌گانه]] را با فرزند [[امام حسن عسکری]] یعنی «محمد» که [[رحمت]] برای جهانیان است، کامل خواهم کرد). در احادیث شیعه و [[سنی]] بسیار آمده است که رسول خدا{{صل}} فرمود: مهدی هم نام من است. درباره [[حرمت]] به زبان آوردن اسم آن جناب نظر [[فقها]] مختلف است و در این زمینه [[روایات]] مختلفی وارد شده است. برخی از فقها معتقدند در زمانی که [[تقیه]] [[واجب]] است و در حضور دشمنانی که بردن نام آن حضرت خطری را متوجه آن جناب و یا [[خاندان]] و [[شیعیان]] آن حضرت می‌کند، بردن نام ایشان [[حرام]] خواهد بود و به [[القاب]] دیگر باید ایشان را یاد کرد، مانند زمان غیبت صغری. اما در [[زمان]] حاضر که [[تقیه]] برداشته شده و از این جهت خطری متوجه آن حضرت نمی‌شود، بنابر نظر اکثر [[علماء]] [[حرمت]] برداشته شده است زیرا [[حرام]] بودن آن دلیلی داشته که اکنون آن دلیل منتفی شده است. اما درباره کتابت [[اسم حضرت]] و به زبان آوردن [[القاب]] و کنیه حضرت و اشاره کردن به ایشان با تعابیر مختلف، نظر همه [[علما]] جواز می‌باشد. اسم حضرت را می‌توان در [[دعاها]] و مناجات‌ها و راز و نیازهای خویش آورد چون در بعضی [[ادعیه]] اسم [[مبارک]] آن حضرت آمده است و دلیل [[حرمت]] در این مورد موجود نیست و بدین مضمون [[حدیثی]] از [[رسول خدا]]{{صل}} آمده است که فرمود: او ([[مهدی]]) است که نامش را آشکارا تا قبل از [[قیام]] آن حضرت نمی‌برد مگر کسی که نسبت به او [[کافر]] باشد. از این [[حدیث]] می‌توان فهمید که آشکارا و در [[ملأ]] عام نباید نام آن حضرت را برد و الا در خفا و در مواقع غیر تقیه جایز خواهد بود.
 
[[امام صادق]]{{ع}} فرمود: سعی کنید که توجه ([[دشمنان]]) را به سوی [[حضرت مهدی]]{{ع}} معطوف نکنید. همانا [[امام]] شما سال‌ها از میان شما غایب شود و شما به گونه‌ای [[امتحان]] شوید که گروهی ([[ناامید]] شده و) می‌گویند: (معلوم نیست) به کدام بیابان رفته و از [[دنیا]] رفته است! باید چشمان [[مؤمنین]] بر او گریان شود.  
 
از این حدیث نیز می‌توان فهمید که ممکن است علت حرمت بردن نام حضرت، جلب نکردن توجه دشمنان به سوی آن جناب است.
 
در مقابل برخی از [[فقها]] نیز نام بردن حضرت را حرام می‌دانند، و می‌گویند این ویژگی خاصی است که [[خداوند]] برای آن جناب قرار داده است و تا قبل از ظهور حضرت بردن نام ایشان جایز نیست. خلاصه دلایلی که این دسته از فقها می‌آورند این است: روایاتی که ما را از نام بردن حضرت به نام اصلی ایشان [[نهی]] می‌کند، عام است و تا [[زمان ظهور]] آن جناب را شامل می‌شود، و مقید به زمانی خاص نشده است و در بیشتر روایاتی که از [[ائمه]]{{ع}} به نام اصلی یاد کرده‌اند، از [[حضرت مهدی]]{{ع}} با کنیه یاد شده است. اگر منظور از نگفتن نام حضرت [[تقیه]] باشد، [[روایات]] زیادی از طریق [[اهل‌سنت]] نقل شده است که در آن تصریح شده، نام حضرت نام [[رسول خدا]]{{صل}} است و کنیه او نیز کنیه [[پیامبر]]{{صل}} است، و همه می‌دانند که نام رسول خدا{{صل}} «محمد» است. حتی احادیثی که پیش از ولادت آن حضرت صادر شده است، نام حضرت را نمی‌برد و از ایشان با [[القاب]] یاد می‌شود. و نیز تصریح به [[حرمت]] نام بردن آن جناب می‌کند<ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۷۱؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۳۵.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{پرسش‌های وابسته}}
{{ستون-شروع|7}}
* [[کنیه‌های امام مهدی چیستند؟ (پرسش)]]
*[[آخر الزمان]]؛
* [[چرا کنیه امام مهدی ابو القاسم است؟ (پرسش)]]
*[[آدینه]]؛
* [[چرا کنیه امام مهدی ابو صالح است؟ (پرسش)]]
*[[آستانه عسکریین]]؛
{{پایان پرسش‌های وابسته}}
*[[آستانه قیامت]]؛
*[[آفتاب پشت ابر]]؛
*[[آینده پژوهی]]؛
*[[آیین جدید]]؛
*[[أبدال]]؛
*[[ابوالادیان]]؛
*[[ابوصالح]]؛
*[[ابوالقاسم]]؛
*[[اثنا عشری]]؛
*[[احمد]]؛
*[[احمد بن اسحاق قمی]]؛
*[[احمد بن هلال کرخی]]؛
*[[احمدیه]]؛
*[[اخیار]]؛
*[[ادله رجعت]]؛
*[[اسماعیلیه]]؛
*[[أشراط الساعه]]؛
*[[اصحاب قائم]]؛
*[[اصحاب کهف]]؛
*[[اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور]]؛
*[[القاب امام مهدی]]{{ع}}؛
*[[امامت امام مهدی]]{{ع}}؛
*[[امامت و مهدویت]]؛
*[[امام حسن عسکری]]؛
*[[امام زمان]]؛
*[[امام‌شناسی]]؛
*[[امام مهدی از ولادت تا ظهور]]؛
*[[امامیه]]؛
*[[امدادهای غیبی]]؛
*[[امکان رجعت ]]؛
*[[امنیت ]]؛
*[[انتظار فرج]]؛
*[[انتقام]]؛
*[[انجمن حجتیه]]؛
*[[انطاکیه]]؛
*[[اوتاد]]؛
*[[اهل سنت و مهدی موعود]]؛
*[[اهل سنت و ولادت مهدی]]؛
*[[اهل کتاب در عصر ظهور]]؛
*[[الغیبة للحجة]]؛
*[[ایام الله]]؛
*[[ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم]]؛
*[[باب]]؛
*[[بابیه]]؛
*[[باران‌های پیاپی]]؛
*[[باقریه]]؛
*[[البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان]]؛
*[[بعثت امام مهدی]]؛
*[[بقیه الله]]؛
*[[بلالی]]؛
*[[بلالیه]]؛
*[[بهائیت]]؛
*[[البیان فی اخبار صاحب الزمان]]؛
*[[بیت الحمد]]؛
*[[بیت المقدس]]؛
*[[بیدا]]؛
*[[بیعت حضرت مهدی]]؛
*[[بیعت نامه مهدی]]؛
*[[البیعه لله]]؛
*[[پایان تاریخ]]؛
*[[پدر حضرت مهدی]]؛
*[[پدر مهدی و اهل سنت]]؛
*[[پرچم حضرت مهدی ]]؛
*[[پرچم‌های سیاه]]؛
*[[پیراهن حضرت مهدی]]؛
*[[تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم]]؛
*[[تاریخ عصر غیبت]]؛
*[[تاریخ غیبت کبرا]]؛
*[[تشرف]]؛
*[[تکذیب وقت گزاران]]؛
*[[تناثر النجوم]]؛
*[[توقیع]]؛
*[[جبرئیل]]؛
*[[جده]]؛
*[[جزیره خضرا]]؛
*[[جزیره خضرا در ترازوی نقد]]؛
*[[جعفر کذاب]]؛
*[[جمعه]]؛
*[[جنگ افزارهای مهدی]]؛
*[[حجت]]؛
*[[حجر الاسود]]؛
*[[حدیث غدیر]]؛
*[[حدیث لوح حضرت زهرا]]؛
*[[حدیث معراج]]؛
*[[حرز حضرت مهدی]]؛
*[[حرمت نام بردن مهدی]]؛
*[[حسن شریعی]]؛
*[[حسین بن روح نوبختی]]؛
*[[حسین بن منصور حلاج]]؛
*[[حکومت جهانی]]؛
*[[حکومت صالحان]]؛
*[[حکومت مستضعفان]]؛
*[[حکیمه خاتون]]؛
*[[حیرت]]؛
*[[خاتم الاوصیاء]]؛
*[[خراسانی]]؛
*[[خردسال‌ترین پیشوای معصوم]]؛
*[[خروج خراسانی]]؛
*[[خروج دابه الارض]]؛
*[[خروج دجال]]؛
*[[خروج سفیانی]]؛
*[[خروج سید حسنی]]؛
*[[خروج شعیب بن صالح]]؛
*[[خروج شیصبانی]]؛
*[[خروج عوف سلمی]]؛
*[[خروج مهدی]] ([[قیام مهدی]])؛
*[[خروج یأجوج و مأجوج]]؛
*[[خروج یمانی]]؛
*[[خسف به بیداء]]؛
*[[خسوف و کسوف غیرعادی]]؛
*[[خضر]]؛
*[[خلافت موعود]]؛
*[[خورشید پشت ابر]]؛
*[[خطبه قیام]]؛
*[[خورشید مغرب]]؛
*[[خیمه]]؛
*[[دابه الارض]]؛
*[[دادگستر جهان]]؛
*[[دانشمندان عامه و مهدی موعود]]؛
*[[دجال]]؛
*[[در انتظار ققنوس]]؛
*[[در فجر ساحل]]؛
*[[دست بر سر گذاشتن]]؛
*[[دعای افتتاح]]؛
*[[دعای عهد]]؛
*[[دعای ندبه]]؛
*[[دعای سمات]]؛
*[[دوازده امامی]]؛
*[[دولت کریمه]]؛
*[[دین در آخرالزمان]]؛
*[[دین در عصر ظهور]]؛
*[[ذی طوی]]؛
*[[رایات سود]]؛
*[[رحلت مهدی]]؛
*[[رجعت]]؛
*[[رجعت کنندگان]]؛
*[[رکن و مقام]]؛
*[[رؤیت مهدی]]؛
*[[زبور داود]]؛
*[[زمینه‌سازان ظهور]]؛
*[[زنان آخرالزمان]]؛
*[[زنان و قیام مهدی]]؛
*[[زندگی آخرالزمان]]؛
*[[زیارت آل یس]]؛
*[[زیارت ناحیه مقدسه]]؛
*[[زیارت رجبیه]]؛
*[[زیدیه ]]؛
*[[سازمان وکالت]]؛
*[[سامرا]]؛
*[[سرداب سامرا]]؛
*[[سلاح امام مهدی]]؛
*[[سفیانی]]؛
*[[سید حسنی]]؛
*[[سیره حکومتی امام مهدی]]؛
*[[سیصد و سیزده]]؛
*[[شاهدان ولادت امام مهدی]]؛
*[[شرایط ظهور]]؛
*[[شرید]]؛
*[[شریعیه]]؛
*[[شعبان]]؛
*[[شعیب بن صالح]]؛
*[[شلمغانیه]]؛
*[[شمائل حضرت مهدی]]؛
*[[شمشیر]]؛
*[[شهادت امام مهدی]]؛
*[[شیخیه]]؛
*[[شیطان]]؛
*[[شیصبانی]]؛
*[[شیعه]]؛
*[[صاحب الامر]]؛
*[[صاحب الدار]]؛
*[[صاحب الزمان]]؛
*[[صاحب السیف]]؛
*[[صاحب الغیبه]]؛
*[[صاید بن صید]]؛
*[[صقیل]]؛
*[[صیحه آسمانی]]؛
*[[طالقان]]؛
*[[طرید]]؛
*[[طلوع خورشید از مغرب]]؛
*[[طویل العمر]]؛
*[[طی الارض]]؛
*[[طیبه]]؛
*[[ظهور]]؛
*[[عاشورا]]؛
*[[عبرتایی]]؛
*[[عثمان بن سعید عمری]]؛
*[[عدد یاران مهدی]]؛
*[[عدل و قسط]]؛
*[[العرف الوردی فی الاخبار المهدی]]؛
*[[عسکریه]]؛
*[[عصائب]]؛
*[[عصر زندگی]]؛
*[[عقد الدرر فی اخبار المنتظر]]؛
*[[علایم ظهور]]؛
*[[علائم قیامت]]؛
*[[علی بن محمد سمری]]؛
*[[غار انطاکیه ]]؛
*[[غایب]]؛
*[[غریم]]؛
*[[غلام]]؛
*[[غیبت امام مهدی]]؛
*[[الغیبة]]؛
*[[غیبت صغرا]]؛
*[[غیبت کبرا]]؛
*[[فترت]]؛
*[[فرید]]؛
*[[فرجام حضرت مهدی]]؛
*[[فرجام شناسی]]؛
*[[فضیلت انتظار فرج ]]؛
*[[فضیلت منتظران]]؛
*[[فلسفه رجعت]]؛
*[[فلسفه غیبت صغرا]]؛
*[[فلسفه و علل غیبت]]؛
*[[فواید امام غایب]]؛
*[[فوتوریسم]]؛
*[[قائم]]؛
*[[قادیانیه]]؛
*[[قتل نفس زکیه]]؛
*[[قم]]؛
*[[قیامت صغرا]]؛
*[[قیام‌های پیش از ظهور]]؛
*[[کشته شدن شیطان]]؛
*[[کمال الدین و تمام النعمه]]؛
*[[کوفه]]؛
*[[کنیه حضرت مهدی]]؛
*[[کوه رضوی]]؛
*[[کیسانیه]]؛
*[[لباس حضرت مهدی]]؛
*[[لوح حضرت زهرا]]؛
*[[مادر حضرت مهدی]]؛
*[[متمهدی]]؛
*[[مثلث برمودا]]؛
*[[محدث]]؛
*[[محل بیعت مهدی]]؛
*[[محل ظهور مهدی]]؛
*[[محل قتل نفس زکیه]]؛
*[[محمد]]؛
*[[محمد بن عثمان بن سعید عمری]]؛
*[[محمد بن علی بن بلال]]؛
*[[محمد بن علی شلمغانی]]؛
*[[محمد بن نصیر نمیری]]؛
*[[محمدیه]]؛
*[[مدعیان بابیت]]؛
*[[مدعیان مهدویت]]؛
*[[مرجع تقلید]]؛
*[[مردان آخرالزمان]]؛
*[[مرکز حکومت مهدی]]؛
*[[مرگ جاهلی]]؛
*[[مرگ سرخ]]؛
*[[مرگ سفید]]؛
*[[مستضعف]]؛
*[[مسجد جمکران]]؛
*[[مسجد الحرام]]؛
*[[مسجد سهله]]؛
*[[مسجد صاحب الزمان]]؛
*[[مسجد کوفه]]؛
*[[مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور]]؛
*[[مضطر]]؛
*[[معجم احادیث الامام المهدی ]]؛
*[[معمرین]]؛
*[[مغیریه]]؛
*[[مقتدای مسیح]]؛
*[[مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم]]؛
*[[ملاحم و فتن]]؛
*[[ملاقات با حضرت مهدی]]؛
*[[ملیکه ]]؛
*[[منتخب الاثر]]؛
*[[منتظر ۱]]؛
*[[منتظر ۲]]؛
*[[منتقم]]؛
*[[منصور]]؛
*[[موتور]]؛
*[[موسویه]]؛
*[[موعود مسیحیت]]؛
*[[موعود یهود]]؛
*[[مهدی]]؛
*[[مهدی سودانی]]؛
*[[مهدی موعود ]]؛
*[[مهدویت]]؛
*[[ممهدون ]]؛
*[[مهدویت‌پژوهی]]؛
*[[مهدی شخصی و مهدی نوعی]]؛
*[[مهدیه]]؛
*[[میراث دار پیامبران]]؛
*[[ناحیه مقدسه]]؛
*[[نام‌های حضرت مهدی]]؛
*[[ناووسیه]]؛
*[[نجبا]]؛
*[[ندای آسمانی]]؛
*[[نرگس]]؛
*[[نزول عیسی]]؛
*[[نشانه‌های آخرالزمان]]؛
*[[نشانه‌های ظهور]]؛
*[[نفس زکیه]]؛
*[[نماز امام زمان]]؛
*[[نواب خاص]]؛
*[[نیابت خاص]]؛
*[[نیابت عام]]؛
*[[نیمه شعبان]]؛
*[[وقاتون]]؛
*[[وقت ظهور]]؛
*[[وقت معلوم]]؛
*[[وکلای حضرت مهدی]]؛
*[[ولادت حضرت مهدی]]؛
*[[ولایت فقیه]]؛
*[[ولی فقیه]]؛
*[[همسر و فرزند مهدی]]؛
*[[هیبت مهدی]]؛
*[[یأجوج و مأجوج]]؛
*[[یاران حضرت مهدی]]؛
*[[یا لثارات الحسین]]؛
{{پایان}}
{{پایان}}
 
==منابع==
* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']].
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']].


==پانویس==
== منابع ==
{{یادآوری پانویس}}
{{منابع}}
{{پانویس2}}
# [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']]
# [[پرونده:13681151.jpg|22px]] [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|'''فرهنگنامه آخرالزمان''']].
{{پایان منابع}}


{{امام مهدی}}
== پانویس ==
{{پانویس}}


[[رده:امام مهدی]]
[[رده:ابوالقاسم]]
[[رده:مدخل فرهنگ‌نامه مهدویت]]
[[رده:مدخل فرهنگ‌نامه مهدویت]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:کنیه امام مهدی]]
[[رده:کنیه‌ها و لقب‌های امام مهدی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۵

ابوالقاسم از کنیه‏‌های حضرت مهدی (ع). این کنیه، در اصل از آن حضرت پیامبر خاتم (ص) بوده است.

مقدمه

رسول خدا(ص) فرمود: مهدی(ع) از اولاد من و اسم او مانند من (محمد) است و کنیه او مانند کنیه من (ابوالقاسم) است و شبیه‌ترین مردم به من خواهد بود، چه در رفتار و چه در شمایل و صورت ظاهری[۱]. امام صادق(ع) فرمود: آن فرزند نیکو و پسندیده (مهدی(ع)) از اولاد من خواهد بود و او مهدی (نجات‌دهنده) است و نام او محمد و کنیه‌اش ابوالقاسم است و در آخرالزمان قیام خواهد کرد و نام مادرش «صیقل» می‌باشد[۲].

امام صادق(ع) فرمود: صاحب الامر (حضرت مهدی(ع)) شخصی است که نام اصلی او را جز کافر بر زبان نمی‌آورد[۳].

امام مهدی(ع) در نامه‌ای فرمودند: ملعون است، ملعون است، کسی که در محفلی از مردم اسم مرا ببرد[۴]. «محمد» نام اصلی حضرت است که خداوند این نام را برای آن حضرت اختیار نموده است زیرا در حدیث لوح که جناب جابر بن عبدالله انصاری از حضرت زهرا(س) روایت می‌کند، نام حضرت «محمد» است. در حدیث لوح خداوند نام حضرت مهدی(ع) را این‌گونه می‌فرماید: «وَ أُكْمِلُ ذَلِكَ بِابْنِهِ م‏ح‏م‏د رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ»[۵]؛ (من امامان دوازده‌گانه را با فرزند امام حسن عسکری یعنی «محمد» که رحمت برای جهانیان است، کامل خواهم کرد). در احادیث شیعه و سنی بسیار آمده است که رسول خدا(ص) فرمود: مهدی هم نام من است. درباره حرمت به زبان آوردن اسم آن جناب نظر فقها مختلف است و در این زمینه روایات مختلفی وارد شده است. برخی از فقها معتقدند در زمانی که تقیه واجب است و در حضور دشمنانی که بردن نام آن حضرت خطری را متوجه آن جناب و یا خاندان و شیعیان آن حضرت می‌کند، بردن نام ایشان حرام خواهد بود و به القاب دیگر باید ایشان را یاد کرد، مانند زمان غیبت صغری. اما در زمان حاضر که تقیه برداشته شده و از این جهت خطری متوجه آن حضرت نمی‌شود، بنابر نظر اکثر علماء حرمت برداشته شده است زیرا حرام بودن آن دلیلی داشته که اکنون آن دلیل منتفی شده است. اما درباره کتابت اسم حضرت و به زبان آوردن القاب و کنیه حضرت و اشاره کردن به ایشان با تعابیر مختلف، نظر همه علما جواز می‌باشد. اسم حضرت را می‌توان در دعاها و مناجات‌ها و راز و نیازهای خویش آورد چون در بعضی ادعیه اسم مبارک آن حضرت آمده است و دلیل حرمت در این مورد موجود نیست و بدین مضمون حدیثی از رسول خدا(ص) آمده است که فرمود: او (مهدی) است که نامش را آشکارا تا قبل از قیام آن حضرت نمی‌برد مگر کسی که نسبت به او کافر باشد. از این حدیث می‌توان فهمید که آشکارا و در ملأ عام نباید نام آن حضرت را برد و الا در خفا و در مواقع غیر تقیه جایز خواهد بود.

امام صادق(ع) فرمود: سعی کنید که توجه (دشمنان) را به سوی حضرت مهدی(ع) معطوف نکنید. همانا امام شما سال‌ها از میان شما غایب شود و شما به گونه‌ای امتحان شوید که گروهی (ناامید شده و) می‌گویند: (معلوم نیست) به کدام بیابان رفته و از دنیا رفته است! باید چشمان مؤمنین بر او گریان شود.

از این حدیث نیز می‌توان فهمید که ممکن است علت حرمت بردن نام حضرت، جلب نکردن توجه دشمنان به سوی آن جناب است.

در مقابل برخی از فقها نیز نام بردن حضرت را حرام می‌دانند، و می‌گویند این ویژگی خاصی است که خداوند برای آن جناب قرار داده است و تا قبل از ظهور حضرت بردن نام ایشان جایز نیست. خلاصه دلایلی که این دسته از فقها می‌آورند این است: روایاتی که ما را از نام بردن حضرت به نام اصلی ایشان نهی می‌کند، عام است و تا زمان ظهور آن جناب را شامل می‌شود، و مقید به زمانی خاص نشده است و در بیشتر روایاتی که از ائمه(ع) به نام اصلی یاد کرده‌اند، از حضرت مهدی(ع) با کنیه یاد شده است. اگر منظور از نگفتن نام حضرت تقیه باشد، روایات زیادی از طریق اهل‌سنت نقل شده است که در آن تصریح شده، نام حضرت نام رسول خدا(ص) است و کنیه او نیز کنیه پیامبر(ص) است، و همه می‌دانند که نام رسول خدا(ص) «محمد» است. حتی احادیثی که پیش از ولادت آن حضرت صادر شده است، نام حضرت را نمی‌برد و از ایشان با القاب یاد می‌شود. و نیز تصریح به حرمت نام بردن آن جناب می‌کند[۶].

پرسش‌های وابسته

منابع

پانویس

  1. یأتی: ص۳۲ و المهدی الموعود المنتظر: ج ۱ ص۲۷۲.
  2. المهدی الموعود المنتظر: ج ۱، ص۲۸۵.
  3. کمال الدین: ص۶۰۷ و یأتی: ص۳۳.
  4. احتجاج طبرسی: توقیعات حضرت.
  5. کافی: ج ۱، ص۵۲۷.
  6. حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۷۱؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۳۵.