اختلاس در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==)) |
|||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = اختلاس| عنوان مدخل = اختلاس| مداخل مرتبط = [[اختلاس در قرآن]] - [[اختلاس در فقه سیاسی]] - [[مبارزه با اختلاس در معارف و سیره علوی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
== معناشناسی == | |||
اختلاس، از ریشه "خلس" به معنای ربایش با سرعت و [[نیرنگ]] است<ref>لغت‌نامه دهخدا، ج۱، ص۱۵۰۹؛ فرهنگ معین، ج۱، ص۱۶۸؛ لسان العرب، ج۲، ص۲۹۴؛ النهایه، ج۲، ص۱۶۱.</ref> و در اصطلاح، به ربایش از غیر حرز اطلاق می‌گردد و اغلب در [[اموال عمومی]] و دولتی به کار می‌رود<ref>تبصرة المتعلمین، ص۷۵۶؛ موسوعة الفقه الاسلامی، ج۴، ص۸۷؛ الاحکام السلطانیه، ص۷۵-۴۷.</ref>؛ برخلاف [[سرقت]] که از حرز است. | |||
== | == جرم‌انگاری اختلاس == | ||
امروزه، اختلاس از مصادیق [[جرم]] "[[خیانت]] در [[امانت]]" به شمار می‌آید و تنها فرق آن با [[خیانت]] در | امروزه، اختلاس از مصادیق [[جرم]] و "[[خیانت]] در [[امانت]]" به شمار می‌آید و تنها فرق آن با [[خیانت]] در امانت آن است که مرتکب آن، [[مأمور]] [[دولت]] بوده و نسبت به [[اموال]] متعلق به [[دولت]] یا اموالی که از سوی اشخاص نزد [[دولت]] به امانت گزارده شده و بر حسب شغل یا مأموریت مأمور نزد وی می‌باشد، مرتکب [[خیانت]] می‌گردد. | ||
عناصر اختلاس در [[حقوق]] موضوعه عبارت است از: | عناصر اختلاس در [[حقوق]] موضوعه عبارت است از: | ||
#مرتکب کارمند [[حکومت]] باشد، خواه رسمی و خواه غیر رسمی؛ | # مرتکب کارمند [[حکومت]] باشد، خواه رسمی و خواه غیر رسمی؛ | ||
#برداشت [[اموال]] منقول و یا وجوه نقدی | # برداشت [[اموال]] منقول و یا وجوه نقدی ـ که بر حسب انجام وظیفه ـ به او سپرده‌اند؛ | ||
#قصد متقلبانه داشته باشد؛ | # قصد متقلبانه داشته باشد؛ | ||
#آنچه را که قصد کرده است به انجام رساند؛ زیرا صرف قصد کافی نیست<ref>قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری، مصوب ۱۳۶۷، ماده ۵.</ref><ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۲۳.</ref> | # آنچه را که قصد کرده است به انجام رساند؛ زیرا صرف قصد کافی نیست<ref>قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری، مصوب ۱۳۶۷، ماده ۵.</ref>.<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۲۳.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:11677.jpg|22px]] [[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|'''واژه‌نامه فقه سیاسی''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۱: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اختلاس | [[رده:اختلاس]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۹ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۰۷
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اختلاس است. اختلاس از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اختلاس در قرآن - اختلاس در فقه سیاسی - مبارزه با اختلاس در معارف و سیره علوی - پرسش مرتبط نداردمعناشناسی
اختلاس، از ریشه "خلس" به معنای ربایش با سرعت و نیرنگ است[۱] و در اصطلاح، به ربایش از غیر حرز اطلاق می‌گردد و اغلب در اموال عمومی و دولتی به کار می‌رود[۲]؛ برخلاف سرقت که از حرز است.
جرم‌انگاری اختلاس
امروزه، اختلاس از مصادیق جرم و "خیانت در امانت" به شمار می‌آید و تنها فرق آن با خیانت در امانت آن است که مرتکب آن، مأمور دولت بوده و نسبت به اموال متعلق به دولت یا اموالی که از سوی اشخاص نزد دولت به امانت گزارده شده و بر حسب شغل یا مأموریت مأمور نزد وی می‌باشد، مرتکب خیانت می‌گردد.
عناصر اختلاس در حقوق موضوعه عبارت است از:
- مرتکب کارمند حکومت باشد، خواه رسمی و خواه غیر رسمی؛
- برداشت اموال منقول و یا وجوه نقدی ـ که بر حسب انجام وظیفه ـ به او سپرده‌اند؛
- قصد متقلبانه داشته باشد؛
- آنچه را که قصد کرده است به انجام رساند؛ زیرا صرف قصد کافی نیست[۳].[۴]
منابع
پانویس
- ↑ لغت‌نامه دهخدا، ج۱، ص۱۵۰۹؛ فرهنگ معین، ج۱، ص۱۶۸؛ لسان العرب، ج۲، ص۲۹۴؛ النهایه، ج۲، ص۱۶۱.
- ↑ تبصرة المتعلمین، ص۷۵۶؛ موسوعة الفقه الاسلامی، ج۴، ص۸۷؛ الاحکام السلطانیه، ص۷۵-۴۷.
- ↑ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری، مصوب ۱۳۶۷، ماده ۵.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۲۳.