اقتداء در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==)) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = اقتداء | |||
| عنوان مدخل = [[اقتداء]] | |||
| مداخل مرتبط = [[اقتداء در قرآن]] - [[اقتداء در حدیث]] - [[اقتداء در فقه سیاسی]] | |||
| پرسش مرتبط = اقتداء (پرسش) | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
*[[اقتداء]]: [[پیروی]] از [[سیره]] و [[سنت]] کسی، [[اتباع]] از [[سنت]] دیگری با رغبت<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۱۶.</ref> و [[اقتدا]] کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۳.</ref>. اصل آن "قدو" به معنای اقتباس کردن و هدایت یافتن<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۶۶.</ref> و تبعیّت و عمل به روش دیگری<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۱۶.</ref>. | * [[اقتداء]]: [[پیروی]] از [[سیره]] و [[سنت]] کسی، [[اتباع]] از [[سنت]] دیگری با رغبت<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۱۶.</ref> و [[اقتدا]] کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۳.</ref>. اصل آن "قدو" به معنای اقتباس کردن و هدایت یافتن<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۶۶.</ref> و تبعیّت و عمل به روش دیگری<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۱۶.</ref>. | ||
*{{متن قرآن|أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ}}<ref>«آنان کسانی هستند که خداوند رهنمایی‌شان کرده است پس، از رهنمود آنان پیروی کن!» سوره انعام، آیه ۹۰.</ref>. | *{{متن قرآن|أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ}}<ref>«آنان کسانی هستند که خداوند رهنمایی‌شان کرده است پس، از رهنمود آنان پیروی کن!» سوره انعام، آیه ۹۰.</ref>. | ||
*[[پیروی]] از [[سنن]] گذشتگان بدون [[تفکر]] در آرا و [[اعمال]] آنان در [[قرآن کریم]] مذموم و نکوهیده است: {{متن قرآن|قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُقْتَدُونَ}}<ref>«کامروایان آن (شهر) گفتند: ما پدران خویش را بر آیینی یافته‌ایم و آثار آنان را پی می‌گیریم» سوره زخرف، آیه ۲۳.</ref> و تنها بر اقتدا کردن به [[هدایت‌یافتگان]] [[الهی]] تأکید شده است: {{متن قرآن|أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ}}<ref>«آنان | * [[پیروی]] از [[سنن]] گذشتگان بدون [[تفکر]] در آرا و [[اعمال]] آنان در [[قرآن کریم]] مذموم و نکوهیده است: {{متن قرآن|قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُقْتَدُونَ}}<ref>«کامروایان آن (شهر) گفتند: ما پدران خویش را بر آیینی یافته‌ایم و آثار آنان را پی می‌گیریم» سوره زخرف، آیه ۲۳.</ref> و تنها بر اقتدا کردن به [[هدایت‌یافتگان]] [[الهی]] تأکید شده است: {{متن قرآن|أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ}}<ref>«آنان کسانی هستند که خداوند رهنمایی‌شان کرده است پس، از رهنمود آنان پیروی کن!» سوره انعام، آیه ۹۰.</ref>. این [[آیه شریفه]] بر این نکته مهم دلالت دارد که [[خداوند]] در هر زمانی [[بنده]] یا بندگانی دارد که موکلین [[الهی]] برای [[هدایت]] و نشان دادن راه راست -که آنچه [[انبیای الهی]] از کتاب و [[حکمت]] و [[نبوت]] آورده‌اند، متضمن آن است- هستند که [[خداوند]] به وسیله آنان دینش را از زوال و [[هدایت]] خود را از انقراض [[حفظ]] می‌کند. [[شرک]] و [[ظلم]] راهی برای [[نفوذ]] بر این [[بندگان]] ندارند؛ زیرا به اعتصام [[الهی]] چنگ زده‌اند و اینان انبیای کرام و اوصیای آنها هستند که معصوم‌اند<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۷، ص۲۵۹-۲۶۰.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۱۵.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اقتداء]] | [[رده:اقتداء]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۱۲
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اقتداء است. اقتداء از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اقتداء در قرآن - اقتداء در حدیث - اقتداء در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- اقتداء: پیروی از سیره و سنت کسی، اتباع از سنت دیگری با رغبت[۱] و اقتدا کردن[۲]. اصل آن "قدو" به معنای اقتباس کردن و هدایت یافتن[۳] و تبعیّت و عمل به روش دیگری[۴].
- ﴿أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ﴾[۵].
- پیروی از سنن گذشتگان بدون تفکر در آرا و اعمال آنان در قرآن کریم مذموم و نکوهیده است: ﴿قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُقْتَدُونَ﴾[۶] و تنها بر اقتدا کردن به هدایت‌یافتگان الهی تأکید شده است: ﴿أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ﴾[۷]. این آیه شریفه بر این نکته مهم دلالت دارد که خداوند در هر زمانی بنده یا بندگانی دارد که موکلین الهی برای هدایت و نشان دادن راه راست -که آنچه انبیای الهی از کتاب و حکمت و نبوت آورده‌اند، متضمن آن است- هستند که خداوند به وسیله آنان دینش را از زوال و هدایت خود را از انقراض حفظ می‌کند. شرک و ظلم راهی برای نفوذ بر این بندگان ندارند؛ زیرا به اعتصام الهی چنگ زده‌اند و اینان انبیای کرام و اوصیای آنها هستند که معصوم‌اند[۸][۹].
منابع
پانویس
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۱۶.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۱۳.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۶۶.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۱۶.
- ↑ «آنان کسانی هستند که خداوند رهنمایی‌شان کرده است پس، از رهنمود آنان پیروی کن!» سوره انعام، آیه ۹۰.
- ↑ «کامروایان آن (شهر) گفتند: ما پدران خویش را بر آیینی یافته‌ایم و آثار آنان را پی می‌گیریم» سوره زخرف، آیه ۲۳.
- ↑ «آنان کسانی هستند که خداوند رهنمایی‌شان کرده است پس، از رهنمود آنان پیروی کن!» سوره انعام، آیه ۹۰.
- ↑ سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۷، ص۲۵۹-۲۶۰.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۱۵.