معذر: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==)) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[معذر در قرآن]] - [[معذر در حدیث]] - [[معذر در فقه سیاسی]] | پرسش مرتبط = معذر (پرسش)}} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
کسی که عذر موجّهی برای کارش ندارد<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۵۲۵.</ref> یا عذر او پذیرفته نیست، عذرتراش<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۱۵.</ref>. اصل آن "عذر" به معنای توجیه عمل [[خطا]] یا [[مکروه]] و حمل آن بر خیر و [[صلاح]] (در [[رأی]]، [[اخلاق]] و قول، عمل)<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۷۰.</ref>. | کسی که عذر موجّهی برای کارش ندارد<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۵۲۵.</ref> یا عذر او پذیرفته نیست، عذرتراش<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۱۵.</ref>. اصل آن "عذر" به معنای توجیه عمل [[خطا]] یا [[مکروه]] و حمل آن بر خیر و [[صلاح]] (در [[رأی]]، [[اخلاق]] و قول، عمل)<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۷۰.</ref>. | ||
{{متن قرآن|وَجَاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ}}<ref>«عذرآوران از تازیان بیابان‌نشین | {{متن قرآن|وَجَاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ}}<ref>«عذرآوران از تازیان بیابان‌نشین آمدند تا به آنان اجازه (ی جهاد) داده شود و آنان که به خداوند و پیامبرش دروغ گفته بودند خانه‌نشین شدند! به زودی از (میان) ایشان به کافران عذابی دردناک خواهد رسید» سوره توبه، آیه ۹۰.</ref>. | ||
در [[فرهنگ]] [[قرآنی]] افرادی که از زیر بار مسئولیت‌های [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] شانه خالی می‌کنند و برای خود [[حجت]] و [[دلیل]] و عذر می‌بافند، مذموم و مطرود هستند. معذور کسی است که عذر و دلیل روشن و کافی برای انجام‌ندادن کاری دارد؛ ولی معذّر دلیل قانع‌کننده‌ای برای عمل خود ندارد و مقصّر است<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۰، ص۳۴۶.</ref>. | در [[فرهنگ]] [[قرآنی]] افرادی که از زیر بار مسئولیت‌های [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] شانه خالی می‌کنند و برای خود [[حجت]] و [[دلیل]] و عذر می‌بافند، مذموم و مطرود هستند. معذور کسی است که عذر و دلیل روشن و کافی برای انجام‌ندادن کاری دارد؛ ولی معذّر دلیل قانع‌کننده‌ای برای عمل خود ندارد و مقصّر است<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۰، ص۳۴۶.</ref>. | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۴: | ||
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۰
معذر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: معذر در قرآن - معذر در حدیث - معذر در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
کسی که عذر موجّهی برای کارش ندارد[۱] یا عذر او پذیرفته نیست، عذرتراش[۲]. اصل آن "عذر" به معنای توجیه عمل خطا یا مکروه و حمل آن بر خیر و صلاح (در رأی، اخلاق و قول، عمل)[۳].
﴿وَجَاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ﴾[۴].
در فرهنگ قرآنی افرادی که از زیر بار مسئولیت‌های سیاسی و اجتماعی شانه خالی می‌کنند و برای خود حجت و دلیل و عذر می‌بافند، مذموم و مطرود هستند. معذور کسی است که عذر و دلیل روشن و کافی برای انجام‌ندادن کاری دارد؛ ولی معذّر دلیل قانع‌کننده‌ای برای عمل خود ندارد و مقصّر است[۵].
از اوصاف ضد ارزشی و نکوهیده در فرهنگ سیاسی قرآن، توجیه عمل بد با بهانه و همچنین عذرتراشی برای کوتاهی و تقصیر از انجام وظایف و تکالیف است.[۶]
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۵۲۵.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۱۵.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۷۰.
- ↑ «عذرآوران از تازیان بیابان‌نشین آمدند تا به آنان اجازه (ی جهاد) داده شود و آنان که به خداوند و پیامبرش دروغ گفته بودند خانه‌نشین شدند! به زودی از (میان) ایشان به کافران عذابی دردناک خواهد رسید» سوره توبه، آیه ۹۰.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۰، ص۳۴۶.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۸۷.