بحری بن عمرو: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '''']] == پانویس == {{پانویس}}' به '''']] {{پایان منابع}} == پانویس == {{پانویس}}') |
(←منابع) |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[بحری بن عمرو در قرآن]]| پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[بحری بن عمرو بن عمیر]]،<ref>جامع البیان، مج ۵، ج ۷، ص ۲۱۷.</ref> یا [[بحری بن عمرو بن عون]] <ref>زادالمسیر، ج ۲، ص ۱۰۴.</ref> یا [[بحر بن عمرو]]<ref> روض الجنان، ج ۵، ص ۳۶۰، ۳۹۱.</ref> از بزرگان [[یهود]]، [[قبیله]] [[بنی‌قینقاع|بنی‌قَیْنُقاع]]، دایی صفّیه دختر حُیَیّ [[همسر پیامبر]] بود.<ref>السیره‌النبویه، ج ۲، ص ۵۱۴؛ المغازی، ج ۱، ص ۳۷۴.</ref> جز چند گزارش در منابع [[تفسیری]]، اطلاعی از وی وجود ندارد. بنا به روایتی وی همراه تنی چند از [[یهودیان]]، [[انصار]] را از [[انفاق]] به [[مسلمانان]] باز می‌داشتند و به آنها می‌گفتند: شما از [[آینده]] خبر ندارید، ازاین‌رو به آنها انفاق نکنید. شاید این کار شما را به تهیدستانی چون ایشان مبدل کند. در پی این [[اقدام]] [[آیه]] {{متن قرآن|الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَيَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَيَكْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُهِينًا}}<ref>«همان کسان که تنگ‌چشمی می‌ورزند و مردم را به تنگ‌چشمی وا می‌دارند و آنچه را خداوند از بخشش خود به آنان داده است پنهان می‌کنند و برای کافران عذابی خوارساز آماده کرده‌ایم» سوره نساء، آیه ۳۷.</ref> نازل شد و بحری مورد [[تهدید]] [[الهی]] قرار گرفت<ref>جامع‌البیان، مج ۴، ج ۵، ص ۱۲۱؛ تفسیر بغوی، ج ۱، ص ۳۳۹؛ روض الجنان، ج ۵، ص ۳۶۰.</ref>. | [[بحری بن عمرو بن عمیر]]،<ref>جامع البیان، مج ۵، ج ۷، ص ۲۱۷.</ref> یا [[بحری بن عمرو بن عون]] <ref>زادالمسیر، ج ۲، ص ۱۰۴.</ref> یا [[بحر بن عمرو]]<ref> روض الجنان، ج ۵، ص ۳۶۰، ۳۹۱.</ref> از بزرگان [[یهود]]، [[قبیله]] [[بنی‌قینقاع|بنی‌قَیْنُقاع]]، دایی صفّیه دختر حُیَیّ [[همسر پیامبر]] بود.<ref>السیره‌النبویه، ج ۲، ص ۵۱۴؛ المغازی، ج ۱، ص ۳۷۴.</ref> جز چند گزارش در منابع [[تفسیری]]، اطلاعی از وی وجود ندارد. بنا به روایتی وی همراه تنی چند از [[یهودیان]]، [[انصار]] را از [[انفاق]] به [[مسلمانان]] باز می‌داشتند و به آنها می‌گفتند: شما از [[آینده]] خبر ندارید، ازاین‌رو به آنها انفاق نکنید. شاید این کار شما را به تهیدستانی چون ایشان مبدل کند. در پی این [[اقدام]] [[آیه]] {{متن قرآن|الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَيَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَيَكْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُهِينًا}}<ref>«همان کسان که تنگ‌چشمی می‌ورزند و مردم را به تنگ‌چشمی وا می‌دارند و آنچه را خداوند از بخشش خود به آنان داده است پنهان می‌کنند و برای کافران عذابی خوارساز آماده کرده‌ایم» سوره نساء، آیه ۳۷.</ref> نازل شد و بحری مورد [[تهدید]] [[الهی]] قرار گرفت<ref>جامع‌البیان، مج ۴، ج ۵، ص ۱۲۱؛ تفسیر بغوی، ج ۱، ص ۳۳۹؛ روض الجنان، ج ۵، ص ۳۶۰.</ref>. | ||
براساس گزارشی دیگر [[پیامبر]] در [[دعوت]] جمعی از یهود از جمله بحری بن عمرو آنان را از [[عذاب الهی]] برحذر داشت؛ اما آنان خود را [[فرزندان]] و محبوبان [[خدا]] دانستند که آیه {{متن قرآن|وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى نَحْنُ أَبْنَاءُ اللَّهِ وَأَحِبَّاؤُهُ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوبِكُمْ بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ}}<ref>«و یهودیان و مسیحیان گفتند: ما فرزندان خداوند و دوستان اوییم؛ بگو: پس چرا شما را برای گناهانتان عذاب می‌کند؟ خیر، شما نیز بشری هستید از همان کسان که آفریده است، هر که را بخواهد می‌بخشاید و هر که را بخواهد عذاب می‌کند و فرمانفرمایی آسمان‌ها و زمین و آنچه در میان آنهاست | براساس گزارشی دیگر [[پیامبر]] در [[دعوت]] جمعی از یهود از جمله بحری بن عمرو آنان را از [[عذاب الهی]] برحذر داشت؛ اما آنان خود را [[فرزندان]] و محبوبان [[خدا]] دانستند که آیه {{متن قرآن|وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى نَحْنُ أَبْنَاءُ اللَّهِ وَأَحِبَّاؤُهُ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوبِكُمْ بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ}}<ref>«و یهودیان و مسیحیان گفتند: ما فرزندان خداوند و دوستان اوییم؛ بگو: پس چرا شما را برای گناهانتان عذاب می‌کند؟ خیر، شما نیز بشری هستید از همان کسان که آفریده است، هر که را بخواهد می‌بخشاید و هر که را بخواهد عذاب می‌کند و فرمانفرمایی آسمان‌ها و زمین و آنچه در میان آنهاست از آن خداوند است و بازگشت (همگان) به سوی اوست» سوره مائده، آیه ۱۸.</ref> نازل شد و آنان را گرفتار [[عذاب]] [[گناهان]] خود دانست<ref>السیره‌النبویه، ج ۲، ص ۵۶۳؛ جامع البیان، مج ۴، ج ۶، ص ۲۲۴؛ التکمیل والاتمام، ص ۱۱۲.</ref>. به روایتی از [[ابن‌عباس]] سه تن از یهودیان که بحری بن عمرو یکی از آنان بود از پیامبر پرسیدند: آیا به جز [[الله]] خدای دیگری نمی‌شناسی؟ پیامبر در پاسخ فرمود: خدایی جز الله نیست. بر این مبنا [[مبعوث]] شده‌ام و به الله فرا می‌خوانم، آنگاه آیه {{متن قرآن|قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهَادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَمَنْ بَلَغَ أَئِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرَى قُلْ لَا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّمَا هُوَ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَإِنَّنِي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ}}<ref>«بگو: چه چیزی در گواهی بزرگ‌تر است؟ بگو: خداوند که میان من و شما گواه است و به من این قرآن وحی شده است تا با آن به شما و به هر کس که (این قرآن به او) برسد، هشدار دهم، آیا شما گواهی می‌دهید که با خداوند خدایان دیگری هست؟ بگو: من گواهی نمی‌دهم؛ بگو: تنها او خدایی یگانه است و من از شرکی که می‌ورزید بیزارم» سوره انعام، آیه ۱۹.</ref> <ref>جامع البیان، مج ۵، ج ۷، ص ۲۱۷؛ تفسیر ابن‌ابی حاتم، ج ۴، ص ۱۲۷۲؛ الدرالمنثور، ج ۳، ص ۲۵۶.</ref> | ||
بنا به گزارشی بحری بن عمرو و تنی دیگر از [[یهودیان]] پس از مقایسه قرآن و [[تورات]] به [[دلیل]] تفاوت آن دو، در [[حقانیت قرآن]] [[تردید]] کردند و در این باره از [[پیامبر]] پرسیدند. پیامبر پاسخ داد: شما می‌دانید که قرآن بر [[حق]] است و این مطلب نزد شما (در تورات) مکتوب است <ref> التکمیل والاتمام، ص ۱۹۱.</ref>. [[آیه]] {{متن قرآن|أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ وَادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}}<ref>«یا می‌گویند (پیامبر) آن را بربافته است، بگو: اگر راست می‌گویید سوره‌ای همگون آن بیاورید و هر کس جز خداوند را می‌توانید فرا خوانید» سوره یونس، آیه ۳۸.</ref> در [[شأن]] این گروه نازل شد. | بنا به گزارشی بحری بن عمرو و تنی دیگر از [[یهودیان]] پس از مقایسه قرآن و [[تورات]] به [[دلیل]] تفاوت آن دو، در [[حقانیت قرآن]] [[تردید]] کردند و در این باره از [[پیامبر]] پرسیدند. پیامبر پاسخ داد: شما می‌دانید که قرآن بر [[حق]] است و این مطلب نزد شما (در تورات) مکتوب است <ref> التکمیل والاتمام، ص ۱۹۱.</ref>. [[آیه]] {{متن قرآن|أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ وَادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}}<ref>«یا می‌گویند (پیامبر) آن را بربافته است، بگو: اگر راست می‌گویید سوره‌ای همگون آن بیاورید و هر کس جز خداوند را می‌توانید فرا خوانید» سوره یونس، آیه ۳۸.</ref> در [[شأن]] این گروه نازل شد. | ||
بنابه [[روایت]] دیگری جمعی از [[یهود]]، از جمله بحری از پیامبر، کتاب مدوّن خواستند و به او گفتند: خدایی که [[پیامبران]] را برمی‌انگیزد از چنین کاری عاجز نیست. آنان [[تهدید]] کردند که در غیر این صورت ما نیز سخنانی چون سخنان شفاهی تو می‌گوییم که آیه {{متن قرآن|قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا}}<ref>«بگو: اگر آدمیان و پریان فراهم آیند تا مانند این قرآن آورند هر چند یکدیگر را پشتیبانی کنند همانند آن نمی‌توانند آورد» سوره اسراء، آیه ۸۸.</ref> نازل شد و آنها را [[ناتوان]] از این کار دانست.<ref> السیرة النبویه، ج ۲، ص ۵۷۱؛ جامع البیان، مج ۹، ج۱۵، ص۱۹۷ ـ ۱۹۸؛ الدرالمنثور، ج ۵، ص۳۳۶.</ref> در [[شأن نزول]] [[آیه]] {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُزَكُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ يُزَكِّي مَنْ يَشَاءُ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا}}<ref>«آیا به کسانی ننگریسته‌ای که خویشتن را پاکیزه می‌انگارند اما (این) خداوند است که هر کس را بخواهد پاکیزه می‌دارد و سر مویی | بنابه [[روایت]] دیگری جمعی از [[یهود]]، از جمله بحری از پیامبر، کتاب مدوّن خواستند و به او گفتند: خدایی که [[پیامبران]] را برمی‌انگیزد از چنین کاری عاجز نیست. آنان [[تهدید]] کردند که در غیر این صورت ما نیز سخنانی چون سخنان شفاهی تو می‌گوییم که آیه {{متن قرآن|قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا}}<ref>«بگو: اگر آدمیان و پریان فراهم آیند تا مانند این قرآن آورند هر چند یکدیگر را پشتیبانی کنند همانند آن نمی‌توانند آورد» سوره اسراء، آیه ۸۸.</ref> نازل شد و آنها را [[ناتوان]] از این کار دانست.<ref> السیرة النبویه، ج ۲، ص ۵۷۱؛ جامع البیان، مج ۹، ج۱۵، ص۱۹۷ ـ ۱۹۸؛ الدرالمنثور، ج ۵، ص۳۳۶.</ref> در [[شأن نزول]] [[آیه]] {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُزَكُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ يُزَكِّي مَنْ يَشَاءُ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا}}<ref>«آیا به کسانی ننگریسته‌ای که خویشتن را پاکیزه می‌انگارند اما (این) خداوند است که هر کس را بخواهد پاکیزه می‌دارد و سر مویی ستم نخواهند دید» سوره نساء، آیه ۴۹.</ref> آمده که بحری بن عمرو به همراه یکی دیگر از [[یهودیان]] با [[کودکان]] خود نزد [[پیامبر]] آمدند و از پیامبر پرسیدند: آیا این کودکان گنهکارند؟ پیامبر فرمود: نه، آنگاه آنها گفتند: ما نیز چنین هستیم؛ [[گناهان]] شبمان در [[روز]] و گناهان روزمان در [[شب]] [[پاک]] می‌شود و آنگاه این آیه نازل شد<ref>تفسیر بغوی، ج ۱،ص ۳۵۰؛ روض‌الجنان، ج ۵، ص ۳۹۱؛ زاد المسیر، ج ۲، ص ۱۰۴.</ref>. | ||
گفته شده: [[زن]] و مردی از یهودیان[[خیبر]] مرتکب [[زنا]] شدند و براساس [[تورات]] باید سنگسار می‌شدند؛ ولی چون از موقعیت بالایی برخوردار بودند به [[امید]] [[تغییر]] [[حکم]] به [[داوری]] نزد پیامبر آمدند؛ اما پیامبر نیز [[حکم]] به سنگسار کرد و [[اعتراض]] بحری بن عمرو و دیگران را برانگیخت؛ پیامبر{{صل}} فرمود: به [[داناترین]] خود به تورات مراجعه کنید تا بدانید من بر اساس آن حکم کرده‌ام. آنها پیشنهاد پیامبر را پذیرفتند و متن تورات را ملاک قرار دادند و عالمی [[یهودی]] معروف به [[ابن صوریا]] را جهت [[تطبیق]] حکم با تورات معرفی کردند و چون رسوا شدند باز بر سخن خود پافشاری کردند: {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِنَ الْكِتَابِ يُدْعَوْنَ إِلَى كِتَابِ اللَّهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ وَهُمْ مُعْرِضُونَ}}<ref>«آیا به کسانی ننگریسته‌ای که بهره‌ای از کتاب‌های (آسمانی) دارند، به کتاب خداوند فرا خوانده می‌شوند تا میان آنها داوری کند؛ آنگاه گروهی از آنها بر می‌گردند | گفته شده: [[زن]] و مردی از یهودیان[[خیبر]] مرتکب [[زنا]] شدند و براساس [[تورات]] باید سنگسار می‌شدند؛ ولی چون از موقعیت بالایی برخوردار بودند به [[امید]] [[تغییر]] [[حکم]] به [[داوری]] نزد پیامبر آمدند؛ اما پیامبر نیز [[حکم]] به سنگسار کرد و [[اعتراض]] بحری بن عمرو و دیگران را برانگیخت؛ پیامبر {{صل}} فرمود: به [[داناترین]] خود به تورات مراجعه کنید تا بدانید من بر اساس آن حکم کرده‌ام. آنها پیشنهاد پیامبر را پذیرفتند و متن تورات را ملاک قرار دادند و عالمی [[یهودی]] معروف به [[ابن صوریا]] را جهت [[تطبیق]] حکم با تورات معرفی کردند و چون رسوا شدند باز بر سخن خود پافشاری کردند: {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِنَ الْكِتَابِ يُدْعَوْنَ إِلَى كِتَابِ اللَّهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ وَهُمْ مُعْرِضُونَ}}<ref>«آیا به کسانی ننگریسته‌ای که بهره‌ای از کتاب‌های (آسمانی) دارند، به کتاب خداوند فرا خوانده می‌شوند تا میان آنها داوری کند؛ آنگاه گروهی از آنها بر می‌گردند در حالی که روی گردانند» سوره آل عمران، آیه ۲۳.</ref><ref>مجمع‌البیان، ج ۲، ص ۷۲۲ ـ ۷۲۳.</ref><ref>[[علی شریفیان|شریفیان، علی]]، [[بحری بن عمرو (مقاله)|مقاله «بحری بن عمرو»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۵.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:000056.jpg|22px]] [[علی شریفیان|شریفیان، علی]]، [[بحری بن عمرو (مقاله)|مقاله «بحری بن عمرو»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۵ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۵''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۱: | ||
[[رده:بحری بن عمرو]] | [[رده:بحری بن عمرو]] | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۹
بحری بن عمرو از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: بحری بن عمرو در قرآن - پرسش مرتبط نداردمقدمه
بحری بن عمرو بن عمیر،[۱] یا بحری بن عمرو بن عون [۲] یا بحر بن عمرو[۳] از بزرگان یهود، قبیله بنی‌قَیْنُقاع، دایی صفّیه دختر حُیَیّ همسر پیامبر بود.[۴] جز چند گزارش در منابع تفسیری، اطلاعی از وی وجود ندارد. بنا به روایتی وی همراه تنی چند از یهودیان، انصار را از انفاق به مسلمانان باز می‌داشتند و به آنها می‌گفتند: شما از آینده خبر ندارید، ازاین‌رو به آنها انفاق نکنید. شاید این کار شما را به تهیدستانی چون ایشان مبدل کند. در پی این اقدام آیه ﴿الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَيَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَيَكْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُهِينًا﴾[۵] نازل شد و بحری مورد تهدید الهی قرار گرفت[۶].
براساس گزارشی دیگر پیامبر در دعوت جمعی از یهود از جمله بحری بن عمرو آنان را از عذاب الهی برحذر داشت؛ اما آنان خود را فرزندان و محبوبان خدا دانستند که آیه ﴿وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى نَحْنُ أَبْنَاءُ اللَّهِ وَأَحِبَّاؤُهُ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوبِكُمْ بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ﴾[۷] نازل شد و آنان را گرفتار عذاب گناهان خود دانست[۸]. به روایتی از ابن‌عباس سه تن از یهودیان که بحری بن عمرو یکی از آنان بود از پیامبر پرسیدند: آیا به جز الله خدای دیگری نمی‌شناسی؟ پیامبر در پاسخ فرمود: خدایی جز الله نیست. بر این مبنا مبعوث شده‌ام و به الله فرا می‌خوانم، آنگاه آیه ﴿قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهَادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَمَنْ بَلَغَ أَئِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرَى قُلْ لَا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّمَا هُوَ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَإِنَّنِي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ﴾[۹] [۱۰]
بنا به گزارشی بحری بن عمرو و تنی دیگر از یهودیان پس از مقایسه قرآن و تورات به دلیل تفاوت آن دو، در حقانیت قرآن تردید کردند و در این باره از پیامبر پرسیدند. پیامبر پاسخ داد: شما می‌دانید که قرآن بر حق است و این مطلب نزد شما (در تورات) مکتوب است [۱۱]. آیه ﴿أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ وَادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ﴾[۱۲] در شأن این گروه نازل شد.
بنابه روایت دیگری جمعی از یهود، از جمله بحری از پیامبر، کتاب مدوّن خواستند و به او گفتند: خدایی که پیامبران را برمی‌انگیزد از چنین کاری عاجز نیست. آنان تهدید کردند که در غیر این صورت ما نیز سخنانی چون سخنان شفاهی تو می‌گوییم که آیه ﴿قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا﴾[۱۳] نازل شد و آنها را ناتوان از این کار دانست.[۱۴] در شأن نزول آیه ﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُزَكُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ يُزَكِّي مَنْ يَشَاءُ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا﴾[۱۵] آمده که بحری بن عمرو به همراه یکی دیگر از یهودیان با کودکان خود نزد پیامبر آمدند و از پیامبر پرسیدند: آیا این کودکان گنهکارند؟ پیامبر فرمود: نه، آنگاه آنها گفتند: ما نیز چنین هستیم؛ گناهان شبمان در روز و گناهان روزمان در شب پاک می‌شود و آنگاه این آیه نازل شد[۱۶].
گفته شده: زن و مردی از یهودیانخیبر مرتکب زنا شدند و براساس تورات باید سنگسار می‌شدند؛ ولی چون از موقعیت بالایی برخوردار بودند به امید تغییر حکم به داوری نزد پیامبر آمدند؛ اما پیامبر نیز حکم به سنگسار کرد و اعتراض بحری بن عمرو و دیگران را برانگیخت؛ پیامبر (ص) فرمود: به داناترین خود به تورات مراجعه کنید تا بدانید من بر اساس آن حکم کرده‌ام. آنها پیشنهاد پیامبر را پذیرفتند و متن تورات را ملاک قرار دادند و عالمی یهودی معروف به ابن صوریا را جهت تطبیق حکم با تورات معرفی کردند و چون رسوا شدند باز بر سخن خود پافشاری کردند: ﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيبًا مِنَ الْكِتَابِ يُدْعَوْنَ إِلَى كِتَابِ اللَّهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ وَهُمْ مُعْرِضُونَ﴾[۱۷][۱۸][۱۹]
منابع
پانویس
- ↑ جامع البیان، مج ۵، ج ۷، ص ۲۱۷.
- ↑ زادالمسیر، ج ۲، ص ۱۰۴.
- ↑ روض الجنان، ج ۵، ص ۳۶۰، ۳۹۱.
- ↑ السیره‌النبویه، ج ۲، ص ۵۱۴؛ المغازی، ج ۱، ص ۳۷۴.
- ↑ «همان کسان که تنگ‌چشمی می‌ورزند و مردم را به تنگ‌چشمی وا می‌دارند و آنچه را خداوند از بخشش خود به آنان داده است پنهان می‌کنند و برای کافران عذابی خوارساز آماده کرده‌ایم» سوره نساء، آیه ۳۷.
- ↑ جامع‌البیان، مج ۴، ج ۵، ص ۱۲۱؛ تفسیر بغوی، ج ۱، ص ۳۳۹؛ روض الجنان، ج ۵، ص ۳۶۰.
- ↑ «و یهودیان و مسیحیان گفتند: ما فرزندان خداوند و دوستان اوییم؛ بگو: پس چرا شما را برای گناهانتان عذاب می‌کند؟ خیر، شما نیز بشری هستید از همان کسان که آفریده است، هر که را بخواهد می‌بخشاید و هر که را بخواهد عذاب می‌کند و فرمانفرمایی آسمان‌ها و زمین و آنچه در میان آنهاست از آن خداوند است و بازگشت (همگان) به سوی اوست» سوره مائده، آیه ۱۸.
- ↑ السیره‌النبویه، ج ۲، ص ۵۶۳؛ جامع البیان، مج ۴، ج ۶، ص ۲۲۴؛ التکمیل والاتمام، ص ۱۱۲.
- ↑ «بگو: چه چیزی در گواهی بزرگ‌تر است؟ بگو: خداوند که میان من و شما گواه است و به من این قرآن وحی شده است تا با آن به شما و به هر کس که (این قرآن به او) برسد، هشدار دهم، آیا شما گواهی می‌دهید که با خداوند خدایان دیگری هست؟ بگو: من گواهی نمی‌دهم؛ بگو: تنها او خدایی یگانه است و من از شرکی که می‌ورزید بیزارم» سوره انعام، آیه ۱۹.
- ↑ جامع البیان، مج ۵، ج ۷، ص ۲۱۷؛ تفسیر ابن‌ابی حاتم، ج ۴، ص ۱۲۷۲؛ الدرالمنثور، ج ۳، ص ۲۵۶.
- ↑ التکمیل والاتمام، ص ۱۹۱.
- ↑ «یا می‌گویند (پیامبر) آن را بربافته است، بگو: اگر راست می‌گویید سوره‌ای همگون آن بیاورید و هر کس جز خداوند را می‌توانید فرا خوانید» سوره یونس، آیه ۳۸.
- ↑ «بگو: اگر آدمیان و پریان فراهم آیند تا مانند این قرآن آورند هر چند یکدیگر را پشتیبانی کنند همانند آن نمی‌توانند آورد» سوره اسراء، آیه ۸۸.
- ↑ السیرة النبویه، ج ۲، ص ۵۷۱؛ جامع البیان، مج ۹، ج۱۵، ص۱۹۷ ـ ۱۹۸؛ الدرالمنثور، ج ۵، ص۳۳۶.
- ↑ «آیا به کسانی ننگریسته‌ای که خویشتن را پاکیزه می‌انگارند اما (این) خداوند است که هر کس را بخواهد پاکیزه می‌دارد و سر مویی ستم نخواهند دید» سوره نساء، آیه ۴۹.
- ↑ تفسیر بغوی، ج ۱،ص ۳۵۰؛ روض‌الجنان، ج ۵، ص ۳۹۱؛ زاد المسیر، ج ۲، ص ۱۰۴.
- ↑ «آیا به کسانی ننگریسته‌ای که بهره‌ای از کتاب‌های (آسمانی) دارند، به کتاب خداوند فرا خوانده می‌شوند تا میان آنها داوری کند؛ آنگاه گروهی از آنها بر می‌گردند در حالی که روی گردانند» سوره آل عمران، آیه ۲۳.
- ↑ مجمع‌البیان، ج ۲، ص ۷۲۲ ـ ۷۲۳.
- ↑ شریفیان، علی، مقاله «بحری بن عمرو»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۵.