تمیم بن سلمه خزاعی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '\{\{صحابه\}\}\n↵\[\[رده\:(.*)\]\]↵\[\[رده\:مدخل\]\]↵\[\[رده\:اعلام\]\]↵\[\[رده\:اصحاب پیامبر\]\]' به 'رده:مدخل رده:اعلام رده:اصحاب پیامبر') |
جز (جایگزینی متن - 'صحابه نگاران' به 'صحابه‌نگاران') |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[تمیم بن سلمه خزاعی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۲.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱: قسم اول.</ref> به استناد سخن [[ابوموسی مدینی]]، از او یاد و در [[صحابی]] بودن وی تردید کرده‌اند؛ زیرا وی [[تابعی]] است و در سال صدم [[هجری]] درگذشته است<ref>ابن سعد، ج۶، ص۲۹۳.</ref>، [[ابو خالد حذاء]] از مردی که نامش برده نشده نقل می‌کند که [[تمیم بن زلمه]] گفت: در حضور [[رسول خدا]]{{صل}} بودم که دیدم شخصی از نزد ایشان رفت، در حالی که عمامه‌اش از پشت رها بود. از آن [[حضرت]] پرسیدم: این کیست؟ فرمود: [[جبرئیل]] است<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱.</ref>. | [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۲.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱: قسم اول.</ref> به استناد سخن [[ابوموسی مدینی]]، از او یاد و در [[صحابی]] بودن وی تردید کرده‌اند؛ زیرا وی [[تابعی]] است و در سال صدم [[هجری]] درگذشته است<ref>ابن سعد، ج۶، ص۲۹۳.</ref>، [[ابو خالد حذاء]] از مردی که نامش برده نشده نقل می‌کند که [[تمیم بن زلمه]] گفت: در حضور [[رسول خدا]] {{صل}} بودم که دیدم شخصی از نزد ایشان رفت، در حالی که عمامه‌اش از پشت رها بود. از آن [[حضرت]] پرسیدم: این کیست؟ فرمود: [[جبرئیل]] است<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱.</ref>. | ||
همچنین [[زیاد بن فیاض]] از [[تمیم بن سلمه]] نقل می‌کند که رسول خدا{{صل}} فرمود: «آیا کسی که پیش از [[امام]] (از [[سجده]] یا [[رکوع]]) سر برمی‌دارد، نمی‌ترسد [[خداوند]] سرش را به سر درازگوش تبدیل کند؟!»<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۳</ref>. این در حالی است که زیاد بن فیاض از [[صحابه]] [[روایت]] نکرده است<ref>ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱.</ref>. گذشته از اینکه [[راوی]] از تمیم - در جریان دیدن [[جبرئیل]] - ناشناخته است. آنچه در منابع وجود دارد این است که [[عایشه]] شخصی را با همان | همچنین [[زیاد بن فیاض]] از [[تمیم بن سلمه]] نقل می‌کند که رسول خدا {{صل}} فرمود: «آیا کسی که پیش از [[امام]] (از [[سجده]] یا [[رکوع]]) سر برمی‌دارد، نمی‌ترسد [[خداوند]] سرش را به سر درازگوش تبدیل کند؟!»<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۳</ref>. این در حالی است که زیاد بن فیاض از [[صحابه]] [[روایت]] نکرده است<ref>ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱.</ref>. گذشته از اینکه [[راوی]] از تمیم - در جریان دیدن [[جبرئیل]] - ناشناخته است. آنچه در منابع وجود دارد این است که [[عایشه]] شخصی را با همان وصف نزد حضرت دید و ایشان فرمود او جبرئیل است<ref>ابن سعد، ج۸، ص۶۷؛ طبرانی، ج۲۳، ص۳۵.</ref>. چنان که این رویداد را برای افرادی، از جمله [[محمد بن مسلمه]] نیز آورده‌اند<ref>شامی، ج۱۰، ص۴۵ و ۴۶؛ عبد بن حمید، ص۳۳۹.</ref>. این احتمال هست که دو راوی آخر جابه جا شده و در واقع، تمیم بن سلمه از صحابی ناشناخته‌ای نقل کرده باشد. بررسی بیشتر نشان می‌دهد [[حدیث]] مربوط به سر برداشتن در [[نماز جماعت]] را تنها [[ابوهریره]] نقل کرده<ref>احمد بن حنبل، ج۲، ص۲۶۰، ۲۷۱، ۴۵۶ و ۴۷۲.</ref> و آنچه تمیم بن سلمه گفته از رسول خدا نیست، بلکه سخن [[عبدالله بن مسعود]] است که زیاد بن فیاض از تمیم بن سلمه تابعی از [[ابن مسعود]] نقل کرده است<ref>طبرانی، ج۹، ص۲۳۹؛ خطیب، ج۵، ص۱۵۴.</ref>. [[کوفی]] بودن [[تمیم بن سلمه خزاعی]] [[تابعی]]<ref>ابن حبان، ج۴، ص۸۶.</ref> مؤیدی بر نقل او از [[ابن مسعود]] است. اگر در نقل [[تمیم]] از [[ابن مسعود]] نیز تردید کنیم، در [[روایت]] او از [[رسول خدا]] {{صل}} بیشتر تردید خواهیم کرد. به علاوه، اینکه دیگر صحابه‌نگاران نام این شخص را در کتاب خود نیاورده‌اند، تأییدی بر نادرستی سخن [[ابوموسی]] است<ref> مآخذ: ابن اثیر / اسد الغابه + ابن حبان / الثقات + ابن حجر / الاصابه + ابن سعد / الطبقات الکبری + شامی / سبل الهدی و الرشاد + طبرانی / المعجم الکبیر + | ||
خطیب بغدادی، احمد بن علی (م ۴۶۳)، تاریخ بغداد، تحقیق مصطفی عبد القادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۷؛ عبد بن حمید (م۲۴۹)، المنتخب من المسند، تحقیق السامرائی و الصعیدی، بیروت، مکتبة النهضة العربیة، ۱۴۰۸.</ref>.<ref>[[مصطفی صادقی|صادقی، مصطفی]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «تمیم بن سلمه»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۲۸۴-۲۸۵.</ref> | خطیب بغدادی، احمد بن علی (م ۴۶۳)، تاریخ بغداد، تحقیق مصطفی عبد القادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۷؛ عبد بن حمید (م۲۴۹)، المنتخب من المسند، تحقیق السامرائی و الصعیدی، بیروت، مکتبة النهضة العربیة، ۱۴۰۸.</ref>.<ref>[[مصطفی صادقی|صادقی، مصطفی]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «تمیم بن سلمه»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۲۸۴-۲۸۵.</ref> | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۵: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده:اصحاب پیامبر]] | [[رده:اصحاب پیامبر]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۸ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۵۱
تمیم بن سلمه خزاعی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: تمیم بن سلمه خزاعی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابن اثیر[۱] و ابن حجر[۲] به استناد سخن ابوموسی مدینی، از او یاد و در صحابی بودن وی تردید کرده‌اند؛ زیرا وی تابعی است و در سال صدم هجری درگذشته است[۳]، ابو خالد حذاء از مردی که نامش برده نشده نقل می‌کند که تمیم بن زلمه گفت: در حضور رسول خدا (ص) بودم که دیدم شخصی از نزد ایشان رفت، در حالی که عمامه‌اش از پشت رها بود. از آن حضرت پرسیدم: این کیست؟ فرمود: جبرئیل است[۴].
همچنین زیاد بن فیاض از تمیم بن سلمه نقل می‌کند که رسول خدا (ص) فرمود: «آیا کسی که پیش از امام (از سجده یا رکوع) سر برمی‌دارد، نمی‌ترسد خداوند سرش را به سر درازگوش تبدیل کند؟!»[۵]. این در حالی است که زیاد بن فیاض از صحابه روایت نکرده است[۶]. گذشته از اینکه راوی از تمیم - در جریان دیدن جبرئیل - ناشناخته است. آنچه در منابع وجود دارد این است که عایشه شخصی را با همان وصف نزد حضرت دید و ایشان فرمود او جبرئیل است[۷]. چنان که این رویداد را برای افرادی، از جمله محمد بن مسلمه نیز آورده‌اند[۸]. این احتمال هست که دو راوی آخر جابه جا شده و در واقع، تمیم بن سلمه از صحابی ناشناخته‌ای نقل کرده باشد. بررسی بیشتر نشان می‌دهد حدیث مربوط به سر برداشتن در نماز جماعت را تنها ابوهریره نقل کرده[۹] و آنچه تمیم بن سلمه گفته از رسول خدا نیست، بلکه سخن عبدالله بن مسعود است که زیاد بن فیاض از تمیم بن سلمه تابعی از ابن مسعود نقل کرده است[۱۰]. کوفی بودن تمیم بن سلمه خزاعی تابعی[۱۱] مؤیدی بر نقل او از ابن مسعود است. اگر در نقل تمیم از ابن مسعود نیز تردید کنیم، در روایت او از رسول خدا (ص) بیشتر تردید خواهیم کرد. به علاوه، اینکه دیگر صحابه‌نگاران نام این شخص را در کتاب خود نیاورده‌اند، تأییدی بر نادرستی سخن ابوموسی است[۱۲].[۱۳]
منابع
پانویس
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۲.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱: قسم اول.
- ↑ ابن سعد، ج۶، ص۲۹۳.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۲؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۳
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۴۹۱.
- ↑ ابن سعد، ج۸، ص۶۷؛ طبرانی، ج۲۳، ص۳۵.
- ↑ شامی، ج۱۰، ص۴۵ و ۴۶؛ عبد بن حمید، ص۳۳۹.
- ↑ احمد بن حنبل، ج۲، ص۲۶۰، ۲۷۱، ۴۵۶ و ۴۷۲.
- ↑ طبرانی، ج۹، ص۲۳۹؛ خطیب، ج۵، ص۱۵۴.
- ↑ ابن حبان، ج۴، ص۸۶.
- ↑ مآخذ: ابن اثیر / اسد الغابه + ابن حبان / الثقات + ابن حجر / الاصابه + ابن سعد / الطبقات الکبری + شامی / سبل الهدی و الرشاد + طبرانی / المعجم الکبیر + خطیب بغدادی، احمد بن علی (م ۴۶۳)، تاریخ بغداد، تحقیق مصطفی عبد القادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۷؛ عبد بن حمید (م۲۴۹)، المنتخب من المسند، تحقیق السامرائی و الصعیدی، بیروت، مکتبة النهضة العربیة، ۱۴۰۸.
- ↑ صادقی، مصطفی، مقاله «تمیم بن سلمه»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۲۸۴-۲۸۵.