کاوش‌هایی در مبانی نظری حکومت دینی (کتاب)

کاوش‌هایی در مبانی نظری حکومت دینی
زبان	فارسی
نویسنده	محسن اراکی
موضوع	ولایت فقیه و حکومت اسلامی
مذهب	شیعه
ناشر	[[:رده:انتشارات * بوک اکسترا (Book Extra) (لندن، انگلستان: ۱۳۷۹ ش) دفتر نشر معارف (قم، ایران: ۱۳۹۲ ش)|انتشارات * بوک اکسترا (Book Extra) (لندن، انگلستان: ۱۳۷۹ ش) دفتر نشر معارف (قم، ایران: ۱۳۹۲ ش)]][[رده:انتشارات * بوک اکسترا (Book Extra) (لندن، انگلستان: ۱۳۷۹ ش) دفتر نشر معارف (قم، ایران: ۱۳۹۲ ش)]]
تعداد صفحه	۱۱۵
شابک	۹۷۸-۹۶۴-۵۳۱-۵۵۷-X‮
شماره ملی	۳۳۱۵۶۲۳

کاوش‌هایی در مبانی نظری حکومت دینی، کتابی است که با زبان فارسی به اهمیت موضوع حکومت در اسلام می‌پردازد. این کتاب اثر محسن اراکی است و بوک اکسترا (Book Extra) و دفتر نشر معارف انتشار آن را به عهده داشته‌اند.

طرح جلد دیگری از این کتاب

دربارهٔ کتاب

مطالب کتاب حاضر بخشی از مقالات مؤلف است که در مقوله حکومت اسلامی و مبانی نظری آن در مقاطع مختلف، در کنفرانس‌های علمی در لندن ایراد شده است. ابتدا مبحث ضرورت حکومت دینی مطرح شده است. سپس اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی و جایگاه مردم در اندیشه سیاسی انقلاب به بحث گذاشته شده است. در ادامه تفاوت حکومت اسلامی با حکومت استبدادی یا دموکراسی بیان شده و جایگاه مردم در نظام حکومتی اسلام تبیین شده است. در نهایت نیز به نقش تحولات اجتماعی در نظریات فقهی پرداخته شده است.

فهرست کتاب

• مقدمه ناشر؛
• ضرورت حکومت دینی؛
• تعریف دین و حکومت دینی؛
• ضرورت عقلی حکومت دینی:
  • برهان نخست؛
  • برهان دوم؛
  • برهان سوم؛
  • برهان چهارم؛
  • برهان پنجم؛
• ضرورت حکومت دینی در منابع اسلامی:
  • بخش اول: نمونه‌هایی از آیات قرآن مجید؛
  • بخش دوم: نمونه‌هایی از روایات معصومین؛
• اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی؛
• آمیختگی اسلام با سیاست:
  • سیاست و نبوت؛
  • سیاست و امامت؛
• جایگاه مردم در اندیشه سیاسی انقلاب:
  • حکومت و رهبری در اندیشه سیاسی: مسئولیت و نه امتیاز؛
• تفاوت حکومت اسلامی با حکومت استبدادی:
  • تفاوت حکومت اسلامی با حکومت استبدادی؛
  • تفاوت حکومت اسلامی با حکومت دموکراتیک؛
• جایگاه مردم در نظام حکومتی اسلام؛
• ارکان عقلی حکومت؛
• منبع قدرت و حکومت؛
• منبع مشروعیت در حکومت؛
• ماهیت حکومت اسلامی؛
• حکومت، رفتار اجتماعی؛
• مردم و حاکمان: حقوق و مسئولیت‌ها:
  • تقارن اراده و مسئولیت؛
  • تقارن مسئولیت و حق؛
• نقش تحولات اجتماعی در نظریات فقهی:
  • نظریه فقهی؛
  • حکم شرعی و اقسام آن؛
• تحولات اجتماعی و نظریات فقهی:
  • گونه نخست: تغییر حکم واقعی:
    • تغییر حکم شرعی کلی بر اثر تغییر موضوع کلی آن؛
    • تغییر حکم شرعی در اثر تغییر مصداق موضوع آن؛
    • تغییر حکم شرعی کلی در اثر تغییر متعلق آن؛
    • تغییر حکم شرعی در اثر تغییر در مصداق متعلق آن؛
  • گونه دوم: اجتهادی یا تغییر حکم شرعی ظاهری:
    • نوع اول، تغییر مفهومی؛
    • نوع دوم، تغییر مصداقی؛
  • گونه سوم: تغییر حکومتی؛
• منابع.

دربارهٔ پدیدآورنده

محسن اراکی (پدیدآورنده)

محسن محمدی عراقی معروف به آیت‌ الله محسن اراکی (متولد ۱۳۳۴ ش، نجف)، مجتهد در علوم اسلامی، استاد خارج فقه و اصول حوزهٔ علمیهٔ قم، عضو مجلس خبرگان رهبری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو هیئت رئیسه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه و دبیر کل پیشین مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی است. وی علاوه بر تدریس کرسی درس خارج فقه و اصول، به نظریه‌پردازی و تألیف آثار علمی و دینی مبادرت ورزیده که «اصول فقه نوین»، «کتاب الخمس»، «نظریة الحکم فی الإسلام»، «فقه نظام سیاسی اسلام» و «فقه نظام اقتصادی اسلام» از بارزترین آنها هستند. نظریهٔ «فقه نظام» و دانش جدید «منطق دلالت» از جمله حوزه‌های نظریه‌پردازی وی به شمار می‌روند. مبارزه علیه رژیم پهلوی در ایران و رژیم بعث در عراق، حاکم شرع خوزستان، نمایندگی امام خمینی و امامت جمعه در دزفول، نمایندگی ولی فقیه در انگلیس، عضویت در شورای‌عالی مجمع جهانی اهل‌‌بیت، عضویت در هیئت امناى جامعة المصطفی العالمیة، ریاست هیئت امناى مجمع الفکر الإسلامی، ریاست دانشکده اصول الدین و تأسیس چندین نهاد و بنیاد علمی، آموزشی، فرهنگی و خیریه در داخل و خارج از کشور، از جمله فعالیت‌های او است. او مؤسس و رئیس مرکز پژوهشی و آموزشی امامت و ولایت است و دانشنامهٔ مجازی امامت و ولایت زیر نظر وی تدوین و انتشار می‌یابد.