ابوعبس بن جبر اوسی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
خط ۲: خط ۲:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
وی از تیره [[بنی حارثة بن حارث بن خزرج اوسی]] است<ref>واقدی، ج۱، ص۱۵۸.</ref>. برخی نام [[پدر]] او را [[جابر]] گفته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۸.</ref>. نام ابوعبس در [[جاهلیت]] عبدالعزی<ref>مزی، ج۳۴، ص۴۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۲۲.</ref> و به قولی [[معبد]]<ref>ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۲۵۴.</ref> بود که [[رسول خدا]]{{صل}} او را [[عبدالرحمان]] نامید<ref>خلیفة بن خیاط، ص۱۴۵؛ ابن ابی حاتم، ج۵، ص۲۲۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۲۲۲.</ref>. برخی نیز نام او را [[عبدالله]] گفته‌اند<ref>حاکم نیشابوری، ج۳، ص۳۵۰؛ مناری، ج۱، ص۳۴۱.</ref>، اما تصریح شده که عبدالرحمان صحیح است<ref>ابن حجر، فتح، ج۲، ص۳۵۲.</ref>. نام مادرش لیلی، دختر [[رافع بن عمرو بن عدی]] است. او [[پیش از ظهور]] [[اسلام]]، به [[عربی]] می‌نوشت<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۷۱.</ref>. ابوعبس، همزمان با اسلام [[مردم مدینه]] [[مسلمان]] شد و به کمک [[ابوبردة بن نیار]]، بت‌های [[بنی حارثه]] را [[شکست]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.</ref>.
وی از تیره [[بنی حارثة بن حارث بن خزرج اوسی]] است<ref>واقدی، ج۱، ص۱۵۸.</ref>. برخی نام [[پدر]] او را [[جابر]] گفته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۸.</ref>. نام ابوعبس در [[جاهلیت]] عبدالعزی<ref>مزی، ج۳۴، ص۴۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۲۲.</ref> و به قولی [[معبد]]<ref>ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۲۵۴.</ref> بود که [[رسول خدا]] {{صل}} او را [[عبدالرحمان]] نامید<ref>خلیفة بن خیاط، ص۱۴۵؛ ابن ابی حاتم، ج۵، ص۲۲۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۲۲۲.</ref>. برخی نیز نام او را [[عبدالله]] گفته‌اند<ref>حاکم نیشابوری، ج۳، ص۳۵۰؛ مناری، ج۱، ص۳۴۱.</ref>، اما تصریح شده که عبدالرحمان صحیح است<ref>ابن حجر، فتح، ج۲، ص۳۵۲.</ref>. نام مادرش لیلی، دختر [[رافع بن عمرو بن عدی]] است. او [[پیش از ظهور]] [[اسلام]]، به [[عربی]] می‌نوشت<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۷۱.</ref>. ابوعبس، همزمان با اسلام [[مردم مدینه]] [[مسلمان]] شد و به کمک [[ابوبردة بن نیار]]، بت‌های [[بنی حارثه]] را [[شکست]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.</ref>.


رسول خدا{{صل}} میان او و [[خنیس بن حذافه]]، که قبل از دارارقم مسلمان شد، [[پیمان برادری]] بست<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۰۰؛ ذهبی، سیر، ج۱، ص۱۸۹.</ref>. ابوعبس در [[بدر]]<ref>واقدی، ج۱، ص۱۵۸.</ref>، [[أحد]]، [[خندق]] و دیگر [[غزوه‌های پیامبر]]، از جمله در سریه قطن به [[فرماندهی]] [[ابوسلمه]]<ref>واقدی، ج۱، ص۳۴۱.</ref> شرکت داشت. او هنگام شرکت در بدر، ۴۸ ساله بود. ابوعبس از بزرگان [[صحابه پیامبر]] شمرده شده است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۷۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۹.</ref>. او موهای خود را با [[حنا]] رنگ می‌کرد<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۴.</ref>.  
رسول خدا {{صل}} میان او و [[خنیس بن حذافه]]، که قبل از دارارقم مسلمان شد، [[پیمان برادری]] بست<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۰۰؛ ذهبی، سیر، ج۱، ص۱۸۹.</ref>. ابوعبس در [[بدر]]<ref>واقدی، ج۱، ص۱۵۸.</ref>، [[أحد]]، [[خندق]] و دیگر [[غزوه‌های پیامبر]]، از جمله در سریه قطن به [[فرماندهی]] [[ابوسلمه]]<ref>واقدی، ج۱، ص۳۴۱.</ref> شرکت داشت. او هنگام شرکت در بدر، ۴۸ ساله بود. ابوعبس از بزرگان [[صحابه پیامبر]] شمرده شده است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۷۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۹.</ref>. او موهای خود را با [[حنا]] رنگ می‌کرد<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۴.</ref>.  


ابوعبس از کسانی است که در [[ربیع الاول]] [[سال سوم هجرت]]، در کشتن [[کعب بن اشرف]] [[یهودی]] همراه تنی چند از [[اوس]] به فرماندهی [[محمد بن مسلمه انصاری]] شرکت داشت<ref>واقدی، ج۱، ص۱۸۷؛ ابن هشام، ج۳، ص۵۸؛ ابن حبیب، ص۲۸۲؛ ابن قانع، ج۲، ص۱۴۴. درباره نحوه قتل کعب؛ ر. ک: عبدالرزاق صنعانی، ج۵، ص۲۰۴؛ طبری، جامع، ج۴، ص۲۶۸.</ref>. گفته شده او در [[زمان رسول خدا]]{{صل}} [[نابینا]] شد و [[حضرت]] عصایی به او داد تا در [[راه رفتن]] از آن کمک بگیرد<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۲۲.</ref>، اما کارگزاری او در جمع آوری [[زکات]] در [[زمان]] [[خلافت عمر]] و [[عثمان]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.</ref>، باکور شدنش سازگار نیست.
ابوعبس از کسانی است که در [[ربیع الاول]] [[سال سوم هجرت]]، در کشتن [[کعب بن اشرف]] [[یهودی]] همراه تنی چند از [[اوس]] به فرماندهی [[محمد بن مسلمه انصاری]] شرکت داشت<ref>واقدی، ج۱، ص۱۸۷؛ ابن هشام، ج۳، ص۵۸؛ ابن حبیب، ص۲۸۲؛ ابن قانع، ج۲، ص۱۴۴. درباره نحوه قتل کعب؛ ر. ک: عبدالرزاق صنعانی، ج۵، ص۲۰۴؛ طبری، جامع، ج۴، ص۲۶۸.</ref>. گفته شده او در [[زمان رسول خدا]] {{صل}} [[نابینا]] شد و [[حضرت]] عصایی به او داد تا در [[راه رفتن]] از آن کمک بگیرد<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۲۲.</ref>، اما کارگزاری او در جمع آوری [[زکات]] در [[زمان]] [[خلافت عمر]] و [[عثمان]]<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.</ref>، باکور شدنش سازگار نیست.


[[صالح]] مولای توأمه می‌گوید: ابوعبس [[بیمار]] شد. عثمان به [[عیادت]] او آمد و از حالش پرسید؟ ابوعبس گفت: خوبم، جز اینکه [[عقل]] ما، بین ما و کارگزارانمان نابود شد و [[رهایی]] از آن ممکن نیست<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.</ref>. او در [[سال ۳۴ هجری]] به [[روزگار]] [[خلافت عثمان]] در هفتاد سالگی درگذشت. با توجه به سال درگذشت و مدت [[عمر]] او، باید ۲۳ سال [[پیش از بعثت]] به [[دنیا]] آمده باشد. عثمان بر جنازه ابوعبس [[نماز]] خواند و [[ابوبردة بن نیار]] همراه برخی از [[صحابه]] دیگر، او را در [[قبرستان بقیع]] [[دفن]] کردند<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳؛ ابن ابی عاصم، ج۴، ص۳۱؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۹.</ref>.
[[صالح]] مولای توأمه می‌گوید: ابوعبس [[بیمار]] شد. عثمان به [[عیادت]] او آمد و از حالش پرسید؟ ابوعبس گفت: خوبم، جز اینکه [[عقل]] ما، بین ما و کارگزارانمان نابود شد و [[رهایی]] از آن ممکن نیست<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.</ref>. او در [[سال ۳۴ هجری]] به [[روزگار]] [[خلافت عثمان]] در هفتاد سالگی درگذشت. با توجه به سال درگذشت و مدت [[عمر]] او، باید ۲۳ سال [[پیش از بعثت]] به [[دنیا]] آمده باشد. عثمان بر جنازه ابوعبس [[نماز]] خواند و [[ابوبردة بن نیار]] همراه برخی از [[صحابه]] دیگر، او را در [[قبرستان بقیع]] [[دفن]] کردند<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳؛ ابن ابی عاصم، ج۴، ص۳۱؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۹.</ref>.


اعقاب ابوعیس در [[مدینه]] و [[بغداد]] ساکن شدند<ref>ذهبی، سیر، ج۱، ص۱۸۹.</ref>. برخی از [[فرزندان]] او عبارت‌اند از: [[محمد بن ابوعبس بن جبر اوسی|محمد]] و [[محمود بن ابوعبس بن جبر اوسی|محمود]] که مادرشان ام‌عیسی، [[خواهر]] [[محمد بن مسلمة بن سلمه]] است؛ [[عبیدالله بن بن ابوعبس بن جبر اوسی|عبیدالله]] که مادرش ام‌حارث دختر [[محمد بن مسلمه]] است؛ و [[زید بن ابوعبس بن جبر اوسی|زید]] و [[حمیده بن ابوعبس بن جبر اوسی|حمیده]] که نام مادرشان نقل نشده است<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.</ref>. أبوعبس می‌گوید: از [[رسول خدا]]{{صل}} شنیدم که فرمود: "کسی که پاهایش را در [[راه خدا]] غبارآلود کند، [[خداوند]] پاهایش را بر [[آتش]] [[حرام]] می‌کند»<ref>{{متن حدیث|مَنِ اِغْبَرَّتْ قَدَمَاهُ فِی سَبِیلِ اَللَّهِ حَرَّمَهُمَا اَللَّهُ عَلَی اَلنَّارِ}}؛ بخاری، ج۱، ص۲۱۸؛ بیهقی، ج۹، ص۱۶۲.</ref>. همچنین او [[روایت]] دیگری درباره [[کوه]] [[أحد]]<ref>احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۷۹؛ بخاری، ج۱، ص۲۱۸؛ ابن قانع، ج۲، ص۱۴۵.</ref> و [[قبح]] ترک [[نماز جمعه]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۷۶.</ref> از رسول خدا نقل کرده است. [[زید]] فرزند ابوعبس و [[عبایة بن رفاعة بن رافع]]، از او روایت دارند<ref>مزی، ج۳۴، ص۴۶؛ ذهبی، الکاشف، ج۲، ص۴۴۱.</ref><ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوعبس بن جبر اوسی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۲۹-۴۳۰.</ref>
اعقاب ابوعیس در [[مدینه]] و [[بغداد]] ساکن شدند<ref>ذهبی، سیر، ج۱، ص۱۸۹.</ref>. برخی از [[فرزندان]] او عبارت‌اند از: [[محمد بن ابوعبس بن جبر اوسی|محمد]] و [[محمود بن ابوعبس بن جبر اوسی|محمود]] که مادرشان ام‌عیسی، [[خواهر]] [[محمد بن مسلمة بن سلمه]] است؛ [[عبیدالله بن بن ابوعبس بن جبر اوسی|عبیدالله]] که مادرش ام‌حارث دختر [[محمد بن مسلمه]] است؛ و [[زید بن ابوعبس بن جبر اوسی|زید]] و [[حمیده بن ابوعبس بن جبر اوسی|حمیده]] که نام مادرشان نقل نشده است<ref>ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.</ref>. أبوعبس می‌گوید: از [[رسول خدا]] {{صل}} شنیدم که فرمود: "کسی که پاهایش را در [[راه خدا]] غبارآلود کند، [[خداوند]] پاهایش را بر [[آتش]] [[حرام]] می‌کند»<ref>{{متن حدیث|مَنِ اِغْبَرَّتْ قَدَمَاهُ فِی سَبِیلِ اَللَّهِ حَرَّمَهُمَا اَللَّهُ عَلَی اَلنَّارِ}}؛ بخاری، ج۱، ص۲۱۸؛ بیهقی، ج۹، ص۱۶۲.</ref>. همچنین او [[روایت]] دیگری درباره [[کوه]] [[أحد]]<ref>احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۷۹؛ بخاری، ج۱، ص۲۱۸؛ ابن قانع، ج۲، ص۱۴۵.</ref> و [[قبح]] ترک [[نماز جمعه]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۷۶.</ref> از رسول خدا نقل کرده است. [[زید]] فرزند ابوعبس و [[عبایة بن رفاعة بن رافع]]، از او روایت دارند<ref>مزی، ج۳۴، ص۴۶؛ ذهبی، الکاشف، ج۲، ص۴۴۱.</ref><ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوعبس بن جبر اوسی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۲۹-۴۳۰.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۳۵

ابوعبس بن جبر اوسی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوعبس بن جبر اوسی در تراجم و رجال - ابوعبس بن جبر اوسی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

وی از تیره بنی حارثة بن حارث بن خزرج اوسی است[۱]. برخی نام پدر او را جابر گفته‌اند[۲]. نام ابوعبس در جاهلیت عبدالعزی[۳] و به قولی معبد[۴] بود که رسول خدا (ص) او را عبدالرحمان نامید[۵]. برخی نیز نام او را عبدالله گفته‌اند[۶]، اما تصریح شده که عبدالرحمان صحیح است[۷]. نام مادرش لیلی، دختر رافع بن عمرو بن عدی است. او پیش از ظهور اسلام، به عربی می‌نوشت[۸]. ابوعبس، همزمان با اسلام مردم مدینه مسلمان شد و به کمک ابوبردة بن نیار، بت‌های بنی حارثه را شکست[۹].

رسول خدا (ص) میان او و خنیس بن حذافه، که قبل از دارارقم مسلمان شد، پیمان برادری بست[۱۰]. ابوعبس در بدر[۱۱]، أحد، خندق و دیگر غزوه‌های پیامبر، از جمله در سریه قطن به فرماندهی ابوسلمه[۱۲] شرکت داشت. او هنگام شرکت در بدر، ۴۸ ساله بود. ابوعبس از بزرگان صحابه پیامبر شمرده شده است[۱۳]. او موهای خود را با حنا رنگ می‌کرد[۱۴].

ابوعبس از کسانی است که در ربیع الاول سال سوم هجرت، در کشتن کعب بن اشرف یهودی همراه تنی چند از اوس به فرماندهی محمد بن مسلمه انصاری شرکت داشت[۱۵]. گفته شده او در زمان رسول خدا (ص) نابینا شد و حضرت عصایی به او داد تا در راه رفتن از آن کمک بگیرد[۱۶]، اما کارگزاری او در جمع آوری زکات در زمان خلافت عمر و عثمان[۱۷]، باکور شدنش سازگار نیست.

صالح مولای توأمه می‌گوید: ابوعبس بیمار شد. عثمان به عیادت او آمد و از حالش پرسید؟ ابوعبس گفت: خوبم، جز اینکه عقل ما، بین ما و کارگزارانمان نابود شد و رهایی از آن ممکن نیست[۱۸]. او در سال ۳۴ هجری به روزگار خلافت عثمان در هفتاد سالگی درگذشت. با توجه به سال درگذشت و مدت عمر او، باید ۲۳ سال پیش از بعثت به دنیا آمده باشد. عثمان بر جنازه ابوعبس نماز خواند و ابوبردة بن نیار همراه برخی از صحابه دیگر، او را در قبرستان بقیع دفن کردند[۱۹].

اعقاب ابوعیس در مدینه و بغداد ساکن شدند[۲۰]. برخی از فرزندان او عبارت‌اند از: محمد و محمود که مادرشان ام‌عیسی، خواهر محمد بن مسلمة بن سلمه است؛ عبیدالله که مادرش ام‌حارث دختر محمد بن مسلمه است؛ و زید و حمیده که نام مادرشان نقل نشده است[۲۱]. أبوعبس می‌گوید: از رسول خدا (ص) شنیدم که فرمود: "کسی که پاهایش را در راه خدا غبارآلود کند، خداوند پاهایش را بر آتش حرام می‌کند»[۲۲]. همچنین او روایت دیگری درباره کوه أحد[۲۳] و قبح ترک نماز جمعه[۲۴] از رسول خدا نقل کرده است. زید فرزند ابوعبس و عبایة بن رفاعة بن رافع، از او روایت دارند[۲۵][۲۶]

جستارهای وابسته

منابع

  1. محمدی، رمضان، مقاله «ابوعبس بن جبر اوسی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱

پانویس

  1. ↑ واقدی، ج۱، ص۱۵۸.
  2. ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۸.
  3. ↑ مزی، ج۳۴، ص۴۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۲۲.
  4. ↑ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۲۵۴.
  5. ↑ خلیفة بن خیاط، ص۱۴۵؛ ابن ابی حاتم، ج۵، ص۲۲۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۲۲۲.
  6. ↑ حاکم نیشابوری، ج۳، ص۳۵۰؛ مناری، ج۱، ص۳۴۱.
  7. ↑ ابن حجر، فتح، ج۲، ص۳۵۲.
  8. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۷۱.
  9. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.
  10. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۳۰۰؛ ذهبی، سیر، ج۱، ص۱۸۹.
  11. ↑ واقدی، ج۱، ص۱۵۸.
  12. ↑ واقدی، ج۱، ص۳۴۱.
  13. ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۷۰؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۹.
  14. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۳۴۴.
  15. ↑ واقدی، ج۱، ص۱۸۷؛ ابن هشام، ج۳، ص۵۸؛ ابن حبیب، ص۲۸۲؛ ابن قانع، ج۲، ص۱۴۴. درباره نحوه قتل کعب؛ ر. ک: عبدالرزاق صنعانی، ج۵، ص۲۰۴؛ طبری، جامع، ج۴، ص۲۶۸.
  16. ↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۲۲.
  17. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.
  18. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.
  19. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳؛ ابن ابی عاصم، ج۴، ص۳۱؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۹.
  20. ↑ ذهبی، سیر، ج۱، ص۱۸۹.
  21. ↑ ابن سعد، ج۳، ص۳۴۳.
  22. ↑ «مَنِ اِغْبَرَّتْ قَدَمَاهُ فِی سَبِیلِ اَللَّهِ حَرَّمَهُمَا اَللَّهُ عَلَی اَلنَّارِ»؛ بخاری، ج۱، ص۲۱۸؛ بیهقی، ج۹، ص۱۶۲.
  23. ↑ احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۷۹؛ بخاری، ج۱، ص۲۱۸؛ ابن قانع، ج۲، ص۱۴۵.
  24. ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۷۶.
  25. ↑ مزی، ج۳۴، ص۴۶؛ ذهبی، الکاشف، ج۲، ص۴۴۱.
  26. ↑ محمدی، رمضان، مقاله «ابوعبس بن جبر اوسی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۲۹-۴۳۰.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=ابوعبس_بن_جبر_اوسی&oldid=1094132»