مودت: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


'''مودت'''، [[محبّت]] شدیدی است که ابراز شده و به [[اطاعت]] و الگوبرداری از [[محبوب]] منجر می‌شود و نقطه مقابل آن، [[عداوت]] است.
'''[[مودت]]'''، [[محبّت]] شدیدی است که ابراز شده و به [[اطاعت]] و الگوبرداری از [[محبوب]] منجر می‌شود و نقطه مقابل آن، [[عداوت]] است.


== معناشناسی مودت ==
== معناشناسی ==
* مودت به معنای [[محبّت]] شدیدی است که آثار آن در [[احساسات]]، گفتار و [[رفتار انسان]] آشکار و نمایان شود؛ به عبارت دیگر، مودت، محبتی است که ابراز می‌شود و به [[اطاعت]] و الگوبرداری از [[محبوب]] منجر می‌شود و نقطه مقابل آن، [[عداوت]] است<ref>{{متن حدیث|وَ الْمَوَدَّةُ وَ ضِدَّهَا الْعَدَاوَةَ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۲.</ref>.<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۱.</ref>
"مودت" به معنای [[دوست داشتن]] چیزی، همراه با تمنّی (آرزوی) تحقّق آن است<ref>ر.ک: مفردات راغب، ص۸۶۰. {{عربی|ودد: محبة الشئ و تمنی کونه و یستعمل فی کل واحد من المعنیین علی ان المتمنی یتضمن معنی الودة، لأن المتمنی هو تشهی حصول ما توده}}؛ تفسیر أبوالسعود، ج۱، ص۱۶۹.</ref>. مودت به معنای محبّت شدیدی است که آثار آن در [[احساسات]]، گفتار و [[رفتار انسان]] آشکار و نمایان شود؛ به عبارت دیگر، مودت، محبتی است که ابراز می‌شود و به اطاعت و الگوبرداری از محبوب منجر می‌شود و نقطه مقابل آن، عداوت است<ref>{{متن حدیث|وَ الْمَوَدَّةُ وَ ضِدَّهَا الْعَدَاوَةَ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۲.</ref>.<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص۸۱ و ۱۰۲.</ref>


== [[ارتباط]] مودت با برخی از مفاهیم ==
== [[ارتباط]] مودت با برخی از مفاهیم ==
* واژۀ مودت با مفاهیمی همچون [[محبت]]، [[معرفت]]، [[اطاعت]]، و [[موالات]] [[ارتباط]] دارد؛ مفهوم مودت هر چند با [[محبت]] اشتراکاتی دارد اما از چند جهت با آن متفاوت است؛ چراکه:  
واژۀ مودت با مفاهیمی همچون [[محبت]]، [[معرفت]]، اطاعت، و [[موالات]] ارتباط دارد؛ مفهوم مودت هر چند با محبت اشتراکاتی دارد اما از چند جهت با آن متفاوت است؛ چراکه:  
# [[محبت]] غریزی است، ولی [[مودّت]] [[فطری]] یا [[عقلانی]] است.
# محبت غریزی است، ولی [[مودّت]] [[فطری]] یا [[عقلانی]] است.
# [[محبت]]، فردی و [[مودّت]]، [[اجتماعی]] است.
# محبت، فردی و مودّت، [[اجتماعی]] است.
# [[محبت]] تشکیلاتی نیست، ولی [[مودّت]] تشکیلاتی است.
# محبت تشکیلاتی نیست، ولی مودّت تشکیلاتی است.
# [[محبت]] ناپایدار است و [[مودّت]] پایدار.
# محبت ناپایدار است و مودّت [[پایدار]].
# [[محبت]] [[عامل وحدت]] نیست، ولی [[مودّت]] [[عامل وحدت]] است.
# محبت [[عامل وحدت]] نیست، ولی مودّت عامل وحدت است.
# [[محبت]] بدون عمل هم می‌شود، ولی [[مودّت]] همراه با عمل و [[تبعیت]] است.
# محبت بدون عمل هم می‌شود، ولی مودّت همراه با عمل و [[تبعیت]] است.
# [[محبت]]، گاهی صادق و گاهی کاذب است، ولی [[مودّت]] همیشه صادق است<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۸۱.</ref>.
# محبت، گاهی صادق و گاهی کاذب است، ولی مودّت همیشه صادق است.
* دربارۀ نسبت بین مودت و [[معرفت]] و [[اطاعت]] باید گفت، مودت، واسطه‌ای میان [[معرفت]] و [[اطاعت]] است؛ چراکه مودت از سویی معلول [[معرفت]] و از سوی دیگر، علّت [[اطاعت]] است. بنابراین، مودت، بی‌معرفت به دست نمی‌آید، همانطور که [[اطاعت]] نیز بی‌مودت، محقق نمی‌شود<ref>ر. ک. [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص ۹۵.</ref>.
 
* واژۀ دیگری که بیشترین نزدیکی را با مفهوم مودت دارد، "[[موالات]]" است که دو مفهوم "[[دوستی]]" و "[[پیروی]]"، رکن اساسی این ماده را تشکیل می‌‌دهند. از همین رو، می‌‌توان گفت [[موالات]] و مودت از معنای یکسانی برخوردارند. نکتۀ قابل توجه اینکه، "[[موالات]]" امری دو طرفه و متقابل است، به طور مثال ما [[شیعیان]]، [[خاندان]] [[اهل بیت]] را [[دوست]] می‌داریم و از آنان [[اطاعت]] می‌کنیم، آنان نیز ما را [[دوست]] داشته و [[توسلات]] و تقاضاهای ما را [[اجابت]] کرده و ما را [[شفاعت]] می‌کنند<ref>ر. ک. [[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|با انتظار در خیمه‌اش درآییم]]، ص؟؟ ؟</ref>.  
دربارۀ نسبت بین مودت و معرفت و اطاعت باید گفت، مودت، واسطه‌ای میان معرفت و اطاعت است؛ چراکه مودت از سویی معلول معرفت و از سوی دیگر، علّت اطاعت است. بنابراین، مودت، بی‌معرفت به دست نمی‌آید، همانطور که اطاعت نیز بی‌مودت، محقق نمی‌شود<ref>ر.ک: [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص۸۱ و ۹۵.</ref>.
 
واژۀ دیگری که بیشترین نزدیکی را با مفهوم [[مودت]] دارد، "[[موالات]]" است که دو مفهوم "[[دوستی]]" و "[[پیروی]]"، رکن اساسی این ماده را تشکیل می‌‌دهند. از همین رو، می‌‌توان گفت موالات و مودت از معنای یکسانی برخوردارند. نکتۀ قابل توجه اینکه، "موالات" امری دو [[طرفه]] و متقابل است، به طور مثال ما [[شیعیان]]، [[خاندان]] [[اهل بیت]] را [[دوست]] می‌داریم و از آنان [[اطاعت]] می‌کنیم، آنان نیز ما را دوست داشته و [[توسلات]] و تقاضاهای ما را [[اجابت]] کرده و ما را [[شفاعت]] می‌کنند<ref>ر.ک: [[صادق سهرابی|سهرابی، صادق]]، [[با انتظار در خیمه‌اش درآییم (کتاب)|با انتظار در خیمه‌اش درآییم]].</ref>.  


== [[آیه مودت]] ==
== [[آیه مودت]] ==
== [[مودت اهل بیت]] ==
== [[مودت اهل بیت]] ==



نسخهٔ ‏۱۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۲۶

مودت، محبّت شدیدی است که ابراز شده و به اطاعت و الگوبرداری از محبوب منجر می‌شود و نقطه مقابل آن، عداوت است.

معناشناسی

"مودت" به معنای دوست داشتن چیزی، همراه با تمنّی (آرزوی) تحقّق آن است[۱]. مودت به معنای محبّت شدیدی است که آثار آن در احساسات، گفتار و رفتار انسان آشکار و نمایان شود؛ به عبارت دیگر، مودت، محبتی است که ابراز می‌شود و به اطاعت و الگوبرداری از محبوب منجر می‌شود و نقطه مقابل آن، عداوت است[۲].[۳]

ارتباط مودت با برخی از مفاهیم

واژۀ مودت با مفاهیمی همچون محبت، معرفت، اطاعت، و موالات ارتباط دارد؛ مفهوم مودت هر چند با محبت اشتراکاتی دارد اما از چند جهت با آن متفاوت است؛ چراکه:

  1. محبت غریزی است، ولی مودّت فطری یا عقلانی است.
  2. محبت، فردی و مودّت، اجتماعی است.
  3. محبت تشکیلاتی نیست، ولی مودّت تشکیلاتی است.
  4. محبت ناپایدار است و مودّت پایدار.
  5. محبت عامل وحدت نیست، ولی مودّت عامل وحدت است.
  6. محبت بدون عمل هم می‌شود، ولی مودّت همراه با عمل و تبعیت است.
  7. محبت، گاهی صادق و گاهی کاذب است، ولی مودّت همیشه صادق است.

دربارۀ نسبت بین مودت و معرفت و اطاعت باید گفت، مودت، واسطه‌ای میان معرفت و اطاعت است؛ چراکه مودت از سویی معلول معرفت و از سوی دیگر، علّت اطاعت است. بنابراین، مودت، بی‌معرفت به دست نمی‌آید، همانطور که اطاعت نیز بی‌مودت، محقق نمی‌شود[۴].

واژۀ دیگری که بیشترین نزدیکی را با مفهوم مودت دارد، "موالات" است که دو مفهوم "دوستی" و "پیروی"، رکن اساسی این ماده را تشکیل می‌‌دهند. از همین رو، می‌‌توان گفت موالات و مودت از معنای یکسانی برخوردارند. نکتۀ قابل توجه اینکه، "موالات" امری دو طرفه و متقابل است، به طور مثال ما شیعیان، خاندان اهل بیت را دوست می‌داریم و از آنان اطاعت می‌کنیم، آنان نیز ما را دوست داشته و توسلات و تقاضاهای ما را اجابت کرده و ما را شفاعت می‌کنند[۵].

آیه مودت

مودت اهل بیت

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر.ک: مفردات راغب، ص۸۶۰. ودد: محبة الشئ و تمنی کونه و یستعمل فی کل واحد من المعنیین علی ان المتمنی یتضمن معنی الودة، لأن المتمنی هو تشهی حصول ما توده؛ تفسیر أبوالسعود، ج۱، ص۱۶۹.
  2. «وَ الْمَوَدَّةُ وَ ضِدَّهَا الْعَدَاوَةَ»؛ کافی، ج۱، ص۲۲.
  3. مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص۸۱ و ۱۰۲.
  4. ر.ک: مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص۸۱ و ۹۵.
  5. ر.ک: سهرابی، صادق، با انتظار در خیمه‌اش درآییم.